Συγγραφέας του βιβλίου Προδοσία και δόλος – Εκδόσεις Ελληνοεκδοτική
Ατιμία στην Ελλάδα. Μ’ αυτό το πολύ ενδιαφέρον κεφάλαιο καταπιάνεται στο δοκίμιό του ο Ηλίας Τσιαμήτρος. Κάποιοι ίσως χαμογελάσουν με νόημα κρατώντας το βιβλίο του στα χέρια τους, το βέβαιο όμως είναι πως θα μάθουν μέσα από την έρευνά του, πως η Ελλάδα είχε αρκετούς περισσότερους προδότες απ’ όσους διδάχτηκαν στο σχολείο. Για τις ανάγκες, πάντως του βιβλίου του, ο συγγραφέας επέλεξε τις πιο εμβληματικές «μέσα από μια ατέλειωτη σειρά προδοσιών και ατιμιών». Όπως λέει στο Vivlio-life «Το βιβλίο τούτο γράφτηκε για να «τρυπώσουμε» οι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι, στα παρασκήνια όσων μαθαίνουμε αρμοδίως για την Ιστορία μας. Να δούμε τις γκρίζες, σκοτεινές πτυχές της. Προσπάθησα αυτό το «κρυφοκοίταγμα» να είναι όσο το δυνατόν πιο αληθινό, και ταυτόχρονα, επιτρέψτε μου την αντίφαση, πιο ανάλαφρο».
- Σύντομη ιστορία της ατιμίας στην Ελλάδα. Ένας υπότιτλος που σίγουρα δεν περνάει απαρατήρητος, το αντίθετο μάλιστα προκαλεί. Θέλατε να μας προκαλέσατε κύριε Τσιαμήτρο;
Η αλήθεια είναι πως ο υπότιτλος προήλθε από ένα βιβλίο του Χ. Λ. Μπόρχες που αγαπώ ιδιαίτερα με τίτλο «Παγκόσμια Ιστορία της Ατιμίας». Από τούτο το βιβλίο αρύσθηκα και την ιδέα ολόκληρου του βιβλίου μου ομολογώ. Κάποιος αναγνώστης βέβαια, σχολίασε με μια δόση σαρκασμού και μαύρου χιούμορ, πως η μόνη πρόκληση στον υπότιτλο είναι η λέξη «σύντομη». - Πότε ξεκινά για σας η ιστορία της ατιμίας στην πατρίδα μας;
Νομίζω πως ξεκινά απ’ την Μυθολογία ακόμη. Βέβαια, άλλο πράγμα η Ιστορία άλλο η Μυθολογία, αλλά εμείς οι Έλληνες αυτά τα δύο συχνά τα νιώθουμε ως ένα και το αυτό. Έτσι, πολλές φορές μας αρέσει να εκλαμβάνουμε τον μύθο ως Ιστορία και την Ιστορία ως μύθο. Κατά την άποψή μου αυτή η «σύβραση» θρύλου και Ιστορίας έχει την γοητεία της, αρκεί να ξεχωρίζουμε κάποια στιγμή που σταματά η Ιστορία και που αρχίζει ο μύθος και τούμπαλιν. - Διαβάζοντας τα κεφάλαιά σας παρατηρεί κανείς πως «οι ρουφιάνοι, αυτόμολοι, απατεώνες, μίσθαρνοι, δολεροί και άλλοι πολλοί που έλαμψαν δια της ατιμίας τους» και πρωταγωνιστούν στο βιβλίο σας ζουν και… δρουν σε παλιότερες εποχές. Αυτό σημαίνει πως έπαψαν να υπάρχουν για σας προδότες στις μέρες μας;
Οι διηγήσεις στο βιβλίο μου φτάνουν μέχρι το 1974 και την προδοσία της Κύπρου. Οι προδοσίες ποτέ δεν είναι δυνατόν να προβλεφθούν ή να εκλείψουν. Όμως θεωρώ πως πρέπει να υπάρχει μια ασφαλής χρονική απόσταση από τα ιστορικά γεγονότα, για να αισθάνεται κανείς πως μπορεί να χαρακτηρίσει πράξεις ή παραλείψεις με έναν τόσο βαρύ και απαξιωτικό όρο όπως αυτόν της «προδοσίας». - Γνωστές και λιγότερο γνωστές ιστορίες δόλου, περιλαμβάνει το δοκίμιό σας. Κάνοντας έρευνα, λοιπόν, γι αυτές τις σκοτεινές φυσιογνωμίες που βρίσκονται πολλές φορές στις υποσημειώσεις της επίσημης Ιστορίας, καταλήξατε σε κάποιο συμπέρασμα για τα κίνητρα που κρύβονται πίσω από μεγάλες προδοσίες;
Όπως θα περίμενε κανείς, δεδομένης της μεγάλης χρονικής περιόδου που καλύπτουν οι ιστορίες αυτού του βιβλίου, τα κίνητρα ποικίλουν. Άλλοτε είναι πολιτικά, άλλοτε λόγοι εκδίκησης, άλλοτε προσλαμβανόμενες ή κραυγαλέες αδικίες, άλλες φορές καθαρά οικονομικά. Υπήρξαν και ατιμίες που προέκυψαν λόγω ιδιοσυγκρασίας, φιλοδοξίας ή ακόμη και βλακείας(!) του προδότη. Αναφέρω κάπου στο βιβλίο επί λέξει: Είναι αποδεδειγμένο πως οι πιο αποτελεσματικές προδοσίες είναι αυτές που έχουν κίνητρο το χρήμα, αλλά οι πιο ολέθριες αυτές που υποκινούνται από το μίσος και την εκδίκηση. - Ας μείνουμε στην έρευνά σας και να δούμε τον τρόπο που κινηθήκατε αναζητώντας πληροφορίες και τα μονοπάτια που ακολουθήσατε για τη διασταύρωσή τους –όσο αυτή ήταν εφικτή.
Αρχικά, έπρεπε να επιλεγούν μέσα από μια ατέλειωτη σειρά προδοσιών και ατιμιών οι πιο εμβληματικές. Ανάμεσά τους βρέθηκαν και κάποιες ήσσονος σημασίας, που όμως είχαν κατά τη γνώμη μου υψηλό αφηγηματικό ενδιαφέρον. Κι αυτό, επειδή το βιβλίο που τελικά προέκυψε δεν είναι με κανέναν τρόπο ένα βιβλίο Ιστορίας. Αυτός είναι ο λόγος που ορίστηκε ως «λογοτεχνικό δοκίμιο». Πρόκειται για μια σειρά κειμένων, όπου χρησιμοποιήθηκαν διάφοροι τρόποι αφήγησης, όποιοι θεωρήθηκαν κάθε φορά προσφορότεροι. Υπήρξε ωστόσο προσπάθεια να συμπλέουν αυτές οι διηγήσεις με τα ιστορικά γεγονότα (όπου αυτά ήταν ξεκάθαρα), συνεπώς έγινε μια εκτεταμένη χρήση της διαθέσιμης κάθε φορά βιβλιογραφίας, αλλά και πληροφοριών ή ακόμη και ανεκδότων που αντλήθηκαν από έρευνα στο διαδίκτυο, όταν αυτά δεν ερχόταν σε αντίθεση με την αποδεκτή ροή των ιστορικών δεδομένων. Υπάρχει στο τέλος του βιβλίου μια επιλογή βιβλιογραφίας, όμως σίγουρα οι πηγές που χρησιμοποιήθηκαν ήταν πολύ περισσότερες. - Ποιον από τους προδότες που παρουσιάζετε στα είκοσι δύο κεφάλαια του βιβλίου σας θεωρείτε πιο δολερό;
Από άποψη ιδιοσυγκρασίας θεωρώ πως η πιο σκοτεινή φυσιογνωμία στο βιβλίο είναι ο Αλκιβιάδης. Από άποψη αποτελέσματος, ίσως η πιο καταστροφική προδοσία υπήρξε αυτή του Ανδρόνικου Δούκα και των άλλων πολιτικών αντιπάλων του Ρωμανού Δ’ Διογένη στο Μαντζικέρτ. Βλέπετε, ο εμβληματικότερος προδότης της Ιστορίας μας, ο Εφιάλτης, ίσως να βοήθησε άθελά του με την πράξη του στην ευτυχή έκβαση του πολέμου με τους Πέρσες, ενώ ο άλλος πασίγνωστος προδότης ο Πήλιος Γούσης ίσως τελικά να μην είχε καν προδώσει! Στα νεότερα χρόνια, αναμφίβολα η προδοσία της Κύπρου από τη χούντα του Ιωαννίδη υπήρξε μια μαύρη σελίδα στην ιστορία του Ελληνισμού.
- Και, ποια ήταν η χειρότερη τιμωρία που επιβλήθηκε σ’ αυτήν τη σκοτεινή προσωπικότητα;
Η αλήθεια είναι πως ο Αλκιβιάδης πλήρωσε τις διαδοχικές κι αδιανόητες ατιμίες του με έναν εξευτελιστικό κι ανόητο θάνατο. Ακόμη σκληρότερα, αν αληθεύει φυσικά ο θρύλος, τιμωρήθηκε ο Τιμόχαρις, ο ιατρός του βασιλιά Πύρρου. Λεπτομέρειες στο βιβλίο, ας μην κάνουμε… χαλάστρα στον αναγνώστη (το λεγόμενο αγγλιστί spoiler)! - «Φαίνεται, δυστυχώς, πως για όσο περισσότερους ήρωες δικαιούται να καυχιέται ένας λαός, για τόσο περισσότερους προδότες οφείλει να αισχύνεται» καταλήγετε στον πρόλογό σας. Για ποιον ήρωά μας καυχιέστε ως Έλληνας;
Υπάρχουν ευτυχώς άπειροι ήρωες για τους οποίους μπορούμε ως Έλληνες να καυχόμαστε. Ξεχωρίζω πρόχειρα ανάμεσά τους όσους αποθεώθηκαν στην Έξοδο του Μεσολογγίου τον Απρίλιο του 1826, όσους πολέμησαν στα βουνά της Αλβανίας το 1940-1941 και όσους θυσιάστηκαν στην Κύπρο το 1974. Αυτοί οι τελευταίοι ίσως είναι οι πιο αδικημένοι απ’ την Ιστορία μας, ελάχιστα γνωρίζουμε γι’ αυτούς, για τα ονόματά τους και τη δράση τους. - Όσοι διαβάζουν το βιβλίο σας αντιλαμβάνονται αμέσως πως έχετε πολύ καλή σχέση με την Ιστορία. Είναι αυτός ο λόγος αρκετός για να γράψει κάποιος ένα δοκίμιο; Ποια βαθύτερη ανάγκη σας οδήγησε στη συγγραφή του;
Προσωπικά προτιμώ να διαβάζω βιβλία για ιστορικά γεγονότα γραμμένα έξω απ’ τα ακαδημαϊκά πλαίσια. Βιβλία που σου επιτρέπουν να ταυτιστείς με τους ήρωες, τους βασιλιάδες, τους προδότες. Αφηγήσεις που να εμπεριέχουν το ιστορικό γεγονός, αλλά όχι μόνο. Το βιβλίο τούτο γράφτηκε για να «τρυπώσουμε» οι απλοί, καθημερινοί άνθρωποι, στα παρασκήνια όσων μαθαίνουμε αρμοδίως για την Ιστορία μας. Να δούμε τις γκρίζες, σκοτεινές πτυχές της. Προσπάθησα αυτό το «κρυφοκοίταγμα» να είναι όσο το δυνατόν πιο αληθινό, και ταυτόχρονα, επιτρέψτε μου την αντίφαση, πιο ανάλαφρο. Τούτο, προσθέτοντας θρύλους, εικασίες, ακόμη και στοιχεία μυθοπλασίας ενίοτε, που σε ένα καθαρά ιστορικό βιβλίο δεν θα είχαν καμιά θέση. - Η Ελληνική Ιστορία αποτελείται από μικρά, μεγάλα αλλά και σπουδαία γεγονότα. Ποια ιστορική εποχή σας γοητεύει περισσότερο και ίσως θα σας προκαλούσε το ενδιαφέρον για τη συγγραφή ενός δεύτερου βιβλίου;
Είναι πολύ νωρίς ακόμη για να σκεφτώ τη συγγραφή ενός άλλου βιβλίου. Εκείνο που επιθυμώ είναι να ταξιδέψει όμορφα αυτό για το οποίο μιλάμε, που είναι και το πρώτο μου. Θα ήμουν ευτυχής αν ο (όποιος) αναγνώστης του το έβρισκε έστω και ελάχιστα ευχάριστο και χρήσιμο. Απ’ την άλλη, κάθε ιστορική εποχή έχει τη δική της γοητεία. Εκείνο που εξασκούσε πάνω μου μια τρομερή έλξη από μικρό παιδί, ήταν οι πολιορκίες κάστρων και πόλεων, ιδίως οι μακροχρόνιες. Είναι μια έλξη που διατηρείται ζωντανή εντός μου ακόμη και σήμερα, οπότε… - Από την άλλη, δεν είναι λίγες οι φορές που διαπιστώνουμε ως λαός, πως η Ιστορία που διδασκόμαστε, μάλλον, δε μας τα λέει καλά… Πόσο σας ενοχλεί ως άνθρωπο και πλέον ως συγγραφέα όταν εντοπίζετε ασάφειες και διαστρεβλώσεις;
Μου έλεγε ένας τελειόφοιτος Λυκείου πως οι εξεταστές στις Πανελλήνιες Εξετάσεις στο μάθημα της Ιστορίας βαθμολογούν λέξη-λέξη με το βιβλίο στο χέρι. Δεν γνωρίζω αν είναι αλήθεια, εγώ ήμουν του «πρακτικού» όπως λέγαμε τότε. Όμως, η αλήθεια είναι, πως η λεγόμενη «παπαγαλία» ανέκαθεν σκότωνε την ευχαρίστηση της μάθησης στο ελληνικό σχολείο. Δεν γίνεται να υπάρξει εμβάθυνση στα ιστορικά γεγονότα χωρίς να αλλάξει το εκπαιδευτικό πρότυπο. Οι διδάσκοντες πιστεύω με χαρά θα υπηρετούσαν μια διδασκαλία με περισσότερες ελευθερίες και θα αναδείκνυαν τα γεγονότα πιο σφαιρικά, ακόμη κι αν τα σχολικά βιβλία είχαν μια συγγνωστή δυστοκία ως προς αυτό. Αν ακούσουν τα παιδιά ας πούμε Ιστορία από τα χείλη της Καθηγήτριας Κας Ευθυμίου, ίσως αλλάξουν γνώμη και θεωρήσουν την Ιστορία το πιο ενδιαφέρον μάθημα!
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Ο ήλιος, η θάλασσα, τα βουνά, τα ποτάμια, τα βοτάνια, τ’ αγρίμια, όλα στον τόπο μας είναι μικρά, ταπεινά, ήμερα, ανθρώπινα. Με τ’ όνομά του το καθένα, στέκουν πλάι μας γνώριμα, χαριτωμένα παρηγορητικά, λες κι είναι αγαπημένοι συγγενείς, γείτονες, φίλοι. Και τους θεούς τους τέτοιους τους φαντάστηκαν οι Έλληνες· «ανθρώπειους», τρωτούς, κατ’ εικόνα και ομοίωση. Έτσι μετρημένα ιστορήθηκαν και οι ήρωες, οι σοφοί, οι βασιλιάδες, οι πολεμιστές, οι πεσόντες αυτής της χώρας, αυτοί που αξιώθηκαν μια έντιμη ζωή ή έναν ένδοξο θάνατο. Είναι πολύ φυσικό, όθεν, όμοια να παρασταίνονται και οι προδότες της, εκείνοι που στάθηκαν ικανοί για τα χειρότερα. Ρουφιάνοι, αυτόμολοι, απατεώνες, μίσθαρνοι, δολεροί και άλλοι πολλοί που έλαμψαν διά της ατιμίας τους πρωταγωνιστούν στις ιστορίες αυτού του βιβλίου· ιστορίες φρικτές, αδιανόητες, βουτηγμένες στο αίμα και τον θάνατο, ιστορίες μικρές ή μεγάλες, αληθινές ή φανταστικές, συγκαιρινές ή λησμονημένες, πάντοτε όμως στα μέτρα του ανθρώπου…
Βιογραφικό
Ο Ηλίας Τσιαμήτρος γεννήθηκε, ζει και εργάζεται στη Βέροια. Είναι παντρεμένος και έχει δύο γιους. Τρέφει ένα είδος έρωτα για τη γενέθλια πόλη του, αν και λόγω σπουδών, έχει ζήσει κατά καιρούς και σε άλλα μέρη. Διαβάζει από μικρός μετά μανίας· σχεδόν όλη μέρα κάτι διαβάζει. Μπορεί να ζήσει χωρίς τηλεόραση, όχι όμως χωρίς ραδιόφωνο. Παρά το γεγονός πως είναι άριστος γνώστης των τεχνολογιών πληροφορικής (IT), δεν διαθέτει λογαριασμούς σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης(SM) πλέον. Του αρέσουν τα ιταλικά αυτοκίνητα, κυρίως οι «Άλφα Ρομέο», και τα ιταλικά τραγούδια, ιδίως τα παλαιότερα. Απολαμβάνει τα βιβλία των Χ. Λ. Μπόρχες, Φ. Κόντογλου και Ρ. Τσάντλερ, αλλά θα ήθελε να γράφει σαν τον Θ. Βαλτινό, ή (ιδανικά), σαν τονΗ. Χ. Παπαδημητρακόπουλο. Αυτό είναι το πρώτο βιβλίο του που εκδίδεται.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.