Τα παιδιά έχουν διαίσθηση, έχουν αγνότητα, έχουν καθαρό βλέμμα και δεν μένουν στην επιφάνεια, αν ο άλλος είναι νέος – γέρος, χοντρός – αδύνατος. Αυτό που τα ενδιαφέρει είναι το τι αντανακλά κάποιος στην ψυχή τους, στα μάτια της φαντασίας τους, βαθιά στην καρδιά τους. Όταν κάποιος λοιπόν καταφέρει να εισχωρήσει μέσα από την πορεία της ζωής του στις παιδικές ψυχές και μάλιστα μπορέσει να μεγαλώσει γενιές με τις εκπομπές του, όπως τόσα χρόνια τώρα έκανε ο Χρήστος Δημόπουλος, τότε έχει καταφέρει να αφήσει πίσω του ένα πολύ σπουδαίο έργο.
Η λαχτάρα με την οποία τα παιδιά στήνονταν μπροστά στην οθόνη να τον δουν, να διαπιστώσουν αν θα διαβάσει και το δικό τους γράμμα, αν θα δείξει και την δική τους ζωγραφιά, να ακούσουν τα παραμύθια και τις ιστορίες που τους διάβαζε, να συμμετέχουν κι εκείνα στις κατασκευές που έφτιαχνε δεν μπορεί να αντικατασταθεί με τίποτα.
Και -δυστυχώς- σήμερα δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο, τα κονσερβοποιημένα και τόσο γελοία ορισμένες φορές παιδικά προγράμματα που παρουσιάζει η ελληνική τηλεόραση δεν έχουν την παραμικρή σχέση με εκείνη τη λαχτάρα στα παιδικά μάτια που παρακολουθούσαν το «Ουράνιο Τόξο». Μέσα στα τόσα και τόσα που έχουν χάσει τα σημερινά παιδιά της τεχνολογίας, του tablet και του laptop είναι σίγουρα και η απομόνωση, η αποξένωση από την πραγματική ζωή, από τη φύση, από τα ζώα, από τις γειτονιές.
Τουλάχιστον, υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που προσπαθούν να κρατήσουν έστω ό,τι μπορούν από αυτή την παλιά εποχή. Τα προσεγμένα βιβλία με τις «κατασκευές από το ουράνιο τόξο» του Χρήστου Δημόπουλου είναι ένα μικρό λιθαράκι στο να μπορέσουν γονείς και εκπαιδευτικοί να διδάξουν στα παιδιά την προσπάθεια και την ανταμοιβή του να δημιουργήσουν κάτι μόνα τους.
Και σίγουρα, τα υπέροχα παιδικά βιβλία, με τις πανέμορφες εικονογραφήσεις βοηθούν ώστε να μάθουν για το φυσικό περιβάλλον, τη θάλασσα, τη φύση, τα παραμύθια που από στόμα σε στόμα μεταφέρουν μύθους, που τόσο ανάγκη έχουν για να μεγαλώσουν σε ένα όσο γίνεται πιο υγιές περιβάλλον.
Ας κάνουμε λοιπόν μια μικρή συνομιλία με τον κύριο Χρήστο Δημόπουλο, τον αγαπημένο παρουσιαστή και συγγραφέα τόσων και τόσων παιδικών βιβλίων, με πιο πρόσφατο, τη γοργόνα Ελισσώ, όπου τα παιδιά θα έχουν την ευχαρίστηση να τον ακούνε κιόλας να τους το αφηγείται ο ίδιος, με την τόσο διεισδυτική φωνή του.
– Πάντα είχα την απορία, διαβάζατε όλα αυτά τα γράμματα που σας στέλνανε στην εκπομπή σας, το Ουράνιο Τόξο, τόσα χρόνια, τόσο πολλά παιδιά;
Όσο κι αν σας φανεί παράξενο, ναι! Έχω διαβάσει όλα τα γράμματα ανεξαιρέτως. Επειδή όμως ήταν χιλιάδες, μόνον ένα πολύ μικρό ποσοστό από αυτά είχα την ευκαιρία να διαβάσω στην εκπομπή. Όμως ήταν καθήκον, υποχρέωσή μου να διαβάζω όλα τα γράμματα των παιδιών, όχι μόνον γιατί ένα από αυτά θα μπορούσε να μου ζητάει κάτι ή να με ρωτάει για κάτι που ήθελε, αλλά γιατί διαβάζοντας όσα είχαν να μου γράψουν τα παιδιά, αφουγκραζόμουν τις ανησυχίες και τις απαιτήσεις του, με βάση τις οποίες διαμόρφωνα πάντα την εκπομπή… Άλλωστε, τα γράμματα ήταν ένα πραγματικό περιβόλι! Και τι δε μου έγραφαν τα παιδιά. Πολλά τα έχω φυλάξει στο αρχείο μου. Ήταν συγκινητικά, αστεία, έξυπνα, απρόβλεπτα…
– Τι κρατήσατε στην ψυχή σας από την πορεία μιας ζωής κοντά στους μικρούς σας τηλεθεατές, από την αγάπη που εισπράξατε;
Η αγάπη των παιδιών -αλλά και των μεγάλων (κι ήταν αρκετοί αυτοί που παρακολουθούσαν την εκπομπή)- ήταν για μένα ίσως το μεγαλύτερο κίνητρο για να συνεχίσω αυτό που έκανα επί δεκαπέντε ολόκληρα χρόνια. Μονάχα ένα βλέμμα ενός παιδιού όταν σε βλέπει ζωντανό μπροστά του κι όχι μέσα από το γυαλί, μένει αξέχαστο. Και τι να πω όταν τώρα που παρουσιάζω τα βιβλία μου σε κάθε γωνιά της Ελλάδας έρχονται παιδιά και μ’ αγκαλιάζουν και μένουν κολλημένα απάνω μου χωρίς να μιλούν…
– Βλέπετε σε τοπικό επίπεδο, στους διάφορους δήμους της χώρας να υπάρχει μέριμνα για τον ποιοτικό χρόνο των παιδιών, ειδικά σήμερα που –όσοι γονείς δουλεύουν- λείπουν πάρα πολλές ώρες από το σπίτι και αναγκαστικά τα παιδιά μένουν μπροστά σε μια οθόνη με αμφιβόλου ποιότητας παιδικά προγράμματα;
Εντυπωσιάζομαι συχνά από τη δουλειά που γίνεται στην επαρχία. Πολλοί φορείς, σχολεία, σύλλογοι γονέων, δημοτικές αρχές, βιβλιοπωλεία νοιάζονται για το παιδί πολύ περισσότερο απ’ ό,τι εδώ στην Αθήνα. Και κάθε δράση, κάθε εκδήλωση στην επαρχία αποκτά άλλο βάρος, είναι πολύ πιο σημαντική απ’ όλα όσα γίνονται στην πρωτεύουσα. Θαυμάζω τέτοιες πρωτοβουλίες και εύχομαι να διατηρούνται και να πολλαπλασιάζονται…
– Τα παιδικά βιβλία σήμερα προσπαθούν να περνούν νοήματα ζωής μέσα από τις σελίδες τους. Η διαφορετικότητα, όπως ένα παιδί με αυτισμό ή μια γοργόνα με φτερά και ουρά ψαριού, δίνει στο μικρό αναγνώστη την εικόνα ότι όλοι μπορούν να συνυπάρχουν, ότι η διαφορά είναι στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε τους γύρω μας. Υπάρχει ωστόσο μεγάλη άγνοια σε πολλά θέματα, κυρίως σε ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας. Πιστεύετε ότι είναι δύσκολο να εντάξουμε στην καθημερινότητά μας ένα διαφορετικό από εμάς άτομο, δεν είμαστε κατάλληλα προετοιμασμένοι;
Το θέμα της διαφορετικότητας (που θίγω στο παραμύθι Η γοργόνα Ελισσώ) είναι πολύ σημαντικό. Και η καχυποψία, μας, η αποστροφή μας σε καθετί που παρεκκλίνει από το φυσιολογικό ή από το συνηθισμένο είναι προϊόν κυρίως άγνοιας και φόβου. Μόνο όταν είμαστε ενημερωμένοι, διαβασμένοι, υποψιασμένοι, μπορούμε να νικήσουμε τις δοξασίες, να ξεπεράσουμε ανόητες και αβάσιμες προκαταλήψεις και να ανοίξουμε την αγκαλιά μας στο διαφορετικό. Να εντάξουμε στην παρέα μας ένα παιδί που κάτω από άλλες συνθήκες θα το κρατούσαμε μακριά μας… Οι μεγάλοι είναι πιο δύσκολο να αλλάξουν νοοτροπία. Τα παιδιά, όμως, αν τα στρέψουμε στο διάβασμα, αν τους δώσουμε τα κατάλληλα ερεθίσματα, θα μεγαλώσουν με διαφορετική σκέψη. Θα νικήσουν το φόβο και θα δεχτούν το διαφορετικό με έναν τρόπο φυσιολογικό και όχι βεβιασμένο…
– Το κέρδος που αφήνει ένα ωραίο βιβλίο και ειδικά ένα διδακτικό παραμύθι, μια ωραία αφήγηση είναι ανεκτίμητο. Πώς δείχνουν την αγάπη τους οι μικροί σας αναγνώστες, σας γράφουν σήμερα πια γράμματα, επικοινωνούν μαζί σας;
Σήμερα δεν έχω διεύθυνση, μια και δεν υπάρχει εκπομπή… Σύντομα θα μπορέσουν να επικοινωνήσουν και πάλι μαζί μου μέσα από έναν προσωπικό μου ιστότοπο που ετοιμάζω.
– Τι ευχή θα θέλατε να κάνετε και να πραγματοποιηθεί που να αφορά τα παιδιά του κόσμου, το αβέβαιο και τόσο σκληρό πολλές φορές μέλλον τους;
Να είναι καλότυχα. Καλότυχα και ανατρεπτικά. Να τα κάνουν όλα διαφορετικά απ’ ό,τι τα κάναμε εμείς, που, απ’ ό,τι φαίνεται δεν κάναμε και σπουδαία δουλειά!
– Στον ελεύθερο χρόνο σας τι κάνετε, να φανταστώ ότι αφηγείστε στα δικά σας εγγόνια όμορφες ιστορίες που στο μέλλον θα γίνουν ίσως τα επόμενα βιβλία σας;
Φαντάζεστε σωστά. Λέω παραμύθια στην Αθηνά και τη Θεοδώρα κι όταν δεν είναι εδώ, μια και μένουν μόνιμα στην Αργεντινή, αγναντεύω τη θάλασσα και ονειρεύομαι δράκους και νυχτοπεταλούδες…
Σας ευχαριστώ πολύ γι’ αυτή τη συνομιλία και εύχομαι κάθε επιθυμία σας να γίνει πραγματικότητα.
Ιουλία Ιωάννου
Λίγα λόγια για τον ίδιο
Ο ΧΡΗΣΤΟΣ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΣ γεννήθηκε στην Αθήνα. Εργάστηκε ως μεταφραστής, γραφίστας, κειμενογράφος, επικοινωνιολόγος, συντάκτης, σεναριογράφος, εκφωνητής και τηλεπαρουσιαστής. Από το 1986 ως το 1989 κι από το 2001 ως το 2013 παρουσίαζε από την ΕΡΤ την εκπομπή ΟΥΡΑΝΙΟ ΤΟΞΟ, που τιμήθηκε δυο φορές με το Βραβείο Καλύτερης Ελληνικής Παιδικής Εκπομπής. Το πρώτο του βιβλίο με κατασκευές, Καλοκαίρι με τον Χρήστο, εκδόθηκε το 2004, ενώ το 2010 ακολούθησε η έκδοση τεσσάρων σειρών βιβλίων του με ήρωα τον Μπίλη Μπιζέλη.
Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία του: ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΟΥΡΑΝΙΟ ΤΟΞΟ, ΜΑΘΑΙΝΩ ΤΗΝ ΑΛΦΑΒΗΤΑ ΣΑΝ ΠΟΙΗΜΑ, ΜΑΘΑΙΝΩ ΤΟΥΣ ΑΡΙΘΜΟΥΣ ΣΑΝ ΠΟΙΗΜΑ, ΜΑΘΑΙΝΩ ΤΑ ΣΧΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΧΡΩΜΑΤΑ ΣΑΝ ΠΟΙΗΜΑ, ΜΑΘΑΙΝΩ ΤΟΥΣ ΜΗΝΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΕΠΟΧΕΣ ΣΑΝ ΠΟΙΗΜΑ, ΜΑΘΑΙΝΩ ΤΑ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΑ ΣΑΝ ΠΟΙΗΜΑ και το παραμύθι του Η ΓΟΡΓΟΝΑ ΕΛΙΣΣΩ.
