Συγγραφέας του βιβλίου «Η καρδιά μου το όπλο σου» – Εκδόσεις ΑΡΜΟΣ
Αφορμή για να ξεκινήσει το ταξίδι της συγγραφής αυτού του βιβλίου ο Γιώργος Καραγιαννίδης ήταν η δημοσίευση της ιστορίας του αντιναζιστή ήρωά του Άλφρεντ Άικγουαρντ στην ηλεκτρονική εφημερίδα «Καρπαθιακά Νέα». Κατά την ανάγνωσή του γινόμαστε μάρτυρες από τη μια των πολιτικών αγώνων στη Γερμανία του μεσοπολέμου και της ένοπλης αντίστασης στο χιτλερικό καθεστώς και από την άλλη της ιταλοκρατίας στα Δωδεκάνησα και της αντίστασης των νέων. Όπως λέει στο Vivlio-life ο συγγραφέας η κύρια πηγή για την συγγραφή του βιβλίου «ήταν τα βιβλία του πιο σημαντικού σύγχρονου ιστορικού της Καρπάθου, του Μαθηματικού και Ηλεκτρονικού Μανώλη Κασσώτη, που ζει από την δεκαετία του ’50 στην Αμερική». Το βιβλίο περιέχει έντονα βιωματικά στοιχεία, προερχόμενα από τις αναμνήσεις που είχε ο συγγραφέας σαν παιδί και έφηβος.
- Δυο άντρες πρωταγωνιστούν στο μυθιστόρημά σας. Ο Καρπάθιος Οδυσσέας Λάσκαρης και ο Γερμανός Άλφρεντ Άικγουαρντ. Η μοίρα τους είχε γράψει να συναντηθούν στα ιταλοκρατούμενα Δωδεκάνησα. Μιλήστε μας για τον τρόπο που διασταυρώθηκαν οι δρόμοι τους.
Πράγματι, το βιβλίο αρχικά περιγράφει με συνεχείς εναλλαγές στο κείμενο, τις χωριστές ζωές δύο ανθρώπων, που γεωγραφικά δεν έχουν καμιά σχέση μεταξύ τους. Αυτή του Γερμανού αντιναζιστή Άλφρεντ Άικγουαρντ στην Γερμανία του μεσοπολέμου και την ζωή του Οδυσσέα Λάσκαρη -την ίδια εποχή-στα ιταλοκρατούμενα Δωδεκάνησα και συγκεκριμένα στην Κάρπαθο που γεννήθηκε, και αργότερα στη Ρόδο που τελείωσε το γυμνάσιο.
Στη συνέχεια και μέσα σε μια ατμόσφαιρα πολέμου και βίας γίνεται η συνάντηση των δύο ανδρών στην Κάρπαθο, στην οποία βρέθηκε το 1943 ο Άλφρεντ με τη Μεραρχία των Ανεπιθύμητων 999 του Γερμανικού Στρατού.
Αυτό που είπατε, πως «Η μοίρα τους είχε γράψει να συναντηθούν» απασχολεί σε πολλά σημεία το βιβλίο. Χαρακτηριστική είναι η φράση του Οδυσσέα, ο οποίος αναφερόμενος σε αυτή την συνάντηση λέει στον Άλφρεντ ότι «…Αυτό μόνο η στοχαστική φύση του κόσμου που ζούμε μπορεί να το εξηγήσει…». - Από τη μια οι πολιτικοί αγώνες στη Γερμανία του μεσοπολέμου και η ένοπλη αντίσταση στο χιτλερικό καθεστώς και από την άλλη η ιταλοκρατία στα Δωδεκάνησα και η αντίσταση των νέων. Σε ποιες πηγές ανατρέξατε για το μέρος του βιβλίου που πραγματεύεται πραγματικά ιστορικά γεγονότα;
Η περίοδος του μεσοπολέμου στη Γερμανία ήταν καθοριστική για τη δημιουργία της σημερινής Ευρώπης όπως τη γνωρίζουμε. Επίσης, η περίοδος της ιταλοκρατίας στα Δωδεκάνησα είναι μια άγνωστη σχετικά σελίδα της σύγχρονης Ελληνικής ιστορίας, με μεγάλες επιπτώσεις στα νησιά αυτά που βλέπουμε μέχρι και σήμερα.
Η κύρια πηγή για την συγγραφή του βιβλίου ήταν τα βιβλία του πιο σημαντικού σύγχρονου ιστορικού της Καρπάθου, του Μαθηματικού και Ηλεκτρονικού Μανώλη Κασσώτη, που ζει από την δεκαετία του ’50 στην Αμερική. Ο Μανώλης μου πρόσφερε απλόχερα ό,τι του ζήτησα αλλά κυρίως με μετέφερε στο κλίμα της Ιταλοκρατίας στην Κάρπαθο, μέσω του φωτογραφικού του αρχείου και των συζητήσεων μαζί του.
Οι άλλες σημαντικές πηγές ήταν η συνέντευξη που πήρα από τον Καρπάθιο Μανώλη Χουβαρδά που έζησε τα γεγονότα και από Γερμανούς κατοίκους της πόλης που γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Άλφρεντ και οι οποίοι γνώριζαν από αφηγήσεις παλαιοτέρων την ιστορία του.
Επίσης, πηγές ήταν τα αρχεία του Νταχάου, αλλά και τα αρχεία της Βέρμαχτ, όπου βρήκα πληροφορίες για την Μεραρχία των ανεπιθύμητων 999. Τέλος, θα ήθελα να κάνω ιδιαίτερη μνεία στον Δημοσιογράφο και Συγγραφέα, Μανώλη Δημελλά, Εκδότη και Διευθυντή της καθημερινής ηλεκτρονικής εφημερίδας «Καρπαθιακά Νέα», ο οποίος με την έρευνα που έκανε γύρω από τον Alfred Eickword, μου έδωσε τις πρώτες σημαντικές πληροφορίες για έναν από τους βασικούς ήρωες του βιβλίου. - Αφηγητής της ιστορίας, που ξεκινά τον Νοέμβριο του 1920 στην Κάρπαθο, είναι ο Οδυσσέας. Ποιο είναι το πολιτικό κλίμα της εποχής, μέσα στο οποίο ο νεαρός ήρωάς σας καλείται να γνωρίσει τη ζωή και να ωριμάσει;
Ο Οδυσσέας γεννήθηκε και μεγάλωσε την εποχή της Ιταλοκρατίας στην Κάρπαθο. Μια «περίεργη» εποχή για τα Δωδεκάνησα και -όπως ανέφερα- μια σχετικά άγνωστη σελίδα της σύγχρονης Ελληνικής ιστορίας. Χρησιμοποιώ τον όρο «περίεργη» γιατί ανάλογα με τον εκάστοτε διοικητή του νησιού άλλαζε και η αντιμετώπιση απέναντι στους Έλληνες κατοίκους. Έτσι, υπήρξαν περίοδοι όπου οι σχέσεις των Ιταλών με τους ντόπιους ήταν καλές και άλλες όπου οι Ιταλοί προσπάθησαν ουσιαστικά να επιβάλλουν τον εξιταλισμό του νησιού, με απαγόρευση της διδασκαλίας της Ελληνικής γλώσσας και άλλες φασιστικές πρακτικές.
Αυτός που βοήθησε να αναπτυχθεί το βαθιά φιλελεύθερο πνεύμα του Οδυσσέα, ήταν ο παππούς του, ο Καπτά Γιάννης. Σε κάποιο διάλογο μαζί του ο καπετάνιος του λέει μια χαρακτηριστική φράση που ο Οδυσσέας δεν ξέχασε ποτέ: «Κάθε φορά που κερδίζεις ένα μικρό κομμάτι ελευθερίας, αυτό σε βοηθάει να ολοκληρωθείς περισσότερο σαν άνθρωπος». - «Ο Οδυσσέας μεγαλώνει, ωριμάζει και κατανοεί την αξία της ελευθερίας, της φιλοπατρίας, της αυτοθυσίας και της αυταπάρνησης». Πόσο χρήσιμες θα αποδειχτούν για τη ζωή του οι συγκεκριμένες αρετές;
Κεντρική θέση στην κοσμοθεωρία του Οδυσσέα είναι η προσωπική ελευθερία. Αυτή δεν μπορεί παρά να είναι στενά συνδεδεμένη με την φιλοπατρία, την αυτοθυσία και τον αγώνα απέναντι σε κάθε μορφής ολοκληρωτισμό.
Έτσι συμμετέχει στον αντιφασιστικό αγώνα ως μαθητής στη Ρόδο και αργότερα με βίαιο τρόπο στην Κάρπαθο. Αλλά και η ιδεολογική συζήτηση που είχε με τον Άλφρεντ, όταν αυτός κρυβόταν στο βουνό, ανέδειξε την βασική αντίθεση ανάμεσα στην κοινωνία που οραματίζονταν οι δύο άνδρες. - Δώστε μας μια εικόνα του όμορφου νησιού των Δωδεκανήσων την εποχή εκείνη και τον λόγο που το επιλέξατε για την ιστορία σας.
Το βιβλίο περιέχει έντονα βιωματικά στοιχεία, προερχόμενα από τις αναμνήσεις που είχα σαν παιδί και έφηβος. Η Κάρπαθος είναι ένα νησί που μοιάζει με τη Σάμο, το νησί που γεννήθηκα και μεγάλωσα. Τα πολλά και ψηλά βουνά, οι συνεχείς εναλλαγές του τοπίου, τα ιδιαίτερα χωριά όπως η Όλυμπος, οι κάτοικοι, και πάντα στην άκρη η θάλασσα που ακουμπά στην αμμουδερή παραλία ή στα απόκρημνα βράχια…
Όταν επισκέφθηκα πριν δέκα χρόνια την Κυρά Παναγιά αποφάσισα ότι αν γράψω κάτι, αυτό θα ξεκινά από εκεί. Μέρος της ιστορίας του βιβλίου διαδραματίζεται και στη Ρόδο, όπου έζησα σχεδόν όλα τα παιδικά μου καλοκαίρια. Σε μια Ρόδο που ζούσαν αρμονικά για αιώνες Έλληνες, Τούρκοι, Εβραίοι και Λατίνοι.
Αφορμή για να ξεκινήσω το ταξίδι της συγγραφής αυτού του βιβλίου ήταν η δημοσίευση της ιστορίας του Άλφρεντ Άικγουαρντ στην ηλεκτρονική εφημερίδα «Καρπαθιακά Νέα». - Μια ιστορία, που όμως θα πάρει άλλες διαστάσεις από τον μεγάλο έρωτα του Οδυσσέα με τη Γιολάντα, την κόρη του Ιταλού διοικητή της Καρπάθου. Θυελλώδη ιστορία χαρακτηρίζετε τη σχέση τους και κατανοούμε τον λόγο. Δώστε μας μια γεύση από την ένταση αυτής της αγάπης.
Η Γιολάντα Ντι Στέφανι ήταν υπαρκτό πρόσωπο, κόρη του τελευταίου Ιταλού διοικητή της Καρπάθου -πριν την καταλάβουν οι Γερμανοί- Τζιοβάνι Ντι Στέφανι και της Νισύριας Άννας Παύλου. Ο Οδυσσέας, φοιτητής πια στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, την ερωτεύεται πολύ και αυτός οθυελλώδης έρωτας αποκτά πρωταγωνιστικό ρόλο στο βιβλίο. Η αγάπη και το πάθος βιώνονται σαν αίσθηση προσωπικής ελευθερίας, σε ένα ακραίο περιβάλλον πολέμου και βίας που χαρακτηρίζει την εποχή του Β’ παγκοσμίου πολέμου.Είναι στιγμές που το κείμενο γίνεται σκληρό και μετά από λίγο πλημυρίζει από ερωτικό πάθος, προκειμένου να περιγράψει αυτά ακριβώς τα συναισθήματα. - «… που ακροβατεί μεταξύ μυθοπλασίας και πραγματικότητας», γράφετε για τη σχέση αυτή στο οπισθόφυλλο και το πρώτο που σκεπτόμαστε είναι πως μάλλον πρόκειται για μια πραγματική ιστορία αγάπης.
Είναι μια ερωτική ιστορία που διαδραματίζεται στο περιβάλλον που περιέγραψα προηγουμένως. Όσο μου επέτρεπαν τα δικά μου βιωματικά στοιχεία, προσπάθησα να αναδείξω στο κείμενο όλα τα συναισθήματα και την ψυχική κατάσταση των ηρώων. - Στο κεφάλαιο που αρχίζουμε να γνωρίζουμε τον Γερμανό ήρωά σας ερχόμαστε αντιμέτωποι με μια ιστορική πραγματικότητα: τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Πώς κατέληξε εκεί ο Άλφρεντ;
Ο Άλφρεντ ήταν από τους πρώτους κρατούμενους στο στρατόπεδο καταναγκαστικής εργασίας Νταχάου, όταν δημιουργήθηκε τον Μάρτιο του 1933. Αυτό το πληροφορήθηκα από προσωπικές μαρτυρίες ανθρώπων στην πόλη που μεγάλωσε, από τους οποίους επίσης έμαθα ότι ήταν στην ηγεσία της οργάνωσης των κομμουνιστών στο στρατόπεδο.
Στην πρώτη φάση του Νταχάου μεταφέρθηκαν εκεί κυρίως πολιτικοί κρατούμενοι, κομμουνιστές και σοσιαλδημοκράτες. Μετά από λίγα χρόνια άρχισαν να μεταφέρουν εκεί και άλλες μειονότητες, όπως Ρομά και ομοφυλόφιλους. Στην αρχική φάση υπήρχαν στο στρατόπεδο ελάχιστοι Εβραίοι και αυτοί ανήκαν σε κάποια από τις πιο πάνω ομάδες.
Μετά το 1938 στάλθηκαν εκεί πολλές χιλιάδες Εβραίοι από την Αυστρία. Είναι γνωστό ότι υπήρχαν και Έλληνες κρατούμενοι μετά το 1941, όπως ο Γραμματέας του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης και πολλοί κληρικοί. Επίσης από εκεί πέρασε και ο Αλέξανδρος Παπάγος. - Και έρχεται η στιγμή που οι δυο άνδρες γνωρίζονται και δένονται για πάντα. Είναι μόνο οι πολιτικές πεποιθήσεις και ο κοινός αγώνας που τους ενώνουν με μια μεγάλη φιλία; Δώστε μας κάτι από την ένταση της πλοκής που καταδεικνύει τους σφιχτούς δεσμούς φιλίας τους.
Δεν ήταν οι πολιτικές πεποιθήσεις αυτό που δημιούργησε την ιδιαίτερη σχέση μεταξύ των δύο ανδρών. Τα χέρια τους βάφτηκαν από το ίδιο αίμα των Ιταλών τραυματιών, που μαζί σήκωσαν για να σώσουν από το καράβι που χτύπησαν τα Αγγλικά αεροπλάνα.
Αυτό λέει και ο Οδυσσέας στον Άλφρεντ, όταν προσπαθεί να του εξηγήσει αυτή τη σχέση:«… μας συνδέει το αίμα που καθαρίσαμε απ’ το καΐκι. Ξέρεις τι σημαίνει αυτό; Ότι δεν είμαστε πια γνωστοί, ούτεφίλοι. Οι ζωές μας, οι ζωές δύο άγνωστων μέχρι πρόσφατα ανθρώπων, ενός Γερμανού κομμουνιστή και ενός Έλληνα αντιφασίστα, ενώθηκαν με έναν μοναδικό τρόπο.» - Ποιο σημείο της ιστορίας των δυο ανδρών σας έδωσε την έμπνευση για τον τίτλο: «Η καρδιά μου το όπλο σου».
Η γυναίκα του Άλφρεντ, όταν τον συλλαμβάνει η Γκεστάπο μέσα στο σπίτι τους, ενώ κρατά στην αγκαλιά της το μικρό παιδί, τους φωνάζει: «Να προσέχεις. Σ’ αγαπώ πολύ. Η καρδιά μου να γίνει το όπλο σου».
Η φράση αυτή συνοδεύει τον Άλφρεντ στο Νταχάου και στη συνέχεια στην Ελλάδα.
Ο τίτλος αναδεικνύει την βασική αντίθεση που διαπερνά ολόκληρο το μυθιστόρημα. Αυτή ανάμεσα στην αγάπη και τον έρωτα, που συμβολίζει η καρδιά από τη μια πλευρά και τη βία, που συμβολίζουν ο πόλεμος και τα όπλα, από την άλλη.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Ο Καρπάθιος Οδυσσέας Λάσκαρης και ο Γερμανός Alfred Eickworth, που γεννήθηκαν στις αρχές του 20ού αιώνα, συναντώνται στην Κάρπαθο το 1943 στη δίνη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο δεσμός που αναπτύσσεται μεταξύ τους είναι καθοριστικός για την υπόλοιπη ζωή τους. Οι πολιτικοί αγώνες στη Γερμανία του μεσοπολέμου. Η ένοπλη αντίσταση στο χιτλερικό καθεστώς. Η Ιταλοκρατία στα Δωδεκάνησα. Η κατάσταση που επικρατούσε στο στρατόπεδο Νταχάου. Η γερμανική Μεραρχία 999. Η αντίσταση των νέων στην ιταλοκρατούμενη Ρόδο και ο μεγάλος έρωτας του Οδυσσέα με τη Γιολάντα, την κόρη του Ιταλού διοικητή της Καρπάθου, συνθέτουν μια θυελλώδη ιστορία που ακροβατεί μεταξύ μυθοπλασίας και πραγματικότητας. Μια ιστορία στην οποία ο έρωτας, η αγάπη και η οικογένεια συγκρούονται με την πολιτική ιδεολογία και την βία, ενώ κυριαρχεί ο αγώνας για την προσωπική ελευθερία και αξιοπρέπεια
Βιογραφικό
Ο Γιώργος Καραγιαννίδης γεννήθηκε στο Πυθαγόρειο της Σάμου το 1963. Από το 2004 είναι Καθηγητής στο Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ανήκει στους Έλληνες επιστήμονες με την μεγαλύτερη επιρροή σε παγκόσμιο επίπεδο, στα πεδία της Πληροφορικής και των Τηλεπικοινωνιών. Το ιστορικό μυθιστόρημα Η καρδιά μου το όπλο σου είναι η πρώτη του λογοτεχνική συγγραφική προσπάθεια.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.