Ποιητική Συλλογή «Μνήμες μικρού μήκους» – Εκδόσεις «Κέδρος»

Το άγγιγμα, το φιλί, η αγκαλιά, το χαμόγελο είναι λέξεις που μέσα από τους στίχους της Δέσποινας Ντάση, δημιουργούν συναισθήματα και αυτά με τη σειρά τους γεννούν ποιήματα. Ωστόσο, τη λέξη λησμονιά θεωρεί ιδιαιτέρως ποιητική, επειδή θεωρεί πως αυτή η λέξη κρύβει μέσα της βάρος. Γράφοντας στίχους επιλέγει προσεκτικά πλέον τις λέξεις, τα νοήματα, τις εικόνες, τα συναισθήματα και την έντασή τους. Όπως λέει στο Vivlio-life, «Αγαπώ επίσης τη μουσικότητα των λέξεων στην αναγνωστική ροή των στίχων, καθώς και το αφηγηματικό ύφος…». Πάντως, η τελευταία της ποιητική συλλογή «Μνήμες μικρού μήκους» μας διαβεβαιώνει πως κρύβει μέσα της και δικές της μνήμες και αυτό προσθέτει στους στίχους της ένα ιδιαίτερο προσωπικό χρώμα και σίγουρα προκαλεί μεγαλύτερο ενδιαφέρον στον αναγνώστη.

Παρατηρώντας τον τίτλο του βιβλίου σας, αναρωτιέμαι αν σ’ αυτή τη δεύτερη ποιητική σας συλλογή υπάρχουν κάποιες δικές σας μνήμες που κρατούσατε καλά φυλαγμένες στο μυαλό σαν αγαπημένες ταινίες μικρού μήκους…
Ο τόπος της μνήμης, της νοσταλγίας και της λησμονιάς, αποτελούσε πάντα για εμένα «ποιητικό προορισμό» και πηγή έμπνευσης. Είμαστε εν μέρει όσα θυμόμαστε, και όσα (επιλέγουμε να) ξεχνάμε.
Οι αναμνήσεις σαν ταινίες μικρού μήκους μέσα μας· δικές μου μνήμες σίγουρα υπάρχουνε μέσα στη συλλογή.

Η ποίηση μετατρέπει τις απλές λέξεις και έννοιες σε συναισθήματα και εικόνες. Οι δικοί σας στίχοι ποιες εσωτερικές χορδές των αναγνωστών πιστεύετε πως αγγίζουν;
Αν και κάθε αναγνώστης καθρεφτίζεται διαφορετικά μέσα στους στίχους ενός ποιήματος, ανάλογα με τα βιώματα και τ’ αναγνώσματά του, θα έλεγα πως με τη δεύτερη συλλογή ξυπνώ τη νοσταλγία, τη θύμηση· με όλα τα συναισθήματα που αυτή προκαλεί.

Θα θέλαμε να διαβάσουμε ένα ποίημα ή τους στίχους ενός ποιήματος που αγγίζει τις δικές σας χορδές…
Δύσκολη επιλογή, μιας και είναι πολλά τα ποιήματα των ποιητών που μ’ έχουν αγγίξει. Ένα από τα αγαπημένα μου ποιήματα είναι του Κώστα Ουράνη με τίτλο «Είναι κάποια νησιά…»:
Εἶναι κάποια νησιά πού σάν πλοῖα
μέσ’ στά πέλαγα, λέν ταξιδεύουν:
ὅσοι τά ’δανε, μάταια πλέον
νά τά δοῦνε ξανά τά γυρεύουν·

εἶναι κάποια νησιά πού ἀκόμα
πόδι ἀνθρώπου δέν ἔχει πατήσει:
― Πῶς τά βρῆκες, Ψυχή μου, καί πῆγες
κι ἀπό τότες δέν ἔχεις γυρίσει;

Μοναδικά όπλα των ποιητών οι λέξεις. Ποια λέξη όμως είναι εκείνη που θεωρείτε ιδιαιτέρως ποιητική εκτός από τον έρωτα και την αγάπη φυσικά, ανάμεσα σε: λησμονιά – πάθος – μοναξιά – ταξίδι – θλίψη;
Τη λησμονιά· έχει ένα βάρος μέσα της αυτή η λέξη.

Τον τελευταίο χρόνο όλοι μας αναμετρηθήκαμε με κάτι πρωτόγνωρο που μας προβλημάτισε αλλά και μας κράτησε μόνους. Αυτή η απομόνωση που άλλους κούρασε πόσο παραγωγική ήταν για σας;
Δεν ήταν μία περισσότερο ή λιγότερο παραγωγική περίοδος για εμένα. Η παραγωγικότητα και η δημιουργικότητα, όσον αφορά την ποίηση καθώς και άλλες τέχνες, δεν έχoυν να κάνουν πάντα με την απομόνωση. Προσωπικά χρειάζομαι εναλλαγές εικόνων, έντονα συναισθήματα, και έπειτα, όταν το επιλέξω, να απομονωθώ για να γράψω.
Η συγκεκριμένη όμως απομόνωση δεν ήταν για κανέναν μας επιλογή και σίγουρα το τέλος της δεν είναι απόφασή μας. Είναι πρωτόγνωρη η περίοδος που διανύουμε και η συγκεκριμένη απομόνωση έχει ένα διαφορετικό βάρος μέσα της· αφενός για την ανησυχία σχετικά με τον ιό και τις δομές υγείας και αφετέρου για τον προβληματισμό για τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις που θα έχει αυτή η κατάσταση που βιώνουμε στο μέλλον.

Η ανθρώπινη επαφή μας έχει λείψει πολύ. Η αγκαλιά, το φιλί, ακόμη και το απλό άγγιγμα απαγορεύτηκε. Το χαμόγελό μας κρύφτηκε. Ο φόβος και η αμφιβολία κυριάρχησαν στις ψυχές μας. Είναι κάποιες από αυτές τις λέξεις που σας εμπνέουν όταν γράφετε;
Το άγγιγμα, το φιλί, η αγκαλιά, το χαμόγελο…
Τα συναισθήματα που δημιουργούν έχουν γεννήσει ποιήματα.

Οι «Μνήμες μικρού μήκους» είναι η δεύτερη ποιητική σας συλλογή. Από πόσα ποιήματα αποτελείται, πότε ξεκινήσατε να συλλέγετε τις «μνήμες» (στίχους) και πόσο κράτησε αυτό το ταξίδι της έμπνευσης;
Η συλλογή αποτελείται από 29 ποιήματα. Ξεκίνησα να τη γράφω το 2016 με αρκετές ενδιάμεσα παύσεις. Είχε ολοκληρωθεί αρχές του 2019. Αρχές του 2020 αποφάσισα πως ήταν καιρός να φύγει πια απ’ τα χέρια μου.

Υπάρχουν ποιητές που χρησιμοποιούν λιτές εκφράσεις και ζητούν την εκφραστική απλότητα, άλλοι προτιμούν τα πλούσια λογοτεχνικά σχήματα και άλλοι το αφηγηματικό ύφος. Εσείς έχετε ένα συγκεκριμένο τρόπο που αποτυπώνετε τη σκέψη σας στο χαρτί;
Όσο μεγαλώνω δουλεύω όλο και περισσότερο την εκφραστική απλότητα στα ποιήματά μου. Με τα χρόνια παρατηρώ πως αλλάζει η γραφή μου, μικραίνουν τα ποιήματα, επιλέγω πιο προσεκτικά τις λέξεις, τα νοήματα, τις εικόνες, τα συναισθήματα και την έντασή τους. Αγαπώ επίσης τη μουσικότητα των λέξεων στην αναγνωστική ροή των στίχων, καθώς και το αφηγηματικό ύφος.

Είναι το συναίσθημα ο ένας και μοναδικός οδηγός που σας δείχνει το δρόμο της ποίησης;
Είναι σίγουρα το συναίσθημα ένας οδηγός που με κάνει να γράφω ποίηση, μα όχι ο μοναδικός. Η παρατήρηση και η σκέψη των καταστάσεων και των βιωμάτων καθώς και τα ερεθίσματα από τα αναγνώσματά μου είναι οι άλλοι δύο οδηγοί μου.

Πολλοί πιστεύουν πως οι άνθρωποι οι οποίοι μένουν απαθείς απέναντι σ’ ένα ποίημα που ξεχειλίζει από ευαισθησία και χρώματα ψυχής είναι σκληροί και χωρίς συναισθήματα. Το πιστεύετε;
Έχω γνωρίσει ανθρώπους «σκληρούς» που μέσα τους κρύβεται πολλή περισσότερη ευαισθησία από τους «ευαίσθητους». Η απάθεια αρκετές φορές είναι επιφανειακή και τρόπος να προστατεύουν τον εαυτό τους. Δεν μπορώ να κρίνω τη σκληρότητα της ψυχής ενός ανθρώπου μόνο και μόνο από τη συγκίνησή του απέναντι σε ένα ευαίσθητο ποίημα. Είναι πολλοί οι παράγοντες που συντελούν στην απάντηση αυτής της ερώτησης, πόσο μάλλον στην κρίση για τον χαρακτήρα ενός ανθρώπου.

Ασχοληθήκατε με την επιμέλεια και διόρθωση κειμένου. Να υποθέσουμε, λοιπόν, πως εσείς επιμεληθήκατε τα κείμενα της ποιητικής σας συλλογής πριν την έκδοσή τους;
Η τελική επιμέλεια πριν την έκδοση γίνεται σε συνεργασία με τον εκδοτικό οίκο Κέδρο. Είναι επιθυμητή και πάντα καλοδεχούμενη προς συζήτηση η γνώμη και η τελική πινελιά της κυρίας Μαρίας Σπανάκη· της επιμελήτριας του Κέδρου.

Οι επιμελητές κειμένων έρχονται σε επαφή, κυρίως, με μυθιστορήματα ή διηγήματα. Βλέπετε να υπογράφετε στο μέλλον κάποια μυθοπλασία ή μπήκατε στον όμορφο κόσμο της ποίησης για να μείνετε;
Όσο μου το επιτρέπει η ποίηση θα ήθελα να μένω κοντά της. Χαμογελώ… Δεν μπορώ να με αισθανθώ ακόμα σε άλλο λογοτεχνικό είδος. Μα δεν θέλω να είμαι απόλυτη. Το μέλλον θα δείξει.

απόσπασμα από την ποιητική συλλογή
Λίγα λόγια για το βιβλίο

Ζω για το θαύμα που θά ’ρθει –
Μου είπες να γράφω,
αργά και σταθερά να ξύνω το σκοτάδι μου,
αργά και σταθερά να καταδύομαι,
τη νόσο των δυτών μην αποκτήσω·
και τότε ήξερα, καθήκον μου ήταν να ράβω άστρα
στις μνήμες μου τις διάτρητες,
να σταματήσει αυτός ο αέρας να εισχωρεί από παντού,
σε κάθε αναδρομή να με αρρωσταίνει.

Βιογραφικό
Η Δέσποινα Ντάση γεννήθηκε στην Αθήνα το 1983. Σπούδασε Διοίκηση Επιχειρήσεων και παρακολούθησε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα Επιμέλειας και Διόρθωσης Κειμένου του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 2015 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Κέδρος η πρώτη της ποιητική συλλογή με τίτλο Όλα τα Μη του κόσμου και το 2020 οι Μνήμες μικρού μήκους. Ποιήματά της έχουν δημοσιευθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά και ιστοσελίδες και έχουν συμπεριληφθεί στην έκδοση πέντε συλλογικών έργων.