Συγγραφέας και επιμελητής του βιβλίου Σμύρνη – Εκδόσεις Ελληνοεκδοτική
Η ζωή των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, δεν πρέπει να περάσει στη λήθη. Και οι τριάντα έξι συγγραφείς που γράφουν για τη «Σμύρνη» της φαντασίας και της μνήμης, του Ελπιδοφόρου Ιντζέμπελη, συμβάλλουν στη μεγάλη αυτή προσπάθεια, ώστε τα γεγονότα να μην ξεθωριάσουν και να μην χάσουν τη δυναμική τους με το πέρασμα του χρόνου. Όπως λέει στο Vivlio-life «Γι’ αυτό και θεωρώ ότι ο συλλογικός τόμος μας πρέπει να φτάσει στα χέρια των νέων. Είναι το παλίμψηστο της Ιωνικής γης που οφείλουμε να κρατήσουμε ζωντανό με επιμονή και μεθοδικότητα. Να δανειζόμαστε κλωστές από τις πηγές και τα τεκμήρια και να φτιάχνουμε το υφαντό της ζωής των Ελλήνων της Μικράς Ασίας. Δεν πρέπει να σβήσει η μνήμη. Ελπίζω ότι η λογοτεχνία, το θέατρο και οι άλλες μορφές τέχνης θα θυμίζουν πάντα τι έγινε. Έτσι δεν θα αφήσουμε την λήθη να καλύψει την μνήμη».
Στον συλλογικό τόμο έγραψαν οι συγγραφείς:
Γρηγόρης Αζαριάδης, Έρικα Αθανασίου, Άννα Αφεντουλίδου, Δημήτρης Βαρβαρήγος, Μηνάς Βιντιάδης, Γιώργος Ι. Βοϊκλής, Γιάννης Γιαννέλης-Θεοδοσιάδης, Γιώργος Γκόζης, Βασίλης Γκουρογιάννης, Φίλιππος Δ. Δρακονταειδής, Αλέξης Σ. Ζήρας, Κώστας Θεολόγου, Γιώργος Χ. Θεοχάρης, Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης, Νιόβη Ιωάννου, Κατερίνα Καριζώνη, Γιώργος Α. Λεονταρίτης, Σωτηρία Μαραγκοζάκη, Ευάγγελος Μαυρουδής, Λία Μεγάλου-Σεφεριάδη, Πολύνα Γ. Μπανά, Γιώργος Μπλάνας, Κωνσταντίνος Μπούρας, Τόλης Νικηφόρου, Αντώνης Νικολόπουλος (Soloúp), Γιώργος N. Παπαθανασόπουλος, Γιάννης Πατσώνης, Λιάνα Σακελλίου, Ελένη Σαραντίτη, Αντώνης Δ. Σκιαθάς, Κώστας Στοφόρος, Βασίλης Τζανακάρης, Λίτσα Τότσκα, Ιώ Τσοκώνα, Φίλιππος Φιλίππου, Άγγελος Χαριάτης.
- Τριάντα έξι συγγραφείς γράφουν για τη Σμύρνη της φαντασίας και της μνήμης… Μέσα από ποια διαδικασία τους επιλέξατε για το βιβλίο σας;
Η επιλογή έγινε πρώτα με βάση την καταγωγή από την Σμύρνη. Η μνήμη όπως μεταλαμπαδεύεται από γενιά σε γενιά είναι κιβωτός και ζωντανός αφηγητής μίας πορείας πολυκύμαντης που κατέληξε στη διαμόρφωση της σύγχρονης ταυτότητάς μας. Αυτήν τη μνήμη όμως αγγίζουν με τον δικό τους τρόπο και όσοι από τους συγγραφείς ασχολήθηκαν καθένας από το δικό του μετερίζι με την Μικρασιατική Καταστροφή. Με πολλούς από όσους κατέθεσαν τα κείμενα και την έμπνευσή τους συνοδοιπορούμε γιατί μοιραζόμαστε το κοινό ενδιαφέρον για το πώς επενεργεί η μνήμη και σε άλλους συλλογικούς τόμους που την διαπραγματεύονται και κυκλοφορούν από την Ελληνοεκδοτική του Διονύση Βαλεριάνου όπως «Οι Χριστουγεννιάτικες ιστορίες» και «Η Γενέθλια Πόλη». - Πώς δέχτηκαν την πρότασή σας; Στην έκδοσή σας συμμετέχουν σημαντικοί άνθρωποι…
Ανταποκρίθηκαν με χαρά και προθυμία να συνεισφέρουν σε ένα συλλογικό τόμο που είναι αφιερωμένος στη Σμύρνη, μια πόλη θρύλο, που διέγραψε για αιώνες μία ιδιαίτερη πορεία και μπόλιασε τη συλλογική μνήμη. Εύχομαι οι αναγνώστες να απόλαυσαν τις πολλές και διαφορετικές της όψεις που ζωντανεύουν μέσα από τις ιστορίες της συλλογικής μας έκδοσης από αιώνες. Θεωρώ ότι η επιλογή των κειμένων συνέβαλε στο να γίνει ευρύτερα γνωστό το εκδοτικό γεγονός. Οι συμμετέχοντες στον τόμο, είναι όπως είπατε σημαντικοί άνθρωποι με πολλές δραστηριότητες. - Είναι στην πλειοψηφία τους κείμενα που περιγράφουν τις στιγμές του εμπρησμού, την εκδίωξη και την μεγάλη φυγή ή ο αναγνώστης διαβάζει και τις πρώτες στιγμές του ελληνικού χριστιανικού πληθυσμού της Μικράς Ασίας στην Ελλάδα;
Δώσαμε κάποιες οδηγίες στους συγγραφείς αλλά οι ίδιοι επέλεξαν τα θέματά τους που ανοίγουν σε μία μεγάλη βεντάλια που περιλαμβάνει όλα όσα αναφέρατε. Αφενός περιλαμβάνουν αφηγήσεις που άκουσαν από τους γονείς ή τους προγόνους τους, τις οποίες με την τέχνη τους τα μετέπλασαν έτσι, ώστε να ισορροπούν μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας. Ωστόσο, υπάρχουν και ιστορίες εξ ολοκλήρου πλασμένες από τη φαντασία των συγγραφέων, κάτι που μας πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα. Δίνει την ευκαιρία να ιχνηλατήσουμε πώς μπόλιασε τη μνήμη και πώς γονιμοποίησε την πένα νεότερων δημιουργών η Μικρασιατική καταστροφή, η πλέον πρόσφατη τραγωδία του σύγχρονου ελληνισμού.
Ο αγώνας και η δύναμη των Μικρασιατών να κάνουν μία νέα αρχή νοηματοδοτεί την πορεία μας στο μέλλον. Κατόρθωσαν να μπολιάσουν με πολιτισμό και αξιοπρέπειά τη μάνα Ελλάδα. Είναι η αιχμή του δόρατος ώστε η συλλογική μνήμη να μην καταληφθεί από συλλογική αμνησία. - Οι περισσότεροι από τους δημιουργούς, όπως γράφετε στον πρόλογό σας «είναι απόγονοι προσφυγικών οικογενειών και γνωρίζουν τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν εκεί και από μαρτυρίες οικείων τους». Το φωτογραφικό υλικό που συμπεριλάβατε στην έκδοση ανήκει σ’ αυτούς;
Το φωτογραφικό υλικό μας παραχώρησαν η Ένωση Σμυρναίων, ο Μ/Φ Σύλλογος Σκουφάς της Άρτας και ο συγγραφέας Ευάγγελος Μαυρουδής ο οποίος διέθεσε το προσωπικό αρχείο του. Υπηρετούν θεωρώ με τον καλύτερο τρόπο την αποστολή της λογοτεχνίας στο συγκεκριμένο πεδίο. Οι παλιότεροι ξαναθυμούνται και οι νεότεροι μαθαίνουν για τις ρίζες τους. Οι άνθρωποι που υπήρξαν ζωντανά κύτταρα της νεότερης ιστορίας μας, ίσως δεν ζουν πια ανάμεσά μας. Ωστόσο, μαρτυρίες, τεκμήρια, φωτογραφικά ντοκουμέντα αλλά και η λογοτεχνία βοηθούν να μην ξεχαστούν οι ιστορίες τους. - Αναρωτηθήκατε ποτέ τι θα γίνει όταν φύγει και η δική μας γενιά; Ποιος θα μεταφέρει αυτές τις μαρτυρίες στα παιδιά των παιδιών μας;
Και βέβαια το έχω σκεφτεί πολλές φορές. Ο χρόνος έχει διττή λειτουργία. Έχει τη δύναμη να επουλώνει τραύματα αλλά από την άλλη μεγαλώνει την απόσταση από τα γεγονότα που μπορεί να ξεθωριάσουν και να χάσουν τη δυναμική τους. Γι’ αυτό και θεωρώ ότι ο συλλογικός τόμος μας πρέπει να φτάσει στα χέρια των νέων. Είναι το παλίμψηστο της Ιωνικής γης που οφείλουμε να κρατήσουμε ζωντανό με επιμονή και μεθοδικότητα. Να δανειζόμαστε κλωστές από τις πηγές και τα τεκμήρια και να φτιάχνουμε το υφαντό της ζωής των Ελλήνων της Μικράς Ασίας. Δεν πρέπει να σβήσει η μνήμη. Ελπίζω ότι η λογοτεχνία, το θέατρο και οι άλλες μορφές τέχνης θα θυμίζουν πάντα τι έγινε. Έτσι δεν θα αφήσουμε την λήθη να καλύψει την μνήμη. - Ας έρθουμε στη Θεία Μαρία από τη Σμύρνη. Είναι το δικό σας κείμενο στη σημαντική αυτή συλλογική έκδοση. Ποιος σας μίλησε για την ιστορία της Μαρίας και του Ορφέα;
Η θεία Μαρία ήταν υπαρκτό πρόσωπο της οικογένειάς μας, ξαδέρφη της γιαγιάς μου Σοφίας και όπως κι εκείνη γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Σμύρνη. Είναι η γυναίκα που αντιστάθηκε στη δίνη της καταστροφής και ήρθε στην Ελλάδα μόνο με τα ρούχα της και μαζί με τον Ορφέα. Εγκαταστάθηκε στη Νέα Σμύρνη και πάλεψε με τη φτώχεια και με αντίξοες συνθήκες. Δυστυχώς, ψάχνοντας να βρει το δρόμο της έχασε τον σύζυγό της Ορφέα. Αυτό όμως δεν στέγνωσε μέσα της την αγάπη για τους ανθρώπους. Ήταν πάντα δοτική. Τη γνώρισα μικρός και μου έκανε εντύπωση. Μια σπουδαία γυναίκα που η παρουσία της έμεινε ανεξίτηλη στη μνήμη μου. - Πρόσφατα γιορτάσαμε τα εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Γράφτηκαν πολλά στον έντυπο Τύπο, εκδόθηκαν βιβλία, ακούσαμε δηλώσεις και χαιρετισμούς για την θλιβερή επέτειο. Πιστεύετε πως τα μάθαμε όλα για κείνο το φθινόπωρο του 1922;
Όχι, γιατί η ιστορία της Σμύρνης είναι μεγάλη και θεωρώ ότι κρύβει μυστικά που μας προσκαλούν να τα ανακαλύψουμε… Είναι καλό να τιμούμε τη μνήμη μέσα από επετείους και ταυτόχρονα να συνεχίζουμε τις προσπάθειές μας να φωτίζουμε άγνωστες πτυχές των γεγονότων. - Από το πρώτο μέχρι το τελευταίο κείμενο οι αναγνώστες δημιουργούμε εικόνες, γνωρίζουμε ανθρώπους, πονάμε, γελάμε, γευόμαστε μοναδικές γεύσεις και μυρίζουμε υπέροχες ευωδιές. Και όλα αυτά μέσα σε βαθιά συγκίνηση για μια ιστορική περίοδο που πάντα θα μας πονά. Πόσο σας ικανοποίησε ως συγγραφέα αλλά και άνθρωπο η συμμετοχή σας στην επέτειο αυτή;
Τα διηγήματα είναι γραμμένα με αγάπη. Είναι τρυφερά, κρύβουν πόνο και ζωντανεύουν το ανάγλυφο της Σμύρνης, μια πόλη που την αποκάλεσαν «Παρίσι της Ανατολής» που άνθισε μαζί με τον ελληνισμό που για αιώνες την κατοίκησε. Νομίζω ότι με το συλλογικό τόμο καταθέσαμε ό,τι είχαμε κρυμμένο στην ψυχή μας. Κάναμε ό,τι μπορέσαμε ως άνθρωποι του πνεύματος και ως Έλληνες. - Κάθε ένα από τα κείμενα που επιμεληθήκατε θα μπορούσαν να γίνουν αυτόνομα διηγήματα ή και μυθιστορήματα, καθώς πάντα βιβλία με θέμα την Σμύρνη ή Γκιαούρ Ιζμίρ ή Γκιουζέλ Ιζμίρ ή απλά Ωραία Σμύρνη είναι ευπρόσδεκτα. Το έχετε σκεφθεί;
Είναι ευχάριστη αυτή η διαπίστωση. Άλλωστε ένα διήγημα, μπορεί να γίνει μια νουβέλα και αργότερα μυθιστόρημα. Θα μπορούσαν να αποτελέσουν και ιστορίες που θα αξιοποιήσουν άλλες μορφές της τέχνης. Αυτός είναι ο ρόλος κάθε βιβλίου. Να δίνει εναύσματα. - Δεν είναι πρώτη φορά που καταπιάνεστε με συλλογικό βιβλίο. Πόσο εύκολο είναι να πείσετε πολλούς και διαφορετικούς ανθρώπους καθένας από τους οποίους έχει το δικό του ύφος στη γραφή, να συμμετέχουν στην ιδέα σας; Πώς καταφέρνετε να έχετε τα κείμενά τους στην ώρα τους και να τα επιμελείστε χωρίς να αδικήσετε κάποιον;
Σταδιακά αποκτάς την εμπειρία να διαχειρίζεσαι κάτι συλλογικό. Ήταν βαθιά η επιθυμία μου να επιμεληθώ βιβλία που αναφέρονται σε θέματα που έχουν σχέση με τη ζωή και την ιστορία της Ελλάδας. Στόχος μου να γίνουν εργαλεία που θα τα χρησιμοποιήσουν οι γενιές που έρχονται. Βασικό κριτήριο για να αποδεχθούν οι συγγραφείς την πρόσκληση που τους απευθύνεις είναι να εκτιμούν τη δουλειά σου και να συνοδοιπορούν με την αισθητική σου. Αν η πρώτη δουλειά σου έχει επιτυχία τότε συνεχίζεις. Οι συγγραφείς που συμμετέχουν στους συλλογικούς μας τόμους δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους γιατί η Ελληνοεκδοτική αγαπά το έργο τους και είναι ικανοποιημένοι από το εκδοτικό αποτέλεσμα. - Ποια άλλη σπουδαία ιστορική περίοδος θα μπορούσε να προσεγγιστεί συλλογικά με εσάς στην επιμέλεια;
Εξαιρετική η παρατήρησή σας. Θα έλεγα ότι είστε στο μυαλό μου! Δεν θα ήθελα όμως σε αυτήν τη φάση να αποκαλύψω περισσότερα. Θα μάθετε σύντομα, αφού θα είμαστε σε επικοινωνία. Ευχαριστώ θερμά για το ενδιαφέρον σας να συζητήσουμε για τη Σμύρνη και τη μνήμη.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Υπό την αιγίδα της Ομοσπονδίας Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδας.
Μικρά Ασία. Τόπος που γέννησε σπουδαίους πολιτισμούς στη μακραίωνη Ιστορία του. Σμύρνη. Μια πόλη σταθμός, θρύλος, σύμβολο. «Γκιαούρ Ιζμίρ» –«Άπιστη Σμύρνη»– για κάποιους, «Γκιουζέλ Ιζμίρ» –«Ωραία Σμύρνη»– για τους περισσότερους. Η καταστροφή της τον Σεπτέμβριο του 1922 θα σημάνει τη βίαιη εκρίζωση του ελληνικού στοιχείου από τη Μικρά Ασία και το τέλος μιας εποχής για την ίδια την πόλη.
Τριάντα έξι συγγραφείς γράφουν για τη ΣΜΥΡΝΗ της φαντασίας και της μνήμης… που χάθηκε στις φλόγες, για τη Μικρασιατική Καταστροφή, το δράμα των προσφύγων. Απόγονοι προσφυγικών οικογενειών πολλοί από αυτούς, αναβιώνουν μέσα από τις αφηγήσεις τους τη ζωή στη Μικρά Ασία των αρχών του 20ού αιώνα καθώς και τις δραματικές συνέπειες της κατάρρευσης του μικρασιατικού μετώπου το 1922 για τον ελληνισμό.
Βιογραφικό
Ο Ελπιδοφόρος Ιντζέμπελης κατάγεται από την Λέσβο και γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε τις επιστήμες της Παιδαγωγικής και της Θεολογίας. Πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές στο Μπέρμιγχαμ και μετεκπαιδεύτηκε στο Μόναχο. Είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων και έχει δημοσιεύσει αρκετά διηγήματα, δοκίμια, ποιήματα, κριτικές βιβλίων και συνεντεύξεις με συγγραφείς σε διάφορα βιβλία, εφημερίδες και περιοδικά. Διηγήματά του έχουν μεταφραστεί στα Αλβανικά, στα Γερμανικά και στα Ισπανικά. Από το 2002 ζει στο Μενίδι Αιτωλοακαρνανίας.
Ως συγγραφέας έχει γράψει:
(2019) Οι σημειώσεις του φαροφύλακα, Στοχαστής
(2019) Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, μυθιστορηματική βιογραφία, Μένανδρος
(2016) Η λιτανεία, Στοχαστής
(2014) Νταχάου, Μένανδρος
(2013) Η τελευταία εξίσωση του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή, Στοχαστής
(2011) Κάποτε στην Άρτα, Στοχαστής
(2010) Μια απρόσμενη συνάντηση Αϊνστάιν-Καραθεοδωρή, ΑΛΔΕ Εκδόσεις
(2007) Σταθμός Ζωή, Στοχαστής
(2001) Δημήτριος πολιορκητής, Στοχαστής
(1999) Η παράσταση, Σμυρνιωτάκης
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.