Αν στο προηγούμενο μυθιστόρημά της, «Το μυστικό ήταν η ζάχαρη» η Τέσυ Μπάιλα προσπάθησε να μας γλυκάνει για τις πικρές αλήθειες και τα τραγικά περιστατικά που περιέγραψε, τον πόλεμο, τον ξεριζωμό, τις συνέπειες μιας λάθος πορείας ζωής, τώρα έβαλε στόχο να μας μεθύσει πραγματικά με το «Ουίσκι μπλε»!
Ένα ποτήρι ουίσκι μπλε όλη η ζωή του πρωταγωνιστή. Ενός σύγχρονου Οδυσσέα που αναζητάει πάντα κάτι διαφορετικό, κάτι καλύτερο, δεν επαναπαύεται, ψάχνει συνεχώς το όνειρό του, χωρίς ούτε ο ίδιος να αντιλαμβάνεται ότι η μοίρα του είναι αμετάκλητη και η ευτυχία τόσο κοντά του…
Γύρω του πρόσωπα που συνθέτουν ένα περίτεχνο μωσαϊκό, πάνω στο οποίο ξεδιπλώνονται και μπλέκονται με μοναδικό τρόπο οι ζωές τους, οι ανησυχίες τους, το παρελθόν τους, το μέλλον τους…
«Τι δρόμους παίρνει καμιά φορά η ζωή! Ενώ όλα μοιάζουν πως έρχονται τυχαία, σιγά -σιγά ανακαλύπτεις πως έχουν κάποιον λόγο που γίνονται και τελικά όλα μένουν μέσα σου, σαν σημάδι…».
– Αν πάρουμε ως δεδομένο ότι η μοίρα των ανθρώπων είναι προδιαγεγραμμένη, τι είναι αυτό που οδηγεί τα βήματα που θα ακολουθήσουμε και που είναι από πριν χαραγμένα στο μονοπάτι της ζωής μας με ένα τρόπο μαγικό;
O Ηράκλειτος έλεγε ότι: «η μοίρα του ανθρώπου είναι ο χαρακτήρας του». Δεν ξέρω αν πράγματι λοιπόν η μοίρα του ανθρώπου είναι προδιαγεγραμμένη ή καθορίζεται από όλα όσα συνθέτουν την προσωπικότητά μας. Ο χαρακτήρας μας σίγουρα δημιουργεί τις συνθήκες εκείνες μέσα στις οποίες θα ανταμώσουμε το πεπρωμένο μας. Τίποτα δεν είναι τυχαίο, και το καλό και το κακό που θα συναντήσουμε στο δρόμο μας αποτέλεσμα του δικού μας μόχθου είναι.
– Και στο προηγούμενο μυθιστόρημά σας αποτυπώσατε τη δυστυχία και τον ξεριζωμό από έναν τόπο είτε μετά από έναν πόλεμο είτε μετά από μια μεγάλη φυσική καταστροφή. Αναρωτιέμαι, οι άνθρωποι που μένουν πίσω στυλοβάτες μιας κατεστραμμένης γης, ανάμεσα σε ερείπια σπιτιών και οδυνηρών αναμνήσεων γιατί μένουν; Δεν έχουν τη δύναμη να το κάνουν ή τη θέληση να αναζητήσουν καλύτερη τύχη;
Ξέρετε, η φυγή δε σημαίνει πάντοτε δύναμη. Ίσως να χρειάζεται περισσότερη άλλωστε για να παραμείνει κανείς σε έναν τόπο όπου όλα γύρω του έχουν καταστραφεί από όση απαιτείται για να μαζέψει τα κομμάτια του και να προσπαθήσει να ανασυνθέσει τη ζωή του εκ νέου κάπου αλλού. Και στις δύο περιπτώσεις όμως τα κινήματα ψυχής είναι πολύ μεγάλα και τα συναισθήματα πολύ δυνατά.
– Κι αυτοί που φεύγουν όμως, μήπως στο βάθος του μυαλού τους δεν έχουν πάντα το να καταφέρουν κάποτε να γυρίσουν πίσω, σπουδαίοι, πλούσιοι, να αποδείξουν σε όλους ότι πέτυχαν να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους; Πόσοι όμως το καταφέρνουν, πόσοι προλαβαίνουν να γευτούν αυτή την ουτοπική ευτυχία;
Η αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης σε μια νέα πατρίδα μπορεί πράγματι να είναι ουτοπική, μπορεί όμως και να σηματοδοτηθεί από επιτυχία. Κανείς δεν ξέρει τι θα συναντήσει όταν βρεθεί μόνος σε μια άλλη χώρα. Αρκετοί καταφέρνουν πράγματι να πετύχουν μια σημαντική βελτίωση στη ζωή τους και να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους, αυτοσκοπός όμως της μετανάστευσης δεν είναι ο πλούτος αλλά να υπάρξουν σε έναν τόπο, στον οποίο το κυριότερο που μπορεί να τους προσφερθεί είναι η αξιοπρέπεια της ζωής τους, κάτι που τους αρνήθηκε η δική τους πατρίδα και συχνά απαιτείται πολύς μόχθος για να το πετύχουν.
– Το μυθιστόρημά σας αυτό είναι τρομερά επίκαιρο, καθώς σε καθημερινή βάση ακούμε για τα μαρτύρια των μεταναστών, τη δική τους οδύσσεια που -συνήθως- την προλαβαίνει ο θάνατος. Τι βλέπετε να έχει αλλάξει σήμερα σε σχέση με τους λόγους και τον προορισμό των νέων μεταναστευτικών κυμάτων;
Δυστυχώς στον τόπο μας οι οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, στις οποίες επιστρέψαμε μετά από μια μακρά περίοδο ουτοπικής ευδαιμονίας που το μόνο που κατάφερε είναι να οδηγηθούμε σε μια νέα εξαθλίωση, είναι ο ισχυρός λόγος που αναγκάζει τους Έλληνες να μεταναστεύσουν ξανά όπως και παλαιότερα, όταν ο κόσμος είχε βγει μέσα από ένα τραγικό πόλεμο, έναν εμφύλιο, μια δύσκολη εποχή και προσπαθούσε να ανασυντεθεί.
Αυτό που χαρακτηρίζει τη σημερινή εποχή είναι η διάψευση, η διάψευση της ελπίδας και των ονείρων μέσα στα οποία ζούσαμε για πολύ καιρό. Το μόνο που έχει αλλάξει είναι ότι πάλι, μετά από πολλά χρόνια, σταματήσαμε να είμαστε τόπος προορισμού της μετανάστευσης και γίναμε εμείς η αφετηρία ενός νέου μεταναστευτικού κινήματος. Η οδύσσεια του ανθρώπου για επιβίωση συνεχίζεται μέσα από τις ίδιες συνθήκες και στον νέο αιώνα.
– Αυτό που χαρακτηρίζει τη γραφή σας, είναι ο τρόπος που περιγράφετε τα τοπία, οι υπέροχες λέξεις, οι εικόνες να φαντάζουν στα μάτια του αναγνώστη τόσο ζωντανές! Σας έχει βοηθήσει σ’ αυτό το γεγονός ότι ασχολείστε με τη φωτογραφία και η ματιά σας πλέον είναι εξοικειωμένη με την φύση, τα χρώματα, τους ήχους, και φυσικά το σπουδαίο ταλέντο σας ξεδιπλώνει στο χαρτί τόσο αρμονικά συνδυασμένα το λόγο και την εικόνα;
Η φωτογραφία σε μαθαίνει να παρατηρείς τα πάντα ολόγυρά σου, σύμφωνοι. Είναι ένας ιδιαίτερα γοητευτικός τρόπος να καταγράφεις όλα όσα αγγίζουν τη ματιά σου. Ωστόσο αυτό που σε βοηθά να δεις καθαρότερα μπροστά σου, να νιώσεις αυτό το άγγιγμα και τελικά να περιγράψεις με σαφήνεια και γλαφυρή διάθεση ένα τοπίο δεν είναι η ενασχόληση με τη φωτογραφία αυτή καθαυτή. Είναι κυρίως ό,τι κάνει τις αισθήσεις σου να μετέχουν καλύτερα στην αντίληψη της ζωής, όλα όσα κάνουν την υποσυνείδητη οπτική σου να ασκείται και να καλλιεργείται κι αυτό μπορεί να είναι η Ποίηση, ένα καλό μυθιστόρημα, μια έκθεση ζωγραφικής, ένα ταξίδι, ένα κομμάτι κλασικής μουσικής. Η εκλέπτυνση των συναισθημάτων φέρνει την εξοικείωση που αναφέρατε κι αν μπορεί κανείς να περιγράφει καλά ένα τοπίο ίσως αυτό να συμβαίνει επειδή έμαθε να παρατηρεί ολόγυρά του και να εισπράττει από το τοπίο αυτό όλη τη βιωματική του ένταση. Αλλά όλο αυτό γίνεται εντελώς ασυνείδητα και αυτή ακριβώς είναι η γοητεία του. Τόσο η λογοτεχνία όσο και η φωτογραφία αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας είναι.
– Αναφέρατε ότι το επόμενο μυθιστόρημά σας θα είναι το τέλος μιας «τριλογίας» που ξεκίνησε με «το μυστικό ήταν η ζάχαρη» συνεχίστηκε με το «ουίσκι μπλε» και θα τελειώσει με τι; Θέλετε να μας πείτε αν αυτό προέκυψε στην πορεία ή το είχατε από πριν σχεδιάσει ώστε να ολοκληρώσει κατά κάποιον τρόπο έναν κύκλο;
Όταν κανείς μπει στο κόσμο του βιβλίου μαθαίνει σταδιακά πολλά πράγματα. Το κυριότερο όμως είναι πως όλα όσα έχει κατά νου αλλάζουν. Όπως οι χαρακτήρες ενός βιβλίου αυτονομούνται και διεκδικούν τη συμμετοχή τους στην εξέλιξη της ιστορίας έτσι και τα βιβλία τα ίδια διεκδικούν τη δική τους πορεία. Όχι δεν είχα σχεδιάσει κάτι τέτοιο από την αρχή ούτε είχα στο μυαλό μου έναν συγκεκριμένο κύκλο, όπως πολύ σωστά λέτε. Είναι κάτι που το σκέφτομαι τώρα που το «Ουίσκι μπλε» κυκλοφόρησε πια και ακόμα εξελίσσεται στη σκέψη μου, χωρίς να έχει τελικά διαμορφωθεί.
– Όταν το μαγικό ταξίδι της συγγραφής τελειώνει, όταν όλοι οι ήρωες αποκαλυφθούν, όταν μέσα από λέξεις και πράξεις ζήσει και ο συγγραφέας δικά του προσωπικά βιώματα, τότε; Ποια συναισθήματα σας κατακλύζουν περιμένοντας τα πρώτα σχόλια, την αποδοχή, τις κριτικές όποιες κι αν είναι αυτές, τη συναίσθηση ότι η συνέχεια θέλει πολλή δουλειά…
Ακριβώς αυτό που είπατε μόλις, πως η συνέχεια θέλει πολλή δουλειά…
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Ουίσκι μπλε
Ο σύγχρονος Οδυσσέας ονομάζεται Μιχάλης, γιος της Βιργινίας και του καπετάν Βαγγέλη. Το οδοιπορικό του ξεκινά από το Πορτ Σάιντ κι η ανάγκη τον φέρνει στη Σαντορίνη και τον Πειραιά των πρώτων μεταπολεμικών χρόνων.
Ακολουθώντας το όνειρο για μια καλύτερη ζωή θα δοκιμαστεί στα ανθρακωρυχεία της πόλης Μαρσινέλ στο Βέλγιο και στις αποβάθρες του λιμανιού της Νέας Υόρκης, προτού αποδεχτεί αμετάκλητα τη θαλασσινή του μοίρα. Θα αναζητήσει τη δική του Πηνελόπη στο πρόσωπο της Εριέττας, θα συνοδοιπορήσει με παράξενους συντρόφους όπως ο Αρτέμης και ο Αποστόλης, θα δει να ανοίγουν και να κλείνουν κύκλοι ζωής στη μεγάλη σκηνή του κόσμου Σε αυτό το έπος της φτώχιας και του καθημερινού αγώνα πρωταγωνιστεί η ελληνική ψυχή ζυμωμένη με τη θάλασσα στη θέα της οποίας ο απλός άνθρωπος βρίσκει ξανά τη δύναμη να ονειρεύεται.
Το «Ουίσκι μπλε» είναι μια μυθιστορηματική ματιά στον αιώνα που αφήσαμε πίσω μας, στις μικρές και μεγάλες στιγμές που συνθέτουν την οδύσσεια ενός νεοέλληνα.
και λίγα λόγια για τη συγγραφέα
Η ΤΕΣΥ ΜΠΑΪΛΑ κατάγεται από τη Σαντορίνη, αλλά γεννήθηκε στον Πειραιά. Σπούδασε Ιστορία του Ελληνικού Πολιτισμού και Μετάφραση Λογοτεχνίας. Ασχολείται με τη φωτογραφία, και ατομικές εκθέσεις της έχουν φιλοξενηθεί στο Πανεπιστήμιο Gakugei της Ιαπωνίας, αλλά και στην Αθήνα. Είναι συντάκτρια του λογοτεχνικού περιοδικού Κλεψύδρα. Παράλληλα δημοσιεύει δοκίμια σε εφημερίδες και περιοδικά. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορεί επίσης το βιβλίο της ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΗΤΑΝ Η ΖΑΧΑΡΗ.
