Συγγραφέας του βιβλίου «Γράμματα από τη Σμύρνη» – Εκδόσεις Ψυχογιός
«Μυθιστορηματικό Άγιο Δισκοπότηρο» αποτελεί για τον Θάνο Κονδύλη η Σμύρνη, που ήταν και παραμένει για κείνον ένα θέμα ανεξάντλητο. Στο νέο του βιβλίο θα γνωρίσουμε την γιαγιά Πελαγία, την κλασσική Ελληνίδα Σμυρνιά η οποία ζούσε και ανέπνεε τον κοσμοπολιτισμό της πόλης στις αρχές του 20ου αιώνα. «Είναι ένας άνθρωπος της εποχής της και αυτό ακριβώς είναι που θέλω να δώσω στον αναγνώστη», λέει στο Vivlio-life o συγγραφέας, ο οποίος συμφωνεί πως η λογοτεχνία παίζει πάρα πολύ σημαντικό ρόλο στο να θυμόμαστε ως λαός τη μεγαλύτερη καταστροφή της πατρίδας μας μετά την επανάσταση του 1821. «Το λέω αυτό γιατί η Σμύρνη ήταν μέρος της Ελλάδας και αν δεν εξελίσσονταν τα γεγονότα έτσι όπως εξελίχθηκαν, ήταν πολύ πιθανόν να ενωθεί με την Ελλάδα. Έτσι λοιπόν οι Έλληνες οφείλουμε να μην ξεχνάμε και πάντοτε να θυμόμαστε αυτό το τεράστιο κομμάτι του Ελληνισμού που χάθηκε το 1922 τόσο άδικα από την Ελλάδα».
- Από την «Αρχόντισσα της Σμύρνης» που εκδόθηκε το 2010, στα «Γράμματα από τη Σμύρνη». Στα δέκα χρόνια που μεσολάβησαν πόσο εμπλουτίσατε το αρχειακό σας υλικό για την ιστορία που δείχνει να σας έχει συνεπάρει συγγραφικά;
Πάντοτε όταν γράφω ένα ιστορικό μυθιστόρημα φροντίζω να κάνω μία αρχική έρευνα σχετικά με την ιστορική περίοδο και για τα γεγονότα που τη χαρακτηρίζουν. Στα δέκα χρόνια που μεσολάβησαν ανάμεσα στα δύο βιβλία οπωσδήποτε η έρευνά μου σχετικά με τη Σμύρνη μεγάλωσε αρκετά κυρίως με αρχειακές πηγές τις οποίες βρήκα στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό. Ήταν μία διαδικασία ευθύνης για μένα ώστε να μπορέσω να χτίσω ένα μυθιστόρημα το οποίο θα ήταν όσο το δυνατό πιο άρτιο από ιστορικής άποψης. - Πελαγία Αντωνιάδη, γιατρός. Είναι μία εκ των βασικών ηρώων του ιστορικού μυθιστορήματός σας. Ας τη γνωρίσουμε λίγο καλύτερα.
Η Πελαγία είναι μία γυναίκα του σήμερα η οποία ζει τη ζωή της ανεξάρτητα από δεσμεύσεις ώστε να μπορεί να προσφέρει στο συνάνθρωπό της όσο γίνεται περισσότερα. Ενώ ζει μία ζωή ήσυχη και μετρημένη αφιερωμένη στην επιστήμη της, μία μέρα δέχεται την επιστολή από την πεθαμένη γιαγιά της η οποία είχε και το ίδιο όνομα. Αυτά που θα διαβάσει, θα τη συγκλονίσουν. Η γιαγιά την καλεί να επιστρέψει στη Σμύρνη και να βρει τα χαμένα της γράμματα τα οποία είναι κρυμμένα σε μία χριστιανική εκκλησία. Η Πελαγία παλεύει με τον εαυτό της και τελικά αποδέχεται την πρόκληση. Είναι μία διαφορετική νότα στη ζωή της κι έτσι αποφασίζει να αποδεχτεί την πρόκληση. Από τότε η ζωή της θα αλλάξει δραματικά. - «Ακολουθώντας τις οδηγίες που της άφησε η συνονόματη γιαγιά της, θα ανακαλύψει έναν χαμένο θησαυρό: τα κρυμμένα από 1922 γράμματα αλλά και το ημερολόγιο της». Η γιαγιά Πελαγία, είναι ίσως το πρόσωπο που θα μονοπωλήσει το αναγνωστικό μας ενδιαφέρον. Μιλήστε μας γι αυτή την υπέροχη Ρωμιά.
Η γιαγιά Πελαγία είναι η κλασσική Ελληνίδα Σμυρνιά η οποία ζει και αναπνέει τον κοσμοπολιτισμό αυτής της πόλης. Στις αρχές του 20ου αιώνα όταν η Σμύρνη βρίσκεται στα καλύτερά της η Πελαγία ζει και αναπνέει αυτόν τον ευρωπαϊκό αέρα της πόλης που όμοιος της δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Σε αυτήν την όμορφη πόλη γνωρίζει τον έρωτα και έχει τις περιπέτειες της, όπως μας τις περιγράφει στα γράμματα της και στο ημερολόγιό της. Είναι ένας άνθρωπος της εποχής της και αυτό ακριβώς είναι που θέλω να δώσω στον αναγνώστη. - Θα ζήσει στη Σμύρνη μια όμορφη και άνετη ζωή μέχρι που θα έρθει η μεγάλη καταστροφή. Θα φθάσει στην Ελλάδα ως πρόσφυγας αλλά θα επιστρέψει μετά από χρόνια. Μιλήστε μας για την εναλλαγή των συναισθημάτων της σ’ αυτές τις τρεις διαφορετικές χρονικές στιγμές, που καθόρισαν και τη ζωή της.
Η γιαγιά Πελαγία είναι μία γυναίκα η οποία θα βιώσει όλα τα ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν τη Σμύρνη στον εικοστό αιώνα. Ζει σε μία εύπορη οικογένεια όπου δεν της λείπει τίποτα και ξαφνικά ένας έρωτας θα ταράξει τη ζωή της. Μέσα από διάφορες περιπέτειες θα προχωρήσει και θα παντρευτεί τον όμορφο γιατρό Αλέξανδρο που έχει έρθει από την Ελλάδα. Αλλά το 1922 και η καταστροφή θα χτυπήσει την πόρτα της και κυριολεκτικά θα διαλύσει τη ζωή της. Έτσι η Πελαγία σαλπάρει με το καράβι της προσφυγιάς και θα φτάσει στην Αθήνα όπου και θα ξεκινήσει μία καινούργια ζωή. Αλλά πάλι τίποτα δεν έχει οριστικοποιηθεί στη ζωή της καθώς μία μέρα θα επιστρέψει στη Σμύρνη και στη Μικρά Ασία αναζητώντας τον χαμένο της έρωτα τον γιατρό Αλέξανδρο που έχει χαθεί στη διάρκεια της υποχώρησης του ελληνικού Στρατού. Εκεί ξεκινάει ένα καινούργιο κεφάλαιο στη ζωή της Πελαγίας. - Αλέξανδρος Καλλέργης. Ο μεγάλος έρωτας της γιαγιάς. Θέλετε να μοιραστείτε μαζί μας ένα μικρό κομμάτι από τα γράμματα, στο οποίο μπορούμε να βιώσουμε κάτι από αυτή τη μεγάλη αγάπη;
Από τα δεκάδες γράμματα που αντάλλαξαν οι δύο ερωτευμένοι επιλέγω το ακόλουθο το οποίο το στέλνει ο Αλέξανδρος στην Πελαγία το 1919:
02 Οκτωβρίου 1919
Αγαπημένη μου Πελαγία,
Αυτές τις ημέρες έχω πολλή δουλειά. Δεν ξέρω τι έχει συμβεί, αλλά αυτόν τον μήνα είμαι κάθε μέρα στο νοσοκομείο. Στέλνω τα γράμματά μου στον φίλο μας, το νεαρό Οσμάν, στο παντοπωλείο του κυρίου Τουργκούτ, όπως έχουμε συμφωνήσει, για να μην το καταλάβουν οι δικοί σου. Να είναι καλά το παλικάρι, στείλε του και τα χαιρετίσματά μου.
Θα ήθελα να σου ζητήσω συγγνώμη που σε στενοχώρησα την τελευταία φορά που βρεθήκαμε. Μιλήσαμε για τον ακαμάτη τον εξάδελφό σου, τον Θεμιστοκλή, και μου είπες για εκείνο που σου έκανε. Δε θα ξανακάνω κουβέντα γι’ αυτόν.
Αγαπημένο μου κόκκινο τριαντάφυλλο, θέλω να ξέρεις ότι σ’ αγαπώ πολύ και σου έχω υποσχεθεί ότι θα σε πάρω με παπά και με κουμπάρο, όπως λέμε στην Ελλάδα. Κάνε λίγη υπομονή. Απλά θέλω να ταχτοποιήσω πρώτα κάποια πράγματα και τότε… όλη η ζωή είναι μπροστά μας.
Στο νοσοκομείο έχουμε γεμίσει με τραυματίες. Φαντάζομαι έχεις ακούσει για τις επιχειρήσεις του στρατού μας που απελευθερώνει από τους Τουρκαλάδες κι άλλες ελληνικές πόλεις. Έρχονται και πρόσφυγες στο νοσοκομείο που μας λένε για τις σφαγές των Τούρκων. Απ’ την άλλη είναι και αθώα τουρκοχώρια που πληρώνουν τη μανία των δικών μας στρατιωτών. Κρίμα… δεν είναι σωστά πράγματα αυτά. Δυστυχώς ο πόλεμος… αχ, αυτός ο καταραμένος πόλεμος.
Να περνάς καλά, λουλούδι μου. Σε αγαπώ, μην το ξεχνάς αυτό. Θα σου μηνύσω σύντομα να βρεθούμε.
Με αληθινή αγάπη,
Αλέξανδρος Καλλέργης - Είναι, όμως, και οι Τούρκοι που επιλέξατε να τοποθετήσετε δίπλα στους Ρωμιούς ήρωές σας, όπως ο Οσμάν, ο Εμρέ, ο Αλπέρ… Ήταν εύκολη η προσέγγισή τους όταν έπρεπε να διαχειριστείτε στιγμές της μεγάλης καταστροφής;
Οι Τούρκοι ήταν ένα κομμάτι της ζωής της Σμύρνης πάρα πολύ σημαντικό. Μέσα στο μυθιστόρημα μου έχω τοποθετήσει Τούρκους που είναι φίλοι των Ελλήνων αλλά και άλλους που είναι εχθροί τους. Όπως δηλαδή ακριβώς συνέβαινε εκείνη την εποχή στη Σμύρνη. Τα πραγματικά αισθήματα των Τούρκων απέναντι στους Έλληνες φάνηκαν τις ημέρες της καταστροφής της πόλης. Κάποιοι Τούρκοι όπως ο Οσμάν βοήθησαν αρκετούς Έλληνες να σωθούν από τη σφαγή. Άλλοι πάλι κυριολεκτικά τους αναζητούσαν για να τους σκοτώσουν. Είναι οι όψεις του ίδιου νομίσματος που πιστεύω ότι ακόμα και σήμερα συνυπάρχουν στην Τουρκία. - Σε ποιες γειτονιές της θα σεργιανίσουμε παρέα με τους ήρωές σας αυτή τη φορά;
Μέσα στο βιβλίο υπάρχουν πάρα πολλές αναφορές για τις γειτονιές και τους δρόμους της Σμύρνης. Κυρίως όμως η ιστορία αυτού του βιβλίου εκτυλίσσεται εκεί που ορίζονται τα σύνορα ανάμεσα στην χριστιανική και την τουρκική συνοικία της πόλης, δηλαδή εκεί που βρίσκεται το σπίτι της Πελαγίας. Επίσης πολλές αναφορές γίνονται στους δρόμους της ευρωπαϊκής συνοικίες της πόλης η οποία ήτανε κοντά στη μεγάλη προκυμαία, μιας και σε αυτούς τους δρόμους βρίσκονται τα μεγαλύτερα εμπορικά καταστήματα της πόλης. - «Για μένα η “Σμύρνη” είναι κάτι παραπάνω από ένα απλό μυθιστορηματικό αντικείμενο», γράφετε στον πρόλογό σας. Μιλήστε μας γι αυτό το “κάτι παραπάνω”.
Όταν ξεκίνησα να γράφω το πρώτο μου βιβλίο για τη Σμύρνη το 2010, την αρχόντισσα της Σμύρνης, αυτό έγινε από ένα εντελώς τυχαίο γεγονός. Μία μέρα έμαθα ότι ένας κλάδος της οικογένειάς μου είχε έρθει από τη Σμύρνη τις ημέρες της καταστροφής. Αυτό αποτέλεσε το έναυσμα της έναρξης της έρευνας μου σχετικά με τη Σμύρνη γενικότερα αλλά και για την οικογένειά μου και οι καρποί αυτής της έρευνας απέδειξαν ότι η παραπάνω πληροφορία ήταν αληθινή. Από τότε ποτέ δεν σταμάτησα να ερευνώ για τη Σμύρνη και κάθε τομέα της καθημερινής ζωής και της ιστορίας της. Μερικά κομμάτια από αυτήν την έρευνα έγιναν πια βιβλία. - Δώστε της κάτι από την εικόνα, της γεύσεις και της μυρωδιές της Σμύρνης των Ρωμιών, της τη ζούσε και την περιέγραφε στα γράμματά της, η γιαγιά Πελαγία.
Η Σμύρνη για την Πελαγία ήταν κάτι παραπάνω από την πατρίδα της. Η Σμύρνη ήταν τα κτίρια, τα καλά φαγητά, το κουτσομπολιό, τα όμορφα και μεγάλα ιστορικά σχόλια, η τεράστια ιστορία της πόλης, οι καθημερινές συνήθειες, και πάνω από όλα οι άνθρωποί της, ο καθένας κουβαλούσε τη δική του ιστορία. - «Αυτή η πατρίδα που λέγεται Σμύρνη είναι μεν χαμένη, αλλά όχι λησμονημένη», τονίζετε. Σε ποιο βαθμό, πιστεύετε πως η λογοτεχνία βοηθάει ώστε να μη λησμονηθεί ποτέ η πόλη που αποτελεί για σας «μυθιστορηματικό Άγιο Δισκοπότηρο»;
Προφανώς και η λογοτεχνία παίζει πάρα πολύ σημαντικό ρόλο στο να θυμόμαστε ως λαός τη μεγαλύτερη καταστροφή της πατρίδας μας μετά την επανάσταση του 1821. Το λέω αυτό γιατί η Σμύρνη ήταν μέρος της Ελλάδας και αν δεν εξελίσσονταν τα γεγονότα έτσι όπως εξελίχθηκαν, ήταν πολύ πιθανόν να ενωθεί με την Ελλάδα. Έτσι λοιπόν οι Έλληνες οφείλουμε να μην ξεχνάμε και πάντοτε να θυμόμαστε αυτό το τεράστιο κομμάτι του Ελληνισμού που χάθηκε το 1922 τόσο άδικα από την Ελλάδα.
Μετά την «Αρχόντισσα της Σμύρνης» και τα «Γράμματα από τη Σμύρνη», πιστεύετε πως έχετε κλείσει τον συγγραφικό σας κύκλο σας για την πόλη που θα μείνει για πάντα χαραγμένη στην ιστορία και στην μνήμη των Ελλήνων;
Όχι βέβαια. Η Σμύρνη ήταν και θα ήταν για μένα ένα αγαπημένο θέμα το οποίο οπωσδήποτε είναι ανεξάντλητο. Για παράδειγμα φέτος κυκλοφορούν άλλα δύο δικά μου βιβλία για τη Σμύρνη από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Το πρώτο βιβλίο είναι ένα ανάγνωσμα για τους μικρούς αναγνώστες μου με τον τίτλο «1922. Τα μυστήρια της Σμύρνης». Είναι μία ιστορία μυστηρίου που διαδραματίζεται στη Σμύρνη λίγο πριν την καταστροφή με πρωταγωνιστές δύο μικρά παιδιά που προσπαθούν να διαλευκάνουν ένα έγκλημα που γίνεται εκείνη την περίοδο στην πόλη. Το δεύτερο βιβλίο μου το οποίο θα κυκλοφορήσει τον Σεπτέμβριο φέτος. Έχει τίτλο «Η Σμύρνη φλέγεται». Είναι ένα ιστορικό βιβλίο το οποίο καταγράφει την ιστορία της φωτιάς στη Σμύρνη την περίοδο 13-15 Σεπτεμβρίου 1922. Είναι ένα πρωτοποριακό βιβλίο ιστορίας διότι μέσα σε αυτό καταγράφεται η πορεία της φωτιάς ώρα την ώρα και μέρα τη μέρα. Βασίζεται σε πηγές και μαρτυρίες που προέρχονται από ξένους κατοίκους της Σμύρνης και όχι από Έλληνες και Αρμένιους οι οποίοι κατηγορούνται από τους Τούρκους ως εμπρηστές της πόλης ακόμα και σήμερα. Έτσι, λοιπόν, το θέμα Σμύρνη είναι ανεξάντλητο.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Η γιατρός Πελαγία Αντωνιάδη φτάνει στη σύγχρονη Σμύρνη. Ακολουθώντας τις οδηγίες που της άφησε η συνονόματη γιαγιά της, θα ανακαλύψει έναν χαμένο θησαυρό: τα κρυμμένα από το 1922 γράμματα αλλά και το ημερολόγιο της γιαγιάς.
Αρχίζει να τα διαβάζει και μέσα από αυτά θα γνωρίσει την παλιά πόλη, αλλά και τον μεγάλο έρωτα της γιαγιάς Πελαγίας, τον γιατρό Αλέξανδρο Καλλέργη, που της είχε σώσει τη ζωή. Και μετά ήρθε η μεγάλη φωτιά και η καταστροφή. Η Πελαγία, έχοντας χάσει τα πάντα, ακόμα και τον αγαπημένο της, φτάνει κυνηγημένη στην Αθήνα. Με πολύ κόπο θα σταθεί στα πόδια της. Όμως ποτέ δε θα ησυχάσει και μια μέρα θα βάλει σε εφαρμογή το παράτολμο σχέδιό της: θα επιστρέψει και πάλι στην κατεστραμμένη Σμύρνη για να ξαναβρεί τον Αλέξανδρο.
Ωστόσο δεν ξέρει ότι έχει μπει στη μεγαλύτερη περιπέτεια της ζωής της. Γιατί η πορεία της στη Μικρά Ασία θα είναι μια πορεία προς το άγνωστο… ίσως και προς τον θάνατο.
Μια ιστορία γεμάτη από τα αρώματα της παλιάς Σμύρνης και την αυτοθυσία μιας γυναίκα για τον αγαπημένο της.
Βιογραφικό
Ο Θάνος Κονδύλης γεννήθηκε στην Αθήνα. Το 2006, ύστερα από πολυετείς σπουδές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, αναγορεύτηκε διδάκτωρ Ιστορίας στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών. Μιλάει αγγλικά, γαλλικά και ιταλικά. Το 1996 και το 2002 τιμήθηκε από τη Βουλή των Ελλήνων για το συγγραφικό του έργο, ενώ το 2015 βραβεύτηκε από το Πανεπιστήμιο Αθηνών η διδακτορική διατριβή του σχετικά με το μεσαιωνικό Ναύπλιο. Διακρίνεται για την αγάπη που έχει για το βιβλίο και ασχολείται αποκλειστικά με τη δημιουργική γραφή. Έχει συγγράψει με επιτυχία περισσότερα από σαράντα βιβλία (μυθιστορήματα, βιβλία για παιδιά και εφήβους, διηγήματα, ιστορικά έργα και δοκίμια), μερικά εκ των οποίων έχουν ήδη μεταφραστεί στο εξωτερικό.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.