Ποιητική συλλογή Πέντε Ιστορίες – Εκδόσεις Συρτάρι
Ποιήματα για τον έρωτα και τον θάνατο, γραμμένα σε αφήγηση, μονόλογο και διάλογο, περιλαμβάνει η συλλογή του Σπύρου Καρέλα και είναι πολύ ενδιαφέρουσα η εξήγηση που δίνει στο ερώτημα γιατί απέναντι από τον έρωτα τοποθέτησε τον θάνατο σαν να είναι αντίθετη έννοια: «Δεν θα έλεγα ότι είναι αντίθετες έννοιες, είναι απλώς δύο συμβάντα της ζωής μας οριακά τα οποία με απασχολούν έντονα ως άνθρωπο και ως ποιητή». Ένα πολύ ενδιαφέρον στοιχείο της παρουσίας του στον χώρο του βιβλίου, είναι, πως μετέφρασε την Θεία Κωμωδία «Κόλαση» του Δάντη. Όπως λέει στο Vivlio-life o συγγραφέας «Κοπιαστική δουλειά, αλλά με πολλαπλά οφέλη, καθώς η μαθητεία, διά της μετάφρασης, πλάι σε έναν τόσο μεγάλο ποιητή, θέλω να πιστεύω ότι με βοήθησε στις ποιητικές μου προσπάθειες και ιδίως σε ένα μακροσκελές αφηγηματικό ποίημα που γράφω από το 2017 και σχεδόν έχει τελειώσει».
- Πέντε Ιστορίες. Μιλήστε μας για τον τίτλο που επιλέξατε για την ποιητική σας συλλογή.
Το βιβλίο μου περιέχει πέντε μεσαίας έκτασης ποιήματα (πάνω από πέντε σελίδες) τα οποία επέλεξα να ονομάσω «Ιστορίες», τίτλος που παραπέμπει στην πεζογραφία, καθότι τα εν λόγω ποιήματα διηγούνται μια ιστορία, με τρόπο είτε αφηγηματικό είτε δραματικό. Είναι δηλαδή γραμμένα σε αφήγηση, μονόλογο και διάλογο, τρόποι που στις μέρες μας μετέρχεται κυρίως η πεζογραφία. Πιστεύω ότι θα είχε ενδιαφέρον η ποίηση στις μέρες μας να μην είναι μόνο λυρική, αλλά να επιστρέψει και σε παλαιότερους τρόπους, να αρχίσει δηλαδή να αφηγείται μια ιστορία, ακόμα, γιατί όχι, να επιχειρηθεί και η συγγραφή έπους. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα ένα κοινό που η ανάγκη του για αφήγηση ιστοριών καλύπτεται μόνο από την πεζογραφία να επιστρέψει στην ποίηση, με απώτερο σκοπό να καταστεί ξανά η τελευταία μια τέχνη λαοφιλής. - Γιατί ο ωραίος θνητός αγόρασε τις Πέντε Ιστορίες; Αναρωτιέστε. Ποιος να ‘ναι ο ωραίος θνητός και γιατί αγόρασε τις ιστορίες σας;
Η ερώτηση στην οποία αναφέρεστε εμφανίζεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου μου και έχει να κάνει με την πέμπτη Ιστορία, στην οποία διάφορες θεές (όπως πχ. η Ήρα) επισκέπτονται κρυφά τους ωραιότερους θνητούς και συνάπτουν εφήμερες ερωτικές σχέσεις με αυτούς. Η εν λόγω υπόθεση εμφανίζεται στο ποίημά μου, το οποίο υποτίθεται ότι γράφει ένας άλλος ποιητής. Το ποίημα αυτό λοιπόν έρχεται με κάποιον τρόπο στα χέρια μου και ανακαλύπτω ότι περιέχει κάποιες διαγραμμένες ενότητες στις οποίες ένας από τους ωραιότερους θνητούς αγοράζει τις Πέντε Ιστορίες μου από περιέργεια γιατί, υποτίθεται, στο σύμπαν του ποιήματος, έχω πεθάνει λίγο καιρό μετά την κυκλοφορία του βιβλίου μου. Θα ήθελα να σας διαβεβαιώσω ότι χαίρω άκρας υγείας! - Τι να συμφώνησαν, άραγε, κρυφά ο Θεός και ο διάβολος; Πολύ θα θέλαμε να μας δώσετε την ποιητική σας εκδοχή.
Και αυτή η ερώτηση εμφανίζεται στο οπισθόφυλλο. Δεν θα σας αποκαλύψω τι συμφώνησαν, αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι πρόκειται για μια ιστορία διαφορετική της γνωστής, που θέλει τον Αδάμ και την Εύα να εκδιώκονται από τον Παράδεισο επειδή παραπλανήθηκαν από τον διάβολο. Στη δική μου Ιστορία, ο Θεός και ο διάβολος δεν είναι αυτοί που ξέρουμε, αλλά ο ρόλος τους είναι τελείως διαφορετικός. - Ποια είναι η πηγή του θανάτου; Έχετε καταλήξει κάπου μέσα από τους στίχους των ποιημάτων σας;
Σύμφωνα με την υπόθεση της δεύτερης Ιστορίας, στην οποία αναφέρεται η εν λόγω ερώτηση, το κακό στον κόσμο και ιδίως ο θάνατος έχει μια πολύ συγκεκριμένη πηγή, η οποία είναι ένα μελανό άστρο. Η ύπαρξή του, υποτίθεται, έχει αποκρυφθεί μέχρι σήμερα επιμελώς και εναπόκειται σε έναν άνθρωπο, ο οποίος πληροφορείται την ύπαρξή του από τους ακολούθους του μελανού άστρου, να το γνωστοποιήσει στον υπόλοιπο κόσμο. - Και η πηγή του έρωτα που εμπνέει και πάντα θα εμπνέει την λογοτεχνία;
Στην τέταρτη Ιστορία μου εμφανίζεται ένας καινούριος μύθος για τον τρόπο πρόκλησης του έρωτα, διαφορετικός του γνωστού. Δεν θα σας αποκαλύψω ποιος είναι αυτός, αυτό που μπορώ να πω είναι ότι ο Έρωτας εμφανίζεται ως ένα φτερωτό ον που κάποια στιγμή ζευγάρωσε με τη λάβα του Βεζούβιου και γέννησε ένα καινούριο είδος, το οποίο με κάποιο τρόπο, που περιγράφεται στο βιβλίο, προκαλεί τον έρωτα. - «Το ποίημα Οι περιπέτειες ενός θνητού και μιας θεάς, γραμμένο από τον εκλιπόντα φίλο μου και ποιητή Α.Φ. το δημοσιεύω στην παρούσα συλλογή κατόπιν παρακλήσεως του ιδίου». Οδυνηρή παράκληση. Θέλετε να την μοιραστείτε μαζί μας την στιγμή;
Αυτό που με ρωτάτε αναφέρεται στις Σημειώσεις του βιβλίου και έχει να κάνει με την πέμπτη Ιστορία, την οποία υποτίθεται πως έγραψε ο ποιητής Α.Φ., ο οποίος είναι φανταστικό πρόσωπο. Δεν είχα, ευτυχώς, κάποιον φίλο που πέθανε, όλο αυτό είναι ένα αφηγηματικό τέχνασμα. - Σύμφωνα με τον Ευριπίδη, όλοι μας έχουμε χρέος να πεθάνουμε. Λέτε αν δούμε σαν υποχρέωση τον θάνατο θα τον φοβηθούμε λιγότερο;
Δεν νομίζω ότι είναι πολύ εύκολο να πάψουμε να φοβόμαστε τον θάνατο, όποιο σχήμα κι αν ακολουθήσουμε. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να τον αποδεχτούμε ως μέρος της φυσικής ροής των πραγμάτων. Αλλά ακόμα κι έτσι, δεν θα σταματήσει να μας προκαλεί δέος, κυρίως επειδή φανταζόμαστε ότι η στιγμή του θανάτου θα είναι επώδυνη και επειδή δεν γνωρίζουμε τι και αν θα μας περιμένει μετά. - Ποιήματα για τον έρωτα και τον θάνατο είναι ο υπότιτλος της συλλογής σας. Γιατί απέναντι από τον έρωτα τοποθετείτε τον θάνατο σαν να είναι αντίθετη έννοια; Μια χαρά δε θα ήταν για τον έρωτα και το μίσος;
«Μόλις ειν΄ έτσι δυνατός ο Έρωτας και ο Χάρος» γράφει κάπου ο Σολωμός. Δεν θα έλεγα ότι είναι αντίθετες έννοιες, είναι απλώς δύο συμβάντα της ζωής μας οριακά τα οποία με απασχολούν έντονα ως άνθρωπο και ως ποιητή. - Έχετε μεταφράσει την Θεία Κωμωδία «Κόλαση» του Δάντη. Μεγάλη απόφαση! Πότε σας μπήκε αυτή η εκπληκτική ιδέα;
Το 2010 ξεκίνησα να μεταφράζω την «Κόλαση» του Δάντη και το σχετικό βιβλίο κυκλοφόρησε την άνοιξη του 2023 από τις εκδόσεις Πατάκη. Ήταν μεγάλη πρόκληση για μένα να την μεταφράσω διατηρώντας το μέτρο και την τριπλή ομοιοκαταληξία (τερτσίνα) του πρωτοτύπου. Κοπιαστική δουλειά, αλλά με πολλαπλά οφέλη, καθώς η μαθητεία, διά της μετάφρασης, πλάι σε έναν τόσο μεγάλο ποιητή, θέλω να πιστεύω ότι με βοήθησε στις ποιητικές μου προσπάθειες και ιδίως σε ένα μακροσκελές αφηγηματικό ποίημα που γράφω από το 2017 και σχεδόν έχει τελειώσει. - Δέκα χρόνια δουλειά χρειάστηκαν, όπως γράφετε για να την ολοκληρώσετε. Ποιες ήταν οι δυσκολίες αυτού του πολύχρονου εγχειρήματος;
Οι δυσκολίες είχαν να κάνουν με τη διατήρηση της μορφής του πρωτοτύπου. Διατηρώ, όπως προανέφερα, το μέτρο και την ομοιοκαταληξία, αλλά όχι τις έντεκα συλλαβές στις οποίες είναι γραμμένη η «Κόλαση». Ήθελα, επιπλέον, να μην αφαιρέσω τίποτα από όσα λέει ο Δάντης, επομένως οι έντεκα συλλαβές έπρεπε να θυσιαστούν, αν και δεν νομίζω ότι αυτό βλάπτει την ακουστική της μετάφρασης, η οποία στηρίζεται κυρίως στην ομοιοκαταληξία. - Χρειάζεται τόλμη να καταπιαστεί κάποιος με ένα από τα σημαντικότερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας; Ή μήπως την γνώση; Το ρωτώ με δεδομένο το μεταπτυχιακό σας στη λογοτεχνία σε Αθήνα και Οξφόρδη.
Τόλμη χρειάζεται σίγουρα. Από ’κει και πέρα η επιμονή και υπομονή είναι απαραίτητες, καθώς και μια στοιχειώδης αυτογνωσία. Εννοώ ότι πρέπει να είσαι σε θέση να κρίνεις, ως έναν βαθμό, αν η μετάφρασή σου μπορεί να προσφέρει αισθητική απόλαυση ή όχι. Εννοείται επίσης ότι χρειάζεται γνώση δύο τουλάχιστον ξένων γλωσσών.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Τι συμφώνησαν κρυφά ο Θεός κι ο διάβολος; Ποια είναι η πηγή του θανάτου; Τι βρήκε κατά βάθος στη Μύκονο η κοντέσσα Μελερίλλια; Ποια είναι η πηγή του έρωτα; Γιατί ο ωραίος θνητός αγόρασε τις Πέντε Ιστορίες; Την απάντηση σε αυτή και σε άλλες ερωτήσεις θα βρει ο αναγνώστης στο ανά χείρας βιβλίο.
[…] Σε φθονώ όμως ταυτόχρονα κι απελπίζομαι.
Θα ‘θελα εγώ να ‘μαι το μελανό άστρο.
Αλλά το ξέρεις. Στα σωθικά ολωνών έχεις πρόσβαση
και δε μας παρεξηγείς, είσαι μεγαλόψυχο και πονετικό,
έτσι δεν είναι;
Αντλείς απ’ το σκοτεινό φέγγος σου αυτοπεποίθηση
κι απ’ τον ακατανόητο για εμάς λόγο που υπάρχεις.
Θα ρωτήσω τον Αφέντη μας στον Παράδεισο
πώς και βρέθηκες εκεί πέρα.[…]
Βιογραφικό
Ο Σπύρος Καρέλας γεννήθηκε στις 10 ∆εκεμβρίου του 1989 στην Αθήνα. Σπούδασε σε προπτυχιακό επίπεδο νομικά στην Αθήνα και σε μεταπτυχιακό επίπεδο λογοτεχνία στην Αθήνα και την Οξφόρδη. Έχει συμμετάσχει στο Νεανικό Εργαστήριο Ποίησης – Τάκης Σινόπουλος.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.