Συγγραφέας του βιβλίου «Το πέπλο της μοίρας» – Εκδόσεις «ΕΞΗ»
Στην εποχή των Τσάρων μιας μακρινής αλλά πολύ γοητευτικής εποχής μας ταξιδεύει με το μυθιστόρημά της τη Ελένη Βαηνά. Πρωταγωνίστριά της μια αριστοκράτισσα, η Έλενα Αλεξέγιεβνα. Μεγαλωμένη σε παλάτια, μέσα σε μετάξια και διαμάντια έχασε τα πάντα σε μία νύχτα αλλά το ένστικτο της επιβίωσης την κράτησε ζωντανή. Όπως λέει στο Vivlio-life η συγγραφέας «Με απόλυτο τρόπο θέλω να δείξω ότι το ένστικτο της επιβίωσης είναι το ισχυρότερο σε έναν άνθρωπο ανεξάρτητα σε ποια εποχή και σε ποια τάξη έχει γεννηθεί». Από τη συνομιλία μας κρατώ επτά λέξεις μίας πρότασης με την οποία έκλεισε το βιβλίο της, επειδή πιστεύει πως δεν υπάρχει τίποτα πιο αληθινό: «Η ζωή δεν χαρίζεται, η ζωή κερδίζεται».
Η εποχή των Τσάρων και των αριστοκρατών εξήρε πάντα τη φαντασία των συγγραφέων. Τι είναι αυτό που γοήτευσε εσάς, ώστε να μας ταξιδέψετε στο μακρινό 1917 και την υπέροχη Αγία Πετρούπολη;
Από τα πρώτα λογοτεχνικά βιβλία που με σημάδεψαν ήταν αυτά των Ρώσων κλασικών. Τους λατρεύω. Η εποχή των Τσάρων, ήταν μια εποχή τεράστιων αντιθέσεων. Από τη μια μεριά τα αμύθητα πλούτη των Ευγενών και στον αντίποδα η εξαθλίωση της πλειοψηφίας του λαού. Από μόνη της η ιστορία αυτής της περιόδου έχει κάτι μυθιστορηματικό. Ονειρευόμουν να επισκεφτώ την Αγία Πετρούπολη, όνειρο που έγινε πραγματικότητα, δεν υπήρξε ούτε μια γωνία που να μη με γοήτευσε. Η τέλεια αρμονία παντού, μια πόλη μοναδική ακόμη και σήμερα. Η επίσκεψη στο εμβληματικό μουσείο του Ερμιτάζ αλλά και στο Πέτερχωφ, έδωσε ακόμη μεγαλύτερη τροφή στη φαντασία μου. Ταυτόχρονα, οι εικόνες και οι πληροφορίες, για όσα περιστοίχιζαν τη ζωή των ανθρώπων την περίοδο εκείνη μου έδωσαν τη δυνατότητα της όσο πιο πιστής περιγραφής. Τα κτίρια που αποτελούν μνημεία της αρχιτεκτονικής, οι δρόμοι, οι εκκλησίες παραμένουν αναλλοίωτα στο χρόνο. Θαύμασα τα μοναδικά έργα τέχνης, περπάτησα στις γέφυρες του ποταμού Νέβα. Είναι μια πόλη έμπνευση. Ακόμη και οι Μπολσεβίκοι σεβάστηκαν τον πολιτιστικό θησαυρό των Τσάρων. Η ιστορία της εποχής εκείνης και των συνταρακτικών αλλαγών που επέφερε στις ζωές των ανθρώπων είναι άκρως ενδιαφέρουσα και διδακτική για όλη την ανθρωπότητα. Μια μεγάλη επανάσταση, η εργατική τάξη, οι αγρότες, το περιβόητο προλεταριάτο που ανέτρεψε την καθεστηκυία τάξη και σκότωσε χωρίς έλεος τους Τσάρους και τους αριστοκράτες που τους καταδυνάστευαν και τους είχαν καταδικάσει στην απόλυτη ένδεια. Αυτό είναι ένα ισχυρό δίδαγμα. Όμως ό,τι άφησαν πίσω τους, ανάκτορα, εκκλησίες, κήπους απαράμιλλης ομορφιάς, έργα τέχνης, άμαξες, σερβίτσια, πίνακες, έπιπλα, όλα συνθέτουν ένα άκρως εντυπωσιακό σκηνικό για να δώσει τροφή στη φαντασία μου και να τοποθετήσω το μυθιστόρημα μου σε αυτή την εποχή. Εγώ η ίδια ως αναγνώστρια μαγεύομαι όταν διαβάζω για περασμένες εποχές, νιώθω ότι κάτι κερδίζω παραπάνω σε γνώση. Όταν το χαλί πάνω στο οποίο πατάει η ιστορία διανθίζεται από ιστορικά στοιχεία με ενθουσιάζει και έτσι μπαίνω και ως συγγραφέας στη διαδικασία να το τολμήσω. Αν και το εγχείρημα δεν είναι καθόλου εύκολο. Θέλει μια σωστή ισορροπία έτσι ώστε να μη βαρύνει πολύ, να μην κουράσει και ταυτόχρονα ο αναγνώστης να νιώσει όχι μόνο τα αισθήματα και τις αγωνίες των ηρώων μου, να περιηγηθεί και σε αλλοτινούς καιρούς. Ελπίζω να έχει επιτευχθεί ο σκοπός μου.
Έλενα Αλεξέγιεβνα. Είναι μία από τους βασικούς πρωταγωνιστές της ιστορίας σας, που προσπαθεί να φέρει στον κόσμο το παιδί που έχει στα σπλάχνα της. Περιγράψτε μας τη δούκισσα ηρωίδα σας.
Μια αριστοκράτισσα αλλά πάνω από όλα μια γυναίκα δυνατή. Φανταστείτε μια γυναίκα που είχε μεγαλώσει ενδεδυμένη με μετάξια, μέσα σε παλάτια με χρυσοποίκιλτα έπιπλα, με υπηρέτες, διαμάντια, περιστοιχισμένη από ανθρώπους που τη λάτρευαν και τη φρόντιζαν. Και μέσα σε ένα βράδυ τα έχασε όλα. Οι μεγάλες ανατροπές της ζωής, έτσι και αλλιώς αυτά είναι γεγονότα που έχουν συμβεί και τότε και τώρα. Με απόλυτο τρόπο θέλω να δείξω ότι το ένστικτο της επιβίωσης είναι το ισχυρότερο σε έναν άνθρωπο ανεξάρτητα σε ποια εποχή και σε ποια τάξη έχει γεννηθεί. Μια γυναίκα που δεν είχε γνωρίσει τίποτα άλλο στη ζωή της από την ευωχία των απολαύσεων, τα πλούτη, την αγάπη, τη φροντίδα. Και πάνω στη πιο κρίσιμη στιγμή της ζωής της απέμεινε ολομόναχη. Τι έπρεπε να κάνει; Για να σωθεί η ίδια και το παιδί της, έφυγε φορώντας τα ρούχα της υπηρέτριας της. Αν αυτό δεν είναι ένστικτο αυτοσυντήρησης και δύναμη, τότε τι είναι;
Αν κάτι εντυπωσιάζει τις αναγνώστριες κυρίως βιβλίων εποχής, είναι η εκλεπτυσμένη εμφάνιση και η κομψότητα των γυναικών που έφεραν τον υψηλό αυτό τίτλο ευγενείας στην Τσαρική Ρωσία. Κάνατε κάποια έρευνα πριν ξεκινήσετε να γράφετε για την ηρωίδα σας;
Ναι, ανέτρεξα όπου μπορούσα να βρω πληροφορίες. Διάβασα ιστορικά βιβλία για την περίοδο εκείνη, μελέτησα φωτογραφικά λευκώματα, βιβλία από τα πωλητήρια των μουσείων που επισκέφτηκα. Όμως αυτό που με βοήθησε πολύ ήταν η επίσκεψη στο μνημειώδες μουσείο Ερμιτάζ. Τα άπειρα εκθέματά του, αφορούν ό,τι συνέθετε την καθημερινότητα των ανθρώπων της εποχής. Τα ρούχα τους, τα έπιπλά τους, υφάσματα, κοσμήματα, αντικείμενα της καθημερινότητας, σκεύη, πίνακες, χαλιά. Μια εμπειρία ζωής. Αμέτρητοι θησαυροί και αντικείμενα που με άφησαν έκθαμβη. Τότε γεννήθηκε η ιδέα να γράψω ένα βιβλίο και να συμπεριλάβω περιγραφές από όσα είδα.
Καθώς προχωρούμε στην ανάγνωση ερχόμαστε αντιμέτωποι με τους εξαγριωμένους Μπολσεβίκους που γκρεμίζουν τα πάντα στο διάβα τους. Είναι το σημείο που η πένα σας τοποθέτησε τα πραγματικά ιστορικά γεγονότα μέσα στη μυθοπλασία;
Τα ιστορικά γεγονότα είναι μέσα από ιστορικά βιβλία που έχω εμβριθώς μελετήσει. Οι ονομασίες των δρόμων, τα κτίρια, τα γεγονότα, οι μάχες, οι εφημερίδες της εποχής και ό,τι αναφέρω είναι απολύτως αληθινό. Δεν ισχυρίζομαι ότι κατέχω πλήρως την ιστορική αλήθεια αλλά έχω κάνει μια μεγάλη προσπάθεια για να είμαι όσο γίνεται πιο ακριβής και να μεταφέρω το κλίμα των σκοτεινών εκείνων ημερών. Έκανα πολύ προσεκτική μελέτη. Επιπλέον, είχα τη δυσκολία να επιλέξω προσεκτικά και να εντάξω στο μυθιστόρημα μου τόσα στοιχεία ώστε να το πλουτίσουν, αλλά να μη γίνει κουραστικό. Να μη πλατειάσω σε αχρείαστες λεπτομέρειες αλλά ταυτόχρονα να μεταφέρω όλο το κλίμα της εποχής. Ο αναγνώστης πέρα από την ευχαρίστηση της ανάγνωσης ενός μυθιστορήματος ίσως συγκρατήσει και κάποια ιστορικά στοιχεία ως επιπλέον κέρδος. Όταν ένα μυθιστόρημα εξελίσσεται αρκετά πίσω στο χρόνο χρειάζεται από το συγγραφέα ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια, μελέτη και ταυτόχρονα η πλοκή να κρατήσει τους αναγνώστες με την ανάσα κομμένη. Ελπίζω κάθε φορά να τα καταφέρνω και λίγο καλύτερα.
Ανάμεσα στους πρωταγωνιστές και ένας έκπτωτος πρίγκιπας. Ο πρίγκιπάς σας είναι έτσι όπως τον φανταζόμαστε όλες εμείς οι γυναίκες που μεγαλώσαμε περιμένοντάς τον πάνω σ’ ένα άσπρο άλογο…;
Ένας έκπτωτος πρίγκιπας δεν θα μπορούσε να λείπει από ένα τέτοιο βιβλίο. Θα ήταν μεγάλη παράληψη. Μην ξεχνάτε ότι γράφω για την Αγία Πετρούπολη μετά την επανάσταση των μπολσεβίκων. Όλοι οι πρίγκιπες εν μια νυκτί έγιναν έκπτωτοι. Ο συγκεκριμένος έκπτωτος πρίγκιπας, βέβαια, ήταν απογυμνωμένος από ό,τι θα μπορούσε να συνοδεύει τον τίτλο του. Πάντως τον έχω συμπεριλάβει στην ιστορία θέλοντας να δώσω ένα ηθικό δίδαγμα. Κάποιες φορές κάποιος άντρας, πρίγκιπας ή όχι, μπορεί να συντελέσει στη καταστροφή μας. Σκοπός μου είναι να τον γκρεμίσω, δεν θέλω να ενισχύσω την φαντασία των γυναικών και να τις κάνω να περιμένουν κάποιον πρίγκιπα, ειδικά πάνω σε άσπρο άλογο. Καλύτερα ας ανασκουμπωθούν να φτιάξουν τη ζωή τους κατά πώς ονειρεύονται χωρίς να περιμένουν το πρίγκιπα του παραμυθιού ή έστω του μυθιστορήματος.
Η ιστορία σας εκτυλίσσεται σε δυο χρόνους. Πριν μας οδηγήσετε στο 1917 γνωρίζουμε την Ηλέκτρα «σε μια αχλή, τυλιγμένη σε ένα σύννεφο, έβλεπε τον εαυτό της ενδεδυμένο με ρούχα αλλοτινού καιρού» και μάλλον είναι το σημείο που η ιστορία της τέμνεται με εκείνη της Έλενας. Θέλετε να ξεκαθαρίσουμε μαζί αυτό το σημείο;
Όλο το βιβλίο διατρέχεται από μια θεωρία που λέει το εξής, ο άνθρωπος ταξιδεύει στο χρόνο, πεθαίνει και ξαναγεννιέται αλλάζοντας σώμα. Υπάρχουν άνθρωποι που το πιστεύουν με πάθος και μιλάνε για παλιές ψυχές, δηλαδή έχουν γεννηθεί και έχουν ξαναγεννηθεί άπειρες φορές. Έχω διαβάσει αντίστοιχα βιβλία ανθρώπων που υποστηρίζουν ότι αυτό ισχύει και μάλιστα παρουσιάζουν απτές αποδείξεις. Εγώ δεν ισχυρίζομαι κάτι τέτοιο, δεν έχω πειστεί, μάλιστα γράφω σε κάποιο άλλο σημείο ότι μπορεί η θεωρία αυτή να προκύπτει από την ανάγκη που έχουμε ότι αυτό το θείο δώρο της ζωής να μην τελειώνει τόσο άδοξα και απλά να αλλάζουμε κοστούμι. Αφήνω τον αναγνώστη να διαλέξει ποια θεωρία του ταιριάζει. Όμως όλη αυτή την υπαρξιακή αγωνία, γιατί περί αυτού πρόκειται, τη μεταφέρω στο γραπτό μου. Τελικά, τι συμβαίνει μετά το θάνατο, είναι το οριστικό τέλος; ξαναγεννιόμαστε σε άλλο σώμα, η ψυχή παραμένει αιώνια; Βλέπουμε από κάπου ψηλά τους αγαπημένους μας; Στην ουσία γράφω όχι μόνο τα δικά μου, φαντάζομαι και άλλων ανθρώπων, τα υπαρξιακά ερωτήματα. Ειδικά μεγαλώνοντας, νιώθοντας τη φθορά του χρόνου, χάνοντας αγαπημένους μας, τότε αυτή η υπαρξιακή αγωνία ενσκήπτει μέσα στο μυαλό μας ακόμη πιο έντονα. Εγώ ως συγγραφέας θέλησα να τη συμπεριλάβω στα γραφόμενα μου.
«Το ήξερε από πάντα, αλλά αγνοούσε τα σημάδια», γράφετε για την Ηλέκτρα και είναι το πρώτο που μαθαίνουμε για κείνη. Δώστε μας ένα «σημάδι» για να κρατήσετε έντονο το αναγνωστικό μας ενδιαφέρον.
Η Ηλέκτρα ήταν διαφορετική, μέσα στο περιβάλλον που μεγάλωνε ένιωθε ξένη. Αυτό ήταν ένα σημάδι που όμως το αγνοούσε ή μπορεί και απλά να το παραμέριζε μη έχοντας άλλη επιλογή. Τι θα μπορούσε να ισχυριστεί όντας μικρό παιδί; Δεν μπορούσε να κάνει κάτι άλλο, απλά ένιωθε μέσα της έντονα την ανάγκη να ξεφύγει από όσα δεν της άρεσαν και δεν τα άντεχε. Έψαχνε μέσα της τον τρόπο. Περίμενε την ώρα να φύγει, και δημιούργησε η ίδια τις συνθήκες που ένιωθε βαθιά μέσα της ότι ταίριαζαν με τον εαυτό της. Δεν μπορούσε να γνωρίζει το λόγο αυτής της διαφορετικότητας.
Η ζωή της Ηλέκτρας θα ανατραπεί από ένα ημερολόγιο. Όσα διαβάσει στις σελίδες του θα απαντήσουν στους προβληματισμούς και τα ερωτήματα χρόνων. Πολλοί άνθρωποι δεν έχουν τη δύναμη να σταθούν στα πόδια τους όταν τα πάντα γύρω τους καταρρέουν. Η πρωταγωνίστριά σας;
Η πρωταγωνίστρια μου δεν κατέρρευσε όταν έμαθε την αλήθεια. Είχε καταρρεύσει πολλές φορές πριν και μην έχοντας άλλη επιλογή συνήλθε για να συνεχίσει να ζει. Λυτρώθηκε. Είχε χρειαστεί σε όλη της τη ζωή να διαχειριστεί άπειρες δυσκολίες, να δώσει μάχες, να χάσει και να κερδίσει, να αρρωστήσει, να δώσει την υπέρτατη μάχη, που ήταν για τη ίδια της τη ζωή. Και όταν πια έμαθε τι ήταν αυτό που δεν την άφηνε να νιώσει οικεία με το περιβάλλον στο οποίο βρέθηκε, κατάλαβε ποιο καλά τον εαυτό της. Ανάσανε.
Πώς διαχειριστήκατε αυτή τη συγγραφική στιγμή; Ήταν μονόδρομος ο δρόμος που ακολουθήσατε στην πραγματικά ανατρεπτική πλοκή σας;
Έτρεχαν τα δάχτυλα μου πάνω στο πληκτρολόγιο, η φαντασία μου έκανε τρομερές εικόνες, ό,τι έγραφα το έβλεπα με τα μάτια του νου. Ήταν μια φοβερή επινόηση αυτή με τα δυο βρέφη. Αν με ρωτήσετε πώς το σκέφτηκα δεν ξέρω να απαντήσω. Χωρίς φαντασία δεν γράφεται μυθιστόρημα. Δεν νομίζω ουδείς να διαφωνήσει με την ευρηματικότητα της πλοκής. Σχεδόν καταλήγει αστυνομικό στο τέλος. Και αν σκεφτεί κανείς ότι τέτοια γεγονότα έχουν πράγματι συμβεί, τότε απλά θα πω ότι η ζωή η ίδια μας δίνει τις ωραιότερες ιδέες.
Μοιραίες συμπτώσεις, μυστικά και μια αλήθεια για το παρελθόν καλά κρυμμένη. Πόσο κρατάτε τους αναγνώστες σας σε αγωνία πριν τους οδηγήσετε στον επίλογό σας;
Η προσπάθεια που κάνει κάθε συγγραφέας που σέβεται τον αναγνώστη είναι να τον έχει με κρατημένη την ανάσα. Ήθελα μέχρι το τέλος να έχει αγωνία. Μην περνάει από το μυαλό σας ότι δεν είχα και εγώ αγωνία καθώς έγραφα. Καθώς προχωρούσε το γραπτό και εξελισσόταν η ιστορία ήθελα κάτι διαφορετικό, να κάνει την εξέλιξη της πλοκής να μην είναι προβλέψιμη. Ίσως γιατί και εγώ σαν αναγνώστρια ενθουσιάζομαι όταν το τέλος δεν είναι το αναμενόμενο. Ελπίζω να το κατάφερα.
«Η ζωή δεν χαρίζεται, η ζωή κερδίζεται». Επτά λέξεις που συνθέτουν μία σπουδαία πρόταση. Πόσο σας βοήθησε στην πλοκή του μυθιστορήματός σας;
Έκλεισα με αυτή τη φράση γιατί με εκφράζει πλήρως. Νομίζω ότι περικλείει ένα σπουδαίο, απολύτως αληθινό, ένα τεράστιο ρητό. Έτσι το νιώθω εγώ. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει τίποτα πιο αληθινό. Παρατηρήστε γύρω σας. Ποιος είναι κερδισμένος σήμερα που μιλάμε; Όποιος έχει κερδίσει τη ζωή μόνος του. Από την αρχή μέχρι το τέλος αυτού του μυθιστορήματος, όλοι οι ήρωες μου, χαμένοι και κερδισμένοι, είναι αυτό που είναι, από τα αποτελέσματα των πράξεων τους. Και όσοι κέρδισαν τη ζωή τους, το έκαναν με ένα τρόπο μόνο, με το σπαθί τους. Όσες φορές και αν έχω βρεθεί να παρατηρώ σπουδαίους ανθρώπους διαπιστώνω ότι είναι μια φράση που τους χαρακτηρίζει. Η ζωή δεν χαρίστηκε σε κανένα.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Αγία Πετρούπολη, Οκτώβρης, 1917. Η δούκισσα Έλενα Αλεξέγιεβνα προσπαθεί να φέρει στον κόσμο το παιδί που έχει στα σπλάχνα της. Απ’ έξω ακούγονται οι φωνές του εξαγριωμένου πλήθους. Οι Μπολσεβίκοι έχουν ξεχυθεί στους δρόμους γκρεμίζοντας ό,τι αντιπροσωπεύει την Τσαρική Ρωσία. Η δούκισσα, μόνη και αβοήθητη, πρέπει να παλέψει για τη ζωή της και τη ζωή του παιδιού της, να βρει τρόπο να ξεφύγει από την οργή τους. Ο δρόμος της θα την οδηγήσει στη Βουδαπέστη και αργότερα στο Παρίσι. Ο Ζαν Ζακ ντε Ρισελιέ θα της προσφέρει μια ζωή γεμάτη πλούτη και ανέσεις κι εκείνη θα συμβιβαστεί.
Όταν, όμως, ο έρωτας θα της χτυπήσει την πόρτα, η Έλενα θα αφεθεί χωρίς να σκεφτεί τη θέση και την καταγωγή της. Ο έκπτωτος πρίγκιπας θα την παρασύρει και θα συναινέσει σε πράξεις άνομες. Όμως τίποτα στη ζωή δεν μένει ατιμώρητο, σ’ αυτά τα χρόνια και τα επόμενα…
Αθήνα, σήμερα. Η Ηλέκτρα το ήξερε από πάντα, αλλά αγνοούσε τα σημάδια. Η αλήθεια, όμως, έψαχνε το δρόμο μέσα από δαιδαλώδη μονοπάτια για να βγει στο φως. Μοιραίες συμπτώσεις και μυστικά καλά κρυμμένα θα τη φέρουν αντιμέτωπη με αυτό που φοβόταν περισσότερο να αντικρίσει. Ποιοι δεσμοί την ενώνουν με το παρελθόν και ποια μοιραία λάθη την κατέστησαν έρμαιό τους;
Μια συγκλονιστική ιστορία, που ξεκινά στη Αγία Πετρούπολη την εποχή των Τσάρων και των αριστοκρατών, γεμάτη μυστήριο, ανατροπές και αποκαλύψεις, και φτάνει στο σήμερα, όπου μία γυναίκα αναζητά τις ρίζες της και την αλήθεια μέσα από μια μάχη ποτισμένη με τα λάθη και τα πάθη των προγόνων της…
Βιογραφικό
Η Ελένη Βαηνά γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Αποφοίτησε από το Οικονομικό τμήμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και τη Νομική του Δημοκριτείου Θράκης. Σήμερα ζει στην Αθήνα και είναι ιδιοκτήτρια του γραφείου ευρέσεως εργασίας PLUS +. Χαρακτηριστικά της είναι η ευελιξία, η εργατικότητα και το πείσμα. Σύνθημά της, η προσπάθεια στο τέλος πάντα επιβραβεύεται. Θεωρεί ως μεγάλη προίκα της τη φτώχεια των παιδικών της χρόνων, καθώς έτσι έμαθε να παλεύει και να επιβιώνει. Μαγεύεται από το παρελθόν, γι’ αυτό και μέσα από τις σελίδες των βιβλίων της σκιαγραφεί αλλοτινούς καιρούς, αναλύει, δημιουργεί, διδάσκει ήθος και αναζητά υγιή πρότυπα για το μέλλον.
Άλλα έργα της ιδίας είναι: «Η Πριγκίπισσα της Επταλόφου», «Σταχτοπούτα δίχως πρίγκιπα», «Οι κλέφτες της ευτυχίας», «Το αύριο αργεί πολύ» και «Η Ολέθρια Σχέση».
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.