Συγγραφέας του βιβλίου «Το σπάσιμο» – Εκδόσεις Μεταίχμιο
Πίσω από «Το σπάσιμο» υπάρχει μια σύνθετη έρευνα για το trafficking που για τον Τάσο Παπαναστασίου αποδείχτηκε σκληρή και δύσκολη διαδικασία. Η υπόθεση εκτυλίσσεται στη Θεσσαλονίκη με κεντρικό ήρωα τον αστυνόμο Απτόσογλου, που ενώ είναι έτοιμος να διαχειριστεί τις εσωτερικές αντιφάσεις που τον βασανίζουν, βρίσκεται χωρίς να το επιδιώξει μπλεγμένος σε υπόθεση εμπορίας ανθρώπων. Η αναζήτηση πληροφοριών τον έφερε αντιμέτωπο με τρομακτικά νούμερα και όπως λέει στο Vivlio-life ο συγγραφέας, «40 εκατομμύρια άνθρωποι είναι μπλεγμένοι στα γρανάζια της εμπορίας ανθρώπων, μιας αναπτυσσόμενης βιομηχανίας με 120 εκατομμύρια δισεκατομμύρια τζίρο ετησίως. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι περίπου 90.000 άνθρωποι ζουν σε καθεστώς δουλείας και το 50% των καταγεγραμμένων περιστατικών, γιατί αντιλαμβάνεστε ότι δεν καταγράφονται όλα, αφορά σεξουαλική εκμετάλλευση». Από τη συνομιλία μας κρατώ μια μεγάλη αλήθεια: «Οι άνθρωποι πουλιούνται γιατί ακριβώς κάποιοι τους αγοράζουν».
- Αστυνόμος Απτόσογλου. Δεν μας είναι καθόλου άγνωστος ο ήρωάς σας. Τον είδαμε να πρωταγωνιστεί και στα δύο προηγούμενα μυθιστορήματά σας. Δώστε μας επιγραμματικά τις δύο πρώτες αποστολές που ανέλαβε.
Η αλήθεια είναι ότι ο Απτόσογλου δεν μπλέκει με εύκολες υποθέσεις.
Στο πρώτο βιβλίο με τίτλο «14 ημέρες» διάφοροι φόνοι και διάφορες βίαιες καταστάσεις συμβαίνουν και αυτός προσπαθεί να βρει το νήμα που συνδέει όλα αυτά, ενώ ταυτόχρονα τα πράγματα στην προσωπική του ζωή μπαίνουν σε δύσβατα μονοπάτια.
Στο δεύτερο βιβλίο με τίτλο «Η σιωπή δεν σε κρατά ζωντανό» ο Απτόσογλου αναμετριέται με την Ιστορία, τις προσωπικές του μνήμες, τις πληγές του εμφυλίου και του ολοκαυτώματος, τους Εβραίους της Θεσσαλονίκης. Μαζί με τους άλλους ήρωες του βιβλίου περιστρέφεται σε έναν κυκεώνα τυχαίων γεγονότων και συμπτώσεων, επτασφράγιστων μυστικών που αποκαλύπτονται ξαφνικά, και αδίστακτων προσώπων που θα έδιναν τα πάντα για να κρατηθούν αυτά τα μυστικά σφραγισμένα. - Επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, έπειτα από «μια υπόθεση που τον δυσκόλεψε και τον παρέσυρε πολύ πιο μακριά από τα όρια του καθήκοντος», έτοιμος να διαχειριστεί τις εσωτερικές αντιφάσεις που τον βασανίζουν. Έτοιμος και για να εξιχνιάσει μια υπόθεση trafficking;
Η αλήθεια είναι πως δεν το περιμένει ότι θα μπλέξει σε μια τέτοια περίπτωση, μια περίπτωση τράφικινγκ. Επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη από το Καρπενήσι, για να γιατρέψει τις πληγές του, μπας και καταφέρει να σταθεί στα πόδια του έπειτα από καταστάσεις που τον βασάνισαν πολύ. Ένα τυχαίο γεγονός τον φέρνει αντιμέτωπο με αδίστακτα κυκλώματα τράφικινγκ κι έτσι αναγκάζεται, θέλοντας και μη, να αντιπαλέψει τους εσωτερικούς του δαίμονες, αλλά και να προσπαθήσει να σώσει οτιδήποτε αν σώζεται. - Καθυστέρησε αρκετά να μπει στο λεξιλόγιό μας αυτή η τρομακτική λέξη. Όταν, τελικά, μάθαμε την έννοιά της, ήδη η εμπορία ανθρώπων αποτελούσε μια πληγή που αιμορραγούσε και στη χώρα μας. Πώς θα μπορούσαμε ως κοινωνία να εξαλείψουμε και τον όρο και τα ολέθρια αποτελέσματα του φαινομένου;
Η σύγχρονη δουλεία, το τράφικινγκ, δηλαδή η εμπορία ανθρώπων, είναι αποτέλεσμα της ζήτησης προϊόντων. Αυτή η ζήτηση είναι πολύ μεγάλη. Οι άνθρωποι πουλιούνται γιατί ακριβώς κάποιοι τους αγοράζουν. Και αυτό ξεκινά από πολύ παλιά, από τότε που η αξία των ανθρώπων δεν ήταν πολύ μεγάλη. Θα μπορούσε κανείς να πει πως θα έπρεπε να έχουμε τελειώσει με αυτά ως κοινωνία. Δυστυχώς, όμως, το τράφικινγκ, όπως και άλλα εγκλήματα που σκοπό έχουν το κέρδος, συντηρούνται από την ίδια την κοινωνία. Οι προσπάθειες που γίνονται για να εξαλειφθεί το έγκλημα είναι σημαντικές, όμως ποτέ δεν αποδίδουν σε απόλυτο βαθμό. - Σιωπηλό έγκλημα αποκαλείται από πολλούς. Μα, η κραυγή των ανθρώπων που πέφτουν στα δίχτυα των αδίστακτων εμπόρων δεν είναι εκκωφαντική. Γιατί δεν ακούγεται;
Δυστυχώς, οι άνθρωποι που πέφτουν στα δίχτυα των αδίστακτων εμπόρων συνήθως δεν βγάζουν κραυγές. Στις περισσότερες περιπτώσεις έχουμε απόλυτη σιγή. Τα θύματα είναι ευάλωτοι άνθρωποι και δεν μπορούν να ξεπεράσουν τα αδιέξοδα στα οποία πέφτουν.
Εκείνοι που θα μπορούσαν να βγάλουν δυνατές φωνές, εκείνοι που θα μπορούσαν να βοηθήσουν είμαστε όλοι οι υπόλοιποι. Να καταγγείλουμε αν χρειαστεί, να υπερασπιστούμε αν χρειαστεί, να βρούμε τρόπους ώστε να μπορέσουν τα θύματα να απελευθερωθούν από τέτοιες καταστάσεις. - «Το σπάσιμο» είναι μια λέξη που ανήκει στην αργκό των νταήδων και είδαμε πολλούς από δαύτους στο αστυνομικό σας μυθιστόρημα. Χρειάστηκε (ή σας δόθηκε η ευκαιρία) να μιλήσετε με κάποιον από αυτούς ή αποτελεί προϊόν της έρευνάς σας σε αστυνομικά αρχεία;
Για να γραφτεί το βιβλίο χρειάστηκε να κάνω σύνθετη έρευνα. Μίλησα με ανθρώπους που είναι κοντά στο έγκλημα, διάβασα, είδα ντοκιμαντέρ, άκουσα μαρτυρίες, επισκέφτηκα τόπους. Ήταν μια σκληρή διαδικασία, δύσκολη, που σφίγγει το στομάχι. - Πόσο μεγάλο είναι το κεφάλαιο «trafficking» στη Θεσσαλονίκη, που επιλέξατε ως τόπο για την εξέλιξη της ιστορίας σας και με ποια στατιστικά στοιχεία βρεθήκατε «αντιμέτωπος» για τις ανάγκες της;
Η Θεσσαλονίκη είναι ένας τόπος σαν όλους τους άλλους για το τράφικινγκ. Εκείνο που είναι ανησυχητικό είναι ότι τα ποσοστά αυξάνονται διαρκώς, όχι μόνο στη Θεσσαλονίκη αλλά και σε όλο τον κόσμο. 40 εκατομμύρια άνθρωποι είναι μπλεγμένοι στα γρανάζια της εμπορίας ανθρώπων, μιας αναπτυσσόμενης βιομηχανίας με 120 εκατομμύρια δισεκατομμύρια τζίρο ετησίως. Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι περίπου 90.000 άνθρωποι ζουν σε καθεστώς δουλείας και το 50% των καταγεγραμμένων περιστατικών, γιατί αντιλαμβάνεστε ότι δεν καταγράφονται όλα, αφορά σεξουαλική εκμετάλλευση. Τραγικά ποσοστά. - Γράφετε για τους ανθρώπους που εμπορεύονται ανθρώπους. Γνωρίζουμε πολύ καλά πως τα παιδιά είναι μέρος αυτής της θλιβερής αλυσίδας. Πόσο δύσκολο ήταν να διαχειριστείτε τις πληροφορίες που έφθαναν σ’ εσάς διδάσκοντας σε μαθητές, γνωρίζοντας πως την ίδια ώρα κάποιο παιδί αυτής της ηλικίας ίσως έχει απαχθεί για να πουληθεί;
Υπάρχουν άνθρωποι που κάνουν αυτή τη δουλειά, δηλαδή ενημερώνουν επαγγελματίες, ενημερώνουν εκπαιδευτικούς, αστυνομικούς για τον τρόπο που κανείς μπορεί να βοηθήσει τα θύματα του τράφικινγκ.
Η Α21Greece είναι μια οργάνωση με την οποία συνεργαστήκαμε στο σχολείο μου. Οι εκπαιδευτές της ομάδας αυτής ήρθαν στο σχολείο και μίλησαν με τα παιδιά. Ξέρετε, τα παιδιά καταλαβαίνουν, εάν τους δοθούν οι πληροφορίες με κατάλληλο τρόπο, χωρίς ένταση και «ποτισμένες στο αίμα», και αντιλαμβάνονται εύκολα και γρήγορα τι είναι αυτό για το οποίο συζητούμε. - Οι μαθητές σας σίγουρα γνωρίζουν πως εκτός από δάσκαλος είστε και συγγραφέας, οπότε θεωρώ αυτονόητο πως σας κατακλύζουν από ερωτήματα. Πόσα παιδιά ήξεραν την έννοια του trafficking στην πρώτη σας συνομιλία και ποιες λέξεις χρησιμοποιήσατε για να γίνει κατανοητή και ποια ήταν η πρώτη συμβουλή που τους δώσατε;
Δεν συζητάω με τα παιδιά τη συγγραφική μου ιδιότητα, ακριβώς γιατί τα θέματα με τα οποία ασχολούμαι στα βιβλία μου δεν είναι και τα πιο οικεία προς τα παιδιά. Και το ολοκαύτωμα και ο εμφύλιος και το τράφικινγκ είναι εξαιρετικά λεπτά και ευαίσθητα θέματα, ώστε να τα προσεγγίσεις για παιδιά. Γράφω για ενήλικες. Όταν με ρωτούν πότε να διαβάσουν τα βιβλία μου, απαντώ λίγο αμήχανα όταν μεγαλώσουν. - Δάσκαλος στην εποχή της παντοδυναμίας του διαδικτύου. Εύκολο να τα βάλει κανείς με τέτοιον «αντίπαλο»;
Η κοινωνία μας αλλάζει ραγδαία. Η παντοδυναμία του διαδικτύου όπως την αποκαλείτε αποτελεί μια πραγματικότητα που τη λαμβάνουμε υπόψη στα σχολεία και προσπαθούμε να προσαρμοστούμε. Τα παιδιά μας θα ζήσουν σε έναν κόσμο τον οποίο δεν μπορούμε αυτή τη στιγμή να φανταστούμε, σε έναν κόσμο που θα δημιουργηθεί από την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση που ζούμε τώρα. Έναν κόσμο που θα έχει τροποποιηθεί εξαιτίας της αστραπιαίας εξέλιξης και τεράστιας ανάπτυξης της τεχνολογίας και της επιστήμης.
Εκείνο που προσπαθούμε να κάνουμε στα σχολεία είναι να εκπαιδεύουμε τα παιδιά μας στη σωστή χρήση του διαδικτύου, των συσκευών της τεχνητής νοημοσύνης και ταυτόχρονα να καλλιεργούμε σε αυτά δεξιότητες που θα τους είναι χρήσιμες, όπως η κριτική σκέψη, ο τρόπος να συνεργάζονται, ο τρόπος να υπερασπίζονται τις αξίες της ελευθερίας και της δημοκρατίας. - Πόσο κοντά στο βιβλίο είναι σήμερα οι Έλληνες μαθητές και με ποιο τρόπο μπορούμε να τους φέρουμε κοντύτερα;
Η εικόνα που έχω από τα σχολεία δεν είναι αποθαρρυντική. Υπάρχει ένα πρόβλημα βέβαια που έχει διαπιστωθεί, το γεγονός ότι πλέον οι άνθρωποι δεν μπορούν να διαβάζουν μεγάλα κείμενα και αυτό επηρεάζει και τα παιδιά, αλλά όπου γίνεται συστηματική δουλειά, όπου υπάρχει δυνατότητα να γίνει συστηματική δουλειά και να πείσουμε τα παιδιά για την αξία ενός βιβλίου, τότε τα πράγματα λειτουργούν και υπάρχουν θετικά αποτελέσματα.
Σημαντικό ρόλο παίζουν τα θέματα τα οποία θίγουν τα βιβλία που θέλουμε να διαβάσουν τα παιδιά. Μεγάλη σημασία έχει να αφήνουμε τα παιδιά να διαβάσουν αυτά που θέλουν, αυτά που επιλέγουν τα ίδια.
Όσα, πάλι, εμείς θεωρούμε πως πρέπει να τα διαβάσουν, καλό είναι να τα παρουσιάζουμε με θελκτικό τρόπο δίνοντας κίνητρο για να μπορέσουν να τα αγαπήσουν.
Όπως όλα τα πράγματα στη ζωή έτσι και με το διάβασμα σε όλες τις ηλικίες τίποτα δεν γίνεται με το ζόρι. Όλα είναι θέμα έμπνευσης και σωστής καθοδήγησης.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Ο Αστυνόμος Απτόσογλου μετρά τις συνέπειες από μια υπόθεση που τον παρέσυρε πολύ πιο μακριά από τα όρια του καθήκοντος. Η υπηρεσιακή συνήθεια που υπόσχεται η επιστροφή του στη Θεσσαλονίκη, μαζί με την ομίχλη στις οικείες διαδρομές της γενέθλιας πόλης, μοιάζουν με τις ιδανικές συνθήκες για να διαχειριστεί τις εσωτερικές αντιφάσεις που τον βασανίζουν. Μια καταγγελία ρουτίνας, όμως, για οικογενειακή βία, θα εξελιχθεί στη νέα δίνη που απειλεί να τον καταπιεί. Στο χείλος της περιστρέφονται βασανισμένα σώματα, αδίστακτα επιφανή και αφανή πρόσωπα που τα πουλάνε, τα αγοράζουν και τα νοικιάζουν, μαριονέτες και πρωταγωνιστές του οργανωμένου εγκλήματος, της πολιτικής, της δημοσιογραφίας, του νόμου. Ο Αστυνόμος Απτόσογλου ξετυλίγει το νήμα που συνδέει τις θανατηφόρες φλόγες του Τσέρνομπιλ με σκοτεινά σπίτια στον λαβύρινθο της Κωνσταντινούπολης και με εγκαταλειμμένα βαγόνια πίσω από τον Σταθμό της Θεσσαλονίκης, δυσκολεύεται να διακρίνει σωστά εχθρούς από συμμάχους και, ραγισμένος ο ίδιος, επιχειρεί να τα βάλει με ένα κύκλωμα που ξέρει καλά να σπάζει τις ανθρώπινες ψυχές για πάντα.
Βιογραφικό
Ο Τάσος Παπαναστασίου γεννήθηκε το 1964 στη Θεσσαλονίκη, όπου και ζει και εργάζεται. Είναι δάσκαλος στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Το πρώτο μυθιστόρημά του, με τίτλο 14 Ημέρες κυκλοφόρησε το 2017 (εκδόσεις Επίκεντρο). Το δεύτερο, με τίτλο Η σιωπή δεν σε κρατά ζωντανό κυκλοφόρησε το 2021 (εκδόσεις Μεταίχμιο). Και τα δυο μυθιστορήματα έχουν ως ήρωα τον αστυνόμο Απτόσογλου.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.