Λίγα λόγια για το βιβλίο
Στην Κρήτη του Μεσοπολέμου μεγαλώνει η Κατίνα, σ’ έναν κόσμο σκληρό αλλά αθώο. Η μοίρα της, ίδια με πολλών γυναικών της εποχής αυτής, θα την οδηγήσει στον μεταπολεμικό Πειραιά και στην ασφυκτική αγκαλιά του Θέμελη, ενός άντρα-γρίφου που ασκεί μια καταστροφική και ανεξήγητη γοητεία στις ψυχές των άλλων, παραμένοντας σκοτεινός και αντιφατικός ως το τέλος. Η ηρωίδα, ως άλλη Πηνελόπη, εγκλωβίζεται σ’ έναν αδιέξοδο έρωτα, σ’ ένα γάμο μαρτυρικό μ’ ένα μοιραίο Οδυσσέα που κρύβει καλά τα δικά του μυστικά. Από την προπολεμική Κρήτη στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο μέχρι τις προσφυγικές συνοικίες του Πειραιά, η ιστορία δεμένη με τα πέτρινα χρόνια της Ελλάδας, στροβιλίζεται γύρω από ένα ζευγάρι εκρηκτικό που βιώνει την καλοσύνη και τη σκληρότητα, την υπομονή και τον παραλογισμό, την αφοσίωση και τον αμοραλισμό. Ένα μυθιστόρημα-καλειδοσκόπιο μιας δύσκολης εποχής, ποτισμένο με εικόνες, μυρωδιές και μνήμες…
ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΑΚΗΣ
Ένα βιβλίο της Τέσυς Μπάιλα
«Είναι παιδιά πολλών ανθρώπων τα λόγια μας». Στο νέο της μυθιστόρημα με τίτλο «Το μυστικό ήταν η ζάχαρη» η Τέσυ Μπάιλα επιστρατεύει μια ράτσα εξαίρετων αφηγητών. Έτσι οι ιστορίες της με φόντο την προπολεμική Κρήτη είναι πασπαλισμένες με το αυθεντικό γλυκαντικό της μυθοπλασίας. Η μία διαδέχεται την άλλη στον αέναο κύκλο της ζωής με μικρούς και μεγάλους πρωταγωνιστές να στροβιλίζονται γύρω από την Κατίνα, το κεντρικό πρόσωπο του βιβλίου. Μυθιστορηματικά ενσταντανέ από τις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα, από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, από τον εμφύλιο…
Κι όλα αυτά ώσπου να ζευγαρώσει η Κατίνα με τη μοίρα της. Είναι σημαδιακή η στιγμή κατά την οποία ένας συγγραφέας συναντά τον χαρακτήρα εκείνο που δεν μπορεί να διαχειριστεί με τις προσφιλείς του μεθόδους. Ο Θέμελης, ο αρσενικός πόλος του πρωταγωνιστικού γένους, θα ανατρέψει τη μέχρι τώρα αφηγηματική οπτική της Μπάιλα. Θα την υποχρεώσει να αναθεωρήσει την λογοτεχνική της ηθική καθώς περνά από την ασφαλή παράδοση της Κρήτης στον ανατρεπτικό Πειραιά.
Στο μετεμφυλιακό κλίμα μιας βάρβαρης φτώχειας η Κατίνα παύει να είναι η συνείδηση-καλειδοσκόπιο και από παρατηρητής μεταβάλλεται στο τραγικό πρόσωπο που πάσχει. Τι ακριβώς την υποχρεώνει να σπαταλήσει τη ζωή της στα χέρια ενός αχαΐρευτου άντρα; Η Μπάιλα δεν δίνει σαφή απάντηση – καλώς κατά τη γνώμη μου. Αντί γι αυτό φροντίζει μέσα από μικρά επεισόδια να σκιαγραφήσει τον πιο συναρπαστικό χαρακτήρα αυτού του μυθιστορήματος, τον άνθρωπο που με τις ακατανόητες αντιφάσεις του, την απρόκλητη σκληρότητα, τον παραλογισμό και την αδιαφορία του, αναδεικνύεται σε ντοστογιεφσκικό αντι-ήρωα.
Η παραβατική συμπεριφορά του Θέμελη φωτίζει παράξενα όλους τους άλλους αναδεικνύοντας τις αδυναμίες τους. Εκθέτει κυρίως την ίδια την Κατίνα, τα ολέθρια λάθη της, την κάλπικη αυταπάρνηση, την αρτηριοσκλήρωση των προθέσεών της. Η πειθώ του αποστειρωμένου καλού που μας κολοβώνει συναισθηματικά φαίνεται να διαψεύδεται πλήρως στη μυθοπλασία της Μπάιλα και αυτό νομίζω πως είναι το μεγαλύτερο κέρδος που αποκομίζει ο αναγνώστης. Αν το μυστικό για ένα καλό μυθιστόρημα δεν είναι η ζάχαρη τότε είναι σίγουρα η συμφιλίωση με την ιδέα του κακού σε αυτό τον κόσμο. Απόλυτα συμφιλιωμένη και η Τέσυ Μπάιλα υπογράφει ένα μυθιστόρημα που ξεπερνά τις προσδοκίες μας. (Το μυθιστόρημα κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός).
