ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΠΑΤΕΡΑ

Συγγραφέας:ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ

Στα τέλη της δεκαετίας του πενήντα, σε ένα καπνο­χώρι του Παγγαίου τρεις νέοι αγρότες, προσφυγόπουλα και κανταδόροι στις γειτονιές των κοριτσιών, φτιάχνουν ένα µουσικό τρίο, κιθάρα, ακορντεόν και βιολί, το Τρίο Καντάδα.

Παίζουν στους γάµους και στις γιορτές του χωριού, τραγουδάνε ισπανόφωνα τραγούδια και γράφουν ένα δικό τους τανγκό. Ονειρεύονται µια καριέρα παραπέρα, όµως είναι ερασιτέχνες και δεµένοι µε τον κάµπο.

Ο κιθαρίστας ήταν ο πατέρας µου. Πρόλαβα να τους γνωρίσω παιδί, τους ακολούθησα στα γλέντια και στις νυφιάτικες αυλές. Χρόνια µετά αποφάσισα να γράψω την ιστορία τους σε ένα µικρό βιβλίο, µε φωτογραφίες που συµπληρώνουν το κείµενο. Ήθελα µια γραφή εξοµολογητική και βιωµατική, διάσπαρτη µε ιστορίες αληθινές, σαν να βγαίνουν από µυθιστόρηµα. Ένα βιβλίο που να ακούγεται σαν τραγούδι. Ένα τραγούδι για τον πατέρα, τους φίλους του και τη γενιά τους, µια γενιά που πάλεψε να ορθοποδήσει, που τόλµησε να ονειρευτεί µε κέφι και ελπίδα. Θ.Γ.

ΚΑΠΟΙΟΙ ΑΛΛΟΙ

Συγγραφέας:ΙΑΚΩΒΟΣ ΑΝΥΦΑΝΤΑΚΗΣ

Θυμούνται ακόμη την εποχή που ήταν κάποιοι άλλοι.

Ήταν είκοσι έξι και είκοσι οκτώ στην Αθήνα. Είχαν δυνατές σπουδές, δουλειές που δεν ήταν απλά δουλειές, γοητευτικούς φίλους. Περπατούσαν στους δρόμους σαν ήρωες μιας ταινίας που δεν είχε γυριστεί ακόμη.

Τώρα, έχουν φύγει σε μια γωνία της Ευρώπης, στέλνουν δεκαπέντε με δεκαοχτώ βιογραφικά τη μέρα και, όταν λένε ότι είναι Έλληνες, οι άλλοι τους κοιτάζουν σιωπηλοί, σαν να θέλουν να πουν «λυπάμαι». Κοιμούνται στο ίδιο κρεβάτι αλλά όχι ακριβώς μαζί.

Μέχρι που, μια τυχαία νύχτα, ένας άνδρας πέφτει νεκρός από τον ουρανό στην ταράτσα τους και ένας άλλος στη λεωφόρο. Ίσως, αν βρουν τι συνέβη, να γίνουν ξανά κάποιοι άλλοι ή έστω να μάθουν λίγο καλύτερα τον εαυτό τους.

ΔΟΚΙΜΙΟ – ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ – ΜΑΡΤΥΡΙΑ

Φιόντορ Ντοστογέφσκι
Η ρώσικη ψυχή

Επιλογή από το Ημερολόγιο ενός συγγραφέα

Μετάφραση: Αλεξάνδρα Ιωαννίδου

Το Ημερολόγιο ενός συγγραφέα του Φιόντορ Ντοστογέφσκι, που στην εποχή του υπήρξε πιο δημοφιλές απ’ ό,τι τα μυθιστορήματά του, ήταν το αγαπημένο έργο του συγγραφέα του. Ανατριχιαστικά προφητικό ως προς τα παγκόσμια ζητήματα του 21ου αιώνα, το Ημερολόγιο υπήρξε επίσης το δημιουργικό εργαστήρι του Ντοστογέφσκι, το έργο στο οποίο ασχολήθηκε ουσιαστικά με τον ορισμό της άπιαστης «ρωσικής ψυχής»· άρχισε ως στήλη στο περιοδικό Πολίτης το 1873 και εξελίχθηκε σε ένα μοναδικό δημοσιογραφικό εγχείρημα που ενσωμάτωνε τέχνη και πολιτική, πρoσωπική εξομολόγηση, κριτική και διήγημα, μακάβριο χιούμορ και μυθοπλασία.

Η ΤΡΙΤΗ ΡΩΜΗ

Η ΜΟΣΧΑ ΚΑΙ Ο ΘΡΟΝΟΣ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

Συγγραφέας:ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΑΣΣΑΒΕΤΑΣ

Το βιβλίο αυτό αναδεικνύει ένα ζήτημα καθαρά γεωπολιτικό, παρά την φαινομενικά θρησκευτική του διάσταση: τον πόλεμο που η Μόσχα έχει κηρύξει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Η φράση «Μόσχα, η Τρίτη Ρώμη» είναι μέρος των σχολικών μας ακουσμάτων. Λίγοι γνωρίζουν ωστόσο πως ο αυτοπροσδιορισμός της Μόσχας ως «Τρίτης Ρώμης» τροφοδοτείται συστηματικά από μία εθνική γραμμή δημιουργίας θρησκευτικών «αποικιών», με προφανή πολιτικά οφέλη.

Η από αιώνων ρωσική στρατηγική διείσδυσης και κυριαρχίας στον ορθόδοξο κόσμο γνώρισε νέα έξαρση την μετασοβιετική εποχή. Στην Ελλάδα μαίνεται από τις αρχές της δεκαετίας του 2000 μια καλοστημένη επιχείρηση «υβριδικού πολέμου», που στοχεύει να στρέψει την ελληνική κοινωνία ενάντια στο Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Παράλληλα η Μόσχα προσπάθησε, με απειλές και πράξεις δολιοφθοράς κατά του πατριάρχη Βαρθολομαίου, να εμποδίσει την δημιουργία αυτοκέφαλης Εκκλησίας στην Ουκρανία, την οποία θεωρεί πνευματική της «αποικία». Έχοντας αποτύχει να εκβιάσει τις εξελίξεις, διέκοψε σχέσεις με την Κωνσταντινούπολη, την Αθήνα και με κάθε άλλη Εκκλησία που αναγνώρισε την θρησκευτική χειραφέτηση της Ουκρανίας.

Προσπάθησα, μελετώντας την διαμόρφωση της ρωσικής ορθοδοξίας και την κοσμοθεωρία κράτους και Εκκλησίας στην Ρωσία, να κατανοήσω πώς γεννήθηκε η υπερφίαλη «γεωπολιτική της ορθοδοξίας». Μόλις σήμερα, με την ορθόδοξη «οικουμένη» να κινδυνεύει να διχοτομηθεί, δείχνει ενδιαφέρον για όλα αυτά η ευρύτερη κοινωνία, πέραν του στενού κύκλου του κλήρου, των εκκλησιαστικών ιστορικών και των διπλωματών.

Οι Ρώσοι παραμένουν δέσμιοι της σαγήνης τους για ένα ένδοξο παρελθόν. Μήπως όμως η ψύχωσή τους με την αυτοκρατορική ιδέα και την ισχύ υπονομεύει τελικά την επιρροή τους στον όλο ορθόδοξο κόσμο; Α.Μ.

ΕΝΑ ΑΣΤΟΠΑΙΔΟ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΚΑΡΑΓΚΙΟΖΗ

Συγγραφέας:ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΙΟΥΡΤΣΑΚΗΣ

Ο Γιάννης Κιουρτσάκης μελετάει τον Καραγκιόζη πάνω από σαράντα χρόνια. Σε τούτο το βιβλίο έχει συγκεντρώσει δέκα επιλεγμένα κείμενα, δημοσιευμένα ανάμεσα στα 1976 και στα 2015, το καθένα από τα οποία εξερευνά μιαν από τις ποικίλες όψεις αυτού του περιφρονημένου λαϊκού θεάτρου: την πολιτική του σάτιρα⸱ το πάρε δώσε του με τον λόγιο νεοελληνικό πολιτισμό⸱ τη σχέση ζωής του καραγκιοζοπαίχτη με τον «χάρτινο» ήρωά του⸱την πάνδημη συμμετοχή του αλλοτινού κοινού του, που μετουσίωνε το θέαμα σε λαϊκή τελετουργία⸱ την αυθόρμητη πολιτιστική δημοκρατία, που πραγματωνόταν μ’ αυτόν τον τρόπο⸱την πολυεθνική γλώσσα του γέλιου του και, αχώριστα, την αναμφισβήτητη νεοελληνική του ιθαγένεια⸱ το αμφίσημο, πρωτεϊκό, πολυφωνικό πρόσωπο του κωμικού ήρωα-αντιήρωα, που βρίσκεται πέραν του καλού και του κακού…

Ταυτόχρονα τα παλιά γραπτά συνταιριάζονται με νέα: ένα αυτοβιογραφικό προοίμιο και μια σειρά εμβόλιμα ιντερμέδια, που συνδέουν τα διαδοχικά μελετήματα και διατρέχουν από άκρη σε άκρη το βιβλίο με ένα συνεχές νήμα, ανοίγοντας έτσι έναν διάλογο ανάμεσα στο χτες και στο σήμερα. Εδώ ο συγγραφέας ανιστορεί και αναστοχάζεται (αυτο)κριτικά την προσωπική πορεία του αλλά και τις αλλαγές της συλλογικής μας ευαισθησίας, εδώ και μισόν αιώνα, και θέτει στον εαυτό του και στον αναγνώστη κρίσιμα ερωτήματα: Πώς ένα παιδί της αστικής τάξης, που δεν είχε παίξει ποτέ Καραγκιόζη, οδηγήθηκε από τα πανεπιστήμια της Ευρώπης στο δικό του ταπεινό σχολειό; Πώς ένιωσε αυτή την ανάγκη μέσα στη ναυαγισμένη επίσημη Ελλάδα, που έφερε τη βάρβαρη δικτατορία του 1967; Πώς αυτή η επιλογή χάραξε νέους δρόμους στη λογοτεχνική του δημιουργία και στη ζωή του; Τι σημαίνει για έναν τόπο που εδώ και διακόσια χρόνια δοκιμάζεται από αλλεπάλληλες θανάσιμες κρίσεις και αναδύεται πάντα ζωντανός το θέατρο του Καραγκιόζη, η ετοιμόρροπη και πάντα ανθεκτική παράγκα του οποίου αναδεικνύεται σε νεοελληνικό σύμβολο; Γιατί ο λαϊκός πολιτισμός μας είναι, τελικά, τόσο σημαντικός για να καταλάβουμε ποιοι είμαστε, εμείς οι Νεοέλληνες;

Έτσι, το βιβλίο αυτό γίνεται βαθμιαία μια μικρή δοκιμή προσωπικής και συλλογικής αυτογνωσίας.

ΜΙΧΑΗΛ

ΟΙ ΑΓΓΕΛΟΙ ΕΧΟΥΝ ΦΤΕΡΑ

Συγγραφέας:ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΠΑΣΧΑΛΑΚΗΣ

11 Αυγούστου 2014. Ένα δεκάχρονο παιδί, ο Μιχαήλ, τραυµατίζεται θανάσιµα κάνοντας θαλάσσια σπορ. Το βιβλίο αυτό, γραµµένο από τον πατέρα του, δεν είναι εγχειρίδιο πόνου, ούτε οδηγός επιβίωσης· καταγράφοντας τα οδυνηρά γεγονότα και ό,τι ακολούθησε, επιδιώκει να βοηθήσει κάθε άνθρωπο που νιώθει αβάσταχτο τον πόνο της απώλειας, προκειµένου να καταφέρει να ανακαλύψει το δικό του µονοπάτι που θα του επιτρέψει να επανασυνδεθεί µε τη ζωή.

«Περιγράφω ό,τι ανακάλυψα εγώ κατά τη διάρκεια της τραγικής αυτής πορείας µέσα από τον πόνο και την απελπισία και αφηγούµαι πώς κατάφερα να λυτρωθώ τελικά από τις καταστροφικές σκέψεις που µου προκαλούσε η απώλεια του γιου µου και να τις µετατρέψω σε ιδέες. Ιδέες που θα έφερναν αλλαγή στον κόσµο που ζούµε και που θα βοηθούσαν εµένα και την οικογένεια που µου απέµεινε, τη γυναίκα µου, να αντιµετωπίσουµε τη διαφορετική πλέον ζωή µας. Πίστεψα ότι µόνο έτσι θα συνεχιστεί η ζωή του παιδιού που λάτρεψα και έχασα. Ήταν η εσωτερική µου ανάγκη να ξέρω ότι η σχέση που µας είχε συνδέσει θα παρέµενε ανέπαφη και η αγάπη µας δε θα εξαφανιζόταν µαζί του. Καταθέτω το κείµενο αυτό µε την ελπίδα πως θα καθοδηγήσει την ψυχή, το µυαλό και τον πόνο της καρδιάς σας στη διαφορετική, καινούρια ζωή σας µετά την απώλεια, µε την ελπίδα να δεχτείτε, κοιτάζοντας από διαφορετικό πλέον πρίσµα, ξανά τη χαρά στη ζωή σας».

Από τον πρόλογο του συγγραφέα

Η τραγωδία αυτή, που συγκλόνισε το πανελλήνιο, έγινε η αφορµή για τον Παναγιώτη Πασχαλάκη να ιδρύσει τον µη κερδοσκοπικό οργανισµό Safe Water Sports µε στόχο άλλα παιδιά να µη βρεθούν ποτέ στη θέση του µονάκριβου γιου του.

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave