Γράφει η ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΛΙΒΙΤΣΑΝΟΥ – ΝΤΑΝΟΥ

Ένα από τα ευπώλητα και πολυσυζητημένα βιβλία του Καλοκαιριού που μας πέρασε είναι το νέο μυθιστόρημα του γνωστού και βραβευμένου συγγραφέα Χρήστου Χωμενίδη με τίτλο «Ο ΦΟΙΝΙΚΑΣ». Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ, με εντυπωσιακό εξώφυλλο τον άνθρωπο δίχως πρόσωπο, αυτόν που διψάει για ζωή, που προσπαθεί να σταθεί στα πόδια του, που ξαναγεννιέται από τις στάχτες του όπως το εμβληματικό πουλί ο φοίνικας. Ο συγγραφέας, που έγινε γνωστός με το «σοφό παιδί» και βραβεύτηκε για τη «Νίκη» καθημερινά ανακαλύπτει την ποίηση σε τούτο τον κόσμο και όπως αναφέρει στη σελ. 339 του βιβλίου «χρειαζόμαστε ποιητές, γιατί η Ελλάδα βρίθει σήμερα από δημαγωγούς, εξουσιολάγνους, εμπόρους, λόγιους της πόζας και καθηγητές ηθικοπλασίας».

Εμπνευσμένος από τον έρωτα του Λευκαδίτη ποιητή Άγγελου Σικελιανού και της Αμερικανίδας μεγαλοαστής και πρώτης του γυναίκας Εύας Πάλμερ, μα όχι προσηλωμένος σε αληθινά γεγονότα, δημιούργησε το δικό του φανταστικό ζευγάρι, το δεκαεννιάχρονο Πάρη Κεχρινό και την εικοσιεννιάχρονη Ήβη Σπρινγκφιλντ, όπου η πραγματικότητα αντιμάχεται τη μυθοπλασία. Στις 496 σελίδες του βιβλίου ο αναγνώστης παρακολουθεί τη ζωή των ηρώων του, χωρισμένη σε έξι μέρη με τίτλους: κλέφτηκαν, Παρασκευάς, Αμερική, Ποιητής, βουστροφηδόν, γιορτή. Η δομή της οικογένειας και ο ρόλος των γονιών, ο κοινωνικός ρατσισμός, ο έρωτας, οι προκαταλήψεις, ο ρόλος του σχολείου, ο ξενιτεμός, ο σεβασμός στην Ιστορία και την παράδοση μιας χώρας, οι πολιτικοί, τα γεγονότα στη χώρα μας και ο αγώνας να σταθεί στα πόδια της και να συνεχίσει να διδάσκει πολιτισμό, η πίστη και η απιστία και ο ηθικός κώδικας αξιών είναι θέματα του βιβλίου που προβληματίζουν τον αναγνώστη, που παράλληλα με τους ήρωες μεταφέρεται στην Ελλάδα του 1860 – 1927. Συναντάει προσωπικότητες όπως το Βενιζέλο, τον Παλαμά, τον Καρυωτάκη, την Κυβέλη, το ζωγράφο Θεόφιλο, το Μάρκο Βαμβακάρη, τον Κωνσταντίνο Χρηστομάνο. Μεταφέρεται από την Πάρνηθα και την Ελευσίνα , στο Πήλιο και τους Δελφούς, στον Πειραιά, στη Ν. Υόρκη και ξαναθυμάται το μαύρο 1897, τους Βαλκανικούς πολέμους, τη Μικρασιατική καταστροφή, το διάστημα ως το 1927.


Το προσφυγικό ζήτημα, επίκαιρο σήμερα περισσότερο από ποτέ τονίζει την αδυναμία του κράτους ή της κοινωνίας να βοηθήσει ανθρώπους εξαθλιωμένους, που αγωνίζονται να επιβιώσουν δίχως πατρίδα, μια και κατά το συγγραφέα «είναι νεκρή μια κοινωνία που αποβάλλει την ανθρωπιά της». Το θυμίζουν στον αναγνώστη οι εικόνες των Μικρασιατών προσφύγων, που είχαν στριμωχτεί στο Δημοτικό Θέατρο, μετά την άφιξή τους στον Πειραιά, κυρίως των ηλικιωμένων και των παιδιών. Με σύντομη αναφορά στα γεγονότα, με περιγραφές που δεν κουράζουν, με διαλόγους που ανεβάζουν τα εκάστοτε συναισθήματα στην κορύφωσή τους , το ταξίδι τελειώνει δίνοντας τα δικά του ισχυρά μηνύματα.

Διάβασα το βιβλίο ως Λευκαδίτισσα, γνωρίζοντας πολλά για το μεγάλο ποιητή, που μαζί με το Βαλαωρίτη αποτέλεσαν τα πρότυπά μου στην Ποίηση και τα γράμματα. Επιπλέον, γιατί το Μουσείο του Σικελιανού λειτουργεί στην πόλη της Λευκάδας και μάλιστα στο Κηποθέατρο Σικελιανού δόθηκε παράσταση για τη ζωή του το Καλοκαίρι. Βρήκα στο βιβλίο πολλά, μπόρεσα όμως να ξεχωρίσω πέρα από το θαυμασμό του Χωμενίδη για το Σικελιανό και δημιουργήματα της μυθοπλασίας του, μια και αυτή όπως ανέφερα έρχεται απέναντι στην πραγματικότητα. Τελικά, νομίζω ότι όχι μόνο οι Λευκαδίτες, αλλά κάθε Έλληνας πρέπει να κάνει αυτό το ωραίο, αλλά και περίεργο ταξίδι, για να εκφράσει με τα δικά του κριτήρια την άποψή του για το «φοίνικα».