Γράφει η Βιργινία Αυγερινού

Μόλις κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Καστανιώτη, το νέο έργο της Ελένης Πριοβόλου με τίτλο Βαθύ το σκοτάδι πριν την αυγή και με ένα εξώφυλλο που κοσμεί η ξυλογραφία από την Ακολουθία ετεροφθάλμου και αντιχρίστου Χριστοδούλου τού εξ Ακαρνανίας, Βιέννη 1793.

Η Ελένη Πριοβόλου γεννήθηκε στο Αγγελόκαστρο Μεσολογγίου. Σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Έχει καταθέσει είκοσι τρία βιβλία για παιδιά και εφήβους, εννέα μυθιστορήματα για μεγάλους, μία νουβέλα και ένα βιβλίο με διηγήματα, ενώ έχει συμμετάσχει και στους συλλογικούς τόμους Θερινοί έρωτες (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2021) και Η φωνή της (Εκδόσεις Καστανιώτη 2023). Το βιβλίο της Το σύνθημα έλαβε το Βραβείο Λογοτεχνικού Βιβλίου για Μεγάλα Παιδιά του περιοδικού Διαβάζω (2009) και το μυθιστόρημά της για ενήλικες Όπως ήθελα να ζήσω το Βραβείο Αναγνωστών του ΕΚΕΒΙ (2010). Το 2021 τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Εφηβικού-Νεανικού Λογοτεχνικού Βιβλίου για το Φως σε μαύρο ουρανό, το οποίο επιλέχθηκε επίσης από τη Διεθνή Βιβλιοθήκη του Μονάχου ανάμεσα στα διακόσια καλύτερα βιβλία της κατηγορίας του και αναρτήθηκε στον Τιμητικό Πίνακα της IBBY για το έτος 2022.


[Φίλτατε αναγνώστη. Δεν θα αποκοτούσα να αφήσω απομνημονεύματα εάν δεν υπήρχε χρεία να καταρρίψω τις ψευδείς κατηγορίες των διωκτών μου. Τους λόγους όπου με καταδιώκουν, θα τους μάθεις μετά το πέρας της απολογίας μου, την οποία παραδίδω άδολη, αλλά μετά γνώσεως κρίση σου. Θα πληροφορηθείς, λοιπόν, ποιος ήμουν και τι πρέσβευα, και άμποτε συ να αποκαταστήσεις την υπόληψη μου, που την αμαύρωσε η κακία και ο φθόνος των κατηγόρων μου. Για τούτο, θα σου ειώ τη δική μου αλήθεια, η οποία αναπόφευκτα μάχεται την αλήθεια εκείνων που λυσσαλέα με πολεμούν…]

Η Ελένη Πριοβόλου υπογράφει ένα μυθιστόρημα για την εποχή που ο κόσμος αλλάζει δραματικά ενώ η Ελλάδα βρίσκεται ακόμα υπό τη δυναστεία της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Η σύγκρουση της νέας εποχής με την παλαιά είναι δεδομένη. Ο νεοελληνικός Διαφωτισμός είναι προ των πυλών και τίποτα δεν θα μπορέσει να αντιτάξει την πορεία του. Οι άνθρωποι ωστόσο, δεν συμβιβάζονται. Αναζητούν την ελευθερία και την αυτοδιάθεση αλλά και την ισορροπία ανάμεσα σε ό,τι φεύγει και σε εκείνο που μοιραία έρχεται. Πολύ σημαντική η ιστορική έρευνα της συγγραφέα, γεγονός που αναδεικνύεται μέσα από την πλούσια βιβλιογραφία την οποία παραθέτει στο τέλος του βιβλίου. Το βιβλίο είναι γραμμένο με μια πλούσια, επίσης, γλωσσική ευαισθησία, κάτι στο οποίο μας έχει συνηθίσει η συγγραφέας σε όλα της τα έργα. Ένα μυθιστόρημα που όχι μόνο θα αγαπήσουν οι αναγνώστες αλλά θα γίνει εφαλτήριο για μια προσωπική έρευνα και γνώση για την εποχή αυτή στην οποία εκτυλίσσεται η ιστορία του.


Το φως του Διαφωτισμού βρίσκει την Ελλάδα μέσα στο σκοτάδι της οθωμανικής σκλαβιάς. Τα χρόνια αυτά, στην Ακαρνανία, γεννιέται και ανδρώνεται ο Χριστόδουλος Παμπλέκης. Ορφανός από μάνα και σημαδεμένος από την ευλογιά, βρίσκει διέξοδο στα γράμματα, στο ναρθηκοσχολείο ενός μοναστηριού.
Ο πατέρας, επικηρυγμένος κλεφταρματολός, ύστερα από σύγκρουση με τουρκικό σώμα, αναγκάζεται να τον πάρει μαζί του και να φύγουν μακριά από τον τόπο τους, σε μια περιπλάνηση στα βουνά.
Εκεί πέφτουν σε παγίδα και συλλαμβάνονται. Το παιδί γίνεται μάρτυρας της θανάτωσης του πατέρα του, ενώ το ίδιο σέρνεται στο σκλαβοπάζαρο. Η τύχη το ρίχνει στα χέρια ενός γραικού άρχοντα και η ζωή του αλλάζει για πάντα.
Από το Ξηρόμερο, το Λιτόχωρο, τη Ραψάνη και τα Βρανιανά, έως την Αθωνιάδα Ακαδημία, τη Βενετία, τη Βιέννη και τη Λειψία, ο Χριστόδουλος θα εξελιχθεί σε κορυφαίο δάσκαλο του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, θα συγκρουστεί με το καθεστώς της θεοκρατίας, θα διωχθεί και θα αφοριστεί.

Ένα μυθιστόρημα για την αναζήτηση της ατομικής ελευθερίας και συνάμα μια ανθρώπινη τραγωδία, την εποχή που ο Ρωμιός αγκομαχούσε υπό το βάρος του οθωμανικού ζυγού, ενώ στην Ευρώπη ο κόσμος είχε αρχίσει να μεταμορφώνεται.