Συγγραφέας του παιδικού βιβλίου «Παραμύθια από την Πόλη» – Εκδόσεις Αποστακτήριο
Μπορεί η διασκεδαστική και πολυσύλλαβη λέξη «Ποντικογατοσκυλοαρκουδολιόνταρο» να δώσει μαθήματα αυτοβελτίωσης; Και άραγε ο αποκρουστικός καχεκτικός «Κασιδιάρης» μπορεί να μας διδάξει πως το διαφορετικό με τη ζεστή αγκαλιά της αγάπης και της αποδοχής αναδεικνύεται και ξεχωρίζει πια θετικά; Και βέβαια μπορεί, όταν είναι πρωταγωνιστής μικρασιάτικου παραμυθιού! Αυτά τα υπέροχα κοινωνικά μηνύματα και όχι μόνο κρύβονται στα «Παραμύθια από την Πόλη» της Ελισάβετ Σατσόγλου. Παραμύθια γεμάτα μνήμες, ακούσματα, συναισθήματα, νοσταλγία που άκουγε από τον πατέρα της, εκείνος από τη μητέρα του και εκείνη από τη δική της… Μια ατελείωτη διαδρομή αφηγήσεων από γενιά σε γενιά που περνά, πια, στη γενιά μας μέσα από μια προσεγμένη έκδοση που μας φέρνει πιο κοντά σε αξίες. Όπως λέει στο Vivlio-life η συγγραφέας, η πιο σημαντική αξία που διδάχτηκε από τις αφηγήσεις του πατέρα της «…είναι η Αγάπη! Η ανιδιοτελής αγάπη. Η αγάπη της προσφοράς χωρίς ανταλλάγματα!»
- Δεν είναι τόσο ο τίτλος του παιδικού σας βιβλίου που μαγνητίζει την προσοχή μας όσο ο υπότιτλός του: “Αφηγήσεις του πατέρα μου”. Μιλήστε μας για τον άνθρωπο που έφερε τα «Παραμύθια από την Πόλη».
Ο κυρ Βασίλης, ο πατέρας μου, κιμπάρης, αυτοδημιούργητος, γεννήθηκε το 1922 στον προσφυγικό καταυλισμό της Νεάπολης Θεσσαλονίκης. Εκεί φιλοξενήθηκε η οικογένειά του όταν ήρθαν διωγμένοι από την Κωνσταντινούπολη. Μέσα στην σκηνή πρωτοάκουσε ο πατέρας μου από την Πολίττισσα μητέρα του τα παραμύθια που καταγράφηκαν στο βιβλίο μου. Στη συνέχεια τους δόθηκε από την πρόνοια σπίτι στο Τσινάρ. Ο πατέρας μου ήταν πάντα ευρηματικός και κατάφερε να ορθοποδήσει στις σκληρότερες συνθήκες. Όταν μου διηγιότανε τα παραμύθια γινότανε ο ίδιος παραμύθι. Οι γκριμάτσες του, οι χειρονομίες, η φωνή του, όλο το σώμα του καταγράφηκαν μαζί με τα παραμύθια ανεξίτηλα στην καρδιά μου. Γλαφυρή αφήγηση με λυρισμό, ίσως δεν έχω ακούσει ποτέ με αυτό τον τρόπο παραμύθι στα σύγχρονα χρόνια. Μοναδική αφήγηση! - Παραμύθια φερμένα από την Πόλη, γεμάτα μνήμες, ακούσματα, συναισθήματα, νοσταλγία. Πως και που τα είχατε φυλαγμένα άραγε; Ανεξίτηλα χαραγμένα στο μυαλό σας ή σε κάποιες σελίδες μαθητικών τετραδίων;
Τα παραμύθια αυτά δεν τα έχω γράψει ποτέ μέχρι το 2003. Ήταν φυλαγμένα στη μνήμη μου και την καρδιά μου. Ανεξίτηλα χαραγμένα και ήταν αδύνατον να ξεχαστούν γιατί ακριβώς ήταν ιδιαίτερος ο τρόπος που τα έλεγε ο πατέρας μου. Το 2003 δόθηκε για πρώτη φορά το κίνητρο να γραφτούν. Είχα την τεράστια τύχη να έχω καθηγητή τον φιλόλογο κ.Χρίστο Τσολάκη, δάσκαλο όπως ήθελε να τον αποκαλούμε, όταν μετεκπαιδευόμουν στο Διδασκαλείο Γληνός. Όταν μας ζήτησε εργασία στο μάθημα Γλωσσικές ασκήσεις, εκτός από τα θέματα που μας υπέδειξε, μας άφησε ελεύθερους να γράψουμε θρύλους παραδόσεις, ντοπιολαλιές του τόπου μας. Τον πλησίασα και του είπα: Έχω παραμύθια από την Πόλη όπως τ’ άκουσα από τον πατέρα μου. Μου είπε : Γράψτα! Μετά από καιρό ζήτησε να πάω στο γραφείο του και μου λέει: κορίτσι μου αυτά είναι θησαυρός! Αυτά είναι κληρονομιά! Θα μου υποσχεθείς πως μια μέρα θα τα εκδόσεις. Έτσι μπήκε η σπίθα μέσα μου και πλέον έγινε διπλή υπόσχεση να καταγραφούν τα παραμύθια. Υπόσχεση στον αγαπημένο μου Καθηγητή, υπόσχεση στον πολυλατρεμένο μου πατέρα. - Ποια ήταν τα συναισθήματά σας όταν αποφασίσατε να κρατήσατε τυπωμένο στα χέρια σας το βιβλίο με όλα αυτά που προσπάθησε να σας περάσει με τη μορφή παραμυθιών;
Η πρώτη σκέψη που ήρθε στο μυαλό μου όταν έπιασα το βιβλίο στα χέρια μου ήταν « η υπόσχεση εκπληρώθηκε». Ήταν σαν να εκπληρώθηκε ένα τάμα! Λυτρωτικό. Έπρεπε να γίνει και ναι πραγματοποιήθηκε. Απόλυτη ικανοποίηση! Και να σας πω και ένα μυστικό; Το βιβλίο ήταν έτοιμο στις 19 Ιουνίου 2022. Ήταν η παγκόσμια ημέρα του πατέρα! Ήταν σαν να είδα το χαμόγελο του πατέρα μου από εκεί ψηλά! Η συναισθηματική μου φόρτιση δεν μπορεί να μεταφερθεί! - Θέλετε να μας μεταφέρετε τον τόπο, την ώρα, τον ενθουσιασμό σας τη στιγμή που ξεκινούσε το μια φορά κι έναν καιρό; Ή μήπως ήταν διαφορετικός ο τρόπος που επέλεγε για να προκαλέσει το ενδιαφέρον σας.
Αξέχαστα Κυριακάτικα πρωινά. Όταν δεν με έπαιρνε η μητέρα μου μαζί της στην εκκλησία, ο πατέρας μου ξετύλιγε την κόκκινη κλωστή δεμένη. Πάντα χωρίς προλόγους πολλούς, μέσα στο σαλόνι του σπιτιού μας όταν ήμουν μικρούλα συντελούνταν το θαύμα το παραμυθιού. Καθότανε, θυμάμαι, στον καναπέ του σαλονιού και εγώ κάτω στο χαλί. Ήθελα να τον βλέπω ολόκληρο, που άλλοτε γινότανε γίγαντας και τα χέρια του έφταναν ανατολή και δύση και σαν Άτλαντας κάποιες φορές κουβαλούσε στην πλάτη του τα βάσανα όλου του κόσμου, και άλλοτε μικρό φοβισμένο ποντικάκι που ανακάλυπτε τον κόσμο. Κάποιες φορές συνόδευε την αφήγησή του με τους γλυκούς ήχους του μαντολίνου που μόνος είχε μάθει ακούγοντας τον πατέρα του που και αυτός ήταν αυτοδίδακτος. Η θέση, ο χώρος ήταν πάντα ο ίδιος, το σαλόνι του σπιτιού. Αλλά πόσο μαγικά με ταξίδευε σε άλλους τόπους σε άλλες χώρες με παράξενα έθιμα, με βασιλοπούλες και βασιλόπουλα. Μαγικά ταξίδια! - Σε ποιο βαθμό οι γλαφυρές αφηγήσεις του πατέρα σας κατάφεραν να διαμορφώσουν την προσωπικότητά σας και να σας συνδέσουν τελικά με τις ρίζες σας;
Πράγματι τα παραμύθια αυτά αβίαστα διαμόρφωσαν χαρακτήρα, προσωπικότητα και χωρίς συμβουλές και διδαχές απέκτησα αξίες και ιδέες! Δεν καταλάβαινα τότε πως μπαίνανε σπόροι μέσα από αυτά τα μαγικά παραμύθια που φύτρωσαν την κατάλληλη στιγμή! Και φυσικά επειδή ακριβώς προέρχονταν από την Πόλη μου μετέφεραν όλα τα αρώματα, τα χρώματα και τους ήχους της Ανατολής από όπου κατάγομαι. Οι ρίζες μου αποκαλύπτονταν πριν ακόμη μάθω από πού ήρθαμε! - Αν αναζητήσουμε την πηγή αυτών των ιστοριών και τις γενιές μέσα από τις οποίες πέρασαν που θα φτάσουμε χρονολογικά αλλά και ποιους τόπους και ανθρώπους θα συναντήσουμε;
Ο πατέρας μου τα άκουσε αυτά τα παραμύθια από την Πολίτισσα μητέρα του από το 1922 που γεννήθηκε. Η μητέρα του, η γιαγιά μου δηλαδή, γεννήθηκε στις Σαράντα Εκκλησιές και μεγάλωσε στην Κωνσταντινούπολη όπου και παντρεύτηκε και έφερε στον κόσμο τα πρώτα τρία της παιδιά. Φαντάζομαι πως τα άκουσε και αυτή από τον παππού της ή τη γιαγιά της χρόνια πριν το 1900. Δεν ξέρω πόσο πίσω πάνε αυτές οι ιστορίες… μια ατέλειωτη διαδρομή αφηγήσεων από γενιά σε γενιά. - «Παραμύθια που σκοπό είχαν όχι μόνο να διασκεδάζουν άλλα και να διδάξουν βασικές αξίες της ζωής καθώς και τρόπους αντιμετώπισης διάφορων δυσκολιών», γράφετε. Ποια από αυτές τις αξίες που διδαχτήκατε από τον πατέρα σας θεωρείτε την πιο σημαντική;
Τα παραμύθια, τα κλασσικά παραμύθια, έχουν το μαγικό σπόρο μέσα τους. Πράγματι σε κάθε ιστορία υπήρχε μια μοναδική αξία που χάραζε, δίδασκε και διαμόρφωνε χαρακτήρα και άποψη για τη ζωή. Το πιο σημαντικό, η πιο μεγάλη αξία σε αυτή τη ζωή είναι η Αγάπη! Η ανιδιοτελής αγάπη. Η αγάπη της προσφοράς χωρίς ανταλλάγματα! - «Ποντικογατοσκυλοαρκουδολιόνταρο». Μια σύνθετη, πολυσύλλαβη και άκρως διασκεδαστική λέξη. Τι βλέπει το παιδί φθάνοντας σ’ αυτό το παραμύθι και ποιο είναι το μήνυμα που θέλετε να περάσετε στους μικρούς σας αναγνώστες;
Πόσο διασκέδαζα με αυτό το παραμύθι! Πολλές μεταμορφώσεις, ανακαλύψεις, αγωνία στο κόκκινο, ταύτιση με τον ήρωα, το μικρό φοβισμένο ποντικάκι που όμως είχε την γενναιότητα να βγει από τη φωλίτσα του και να εξερευνήσει παρά τους μεγάλους κινδύνους! Πού να ήξερα τότε πως ήταν ένα μάθημα αυτοβελτίωσης! Μια απόδειξη πως ο πολυτιμότερος θησαυρός είναι ο εαυτός μας! Και πρέπει να τον φροντίζουμε και να τον αγαπάμε τον εαυτό μας, τον μοναδικό και πολύτιμο εαυτό μας! Πού να ήξερα πως διασκεδάζοντας με το παιχνιδιάρικο αυτό παραμύθι έκανα τόνωση της αυτοπεποίθησής μου! - «Κασιδιάρης». Προκαλούσε τον χλευασμό με την εμφάνισή του. Με ποιον τρόπο και με ποιες εικόνες μιλάτε στους μικρούς σας φίλους για το σεβασμό στη διαφορετικότητα;
Να υπογραμμίσω πως ο Κασιδιάρης ήταν στην εμφάνιση ένας αποκρουστικός άνθρωπος, άρρωστος, καχεκτικός, με αρρωστημένη κασίδα, δηλαδή φαλάκρα και προκαλούσε φρίκη στα μάτια του κόσμου. Επίσης να δώσω την πληροφορία πως μετά από έρευνα που έγινε, ο Κασιδιάρης είναι ένα πρόσωπο, ένα ήρωας, που εμφανίζεται σε μικρασιάτικα παραμύθια.
Αυτός λοιπόν ο Κασιδιάρης έτσι αποκρουστικός που ήταν και διαφορετικός σε καμία περίπτωση δεν θα ήταν ο καλύτερος γαμπρός για την όμορφη βασιλοπούλα της παράξενης χώρας με τα περίεργα έθιμα όπου εκτυλίσσονται τα γεγονότα αυτής της ιστορίας. Και όμως η αγάπη, η αποδοχή, το ανοιχτό μυαλό της βασιλοπούλας ανέδειξε τον Κασιδιάρη σε ένα λαμπρό νέο με γενναία καρδιά που βοήθησε την χώρα σε πολλές δυσκολίες που αντιμετώπιζε. Η επιμονή και η υπομονή της βασιλοπούλας με σύμμαχο την αγάπη κατάφεραν να μου μάθουν πως πρώτα από όλα ότι λάμπει δεν είναι χρυσός και από την άλλη να ανοίξει το μυαλό μου να δέχεται το διαφορετικό, να το σέβεται και να το αγκαλιάζει με αγάπη. Όσοι διαβάσουν μικροί και μεγάλοι αυτό το παραμύθι αβίαστα θα διδαχθούν πως το διαφορετικό με τη ζεστή αγκαλιά της αγάπης και της αποδοχής αναδεικνύεται και ξεχωρίζει πια θετικά. - Λεϊλά και μάγισσα Τσιλελέμτσικι. Είναι τα δυο πρόσωπα που θα αγαπήσουν περισσότερο οι μικρές σας αναγνώστριες; Περιγράψτε μας πώς τις φανταστήκατε και πώς αποτυπώθηκαν στις σελίδες του βιβλίου σας.
Η Λεϊλά είναι μια όμορφη βασιλοπούλα με όλες τις χάρες του κόσμου. Την αγαπούν όλοι και την θέλουν κοντά της. Και ποια κοπέλα δεν θα ήθελε να είναι σαν αυτήν; Την φανταζόμουν όμορφη αλλά τόσο οικεία και αγαπητή ταυτόχρονα. Άκουγα την γλυκόλαλη φωνή της στα αυτιά μου, ζωγράφιζα με την φαντασία μου τα άξια χέρια της που δημιουργούσαν ακατάπαυστα, ίσως και να ζήλευα ακόμη που τόσο πολύ ήθελαν όλοι την παρέα της γιατί ακριβώς είχε τεράστια καλοσύνη απέναντι σε όλους. Φτωχούς ή πλούσιους, μικρούς ή μεγάλους, όμορφους ή άσχημους! Και εκεί που θέλεις να την μοιάσεις έρχεται η κακιά μοίρα και την ρίχνει σε βαθιά κατάθλιψη! Αυτό δεν θέλεις να το ζήσεις! Η, δε, Τσιλελέμτσικι η αιώνια μάγισσα που ζει κάπου μακριά από εδώ που κανείς δεν έχει δει και κανείς δεν μπορεί να ξέρει, έχει το μαγικό φίλτρο που θα δώσει την θεραπεία στη Λεϊλά. Είναι τόσο μαγικά περιτυλιγμένη με το πέπλο της φαντασίας που κάθε αναγνώστης ή αναγνώστρια θα την φανταστεί με το δικό του τρόπο! - Κάθε παιδικό παραμύθι βασίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην εικονογράφησή του. Ποιος την ανέλαβε στο δικό σας βιβλίο και σε ποιο βαθμό οι εικόνες που βλέπουμε είναι οι εικόνες που δημιουργήσατε ως παιδί;
Τα παραμύθια από την Πόλη αφηγήσεις του πατέρα μου, έχουν την μαγεία να ταξιδεύουν μικρούς και μεγάλους. Είναι μια σπάνια λαογραφική καταγραφή που ταξιδεύουν παιδιά από πέντε έως εκατόν πέντε χρόνων. Όσοι αγαπούν τα κλασικά παραμύθια κατανοούν αυτό που λέω. Έτσι και η αγαπημένη μου φίλη Έφη Παυλίδου με τεράστιο ταλέντο στη ζωγραφική πρωτοδιάβασε τα παραμύθια σε μεγάλη ηλικία. Οι ιστορίες την ταξίδεψαν και έβαλε όλο το ταλέντο της και την αγάπη της σε αυτά που αποτύπωσε με τα μελάνια της στο χαρτί. Πραγματικά είναι μια όμορφη εικονογράφηση που μαγεύουν τον αναγνώστη και τον ταξιδεύουν χωρίς να τον κατευθύνουν. Και αυτή είναι η μαγεία της καλής εικονογράφησης. Να μην σε κατευθύνει, αλλά να σε βοηθάει να φανταστείς και άλλα ..και άλλα… με τον τρόπο που θέλει η δικιά σου η καρδιά. Έτσι και εγώ βλέποντας τις καταπληκτικές εικόνες που φιλοτέχνησε η Έφη αγγίζουν πολύ την καρδιά μου αλλά ταυτόχρονα με εξιτάρουν να δημιουργώ και άλλες εικόνες ακόμη και τώρα. Αυτό εύχομαι να κάνουν οι εικόνες αλλά και οι αφηγήσεις στους αναγνώστες, να τους ταξιδέψουν παραμυθένια!
Σας ευχαριστώ από καρδιάς
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Τότε, στα χρόνια των παππούδων μας, δεν βάζανε τα παραμύθια σε κατηγορίες. Τα άκουγαν για να παρηγορηθούν και για να περάσουν ευχάριστα τις κρύες νύχτες του χειμώνα. Δεν υπήρχε τηλεόραση για να ξεχαστούν μέχρι να τους πιάσει η νύστα. Εκεί, στο Τσινάρ, ακούγοντας ο πατέρας μου παραμύθια από τη μητέρα του, η οποία ήρθε διωγμένη από την Πόλη, διαμόρφωνε υποσυνείδητα την άποψή του για τον κόσμο. Αργότερα, παίζοντας πού και πού μαντολίνο, μου τα έλεγε και σ’ εμένα. Μαγεμένη από τη γλαφυρή αφήγησή του, τον άκουγα με τα μάτια ορθάνοιχτα και έτσι αυτά τα παραμύθια χαράχτηκαν ανεξίτηλα στην καρδιά και τη μνήμη μου.
Πού να ήξερα ότι η Λεϊλά περνούσε το άγχος της ενηλικίωσης και πως η μάγισσα Τσιλελέμτσικι διέθετε το φίλτρο του περάσματος από την εφηβεία στη φοβερή ενηλικίωση. Δεν γνώριζα πως η ιστορία του Κασιδιάρη, ο οποίος προκαλούσε τον χλευασμό σε όλη την επικράτεια με την εμφάνισή του, θα μου δίδασκε πως ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός αλλά και τον σεβασμό στη διαφορετικότητα. Ενώ πολύ σημαντικά μαθήματα αυτογνωσίας αλλά και συμβουλές για την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης έλαβα στο τρίτο παραμύθι, καθώς μέσα από το Ποντικογατοσκυλοαρκουδολιόνταρο το παιδί κατανοεί την αξία να είναι ο εαυτός του.
Τα «Παραμύθια από την Πόλη» είναι οι όμορφες και γλαφυρές αφηγήσεις του πατέρα μου και αποτελούσαν πάντα βάλσαμο για την ψυχή μου. Μου μετέφεραν όλα τα αρώματα και τα χρώματα της Πόλης, με συνέδεαν με τις ρίζες μου και φυσικά διαμόρφωσαν, χωρίς να το καταλάβω, την προσωπικότητά μου.
Βιογραφικό
Η Ελισάβετ Σατσόγλου γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Απόφοιτος της Παιδαγωγικής ακαδημίας Ηρακλείου συνέχισε τις σπουδές στο Παιδαγωγικό Τμήμα Θεσσαλονίκης. Ανήσυχο πνεύμα που την οδήγησε να πραγματοποιήσει πολλά προγράμματα μέσα στο σχολείο, δημιουργώντας και ανεβάζοντας θεατρικές παραστάσεις, εικαστικές εκθέσεις και περιβαλλοντικές παρεμβάσεις. Στο Διδασκαλείο Γληνός της Θεσσαλονίκης αποτέλεσε ιδρυτικό μέλος της θεατρικής ομάδας και αρθρογραφούσε στην εφημερίδα του Διδασκαλείου «Ρόπτρο». Για πολλά χρόνια έγραφε στο εκπαιδευτικό blog «παιδίον τόπος». Αγαπάει κάθε είδους δημιουργικής έκφρασης με όχημα την τέχνη. Συμμετέχει για πολλά χρόνια σε μαθήματα δημιουργικής γραφής με αποτέλεσμα να έχει μεγάλο πλήθος διηγημάτων στο συρτάρι που αποτελεί και το αγαπημένο είδος λογοτεχνίας για αυτήν. Αναζητά την αρμονία, την ισορροπία και την βρίσκει με την ενασχόλησή της με τη γιόγκα, το περπάτημα στη φύση και με ζεστές φιλίες. Έχει 2 γιους.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.