«Η ζωή, βλέπεις, είναι σαν τα φύλλα του καπνού, παιδί μου. Γι’ αυτά που δε σου μίλησα ποτέ. Στην αρχή είναι μικρά και πράσινα, γεμάτα ζωντάνια. Έπειτα μεγαλώνουν, ωριμάζουν, παίρνουν το χρώμα του χρυσού! Και μετά… Μετά ξεραίνονται, θρυμματίζονται, χάνονται και δε μένει τίποτα παρά μονάχα η μυρωδιά τους!»
– Η Καβάλα όπως και το Αγρίνιο, ήταν από τις πλέον καπνοπαραγωγικές πόλεις, όλες σχεδόν οι οικογένειες, κυρίως στην ύπαιθρο, είχαν σαν κύρια ασχολία τα καπνά. Έχει κάποιος από τους δυο σας προσωπική εμπειρία από τα καπνά, προλάβατε τους γονείς ή τους παππούδες σας να ασχολούνται με τις συγκεκριμένες εργασίες που περιγράφετε ή είναι μόνο από αφηγήσεις και ιστορικά στοιχεία;
Λ.Ζ.: Πράγματι, οι περισσότερες οικογένειες στην περιοχή μας είχαν ως κύρια ασχολία τους τα καπνά. Μία από τις οικογένειες αυτές, ήταν και η δική μου. Θυμάμαι τα καλοκαίρια όπου σχεδόν όλο το χωριό ξυπνούσε άγρια χαράματα για το χωράφι… Τα καπνόφυλλα να μαζεύονται μέσα στα λεγόμενα κοφίνια, έπειτα να μεταφέρονται στην αποθήκη του σπιτιού, ώστε να αρχίσει το βελόνιασμα… Και όταν η δική μου οικογένεια έπαψε να ασχολείται επαγγελματικά με την καλλιέργεια του καπνού, θυμάμαι να πηγαίνω με τις γιαγιάδες μου σε γειτόνισσες και θείες και η ίδια να βοηθώ σε κάποιες από τις διεργασίες, όσο βέβαια μπορούσε ένα μικρό κορίτσι. Όλη αυτή η ατμόσφαιρα έχει χαραχτεί βαθιά στη μνήμη μου για πάντα!
Θ.Κ.: Εγώ, η αλήθεια είναι πως δεν είχα έρθει σε προσωπική επαφή με τα καπνά. Ωστόσο, μέσα από όλα όσο μου μετέφερε η Λία και η οικογένεια της, μέσα από τις υπέροχες ιστορίες των παππούδων και των γιαγιάδων, μαγεύτηκα πραγματικά.
– Μεγάλο μέρος στο βιβλίο είναι οι κοινωνικές διαφορές, ο πλούτος και η φτώχεια, η ανατροπή της στρωμένης ζωής από τη μια στιγμή στην άλλη, από ένα πόλεμο, από ένα θάνατο, από ένα τυχαίο γεγονός. Ποια είναι η άποψή σας πάνω στο θέμα της φτώχειας και της ανέχειας του τότε με το τώρα; Γιατί και σήμερα ζούμε κάτι αντίστοιχο, οικογένειες συνεχίζουν να ζουν στην ανέχεια, στη στέρηση, παιδιά να μην έχουν ούτε φαγητό, ούτε πρόσβαση στην εργασία. Μπορούμε να συγκρίνουμε τις καταστάσεις εκείνες με τις σημερινές καταστάσεις;
Λ.Ζ., Θ.Κ.: Δυστυχώς, οι καιροί που διανύουμε σήμερα είναι πάρα πολύ δύσκολοι. Η ιστορία μας διδάσκει πως ο Έλληνας έχει δοκιμαστεί σκληρά τόσες πολλές φορές. Ειδικά, τα τελευταία χρόνια της ζωής μας, θα μπορούσαν άνετα να συγκριθούν με τις δύσκολες συνθήκες που επικρατούσαν και τότε, όταν η ζωή για τους πιο πολλούς δεν ήταν τίποτα περισσότερο από την καθημερινή μάχη για την επιβίωση και την αναζήτηση του μεροκάματου. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε όμως την θέληση και το κουράγιο που επέδειξαν όλοι οι πρόγονοί μας μέχρι να καταφέρουν και πάλι να σταθούν γερά στα πόδια τους. Αυτό θα πρέπει να μιμηθούμε και εμείς οι νεότεροι, γιατί ο Έλληνας έχει μάθει να επιβιώνει στις πιο δύσκολες καταστάσεις και να βγαίνει στο τέλος νικητής!
– Το κυνήγι της δόξας και του πλούτου είναι κυρίαρχο στοιχείο στο χαρακτήρα του πατέρα και αργότερα και του άντρα που αγάπησε η Αρετή. Και οι δυο είχαν σαν μέλημα το να την κάνουν ευτυχισμένη και περήφανη, να της αποδείξουν κάτι ο καθένας από τη μεριά του. Η ίδια όμως έμεινε αλώβητη από όλο αυτό, παρέμεινε σταθερή στις αξίες της, στα πιστεύω της και στον έρωτά της. Ποιους χαρακτήρες θεωρείτε ότι συναντάμε πιο συχνά στη ζωή μας;
Λ.Ζ., Θ.Κ.: Θα λέγαμε πως στη ζωή συναντάς περισσότερο ανθρώπους οι οποίοι μοιάζουν με τους πρωταγωνιστές που κυνηγούν τον πλούτο και τη δόξα, είτε γιατί πιστεύουν πως έτσι θα ευτυχήσουν, είτε γιατί έχουν πληγωθεί από την ίδια τη ζωή και με τον τρόπο αυτό θέλουν να αποδείξουν πως αξίζουν. Αντίθετα, η Αρετή είναι ένας χαρακτήρας σπάνιος, ένας άνθρωπος που δεν τον συναντάς εύκολα, αλλά όποτε συμβαίνει κάτι τέτοιο, βλέπεις τον κόσμο να ανθίζει γύρω σου! Ο δρόμος που ακολουθεί είναι στρωμένος με αγκάθια, αλλά η καρδιά της αντέχει και δεν κάνει πίσω. Είναι ένας φάρος φωτεινός που μακάρι να μπορούσαμε όλοι να μιμηθούμε!
– Πιστεύετε ότι έχει τη δύναμη ένας παιδικός έρωτας να κρατήσει μια ολόκληρη ζωή, ακόμα κι αν δεν καταφέρει να ανταμώσει ποτέ, να γίνει πράξη αυτή η επιθυμία;
Λ.Ζ., Θ.Κ.: Ένας αληθινός έρωτας όπως αυτός της Αρετής και του Νικόλα, έχει τη δύναμη να καταφέρει τα πάντα! Ακόμη και χτυπημένος, λαβωμένος από χίλιες μεριές, μπορεί να μείνει ζωντανός μέχρι το τέλος!
– Πώς ήταν η εμπειρία του να μοιράζεστε τις σκέψεις σας, να τις αποτυπώνεται ο καθένας από τη δική του σκοπιά και μετά να διαβάζετε το πώς αντιλαμβάνεστε τα πράγματα;
Λ.Ζ., Θ.Κ.: Ήταν μία εμπειρία φανταστική! Μας φανέρωσε πτυχές των εαυτών μας που δεν γνωρίζαμε ότι υπάρχουν, μας δίδαξε πολλά και φυσικά τολμάμε να πούμε πως μας έφερε ακόμη πιο κοντά! Αν το να γράφεις ένα βιβλίο είναι κάτι το πολύ όμορφο, το να το γράφουν δύο μαζί είναι πραγματικά απίστευτο, είναι μαγικό!
– Το πρώτο σας μυθιστόρημα «Η Εξαφάνιση» που κυκλοφορεί και αυτό από τις εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ ήταν το έναυσμα στο να ξεκινήσετε να κάνετε μαζί τη συγγραφή; Στη συνέχεια έτσι θέλετε να συνεχίσετε ή αφήνετε ανοιχτό το ενδεχόμενο να δοκιμάσετε και μόνος του ο καθένας να γράψει κάτι;
Λ.Ζ., Θ.Κ.: Η «Εξαφάνιση» ήταν πράγματι το έναυσμα για να αρχίσουμε μαζί αυτό το τόσο όμορφο ταξίδι της συγγραφής. Με το «Σαν τα φύλλα του καπνού», κάναμε το επόμενο βήμα. Έτσι ακριβώς θέλουμε να πορευτούμε και στη συνέχεια, μαζί! Χαιρόμαστε ιδιαίτερα που μπορέσαμε και μετατρέψαμε ένα τόσο μοναχικό «σπορ», όπως η συγγραφή, σε υπόθεση για δύο!
– Ασχολείστε με κάτι άλλο επαγγελματικά, τι πράγματα σας αρέσει να κάνετε μαζί, ποια είναι ενδιαφέροντά σας;
Λ. Ζ.: Τα τελευταία χρόνια η κύρια ενασχόληση μου είναι η συγγραφή βιβλίων, αν και έχω σπουδάσει την Παιδαγωγική Επιστήμη.
Θ. Κ.: Παράλληλα με τη συγγραφή βιβλίων, ασκώ και το επάγγελμα του δικηγόρου.
Λ.Ζ., Θ.Κ.: Είμαστε ένα ζευγάρι που προσπαθούμε να κάνουμε σχεδόν τα πάντα μαζί! Μας αρέσει να περνάμε χρόνο ο ένας με τον άλλο και εκμεταλλευόμαστε κάθε ευκαιρία. Λατρεύουμε το διάβασμα, έχουμε μεγάλη κόντρα στο τάβλι και το καλοκαίρι, με την πρώτη ευκαιρία, τρέχουμε στη θάλασσα!
– Ζείτε σε μια από τις ομορφότερες πόλεις της Ελλάδας, την Καβάλα και σίγουρα δεν υπάρχει σύγκριση με το Αγρίνιο ή με πολλές άλλες πόλεις. Παρ’ όλα αυτά έχετε έρθει ποτέ στα μέρη μας, έχετε εντοπίσει διαφορές στη συμπεριφορά και στη νοοτροπία των ανθρώπων του βορρά με μας τους στερεοελλαδίτες;
Η Καβάλα είναι μια πανέμορφη πόλη, όμως ας μην ξεχνάμε πως κάθε πόλη κρύβει τις δικές της ομορφιές! Η αλήθεια είναι πως στα μέρη σας δεν έχουμε καταφέρει να βρεθούμε, τουλάχιστον όχι ακόμη. Βέβαια, έχουμε έρθει σε επαφή με ανθρώπους που κατάγονται από τη Στερεά Ελλάδα και έχουμε αποκομίσει τις καλύτερες εντυπώσεις! Μάλιστα, μας δένουν και δυνατές φιλίες που αντέχουν στον χρόνο!
Σας ευχαριστώ πολύ για αυτή τη συνομιλία και εύχομαι να έχει την πορεία που του αξίζει το όμορφο βιβλίο σας και εσείς ως νέοι και ταλαντούχοι άνθρωποι.
Ιουλία Ιωάννου
Εμείς ευχαριστούμε πολύ για το όμορφο ταξίδι που κάναμε μέσα από τις πολύ ενδιαφέρουσες ερωτήσεις σου! Να ‘σαι πάντα καλά και ευχόμαστε τα καλύτερα!
Λία Ζώτου – Θοδωρής Καραγεωργίου
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Ιούνιος, 2001. Ο Νίκολας ταξιδεύει από την Αμερική με προορισμό την Καβάλα, έχοντας σκοπό να ανακαλύψει το άγνωστο παρελθόν του παππού του και ταυτόχρονα το δικό του μέλλον. Τα μοναδικά στοιχεία που έχει στα χέρια του είναι το όνομα μιας γυναίκας, το χωριό στο οποίο μένει και ένα κλειστό ξύλινο κουτί, που πρέπει να της παραδώσει. Το κουτί θα ανοίξει και η «Μέκκα του καπνού» θα φανερώσει τα μυστικά της…
Καβάλα, 1928. Ανάμεσα στις καπναποθήκες και στους εμπόρους, στα καπνοχώραφα και στους παραγωγούς, γεννιέται μια παιδική φιλία που θα εξελιχθεί σε έναν θυελλώδη έρωτα. Αυτός, φτωχό προσφυγόπουλο από τη Σμύρνη∙ εκείνη, κόρη πλούσιου καπνεμπόρου. Θα καταφέρει η αγάπη αυτή να ξεπεράσει τα χτυπήματα της μοίρας, τους πειρασμούς, τις δυσκολίες και τις δολοπλοκίες; Θα καταφέρει να σταθεί μέχρι το τέλος;
Από την Ελλάδα των μεγάλων κοινωνικών αντιθέσεων και την Αγγλία του μεσοπολέμου έως την Αμερική της καπνοβιομηχανίας και του εύκολου κέρδους, ξετυλίγεται με θαυμαστό τρόπο μια ιστορία αγάπης γεμάτη εικόνες, αρώματα και νοσταλγία.
κι ένα μικρό βιογραφικό
Λία Ζώτου – Θοδωρής Καραγεωργίου
Η Λία Ζώτου και ο Θοδωρής Καραγεωργίου γεννήθηκαν σε δύο γειτονικά χωριά της Καβάλας.
Η Λία σπούδασε στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Εκτός από την ανάγνωση βιβλίων, η οποία τη βοηθά να γνωρίζει νέους κόσμους, λατρεύει τη ζωγραφική και τη φωτογραφία.
Ο Θοδωρής έχει σπουδάσει νομικά στο πανεπιστήμιο Metropolitan του Λονδίνου. Στη συγγραφή τον οδήγησε η παρατήρηση της ζωής, της συμπεριφοράς και της εξωτερίκευσης του εσωτερικού κόσμου του ανθρώπου. Άρθρα του και κριτικές για ταινίες, μουσική και βιβλία δημοσιεύονται, κατά καιρούς, σε τοπικές εφημερίδες και σε διάφορες ιστοσελίδες.
Η Λία και ο Θοδωρής, εκτός από σύντροφοι στη συγγραφή, είναι και σύντροφοι στη ζωή.