“Consumits pel foc“

Jaume Cabré (Ζάουμε Καμπρέ)

ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΠΟΛΙΣ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ (ΑΠΟ ΤΑ ΚΑΤΑΛΑΝΙΚΑ): ΕΥΡΙΒΙΑΔΗΣ ΣΟΦΟΣ

“Στριφογυρίζουμε μες τη νύχτα και μας καταβροχθίζει η φωτιά” σημαίνει η φράση “In girum imus nocte et consumimur igni” στη Λατινική γλώσσα που διαβάζεται παλίνδρομα, και από αριστερά προς τα δεξιά και αντίστροφα, και είναι ο κώδικας γύρω από τον οποίο κινείται το θέμα του μυθιστορήματος.

Το νέο δημιούργημα του γνωστού Καταλανού συγγραφέα είναι ένα αινιγματικό μυθιστόρημα, ένας συνδυασμός παραμυθιού, σκοτεινού νουάρ, ψυχολογικού θρίλερ με αστυνομική και μεταφυσική χροιά και με όλα αυτά μαζί να συνθέτουν ένα ιδιότυπο ανάγνωσμα.

Σύμφωνα με τον αναντίρρητο νόμο της φύσης, η νυχτοπεταλούδα που μαγνητίζεται από τη φλόγα, πετάει τρελά γύρω από τη φωτιά, την πλησιάζει επικίνδυνα και, κάποια στιγμή, καίγεται. Είναι ένας τέτοιος παρόμοιος ο νόμος που διέπει και τον άνθρωπο και καθορίζει το πεπρωμένο του;

Ο Ισμαήλ έχει χάσει στην ηλικία των εννέα ετών τη μητέρα του και περνάει δύσκολα παιδικά χρόνια με τον προβληματικό πατέρα του να τον κατηγορεί άδικα για τον θάνατό της. Οι αγεφύρωτες σχέσεις τους διακόπτονται τελείως όταν ο πατέρας του νοσηλεύεται και πεθαίνει και ο Ισμαήλ καταλήγει σε ίδρυμα. Εκεί έρχεται σε πρώτη επαφή με την ανάγνωση βιβλίων και γεννιέται η αγάπη του για τη λογοτεχνία.

Η αλλαγή στη ζωή του βασικού ήρωα, καθηγητή πλέον, επέρχεται όταν του ζητείται αναπάντεχα από εργαζόμενο του σχολείου να τον συνοδεύσει σε ένα συμπόσιο πολυγλώσσων, προσφέροντας τη βοήθεια του ως γλωσσομαθής, με το αληθινό κίνητρο την απόσπαση κάποιου κωδικού.

Η εμπλοκή του σε μία δολοφονία που δεν διαπράττει ο ίδιος και η σύγκρουση με μία οικογένεια αγριογούρουνων που ακολουθεί τη διαφυγή τους από τον τόπο του εγκλήματος είναι καθοριστικές, καθώς εισέρχεται στη μεγάλη περιπέτεια της επίγειας ζωής του.

Η απώλεια μνήμης μετά το δυστύχημα δεν επηρεάζει το μέρος εκείνο του εγκεφάλου, όπου είναι αποθηκευμένες οι λογοτεχνικές του γνώσεις, με αποτέλεσμα να ταυτίζει τα πρόσωπα που συναντά με τους χαρακτήρες μυθιστορημάτων. Με αυτόν τον τρόπο, ο ένας είναι ο Χανς Καστορπ από το Μαγικό Βουνό του Τόμας Μάν, ο άλλος ο Δρ.Ζιβάγκο του Μπόρις Παστερνάκ μέχρι η Μαντάμ Μποβαρί του Γκύσταβ Φλωμπέρ.

Το “ΜΑΣ ΚΑΤΑΒΡΟΧΘΙΖΕΙ Η ΦΩΤΙΑ” είναι σχεδιασμένο σε μία μικρή φόρμα – 166 σελίδες – με απλή γλώσσα και κοφτούς διαλόγους.

Είναι χωρισμένο σε δύο κεφάλαια που τιτλοφορούνται με τις λατινικές λέξεις: incipit (αρχή) και explicit (τέλος).

Χαρακτηρίζεται από την πολυεπίπεδη αφήγηση και θεωρείται εν μέρει αυτοβιογραφικό. Στη συνέχεια διεισδύουν εμβόλιμες η ιστορία του Ισμαήλ, ναυαγού της ζωής, και η ιστορία με την ομιλούσα οικογένεια των αγριογούρουνων, με το γουρουνάκι τον Καρπέτ, το alter ego του Ισμαήλ, να έχει πρωταρχικό ρόλο.

Ο Ζάουμε Καμπρέ είναι γνωστός για την ιδιόμορφη τεχνοτροπία συγγραφής και διαχείρισης κειμένου με τις εναλλαγές της αφήγησης μέσα στην ίδια πρόταση, τη μετατόπιση της πλοκής άναρχα – τοπικά και χρονικά – και τη δικαιωματική ελευθερία του λόγου του, που αποκτά πλήρη αυτονομία και παρεκκλίνει από κανόνες με μία λογοτεχνική αυθαιρεσία – ποιητική αδεία.

Επενδύει στη νόηση του αναγνώστη σε αυτό το ρεαλιστικό μυθιστόρημα που κινείται ανάμεσα σε όνειρο, παραίσθηση και ψευδαίσθηση και δίνει φωνή σε ζώα του δάσους. Διαφαίνονται οι προβληματισμοί του για τις δυσκολίες στο οικογενειακό περιβάλλον, την έλλειψη επαγγελματικών ευκαιριών, τη μοναχικότητα στις σχέσεις και την εγκληματικότητα με το πεπρωμένο να “είναι φυγείν αδύνατον”.

➖”Ναι, αυτή εδώ είναι η ιστορία μου… και να με λέτε Ισμαήλ… όπως εκείνος απ’τον Μόμπι Ντικ, ναι…αλλά δεν έχω σχέση μ’εκείνον, τ’ορκίζομαι“.

Ο Jaume Cabré γεννήθηκε στη Βαρκελώνη το 1947 και σπούδασε καταλανική λογοτεχνία. Μεταξύ των πολλών μυθιστορημάτων, διηγημάτων, θεατρικών και δοκιμίων του, στα ελληνικά κυκλοφορούν τα μυθιστορήματα “Οι Φωνές του Ποταμού Παμάνο” (ΠΑΠΥΡΟΣ 2008), Confiteor (ΠΟΛΙΣ, 2016) και “Η σκιά του Ευνούχου” (ΠΟΛΙΣ 2019)

Το “ΜΑΣ ΚΑΤΑΒΡΟΧΘΙΖΕΙ Η ΦΩΤΙΑ” (ΠΟΛΙΣ 2022 και 2023) είναι το τελευταίο μυθιστόρημα με τις δύο εκδόσεις.

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave