” ΣΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΗΣ ΟΜΙΧΛΗΣ ” του ΝΙΚΟΥ ΓΟΥΛΙΑ εκδόσεις Ψυχογιός
Μια αγαπημένη τριλογία και λίγα λόγια για το έργο που άφησε πίσω του ο αείμνηστος Νίκος Γούλιας.
«Ο κύκλος είχε κλείσει». Με αυτή τη φράση ολοκληρώνεται η ΣΜΥΡΝΑ, η τρίτη και πιο σαγηνευτική από τις ηρωίδες της τριλογίας «Στα Χρόνια Της Ομίχλης» του συγγραφέα που έμελε να δώσει μια νέα πνοή στο ιστορικό μυθιστόρημα, του Νίκου Γούλια. Η κάθε ηρωίδα έχει το δικό της μυστηριακό σύμπαν να την περικλείει, έχει γύρω της έναν άγνωστο κύκλο που κινείται και εμπεριέχει τόσο διαφορετικούς, γνώριμους και μη χαρακτήρες.
Η ΙΑΣΜΗ γεμάτη μυστήριο κινείται σχεδόν σαν αερικό, τυλιγμένη μέσα στη μοναξιά, γεμάτη χρώματα και αρώματα σαν το όνομά της, παραδομένη σε έναν έρωτα καταλυτικό, ανεκπλήρωτο στο χρόνο.
Η ΧΑΤΙΣΕ γεμάτη σιωπή, πανέμορφη και μοναχική, δεν την αγγίζει τίποτα γύρω της, γιατί έχουν τα μάτια της βιώσει με τέτοιο τρόμο την σκληρή πραγματικότητα, το πεπρωμένο όσων έζησαν τη σφαγή και τον αφανισμό, την απανθρωπιά των ανθρώπων που μόνο με αίμα ικανοποιούσαν τα αρχέγονα ένστικτά τους. Γύρω τους, τόσο κοντά τους, χαρακτήρες που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο διαμορφώνουν τις ζωές τους, τις τύχες τους. Με έναν λυρισμό που σε καθηλώνει, με τις απίστευτης ομορφιάς περιγραφές που αβίαστα βγαίνουν από τις λέξεις, με μια δύναμη που βγαίνει σελίδα τη σελίδα όλο και πιο πολύ βιώνεις μια ιστορία που σε μεταφέρει πότε στη μια καταστροφή και πότε στην άλλη.
Δεν ξέρεις ποιο είναι πιο τραγικό από όσα περιγράφονται με τόσο κινηματογραφικό τρόπο, που νιώθεις ότι τα βλέπεις ολοζώντανα μπροστά σου. Η ΧΑΤΙΣΕ συμπληρώνει την ΙΑΣΜΗ, δίνει απαντήσεις που έμεναν μετέωρες σε ερωτήματα που γεννιούνται κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης και που με το τέλος του δεύτερου βιβλίου νόμιζες πως κάλυψε ο συγγραφέας. Όμως όχι, δεν είναι εκεί το τέλος και δεν μπορεί να υπάρχει τέλος όταν η ζωή συνεχίζει το ταξίδι της, όταν η ιστορία πάντα φέρνει στο φως νέες καταστάσεις, νέες καταστροφές, φυσικές ή από το αποτέλεσμα των ανθρώπινων παρεμβάσεων.
Και φτάνει η στιγμή της ΣΜΥΡΝΑΣ. Μια τόσο μαγευτική πόλη, φημισμένη και κοσμοπολίτισσα, σαν τη Σμύρνη δεν θα μπορούσε παρά να επηρεάσει την τόσο σαγηνευτική ύπαρξη, την τόσο ξεχωριστή και αγέρωχη θωριά της ΣΜΥΡΝΑΣ που θα πάρει και το όνομά της. Μέσα από την τόσο περιγραφική πορεία στα δύσκολα χρόνια του ξεριζωμού των Μικρασιατών, στις παράλληλες ιστορίες ανθρώπων διαφορετικών μα τόσο άρρηκτα δεμένων μεταξύ τους, παρακολουθούμε σαν να είμαστε συμμέτοχοι κι εμείς, τον Ελληνικό στρατό που παρελαύνει μέσα στην Τουρκία, στις αχανείς ερήμους, στα κακοτράχαλα βουνά. Πονάμε και δυσανασχετούμε με την τραγική τους μοίρα, με την αδιέξοδη πεζοπορία τους, κυνηγώντας μια χίμαιρα, μια ουτοπία. Η διαφορετικότητα τόσων λαών, που χρόνια ολόκληρα, αιώνες κατάφερνε να συνυπάρχει, δεν άργησε να διαλυθεί κάτω από το βάρος μιας ιδέας κάποιων ισχυρών που ήθελαν ένα ενωμένο και δυνατό μουσουλμανικό κράτος, χωρίς την παρουσία όσων πριν θεωρούσαν γείτονές τους. Κι ανάμεσα σε όλα αυτά, να προελαύνουν μπροστά στα μάτια σου ήρωες που νόμιζες ξεχασμένους, μα που με τον δικό τους τρόπο κάνουν αισθητή την παρουσία τους, διεκδικούν ένα μερίδιο από όσα άφησαν πίσω τους, παρακολουθώντας τους συνεχιστές τους μέσα από την ομίχλη του χρόνου.
Η ΣΜΥΡΝΑ αισθησιακή, μεθυστική, μαγευτική, σαγηνευτική σε παρασέρνει με τη βραχνή φωνή της να τραγουδήσεις μαζί της “After you’ve gone and left me crying, After you’ve gone, there’s no denying…” Ακούς κι αισθάνεσαι τη χαρά ή τη λύπη της, τον τρόπο που κοιτάζει, που καπνίζει, που έχει απέναντι στη ζωή και στο πέρασμά της από τις σύντομες στιγμές που χαρίζει σε όσους έχουν την τύχη να την κερδίσουν, έστω για λίγο…
Η λέξη ΤΕΛΟΣ δεν γράφτηκε ποτέ… Ίσως γιατί η ίδια η ζωή συνεχίζεται και δεν μπορούμε να ξέρουμε πότε θα έρθει αυτό το τέλος… Ίσως γιατί κάθε φορά που κλείνει ένας κύκλος, που ολοκληρώνει τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε, είναι και ένα τέλος…
Η ιστορία θα δείξει… πάντως αυτός «ο κύκλος είχε κλείσει»!
😥 Για την απώλεια του αγαπημένου Νίκου Γούλια,
🥲 Χαρά και συγκίνηση για το έργο που άφησε…
💖❣️💖 Για αυτή την τόσο ξεχωριστή τριλογία.