Συγγραφέας του βιβλίου «Τα φεγγάρια του θερισμού» – Εκδόσεις «Κάκτος»

Στη βασανισμένη ύπαιθρο της δεκαετίας του ’50 αλλά και στα λαμπερά σαλόνια της Αθηναϊκής αριστοκρατίας των επόμενων δεκαετιών μας ταξιδεύει το μυθιστόρημα της Κατερίνας Γκούνα, μέσα από τις ιστορίες τριών γυναικών. Η Ερμιόνη, η Ευγενία και η Δάφνη θα μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον μας σε μια ιστορία στην οποία μια διαθήκη και μια αναπάντεχη κληρονομιά θα μας βάλουν στα θλιβερά μονοπάτια της αρπαγής βρεφών και παράνομης υιοθεσίας. Ανάμεσα στους πρωταγωνιστές του βιβλίου της και ένας μοναχικός συγγραφέας. Στη συνομιλία μας για το Vivlio-life ρώτησα τη συγγραφέα αν έδωσε σ’ αυτόν τον άντρα κάτι από τις δικές της συγγραφικές ανησυχίες: «Σ’ αυτόν έδωσα κάποιες απ’ τις δικές μου σκέψεις σχετικά με το τι αξίζει και τι δεν αξίζει στην ζωή μας. Την δύναμη, την στωικότητα, την υπομονή ψήγματα των οποίων με χαρακτηρίζουν. Επίσης τον έκανα σεμνό και ταπεινό, όπως πρέπει να είναι οι πνευματικοί άνθρωποι».

«Τα φεγγάρια του θερισμού», ασφαλώς και δεν είναι τυχαίος τίτλος. Θα τα συναντήσουμε στο μυθιστόρημά σας; Μιλήστε μας για την επιλογή του τίτλου.
Φανταστείτε έναν κάμπο. Αγρότες θερίζουν με το δρεπάνι στο χέρι. Τα στάχυα ώριμα, όμοια με θάλασσα, που ανηφορίζει χρυσή προς τους γειτονικούς λόφους. Έρχεται η νύχτα. Ένα πορτοκαλί φεγγάρι που βγαίνει απ’ τον Θερμαϊκό κρέμεται στον ουρανό και φέγγει για το νυχτοθέρι. Ο θεριστές συνεχίζουν. Είναι η ώρα του θερισμού των καρπών που κάποιοι έσπειραν στην γη με τις πράξεις τους. Είναι η ώρα που κλείνει ένας κύκλος εβδομήντα ετών.

«Μια διαθήκη, μια αναπάντεχη κληρονομιά…», γράφετε στο οπισθόφυλλο κι έτσι παίρνουμε μια πρώτη γεύση της ιστορίας. Εκείνο όμως που προκαλεί το ενδιαφέρον του αναγνώστη είναι η συνέχεια: «ένα χαμένο παιδί και η ατέρμονη αναζήτησή του». Τι είναι αυτό που κάνει αυτή την αναζήτηση να μην έχει τέλος;
Ατέρμονη… Ατελείωτη…
Είμαστε στο 1960. Στις αρπαγές βρεφών και στις παράνομες υιοθεσίες δεν υπάρχουν στοιχεία κι αυτό καθιστά σχεδόν αδύνατο να βρεθεί το παιδί. Εκτός κι αν συνωμοτήσει μια ανώτερη δύναμη και συμβεί το θαύμα.

Τρεις γυναίκες πρωταγωνιστούν στο βιβλίο σας. Ερμιόνη, Ευγενία, Δάφνη. Μητέρα, κόρη, εγγονή. Ποιος είναι ο χρόνος και ο τόπος που μας μεταφέρετε καθώς ξετυλίγετε το κουβάρι της ζωής τους;
Η Ερμιόνη, γεννημένη στην αρχή της δεκαετίας του ‘20, μια απλοϊκή γυναίκα του χωριού. Η Ευγενία, γεννήθηκε λίγο πριν την εισβολή των Γερμανών στην Ελλάδα. Απ’ το χωριό, θα βρεθεί σε πόλη για να φοιτήσει στο Γυμνάσιο κι από εκεί στην Αθήνα μέχρι να καταλήξει στην Θεσσαλονίκη. Αυτή είναι το βασικό πρόσωπο στην όλη ιστορία. Είναι το «όχημα», με το οποίο, μέσα απ’ την ζωή της, θα ταξιδέψουμε στην βασανισμένη ύπαιθρο της δεκαετίας του ’50 αλλά και στα λαμπερά σαλόνια της Αθηναϊκής αριστοκρατίας.
Η Δάφνη θα γεννηθεί στην Αθήνα σε ένα πλουσιόσπιτο του Κολωνακίου. Κι από εκεί θα αρχίσει μια πορεία ζωής μακριά απ’ τον τόπο που γεννήθηκε.

Ωστόσο, ξεκινάτε το μυθιστόρημά σας με την τέταρτη ηρωίδα σας, την Ειρήνη που αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο τη συγκλονιστική σας ιστορία. Ποια είναι αυτή η γυναίκα;
Η Ειρήνη είναι μια γυναίκα γεννημένη προς το τέλος της δεκαετίας του 50’. Τυχερή, μεγαλώνει σε ένα συνηθισμένο μικροαστικό περιβάλλον στην Θεσσαλονίκη, με αδέλφια, αγάπη, με γονείς που φροντίζουν την ανατροφή και την μόρφωσή της, και στην συνέχεια με καλή δική της οικογένεια. Εμφανίζεται στην αρχή και στο τέλος. Είναι αυτή που θα μας οδηγήσει στο δύσβατο οδοιπορικό των τριών γυναικών και κυρίως της Ευγενίας και θα κλείσει με έναν θαυμαστό τρόπο τον κύκλο που άνοιξε εβδομήντα χρόνια πριν, ως πρωταγωνίστρια σ’ αυτήν την φάση.

Μια ιδιαίτερη προσωπικότητα που κάνει ακόμη πιο γοητευτικό το μυθιστόρημά σας είναι «ένας μοναχικός συγγραφέας που μετουσίωσε τις απώλειες της ζωής του σε έμπνευση…». Μιλήστε μας γι αυτόν τον ιδιαίτερο χαρακτήρα.
Είναι όμορφος, έξυπνος, πετυχημένος, διάσημος. Ξεκίνησε από πολύ χαμηλά και έφτασε στην κορυφή, μόνο με την δύναμη του μυαλού και ένα σπουδαίο λογοτεχνικό ταλέντο. Είναι ο άντρας που αφοσιώθηκε σε μια γυναίκα μόνο, ο άντρας που είπε: «Δεν θέλησα ποτέ να γίνω βλάσφημος και να ζητήσω εξηγήσεις απ’ τον Θεό για αυτά που μας συνέβησαν. Ούτε να αφεθώ, μοιρολάτρης, να σέρνομαι παραδομένος και αδύναμος σε μια παραλυτική ανημποριά, εξουσιοδοτώντας εν λευκώ την μοίρα να αποφασίσει αυτή για μένα. Αποδέχτηκα πως δίκιο και ζωή δεν πάνε μαζί. Είπα πως η ζωή πορεύεται με τους δικούς της κανόνες, ασύμβατους με την ανθρώπινη δικαιοσύνη».

Δώσατε σ’ αυτόν τον άντρα κάτι από τις δικές σας συγγραφικές ανησυχίες;
Σ’ αυτόν έδωσα κάποιες απ’ τις δικές μου σκέψεις σχετικά με το τι αξίζει και τι δεν αξίζει στην ζωή μας. Την δύναμη, την στωικότητα, την υπομονή ψήγματα των οποίων με χαρακτηρίζουν. Επίσης τον έκανα σεμνό και ταπεινό, όπως πρέπει να είναι οι πνευματικοί άνθρωποι.

Σ’ έναν ιδιαίτερο και πρωταγωνιστικό ρόλο και η μοίρα, που όπως γράφετε «οι τρεις γυναίκες δεν μπορούν να αλλάξουν». Συνήθως η μοίρα μας παίζει άσχημα παιχνίδια. Μήπως τελικά το πεπρωμένο θα εξελιχθεί σε κεντρικό πρωταγωνιστή;
Αρχικά το πεπρωμένο θα το ορίσουν άνθρωποι ανάλγητοι, ανήθικοι, που με τις πράξεις τους κατέστρεψαν την ζωή αθώων ανθρώπων. Προς το τέλος η μοίρα διεκδικεί δυναμικά ένα μερίδιο στην εξέλιξη, δημιουργώντας τις συγκυρίες ώστε να οδηγηθούμε στην κάθαρση. Και στην λύτρωση.

Η δεκαετία του ΄50 στην οποία τοποθετείτε την αρχή της ιστορίας, η χώρα μας προσπαθούσε να ισορροπήσει ανάμεσα σε δυο καταστροφικά γεγονότα: Τη ναζιστική θηριωδία και τον εμφύλιο σπαραγμό. Ποια ήταν η μεγαλύτερη πληγή στην κοινωνία που ζούσαν οι αρχικοί σας ήρωες;
Η Κατοχή είχε περάσει, ο εμφύλιος είχε τελειώσει, οι συνέπειες όμως αυτών των γεγονότων υπήρχαν. Η μεγαλύτερη πληγή για τους ήρωες, όπως και για την χώρα μας τότε, ήταν οι ανθρώπινες απώλειες, η ανεργία, η φτώχεια, η γη που έδινε μικρές σοδειές αφού δεν υπήρχαν τα μέσα που θα βοηθούσαν σε μια κάπως πιο εντατική άρα και αποδοτική καλλιέργεια.
Οι ανθρώπινες απώλειες, ειδικά ο θάνατος ενός άνδρα στην περίοδο της Κατοχής και άλλων δύο στον εμφύλιο, ήταν η πρώτη συνθήκη για να γεννηθεί και να εξελιχθεί τούτη η ιστορία. Την σκυτάλη πήρε στην συνέχεια η φτώχεια, ο εγωισμός και η έπαρση του ισχυρού στο πρόσωπο ενός μεγαλοκτηματία στο Δέλτα του Πηνειού και ενός πλούσιου, αριστοκρατικού ζευγαριού στην Αθήνα.

Οι εναπομείναντες τσιφλικάδες, φέρονταν απάνθρωπα στους κολίγους που δούλευαν στα απέραντα χωράφια τους. «Η βία πάνω στον αδύνατο και η ατιμωρησία του ισχυρού δείχνουν να είναι κυρίαρχες…», γράφετε. Υπάρχουν στο βιβλίο σας αληθινά περιστατικά που κάποιοι σας διηγήθηκαν;
Η λογοτεχνία αντιγράφει την ζωή κι αντίθετα, λένε. Δεν υπάρχει κάτι πραγματικό στο βιβλίο, όμως σ’ αυτήν την γενιά που υπέφερε τα πάνδεινα, θα μπορούσε να έχει συμβεί οτιδήποτε θα δημιουργούσε η φαντασία ενός συγγραφέα. Τυχερή, να γεννηθώ αργότερα, πέρα απ’ αυτά που διάβασα στα βιβλία της Ιστορίας, έμαθα πάρα πολλά απ’ τους γονείς μου που ήταν μεταξύ των αφανών πρωταγωνιστών αυτής της περιόδου. Εκτός απ’ αυτούς είδα συγγενείς, φίλους τους, γείτονες, κουβαλώντας όλοι στις πλάτες τους την ανέχεια που μάστιζε σχεδόν όλη τη χώρα τα χρόνια εκείνα και τα πένθη από ανθρώπους που έχασαν στον πόλεμο. Παρόλα τα χρόνια που περνούσαν δεν μπορούσαν να ξεχάσουν.
Ισχυροί δεν ήταν μόνο αυτοί που είχαν πολλή γη μα και πλούσιοι αστοί που θεωρούσαν ότι είχαν το δικαίωμα στην ευτυχία.

Σας ευχαριστώ πολύ

Λίγα λόγια για το βιβλίο
Θεσσαλονίκη, Οκτώβριος 2010.
Μια διαθήκη, μια αναπάντεχη κληρονομιά, ένα χαμένο παιδί και η ατέρμονη αναζήτησή του.
Ερμιόνη, Ευγενία, Δάφνη.
Μητέρα, κόρη, εγγονή. Τρεις γυναίκες που δεν μπόρεσαν να αλλάξουν τη μοίρα τους.
Σε δρόμους παράλληλους, ένας μοναχικός συγγραφέας που μετουσίωσε τις απώλειες της ζωής του σε έμπνευση και έγινε διάσημος σε όλο τον κόσμο.
Μια τραγική ιστορία που αρχίζει το 1950, σ’ ένα χωριό στο Δέλτα του Αλιάκμονα, με τον θάνατο μιας νέας γυναίκας πάνω στα γινωμένα στάχυα των απέραντων χωραφιών του άντρα της, ενός απ’ τους τελευταίους εναπομείναντες τσιφλικάδες. Μια πορεία που τελειώνει στο ίδιο μέρος, εβδομήντα χρόνια αργότερα, οδηγώντας στη δικαίωση και τη λύτρωση.
Στο προσκήνιο η Ειρήνη, η κληρονόμος, θα συνθέσει τα κομμάτια της ζωής των τριών γυναικών και όσων βρέθηκαν δίπλα τους, αποκαλύπτοντας, μέσα απ’ αυτές, την ιστορία της μεταπολεμικής Ελλάδας, όπου η φτώχεια, η υπερπόντια μετανάστευση, η βία πάνω στον αδύναμο και η ατιμωρησία του ισχυρού δείχνουν να είναι κυρίαρχες στο μεγαλύτερο κομμάτι της κοινωνίας.
Οι ηρωίδες πονούν, αγωνιούν, παλεύουν, ερωτεύονται, μα κυρίως ελπίζουν πως μέσα από τις στάχτες της ζωής τους θ’ ανακαλύψουν το δικό τους παράθυρο στο φως, ακριβώς όπως η Ελλάδα, μέσα απ’ τον όλεθρο του πολέμου και τα συντρίμμια του Εμφυλίου, βρήκε τον δρόμο προς το μέλλον, ένα μέλλον που επιφυλάσσει ποιος ξέρει τι άραγε… Ίσως έναν νέο όλεθρο… Ίσως ένα παράθυρο προς την ελπίδα…

Βιογραφικό
Η Κατερίνα Γκούνα γεννήθηκε στην Κατερίνη, όπου και έζησε μέχρι που τελείωσε το Λύκειο. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Εργάστηκε ως καθηγήτρια Αγγλικών σε δημόσια Γυμνάσια και Λύκεια, καθώς επίσης και σε ελληνικά σχολεία της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας της Γερμανίας.
Έχει γράψει τα βιβλία: Επιτέλους παντρεύομαι, Οι όμορφοι γάμοι όμορφα καίγονται, Δρόμοι παλιοί, Επιστροφή στη χαμένη αθωότητα.

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave