Συγγραφέας του βιβλίου «Οι κόρες της βασίλισσας» – Εκδόσεις «Ψυχογιός»

Η περίοδος του Εμφυλίου είναι ένα γκρίζο και σκοτεινό κεφάλαιο, οι λεπτομέρειες του οποίου παραμένουν στη σκιά της νεότερης ελληνικής ιστορίας. Αν κάτι καταφέρνει η Κλαίρη Θεοδώρου με τις «Άλυκες σιωπές» και τώρα με τις «Κόρες της βασίλισσας», είναι να μαθαίνουμε κάθε φορά και κάτι παραπάνω. Κρατώντας αποστάσεις από τις αντικρουόμενες αλλά και αντιφατικές πολλές φορές πληροφορίες από τη σχετική βιβλιογραφία, το διαδίκτυο και τον Τύπο, κατάφερε να συλλέξει προσωπικές μαρτυρίες είτε πρωταγωνιστών είτε απογόνων ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα εκείνα και αυτό είναι που κάνει το αναγνωστικό ενδιαφέρον μεγαλύτερο. Στο τελευταίο της βιβλίο ακολουθούμε στις παιδοπόλεις της Θεσσαλονίκης και της Ρουμανίας τις δίδυμες πρωταγωνίστριές της Ρόζα και Μαργαρίτα, τις οποίες μιλώντας στο Vivlio-life η συγγραφέας χαρακτηρίζει μαχήτριες που μεγαλώνουν με διαφορετικό τρόπο, διαφορετικά ερεθίσματα και συνθήκες.

Ρόζα και Μαργαρίτα. Δίδυμες αδερφές και καρπός ενός μεγάλου έρωτα, που γεννήθηκε στο προηγούμενο βιβλίο σας. Συγχρόνως και «Κόρες της Βασίλισσας». Ας ξεκινήσουμε την κουβέντα μας με το δεύτερο ουσιαστικό του τίτλου σας.
Στις παιδοπόλεις της βασίλισσας Φρειδερίκης υπήρχε η συνήθεια τα παιδιά να την αποκαλούν ως «Μεγάλη Μητέρα». Υπήρχε μάλιστα ολόκληρο τελετουργικό, κατά το οποίο τα παιδιά συγκεντρώνονταν τα πρωινά μπροστά από τη φωτογραφία της Φρειδερίκης για να πουν «καλημέρα, μητέρα» και το βράδυ αντίστοιχα «καληνύχτα, μητέρα». Έτσι λοιπόν εμπνεύστηκα αρχικά τον τίτλο «Οι κόρες της βασίλισσας» για να καταλήξω στη συνέχεια πως η βασίλισσα στην περίπτωσή μας είναι κάτι πολύ πιο ουσιαστικό και πολύ πιο μεγάλο, είναι η ίδια η πατρίδα μας, η ίδια η Ελλάδα, τέκνα της οποίας είμαστε όλοι μας.

Πώς «δέσατε» τα δυο βιβλία; Ποιον επίλογο επιλέξατε για τις «Άλικες Σιωπές» και πώς ξεκινά ο πρόλογος στις «Κόρες της βασίλισσας»;
Οι «Άλικες Σιωπές» τελειώνουν με την επανασυνάντηση των δύο κεντρικών ηρώων, της Ηλέκτρας και του Δημήτρη, ύστερα από δεκαετίες που έχουν περάσει χώρια. Ο πρόλογος από τις «Κόρες της Βασίλισσας» ξεκινά με την πρώτη συνάντηση όλης της οικογένειας, καθώς είναι η πρώτη φορά που η Ηλέκτρα αντικρίζει ύστερα από σαράντα τρία χρόνια τις χαμένες κόρες της.

Οι δίδυμες αδερφές θα χωριστούν βίαια. Η μία θα βρεθεί σε παιδόπολη της Θεσσαλονίκης και η άλλη της Ρουμανίας. «Οι δρόμοι τους χωρίστηκαν όχι όμως οι ψυχές τους. Ό,τι πάθαινε η μια το βίωνε και η άλλη…». Μοιραστείτε μαζί μας μια κατάσταση που βίωσε η Μαργαρίτα αλλά αφορούσε τη Ρόζα ή το αντίστροφο…
Βιώνει η μία όλα τα έντονα συναισθήματα της άλλης και αντίστροφα. Έτσι βιώνει η Ρόζα για παράδειγμα τους πόνους της γέννας της Μαργαρίτας κι ας βρίσκεται χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά.

Ως δίδυμες έχουν κοινά χαρακτηριστικά. Θα ήθελα να μας πείτε κάποια στοιχεία στην προσωπικότητα της καθεμιάς που είναι αντίθετα από της άλλης.
Η Ρόζα και η Μαργαρίτα είναι δίδυμες, γεγονός που σηματοδοτεί από μόνο του ένα σωρό ομοιότητες, παράλληλα όμως είναι και δύο διαφορετικά άτομα, παρά το μαγικό, μεταφυσικό σχεδόν δεσμό μεταξύ τους. Δεν ξέρω αν θα μπορούσα να μιλήσω εδώ για αντιθέσεις, σίγουρα όμως ο τρόπος που μεγαλώνουν είναι διαφορετικός, όπως και τα ερεθίσματα, ο τόπος και οι συνθήκες. Είναι λοιπόν και οι δύο μαχήτριες, χωρίς αυτό να σημαίνει όμως πως έχουν κοινό τρόπο αντιμετώπισης συγκεκριμένων καταστάσεων.

Λίγο πολύ οι ελληνικές παιδοπόλεις μας είναι γνωστές. Τι προκύπτει από την έρευνά σας για τις συνθήκες στις αντίστοιχες της Ρουμανίας;
Οι Παιδοπόλεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στις Ανατολικές Δημοκρατίες έχουν έναν κοινό παρανομαστή, ιδίως στη διάρκεια του καταστροφικού Εμφυλίου. Και στη μία περίπτωση και στην άλλη δόθηκαν σε αυτά τα παιδιά τα απαραίτητα προκειμένου να καταφέρουν καταρχάς να επιβιώσουν και στη συνέχεια να μορφωθούν και να μεγαλώσουν όσο το δυνατόν περισσότερο σαν παιδιά. Και μάλιστα σε μια εποχή κατά την οποία η παιδικότητα και η αθωότητα χάνονταν πριν καλά καλά αρθρώσει το παιδί τις πρώτες του λέξεις. Σαφέστατα υπήρξε στρατιωτικός χαρακτήρας και υπόγεια προπαγάνδα στις δομές αυτές και σίγουρα σε μεμονωμένες βέβαια περιπτώσεις σημειώθηκαν και περιστατικά κακοποίησης παιδιών. Όπως κι αν έχει όμως και όποιες πολιτικές σκοπιμότητες κι αν κρύβονταν από πίσω, οι Παιδοπόλεις υπήρξαν στην προκειμένη περίπτωση «μάννα εξ ουρανού» για τα τόσο ταλαιπωρημένα Ελληνόπουλα.

Πίσω από κάθε παιδί του Εμφυλίου που αναγκάστηκε να φύγει από το σπίτι του, κρύβεται και μια πονεμένη ανθρώπινη ιστορία. Υπάρχει όμως ένα κεφάλαιο που προβληματίζει πολύ: Οι υιοθεσίες που οδήγησαν παιδιά στην Αμερική. Υπάρχει μια σαφής εικόνα για τον αριθμό τους και τον τρόπο που έφθασαν εκεί;
Δεν υπάρχει σαφής εικόνα ως προς τον αριθμό των «ανταρτόπληκτων» παιδιών που κατέληξαν μέσω παράνομων υιοθεσιών στην Αμερική. Και οι σχετικές με αυτό το θέμα πηγές είναι μεταξύ τους αντικρουόμενες, πράγμα λογικό αν αναλογιστεί κανείς την πολιτική απόχρωση της εκάστοτε πηγής και το παράνομο και άρα την μυστικότητα της υπόθεσης γενικότερα. Υπάρχουν βέβαια δημοσιεύματα, όπως για παράδειγμα αυτό του Ιουνίου του 1963 στο περιοδικό «Νέα Οικονομία» που αναφέρεται σε εορτασμό που έγινε στον Λευκό Οίκο. Σύμφωνα με το συγκεκριμένο δημοσίευμα, η τελετή έγινε μόλις συμπληρώθηκε ο αριθμός των δέκα χιλιάδων υιοθετημένων στην Αμερική ελληνόπουλων. Άλλες πηγές πάλι, όπως για παράδειγμα το βιβλίο της κυρίας Φαν Στιν αναφέρει 3.200 βρέφη, νήπια και εφήβους, για τα οποία ακολουθήθηκαν συνοπτικές και συνήθως σκοτεινές διαδικασίες, ώστε να μεταβούν και να υιοθετηθούν στην Αμερική.

Ο μεγάλος έρωτας του Δημήτρη και της Ηλέκτρας «είναι ένας έρωτας που όλοι θα θέλαμε να ζήσουμε, ένας έρωτας όμως που όλοι θα ευχόμασταν να μη μας τύχει», είχατε πει με τους αρχικούς σας ήρωες. Τι γίνεται όμως με τους έρωτες των διδύμων παιδιών τους; Ποια πρόσωπα επιλέξατε για δευτεραγωνιστές;
Και οι δυο τους βιώνουν τόσο τα θετικά όσο και τα αρνητικά του έρωτα. Ο Ελισσαίος και ο Γιάννης πρωταγωνιστούν στη ζωή της Μαργαρίτας στη Ρουμανία, ο Τομ και ο Κωστής στη ζωή της Ρόζας στην Αμερική. Στην περίπτωσή τους όμως είναι πολλές φορές δυσδιάκριτα τα όρια ανάμεσα σε έρωτα και φιλία, αγάπη και μίσος, πάθος και οδύνη.

Μελισσάνθη. Ένα κορίτσι – ξωτικό, που θα παίξει σημαντικό ρόλο στην ιστορία σας και στη ζωή της Μαργαρίτας. Μέσα από τη μυθοπλασία το έχετε περιβάλλει με ιδιαίτερη ευαισθησία. Πιστεύετε ότι αγγίζει και τους αναγνώστες η ιδιαίτερη προσωπικότητά της;
Σίγουρα το ελπίζω… Η Μελισσάνθη είναι ένας πολύ ιδιαίτερος χαρακτήρας, μια αντιηρωίδα στην ουσία που εγώ λάτρεψα από την πρώτη στιγμή. Παρά τα «σφάλματα» στα οποία έχει υποκύψει, η Μελισσάνθη ήταν για μένα από τις πιο ενδιαφέρουσες φιγούρες που έχω περιγράψει ποτέ.

Παράλληλα με τις ζωές των δυο κοριτσιών ακολουθούμε την έρευνά σας καθώς επιχειρείτε να ρίξετε φως σε σκοτεινά σημεία της ιστορίας της Ελλάδας. Μαρτυρίες ανθρώπων και ιστορική καταγραφή σ’ έναν συνδυασμό που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Πόσο καιρό χρειαστήκατε και τι περιλαμβάνει η έρευνά σας;
Ήταν ιδιαίτερα δύσκολη η έρευνα για τα δύο αυτά βιβλία, η πιο δύσκολη που έχω κάνει ως τώρα, ιδίως όσον αφορά στα γεγονότα του Εμφυλίου. Έπρεπε να «παλέψω» με ένα πλήθος πηγών και μαρτυριών, πολλές εκ των οποίων ήταν ιδιαίτερα οδυνηρές και ψυχοφθόρες, ενώ παράλληλα οι περισσότερες εξ αυτών ήταν αντιφατικές και μεταξύ τους αντικρουόμενες, ανάλογα πάντα με την πολιτική απόχρωση που είχαν. Ανέτρεξα σε σχετική βιβλιογραφία, σε αρχεία του κράτους, διαδικτυακές πηγές και αναφορές, παλιές εφημερίδες, αλλά και μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα από πρώτο χέρι. Ιδίως για τις τελευταίες είμαι πραγματικά ευγνώμων, αφού στάθηκαν αφορμή να γνωρίσω υπέροχους ανθρώπους, αληθινούς ήρωες μιας άλλης εποχής, χωρίς τους οποίους αυτά τα βιβλία δεν θα είχαν ποτέ ολοκληρωθεί.

Διχασμός, παιδομάζωμα, ξεριζωμός. Λέξεις βαριές. Ασήκωτες. Πόσο επηρεάζουν την ψυχολογία του συγγραφέα;
Πολύ. Δυσκολεύτηκα με αυτό το βιβλίο όσο δεν θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ πριν το ξεκινήσω. Ήταν ιδιαίτερα επώδυνη η κατάδυση στο πρόσφατο και τόσο σκοτεινό παρελθόν του Εμφυλίου. Υπήρξαν μαρτυρίες που με στοίχειωσαν, που έγιναν μέσα μου εικόνες που θα τις κουβαλώ για πάντα. Παρόλα αυτά δεν μετανιώνω που έμαθα και που μπόρεσα να κοιτάξω με τόλμη το παρελθόν. Είναι κάτι που όφειλα στον εαυτό μου, κάτι που νομίζω πως πρέπει όλοι κάποια στιγμή να κάνουμε όσο οδυνηρό κι αν είναι.

Αναρωτηθήκατε ποτέ αν υπάρχουν σήμερα κεφάλαια της ιστορίας μας στα οποία το φως έφθασε αχνό και διαστρεβλώθηκε η αλήθεια ή δεν έφθασε ποτέ και θα μείνουν για πάντα στο σκοτάδι;
Είμαι βέβαιη πως υπάρχουν πάμπολλα τέτοια κεφάλαια όχι μόνο στην ελληνική, αλλά και στην παγκόσμια ιστορία. Τρανό παράδειγμα άλλωστε για εμάς τους Έλληνες είναι η περίοδος του Εμφυλίου που αντιμετωπίζεται ακόμα και σήμερα ως θέμα ταμπού. Δεν διδάσκεται στα σχολεία, δεν συζητιέται και είναι ελάχιστοι αυτοί που πραγματικά έχουν γνώση των γεγονότων. Παρόλα αυτά πιστεύω ακράδαντα πως ο μόνος τρόπος να ξορκίσουμε το «κακό» και να αποφύγουμε τα λάθη του παρελθόντος, σπάζοντας τον φαύλο κύκλο της επαναλαμβανόμενης ιστορίας, είναι να γνωρίσουμε όσο περισσότερα μπορούμε για τις εν λόγω περιόδους και να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε όσο γίνεται τάσεις και συμπεριφορές. Και σε αυτό ακριβώς συμβάλλει κατά την άποψή μου ένα καλό ιστορικό βιβλίο.

Όσοι διάβασαν και τα δυο σας βιβλία αντιλήφθηκαν πως στις «Κόρες της βασίλισσας» απαντήθηκαν κάποια ερωτήματα ή συμπληρώθηκαν ορισμένα κενά που δημιουργήθηκαν στις «Άλικες σιωπές». Αν όμως κάποιος ξεκινούσε με τις «Κόρες της βασίλισσας» θα έπρεπε οπωσδήποτε να διαβάσει τις «Άλικες σιωπές»;
«Οι Κόρες της Βασίλισσας» είναι η χρονική συνέχεια από τις «Άλικες Σιωπές», πρόκειται όμως για ένα βιβλίο που διαβάζεται άνετα ανεξάρτητα, καθώς αφορά την επόμενη γενιά, τις ζωές δηλαδή των παιδιών των πρωταγωνιστών από τις «Άλικες Σιωπές». Δεν θεωρώ πως στις «Άλικες Σιωπές» μένουν αναπάντητα ερωτήματα πέρα από την πορεία της ζωής των δυο χαμένων κοριτσιών και αυτό ακριβώς πραγματεύεται το καινούριο βιβλίο. Γι’ αυτό άλλωστε και δεν χαρακτηρίζω ποτέ η ίδια και μάλιστα απόλυτα συνειδητά τα δύο αυτά βιβλία ως διλογία.

Πιστεύετε πως η οικογένεια του Δημήτρη και της Ηλέκτρας, που τόσο δοκιμάστηκε από τη μοίρα και την ιστορία μπορεί να ζήσει χωρίς νέες περιπέτειες; Έκλεισε ο κύκλος ή μήπως φλερτάρετε με την ιδέα να κρατήσετε αμείωτο το ενδιαφέρον μας, μ΄ένα τρίτο βιβλίο;
Όχι, αυτή η ιστορία ολοκληρώθηκε και πλέον το καινούριο μου βιβλίο που θα κυκλοφορήσει τον ερχόμενο Οκτώβριο από τις Εκδόσεις Ψυχογιός αφορά ένα τελείως διαφορετικό θέμα.

Λίγα λόγια για το βιβλίο
Ρόζα και Μαργαρίτα: δύο αδερφές, δίδυμες, σε «δίσεκτα» χρόνια. Η άρρηκτη δυάδα, που δεν έπρεπε να σπάσει ποτέ, γίνεται άθελά τους χίλια κομμάτια, πριν ακόμα προλάβουν τα κορίτσια να συνειδητοποιήσουν την ύπαρξή τους, αφού οι μνήμες τους δεν καταγράφονται στο μυαλό παρά μόνο στην ψυχή. Δυο κόρες, απόρροια ενός μεγάλου έρωτα που άνθισε δίπλα στη θάλασσα, μάτωσε στο βουνό, δοκιμάστηκε στον χρόνο και ρίζωσε εντέλει στην άλλη άκρη της Γης. Δύο ψυχές που, παρά τις αντιξοότητες, κατορθώνουν όχι απλώς να επιβιώσουν, αλλά να ανθίσουν και να εξελιχθούν, να αγαπήσουν και να ερωτευθούν, να πονέσουν και να προδοθούν, να ελπίσουν και να ονειρευτούν. Βίοι παράλληλοι και τόσο διαφορετικοί συγχρόνως, οι δύο όψεις στην ουσία του ίδιου νομίσματος, καθώς ό,τι σημαδεύει τη ζωή της μίας σωματοποιείται με κάποιον ανεξήγητο, μεταφυσικό τρόπο, σχεδόν ταυτόχρονα, από την άλλη. Στον πυρήνα της ύπαρξής τους εκείνη: η μάνα, η βασίλισσα, η Ελλάδα. Στα μύχια της ψυχής τους εκείνος: ο έρωτας, ο πόθος, ο θάνατος. Στο φόντο της ζωής τους τρεις χώρες: η Ελλάδα, η Ρουμανία, η Αμερική, και όλα εκείνα που τις σημαδεύουν στο δεύτερο μισό του εικοστού αιώνα.
Μια ιστορία για τη δύναμη των δεσμών αίματος, τη δίψα για επιβίωση, τη διαχρονικότητα του έρωτα, την ανάγκη για «πατρίδα».

Βιογραφικό
Η Κλαίρη Θεοδώρου γεννήθηκε και ζει στην Αθήνα. Σπούδασε γερμανική φιλολογία και φωτογραφία και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Διδακτική Ξένων Γλωσσών και την Εκπαιδευτική Αξιολόγηση. Επίσης έχει σπουδάσει φωτογραφία κι έχει εργαστεί ως φωτογράφος και συντάκτρια σε ελληνικά περιοδικά. Σήμερα διδάσκει σε σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης ενώ παράλληλα ασχολείται με την καλλιτεχνική φωτογραφία συμμετέχοντας σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις. Έχει γράψει τα βιβλία:

(2018) Άλικες σιωπές, Ψυχογιός

(2017) Η αγάπη που δεν άκουσες, Ψυχογιός

(2016) Η αποικία της λήθης, Ψυχογιός

(2011) Globus, Μπατσιούλας Ν. & Σ.

(2009) Salvadera, Μπατσιούλας Ν. & Σ.

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave