Συγγραφέας του βιβλίου «Το μερτικό των αγγέλων» – Εκδόσεις «Έξη»

Για να γεννηθεί ο πρωταγωνιστής της Μάρθας Πατλάκουτζα έπρεπε να πεθάνει η μητέρα του και όταν ακολούθησε βήμα – βήμα τη ζωή του για 43 χρόνια το μελάνι της έπρεπε να περιγράψει έναν άντρα εγωιστή, που περιφρόνησε τον θάνατο και «τα μυστικά των άλλων γίνηκαν οι κρύπτες της ευτυχίας του». Όπως λέει στο Vivlio – life δεν θέλησε ποτέ της να τον κρίνει. Μόνο τον αγάπησε πολύ και μάλλον το ίδιο θα κάνουμε κι εμείς γιατί η ζωή του όπως μας λέει η συγγραφέας είναι λες και βγήκε από τα παραμύθια!

-Ας ξεκινήσουμε με τον τίτλο του βιβλίου. Οι άγγελοι, ζωγραφίστηκαν, τραγουδήθηκαν, έγιναν παραμύθι για μικρούς και ταινίες για μεγάλους. Τώρα βλέπουμε πως ζητούν το… μερτικό τους. Οδηγείστε μας, λοιπόν, από το εξώφυλλο στις σελίδες της αληθινής ιστορίας σας.

«Μερτικό των αγγέλων» έχει επικρατήσει να αποκαλείται η ποσότητα υγρού αλκοόλ που διαφεύγει από τα ξύλινα βαρέλια κατά τη διαδικασία ζύμωσης ποτών όπως το κονιάκ, το ουίσκι, το τσίπουρο. Όταν στα παλιά χρόνια δεν μπορούσαν να εξηγήσουν με επιστημονικό τρόπο την εξάτμιση αυτοί πίστευαν πως η ποσότητα που διέφευγε άνηκε στους αγγέλους. Ήταν η ποσότητα που διεκδικούσαν, όριζαν κι απαιτούσαν.
Μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα όλο το καμένο κρασί εξάγονταν σε βαρέλια από δρυ. Το εμπόριό του είχαν πάρει «επ’ ώμου» κυρίως οι Άγγλοι. Ήταν γνωστό πως το ποτό εξελισσόταν θεαματικά στη διάρκεια των μακρινών ταξιδιών του στη θάλασσα. Το ποτό που παραδινόταν στην Καντόν και στη Σαγκάη, ήταν πολύ διαφορετικό από αυτό που είχε φύγει από τη Γαλλία αρκετούς μήνες πριν. Στη διάρκεια αυτών των ταξιδιών το υγρό παλαίωνε σημαντικά και γρηγορότερα από τη συνήθη παλαίωσή του στη Γαλλία. Το ηλικιακό του προφίλ μεγάλωνε κατά δέκα χρόνια και κατέληγε να είναι πιο ώριμο και πολύπλοκο. Έχει παρατηρηθεί ότι υπάρχει μια σημαντική διαφορά πηγαίνοντας προς τα ανατολικά και πηγαίνοντας προς τα δυτικά. Για κάποιο ανεξήγητο λόγο όταν το κονιάκ έκανε τον γύρο του κόσμου ακολουθώντας μια πορεία προς δυσμάς δεν κατέληγε να είναι τόσο καλό, όπως συνέβαινε με αυτό που ταξίδευε προς ανατολάς και ήταν εξαιρετικό.
Το ταξίδι του κονιάκ στη θάλασσα μοιάζει με το ταξίδι του ήρωά μου στη θάλασσα της ζωής. Στο ταξίδι της ζωής του ο Κωσταντής θα διεκδικήσει το μερτικό του. Θα κερδίσει και θα χάσει. Όμως μόνο οι άγγελοι ορίζουν τον χρόνο και τον τόπο που ταπεινά θα παραδώσουν το μερτικό τους.

-Κωσταντής. Σκιαγραφείστε αυτόν τον άντρα και πείτε μας το λόγο που κάνατε βιβλίο τη ζωή του.

Ο Κωσταντής δεν προσπέρασε το χρόνο, απλά έζησε μέσα στις στιγμές με τον δικό του τρόπο, ψάχνοντας να βρει τον εαυτό του και προσπαθώντας να πολεμήσει τον εγωισμό που του κατέτρωγε τα σωθικά. Εγωισμός… ο μεγαλύτερος εχθρός του ανθρώπου σε κάθε εποχή, σε κάθε συγκυρία. Μπορεί η ιστορία του να μοιάζει λες και βγήκε από τα παραμύθια, αλλά κάποιες φορές η ζωή μοιάζει πράγματι ψεύτικη και η μόνη της αλήθεια είναι τα όνειρά μας.
Δεν θέλησα ποτέ μου να τον κρίνω. Μόνο τον αγάπησα πολύ.
Η ιστορία του ξεκινάει το 1936 και για τα επόμενα 43 χρόνια, παράλληλα με τα δικά του βιώματα, συμβαίνουν μερικά από τα πλέον σημαντικά ιστορικά γεγονότα. Ποια είναι όμως εκείνα τα συμβάντα που θα επηρεάσουν τον χαρακτήρα του;
Για να γεννηθεί ο Κωσταντής έπρεπε να πεθάνει η μητέρα του. Το κενό της μάνας προσπάθησε να καλύψει η γιαγιά του, η καταπληκτική κυρά Καλλιόπη. Η απουσία της μητέρας τον έκανε ανήσυχο, απείθαρχο. Περιφρόνησε τον θάνατο και δε φοβήθηκε ούτε λεπτό να ζήσει και την πορεία της ζωής του τα μυστικά των άλλων γίνηκαν οι κρύπτες της ευτυχίας του.

-Σε ποιες πηγές ανατρέξατε για να μεταφέρετε το πνεύμα της κάθε εποχής και με πόσους ανθρώπους μιλήσατε για να τεκμηριώσετε αλήθειες, γεγονότα, συναισθήματα, όνειρα, φόβους ή ακόμη και ανασφάλειες των πρωταγωνιστών;

Η μεταφορά στο πνεύμα μιας εποχής του παρελθόντος απαιτεί, πέραν της καταγραφής των προσωπικών μαρτυριών ενός σημαντικού αριθμού ανθρώπων, εκτενή ιστορική έρευνα σε βιβλία, εφημερίδες, φωτογραφίες και ρεπορτάζ.

-Αν ζούσε σήμερα ο Κωνσταντής και διάβαζε το βιβλίο, πιστεύετε θα συμφωνούσε στον τρόπο που σκιαγραφήσατε την έντονη προσωπικότητά του;

Ο Κωσταντής ήταν ένας άνθρωπος γνήσιος και δοτικός. Ποτέ του δεν κόμπασε για όσα είχε κάνει. Τις ιστορίες του τις έλεγε κάποιες καλοκαιρινές νύχτες με φεγγάρι. Κοιτούσε τον ουρανό και κουβέντα στην κουβέντα ζωντάνευε το χθες.
«Ε μπρε κοπελιά, ένα Παρίσι έζησα. Σιγά τη ζωή. Ποιος θα κάτσει τώρα να διαβάσει τις δικές μου ιστορίες;» θα έλεγε εάν ζούσε.

-Δυο προηγούμενα βιβλία σας έχουν επίσης δυο τίτλους που μαγνητίζουν και οπτικά και ακουστικά: «Μερτζανή» και «Ζαχάρα». Ποιες ήταν αυτές οι δυο γυναίκες και τι ήταν αυτό που σας ενέπνευσε από τη ζωή τους;

Η «Ζαχάρα» ήταν το πρώτο μου βιβλίο. Ήταν μία λέξη που έπλασα θέλοντας να αποδώσω έναν συμβολισμό: τη γλυκιά σαν ζάχαρη αγάπη που μπορεί κάποιος να συναντήσει στην έρημο της ζωής του.
«Μερτζανή» ήταν το όνομα της γιαγιάς μου και μιας και το βιβλίο αφηγείται την ιστορία της γιαγιάς μου, δε θα μπορούσε να δοθεί ποιο κατάλληλος τίτλος από το όνομα της ηρωίδας.

-Πόσο σας έχει επηρεάσει συγγραφικά η καταγωγή σας; Το γεγονός ότι μεγαλώσατε με παππούδες και γιαγιάδες που ήρθαν πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη ήταν ένας λόγος να μεγαλώσετε με ευαισθησία σε τέτοια θέματα;

Είμαι περήφανη για την καταγωγή μου και για τις ρίζες μου. Μου δίδαξαν το χθες και μπορώ να βλέπω το σήμερα με ρεαλισμό. Με έκαναν να αγαπήσω την παράδοση, να την αναζητώ με κάθε ευκαιρία και να ασχοληθώ ενεργά με ό,τι αφορά την Ανατολική Θράκη. Αυτή ήταν η αφετηρία για να αγαπήσω την ιστορία, όχι μόνο αυτή που γράφεται στα εγχειρίδια των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, αλλά κυρίως αυτή που μπορείς να αντλήσεις μέσα από ποικίλες ιστορικές πηγές (επιστολές, φωτογραφίες, μαρτυρίες ανθρώπων κλπ)

-Αρθρογραφείτε στον ιστότοπο http://writersgang.com/ με τη δική σας στήλη «Martha’salley». Ποια θεματολογία μονοπωλεί το ενδιαφέρον της στήλης;

Το Writer’sGang είναι μια συμμορία συγγραφέων που οργάνωσε η εκπληκτική συγγραφέας και φίλη Άρια Σωκράτους. Σε αυτή τη στήλη γράφω σύντομα ψυχογραφήματα με τα οποία μπορώ να επικοινωνήσω με ένα ευρύτερο αναγνωστικό κοινό.

-Είναι αυτή η στήλη, το ευχάριστο διάλειμμα και η απομάκρυνση για λίγο από τη συγγραφή ώστε επιστρέφοντας στο γράψιμο να αντιμετωπίζετε με άλλο μάτι και άλλη διάθεση το κείμενό σας;

Το να γράφω στο Writer’sGang πρώτ’ απ’ όλα μου δίνει τη δυνατότητα να επικοινωνώ με τα υπόλοιπα μέλη μιας εξαίρετης συμμορίας συγγραφέων, και είναι τιμή μου να συνεργάζομαι μαζί τους. Επιπλέον στη στήλη μου έχω τη δυνατότητα να εκφραστώ και να δοκιμαστώ με τη γραφή, δίχως τον περιορισμό των ορίων ενός λογοτεχνικού βιβλίου. Είναι ο χώρος που καταθέτω τις σκέψεις μου, αναλύω το σήμερα και επικοινωνώ με το αναγνωστικό κοινό.

-Στο βιογραφικό σας αναφέρετε πως ο παιδικός σας χρόνος είχε να κάνει με αποδράσεις σε αλάνες και βιβλιοθήκες. Σήμερα, δυστυχώς, οι αλάνες έχουν εξαφανιστεί αλλά παραμένουν οι βιβλιοθήκες. Ως Παιδαγωγός πώς, πιστεύετε, θα μπορούσαμε να οδηγήσουμε τα παιδιά μας εκεί;

Όλοι οι άνθρωποι που αγαπάμε το βιβλίο επιθυμούμε να στρέψουμε το παιδί στις βιβλιοθήκες. Δεν είναι εύκολο το εγχείρημα. Ωστόσο, ο εκπαιδευτικός λειτουργώντας ως αναγνωστικό πρότυπο μπορεί να συνεισφέρει θετικά προς αυτήν την κατεύθυνση. Αξίζει να σημειωθεί πως τα παιδιά για να κατακτήσουν κοινωνικές δεξιότητες μιμούνται σε έναν μεγάλο βαθμό τους ενήλικες. Όταν δουν τους γονείς τους να παρακολουθούν συνέχεια τηλεόραση ή να ασχολούνται με το διαδίκτυο, πώς μπορούν να απαιτήσουν από το παιδί να μην κάνει το ίδιο, αλλά να διαβάσει βιβλίο…;

-Διαβάζω ακόμη: «Δεν ξέρει για πόσα χρόνια θα μπορεί να γράφει, ούτε αν θα το κάνει πετυχημένα. Προς το παρόν απολαμβάνει το ταξίδι κι εύχεται να αργήσει πολύ να βρει την Ιθάκη της». Ποια θεωρείτε συγγραφική «Ιθάκη»; Ποιο είναι το επόμενο βήμα σας;

Η συγγραφική «Ιθάκη» μου αφορά το βιβλίο που θα με κάνει να σταματήσω να γράφω, γιατί δεν θα έχω τίποτα άλλο να πω. Έως τότε συνεχίζω να απολαμβάνω τη γραφή και με τη στήριξη των Εκδόσεων Έξη και της αγαπημένης μου Ισμήνης Λαμπροπούλου έρχονται στο μέλλον κι άλλα βιβλία.

-Η προσωπική σας «Ιθάκη» τι περιλαμβάνει;

Η προσωπική μου «Ιθάκη» περιλαμβάνει τη γαλήνη.


Βιογραφικό
Η Μάρθα Πατλάκουτζα γεννήθηκε το 1968 στη Θεσσαλονίκη όπου και μεγάλωσε. Κατάγεται από τη Νέα Καλλικράτεια Χαλκιδικής, με παππούδες και γιαγιάδες που ήρθαν πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη.
Ο παιδικός της χρόνος είχε να κάνει με αποδράσεις σε αλάνες και βιβλιοθήκες. Αγαπάει πολύ τα παιδιά γι’ αυτό και πήρε την απόφαση να σπουδάσει Παιδαγωγικά στο Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, απ’ όπου αποφοίτησε το 1990.
Από το 1996 διδάσκει σε δημοτικά σχολεία της χώρας και τα τελευταία χρόνια σε δημοτικά της Θεσσαλονίκης. Δεν ξέρει για πόσα χρόνια θα μπορεί να γράφει, ούτε αν θα το κάνει πετυχημένα. Προς το παρόν απολαμβάνει το ταξίδι κι εύχεται να αργήσει πολύ να βρει την Ιθάκη της.
Αρθρογραφεί στον ιστότοπο http://writersgang.com/ διατηρώντας τη δική της στήλη Martha’salley.
Εργογραφία:
Ζαχάρα, η θύελλα της καρδιάς, Εκδόσεις Ελληνική Πρωτοβουλία, 2013
Μερτζανή, το δάκρυ της Θράκης, Εκδόσεις Έξη, 2014
Άγιος Παΐσιος, ο Αγιορείτης, Εκδόσεις Έξη, 2015
Το μερτικό των Αγγέλων, Εκδόσεις Έξη, 2017

Οπισθόφυλλο:
«Το μερτικό των αγγέλων»
Μπορεί να μην ήταν αυτό το όνομά του, μα όσα ψέλλισαν τα χείλη του ήταν αληθινά…
Σε ένα προσφυγικό ψαροχώρι γεννήθηκε ο Κωσταντής. Χάδι μάνας δεν γνώρισε ποτέ του, οι άγγελοι την πήραν κοντά τους μόλις άκουσαν το κλάμα του, για να του μάθουν από το ξεκίνημα τι πάει να πει ζωή… Μεγάλωσε στα δύσκολα χρόνια του πολέμου. Κατοχή τα είχαν ονομάσει, μα ίσως θα έπρεπε να τα πουν σκοτάδι τρομακτικό. Πείνα αβάσταχτη έβρισκε τους ανθρώπους που κούρνιαζαν αδύναμα σε μια άκρη του δρόμου περιμένοντας να τους λυτρώσει ο θάνατος. Την ψυχή του στιγμάτισαν τα μάτια των νεκρών που μπροστά του έχασαν σε μια στιγμή τη λάμψη τους… Και τότε κατάλαβε ότι έπρεπε να φύγει, να ζήσει τη ζωή του στ’ άκρα για να σωθεί.
Δεκαετία του ‘60. Στα καλντερίμια της ζωής ξεκινά η Οδύσσεια της ψυχής του. Μετανάστης στη Βαυαρία. Ανθρακωρύχος στη Λιέγη. Τα χρόνια της αθωότητας έχουν χαθεί. Αντρώνεται. Στύβει τον πόνο και τον μετουσιώνει σε δίψα για ζωή. Με τσέπη αδειανή και με πυξίδα το άγνωστο φτάνει στο Παρίσι. Αναζητά τον έρωτα… μα βρίσκει την αγάπη και τη γυναίκα που θα του στιγματίσει τη ζωή. Χάνεται στα μάτια της, στο βελουδένιο κορμί της, όμως το μόνο που μπορούσε να κάνει ήταν να κλέψει στιγμές από τη ζωή της. Όμηρος της ανεκπλήρωτης αγάπης, βρίσκει καταφύγιο στη θάλασσα. Για το κυνήγι τού ενός και μοναδικού ονείρου θα ρισκάρει τα πάντα. Άραγε, η αγάπη μπορεί να νικήσει τον εγωισμό του;
Στο σεργιάνι της ζωής του Κωσταντή χορεύουν πραγματικοί ήρωες, κρυμμένοι πίσω από ψεύτικα ονόματα που εμείς επιλέξαμε να τους δώσουμε, για να μην πληγωθούν ξανά. Κάποιοι από αυτούς έχουν φύγει από καιρό μακριά μας και κάποιοι άλλοι είναι ακόμα κοντά μας και διεκδικούν το μερτικό τους.

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave