Συγγραφέας των οδηγών δραστηριοτήτων «Η Μελίνα εκπαιδεύεται Ι και ΙΙ» – Εκδόσεις «Ροτόντα»
Μοιάζουν με παραμύθια αλλά δεν είναι. «Η Μελίνα εκπαιδεύεται Ι και ΙΙ» είναι κατάλληλα δομημένοι οδηγοί δραστηριοτήτων για παιδιά προσχολικής ηλικίας και παιδιά του Δημοτικού, που με πολύ αγάπη και μεράκι έγραψε, επιμελήθηκε και προτείνει η Μαρτσελλιάννα Χριστοπούλου. Οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς βρίσκουν στις σελίδες τους, οπτικοποιημένες ιδέες δραστηριοτήτων, ώστε μαζί με τα παιδιά να περάσουν ευχάριστες αλλά κυρίως δημιουργικές ώρες. Αυτό που κάνει πιο ενδιαφέρουσα τη «Μελίνα» είναι πως απευθύνεται και σε παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες. Όπως λέει στο Vivlio-life η συγγραφέας «Δεν είναι τυχαίο που τα βιβλία αυτά δουλεύονται και από συναδέλφους στα Τμήματα Ένταξης των σχολείων, στις Παράλληλες Στηρίξεις, στα Ειδικά σχολεία, ακόμα και στα νηπιαγωγεία και τους παιδικούς σταθμούς».
Μετά την πρώτη έκδοση του οδηγού δραστηριοτήτων «Η Μελίνα εκπαιδεύεται» προχωρήσατε σε μία δεύτερη έκδοση με τον ίδιο τίτλο. Τι πραγματεύεται το πρώτο και τι το δεύτερο;
«Η Μελίνα εκπαιδεύεται» που κυκλοφόρησε το 2011 και «Η Μελίνα εκπαιδεύεται 2» που κυκλοφόρησε το 2017, από τις εκδόσεις ΡΟΤΟΝΤΑ» είναι βιβλία οδηγοί για τη δημιουργία οπτικά δομημένων δραστηριοτήτων, για παιδιά προσχολικής αγωγής το 1ο και για παιδιά Δημοτικού το 2ο. Περιλαμβάνονται δραστηριότητες, που κατασκευάζονται από υλικά που θεωρούνται «άχρηστα» (κουτιά από παπούτσια, μπουκάλια, καπάκια, κεσεδάκια, φακέλους και ό,τι άλλο μπορεί κανείς να φανταστεί). Η φιλοσοφία τους στηρίζεται στη μέθοδο της Δομημένης Διδασκαλίας.
Η επιλογή του ονόματος ήταν τυχαία; Ή μήπως υπάρχει κάποια Μελίνα πίσω από την έμπνευση για δημιουργία;
Η επιλογή του ονόματος “Μελίνα” στον τίτλο του βιβλίου δεν υπήρξε τυχαία….Το όνομα αυτό για μένα αποπνέει μια γλυκύτητα, όπως η γλυκιά σχέση που είχα με τους μαθητές μου, όλα αυτά τα χρόνια που δίδασκα σε σχολεία.
Η «Μελίνα» σας αν και μοιάζει με παραμύθι δεν είναι. Και οι δυο εκδόσεις απευθύνονται στους εκπαιδευτικούς που βρίσκονται δίπλα σε μαθητές με διαφορετικές μαθησιακές δεξιότητες. Ένας οδηγός, λοιπόν, στα χέρια των εκπαιδευτικών. Ποια είναι τα εργαλεία που περιλαμβάνει;
Σε καμία περίπτωση τα δύο αυτά βιβλία δεν είναι παραμύθια, παρόλο που το εξώφυλλο θα μπορούσε να παραπέμπει σε παραμύθι… Είναι βιβλία οδηγοί για τη δημιουργία οπτικά δομημένων δραστηριοτήτων για παιδιά.
Και τα δύο βιβλία είναι έτσι δομημένα, ώστε ο καθένας, με τις κατάλληλες οδηγίες, να μπορεί να κατασκευάσει τις δραστηριότητες.
Τα βιβλία σας θα μπορούσαν να βοηθήσουν και τους γονείς παιδιών με διαφορετικές μαθησιακές δεξιότητες;
Είναι βιβλία που θα μπορούσαν να βοηθήσουν όλους τους γονείς που θα ήθελαν να ασχοληθούν με τα παιδιά τους δημιουργικά, σαφώς και τους γονείς παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες πάντα βέβαια με την καθοδήγηση ειδικού. Δεν είναι τυχαίο που τα βιβλία αυτά δουλεύονται και από συναδέλφους στα Τμήματα Ένταξης των σχολείων, στις Παράλληλες Στηρίξεις, στα Ειδικά σχολεία, ακόμα και στα νηπιαγωγεία και τους παιδικούς σταθμούς.
Εξηγείστε μας τον τρόπο που θα μπορούσε να αξιοποιήσει ο γονιός ένα τέτοιο εργαλείο. Τι θα του συμβουλεύατε ως Ειδική Παιδαγωγός;
Είναι βιβλία που δίνουν ιδέες σε γονείς να φτιάξουν οι ίδιοι δραστηριότητες για τα παιδιά τους και γιατί όχι μαζί με αυτά. Να παίξουν μαζί. Δίνει οδηγίες βήμα-βημα με εικόνες… Φανταστείτε ένα βιβλίο συνταγών… Δεν έχει εικόνα της συνταγής, τα υλικά, την εκτέλεση βήμα-βήμα και στο τέλος μικρές συμβουλές; Αυτή ακριβώς είναι και η δομή και των δύο βιβλίων. Και έχει γίνει πιο εύκολο ακόμα γιατί περιέχονται cd με εικόνες προς εκτύπωση και έτσι ο γονιός δεν χρειάζεται να ψάξει να βρει τις εικόνες που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της δραστηριότητας. Είναι ένας τρόπος να απασχοληθούν γονείς και παιδιά ευχάριστα. Θα συμβούλευα τους γονείς να τις φτιάξουν μαζί με τα παιδιά τους, να περάσουν ευχάριστα, να γίνουν για λίγο παιδιά και να είναι σίγουροι πως τα παιδιά θα καμαρώνουν για το δικό τους δημιούργημα, θα το ευχαριστηθούν και θα παίζουν με τις ώρες.
Ανάμεσα στις δραστηριότητες που προτείνετε μέσα από τη «Μελίνα» είναι και οι κατασκευές από υλικά που αναφέρετε πιο πάνω και θεωρούμε άχρηστα. Πώς μπορεί, όμως, κάποιος που δεν έχει τις δικές σας γνώσεις και εμπειρία να προσελκύσει το ενδιαφέρον ενός παιδιού με διαφορετικές δεξιότητες;
Το ενδιαφέρον ενός παιδιού μπορεί πολύ εύκολα να ενεργοποιηθεί με το παιχνίδι. Μπορούν να φτιάξουν μαζί με τα παιδιά τις δραστηριότητες. Κάθε σπίτι έχει κουτιά από παπούτσια, κεσεδάκια από γιαούρτι και κρέμες, καπάκια, μπουκάλια προς… εκμετάλλευση!!! Τώρα, αν το παιδί έχει γενικευμένες δυσκολίες ή και δυσκολίες στη μάθηση, τότε ο γονιός καλό θα ήταν να καθοδηγηθεί κατάλληλα από ειδικό.
Η φιλοσοφία της «Μελίνας» στηρίζεται στο πρόγραμμα της Δομημένης Διδασκαλίας (TEACCH). Ποιο είναι αυτό το πρόγραμμα και πόσο διαδεδομένο είναι στη χώρα μας;
Η Δομημένη Διδασκαλία είναι η μέθοδος που χρησιμοποιεί το πρόγραμμα TEACCH (Treatmentand Education of Autistic and Communication Handicapped Children – θεραπεία και εκπαίδευση παιδιών με αυτισμό και διαταραχές επικοινωνίας) για την εκπαίδευση των ατόμων με αυτισμό όλων των ηλικιών, τόσο στο σχολείο και στο σπίτι, όσο και στην κοινότητα. Χαρακτηρίζεται από την οργάνωση του φυσικού περιβάλλοντος της τάξης, από τη δόμηση εξατομικευμένου ημερήσιου προγράμματος, ώστε να είναι προβλέψιμες οι καθημερινές δραστηριότητες του παιδιού, από τη δόμηση ατομικού συστήματος εργασίας (ανάλυση έργου), ώστε να αποκτήσουν τα παιδιά ανεξάρτητη λειτουργικότητα, αλλά και από την οπτική οργάνωση των δραστηριοτήτων και του εκπαιδευτικού υλικού. Η μέθοδος της Δομημένης Διδασκαλίας είναι διαδεδομένη και στην Ελλάδα. Χρησιμοποιείται κυρίως σε Ειδικά Σχολεία (νηπιαγωγεία, δημοτικά, γυμνάσια). Δουλεύεται επίσης τόσο από εργοθεραπευτές και λογοθεραπευτές στα ιδιωτικά τους γραφεία, όσο και από Κέντρα Ειδικής Αγωγής όταν μιλάμε για το κομμάτι της αποκατάστασης. Προσωπικά τις δραστηριότητες της Δομημένης Διδασκαλίας τις έχω δουλέψει και σε παιδιά προσχολικής ηλικίας, σε παιδιά Δημοτικού όλων των τάξεων στα πλαίσια της Παράλληλης Στήριξης, ως διαφορετικό τρόπο μάθησης. Ακόμα και με τις 2 ετών κόρες μου σαν παιχνίδι στο σπίτι μαθαίνοντας τις πρώτες γνώσεις (μεγάλο- μικρό, χρώματα, πού ζουν τα ζώα κτλ) ή με το γιό μου σε μαθήματα του σχολείου όπως γλώσσα, μαθηματικά, γεωγραφία, φυσική.
Συγκρίνοντας την Ελλάδα με άλλες ευρωπαϊκές χώρες μπορούμε να πούμε σήμερα πως είμαστε σε καλό δρόμο σ’ έναν τομέα της εκπαίδευσης που είναι δύσκολος;
Θέλω να είμαι αισιόδοξος άνθρωπος και νομίζω πως είμαστε σε πολύ καλό δρόμο, όσον αφορά την Ειδική Αγωγή στην Ελλάδα. Τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει αξιόλογα πράγματα σε έναν τόσο δύσκολο τομέα εκπαίδευσης όπως είναι αυτός της ειδικής αγωγής.
Θεσμός παράλληλης στήριξης. Τι σημαίνει και σε ποιο ποσοστό λειτουργεί σήμερα στα εκπαιδευτικά μας ιδρύματα;
Ο θεσμός της παράλληλης στήριξης θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά με τον νόμο 3699/2008 περί Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης. Είναι δηλαδή ένας σχετικά καινούριος θεσμός για τα δεδομένα της Ελλάδας. Κατοχυρώνει το δικαίωμα των παιδιών με αναπηρία ή άλλες εκπαιδευτικές ανάγκες να έχουν το δικαίωμα να παρακολουθούν το πρόγραμμα της γενικής τάξης, υποστηριζόμενα από εξειδικευμένους εκπαιδευτικούς. Παρέχεται σε μαθητές που μπορούν, μέσω κατάλληλης ατομικής και εξατομικευμένης υποστήριξης, να παρακολουθήσουν στο σύνολό του το αναλυτικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα της γενικής τάξης, στην οποία ανήκουν. Δεν είναι τυχαίο, ότι η Παράλληλη Στήριξη αποτελεί την πλέον εγκεκριμένη μέθοδο διδασκαλίας για παιδιά με αναπηρία ή άλλες εκπαιδευτικές ανάγκες για τα περισσότερα εκπαιδευτικά συστήματα στην Ευρώπη. Για τη διεθνή επιστημονική κοινότητα της Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης είναι η ιδανικότερη μέθοδος ενσωμάτωσης των παιδιών αυτών, τόσο στο σχολικό περιβάλλον όσο και στο σχολικό κοινωνικό περίγυρο. Ρόλος του εκπαιδευτικού της Παράλληλης Στήριξης είναι να βοηθήσει τον μαθητή να αυτονομηθεί στο σχολικό περιβάλλον και να μπορεί να ανταποκριθεί στη σχολική πραγματικότητα όσο το δυνατόν καλύτερα. Ο εκπαιδευτικός της Παράλληλης στήριξης μπαίνει στην τάξη του παιδιού ή των παιδιών με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες ως δεύτερος εκπαιδευτικός, δηλαδή μαζί με τον εκπαιδευτικό της τάξης. Είναι εκεί για να το στηρίξει καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής διαδικασίας , ακόμα και στα διαλείμματα αν κριθεί αναγκαίο.
Σήμερα στην Ελλάδα ο θεσμός αυτός λειτουργεί σε μεγάλο ποσοστό, είτε ως δημόσια, είτε ως ιδιωτική Παράλληλη Στήριξη. Στη δημόσια Παράλληλη Στήριξη μπορεί να παρατηρηθεί και το φαινόμενο, ο Εκπαιδευτικός της Παράλληλης Στήριξης να πρέπει να στηρίζει πάνω από ένα παιδί, με αποτέλεσμα να μοιράζεται σε περισσότερα σχολεία.
Ως Ειδική Παιδαγωγός, σίγουρα έχετε γνωρίσει ή ασχολείστε με παιδιά με διαφορετικές μαθησιακές δεξιότητες. Πόσο βοηθούν οι εναλλακτικές εξατομικευμένες μέθοδοι στην προσέγγισή τους από τους εκπαιδευτικούς;
Τα τελευταία 17 χρόνια που ασχολούμαι ενεργά στο χώρο της Ειδικής Αγωγής, είτε από τα σχολεία που εργαζόμουν μέχρι το 2010 (Ειδικά Νηπιαγωγεία, Ειδικά Δημοτικά, Παράλληλη Στήριξη σε μαθητή Δημοτικού), είτε από το Παιδοψυχιατρικό Τμήμα του Γενικού νοσοκομείου Παίδων Πεντέλης μέχρι σήμερα, έχω γνωρίσει και ασχοληθεί με πολλά παιδιά με αναπηρία ή με μαθησιακές δυσκολίες. Κάθε παιδί χρήζει παρέμβασης σύμφωνα με τις ατομικές του ανάγκες κάθε φορά. Γι’ αυτό και είναι επιτακτικές πολλές φορές εξατομικευμένες δραστηριότητες, που χρειάζεται να είναι και εναλλακτικές για να κεντρίσουν, τόσο το ενδιαφέρον του παιδιού, όσο και να μπορούν να στοχεύσουν σε κάθε μαθησιακή ανάγκη. Τέτοιες δραστηριότητες είναι και οι δραστηριότητες που παρουσιάζονται στα βιβλία μου. Είναι αποτέλεσμα καθημερινής πρακτικής και εμπειρίας από τη σχολική τάξη. Κατασκευάστηκαν και εφαρμόστηκαν σε παιδιά προσχολικής αγωγής, το 1ο βιβλίο και σε παιδιά Δημοτικού, το 2ο βιβλίο, με διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού και όχι μόνο. Σκοπός τους είναι η ανάπτυξη και η βελτίωση διαφορετικών τομέων λειτουργικότητας, όπως ο οπτικοκινητικός συντονισμός (δηλαδή βοηθά το παιδί να συγχρονίσει κίνηση και οπτική αντίληψη), η λεπτή του κινητικότητα (το παιδί εκπαιδεύεται να χρησιμοποιεί σωστά τα δάχτυλά του, να χειρίζεται με δεξιότητα διάφορα αντικείμενα), οι δεξιότητες ταξινόμησης, ταύτισης, αντιστοίχισης, η αντίληψη και οι γνωστικές δεξιότητες. Επίσης σκοπός τους είναι να κατανοήσουν τα παιδιά βασικές έννοιες όπως ο χρόνος, ο τόπος, η ποσότητα και να μπορέσουν να αφομοιώσουν εύκολα καινούριες γνώσεις «παίζοντας»!!!
Θα μπορούσε ένας εκπαιδευτικός ή ένας γονιός να καταφέρει όλα αυτό που επιθυμεί η «Μελίνα» να προσφέρει σ’ αυτά τα υπέροχα παιδιά αν δεν έχει τη θέληση, κυρίως όμως την ψυχική δύναμη να το κάνει;
Οι δραστηριότητες των βιβλίων είναι με τέτοιο τρόπο δομημένες, ώστε ο καθένας να μπορεί να τις κατασκευάσει, είτε είναι γονέας, είτε είναι εκπαιδευτικός, είτε είναι θεραπευτής, είτε απλά θέλει να ασχοληθεί δημιουργικά με παιδιά. Νομίζω πως θέλει πάντα ψυχική δύναμη και διάθεση να ασχοληθείς με ένα παιδί, όποια ηλικία και να έχει, όποιο θέμα και να αντιμετωπίζει. Ένα παιδί πάντα θα θέλει να παίζει!!
Κλείνοντας την ενδιαφέρουσα συνέντευξή μας θα ήθελα να μας πείτε πώς χαρακτηρίζετε την εμπειρία σας δίπλα σε παιδιά που χρήζουν αντιμετώπισης σύμφωνα με τις ιδιαίτερες ανάγκες και όχι σύμφωνα με τις ανάγκες του μέσου όρου των παιδιών.
Από το Δημοτικό κιόλας ήξερα πως ήθελα να ασχοληθώ με παιδιά. Ήταν όνειρο ζωής. Τώρα πώς ασχολήθηκα με παιδιά με αναπηρία; Μάλλον πάντα μου άρεσε η πρόκληση… Είναι ένας χώρος συγχρόνως δύσκολος, αλλά και γεμάτος εμπειρίες, γεμάτος προκλήσεις. Κάθε μέρα μαθαίνω και εξελίσσομαι. Το σημαντικό εδώ είναι η αλληλεπίδραση που έχεις. Αυτή σε βοηθά να γεμίσεις εμπειρίες! Βέβαια δεν φτάνει μόνο αυτό. Είναι και οι άνθρωποι που επιλέγεις να έχεις δίπλα σου ως συνεργάτες, από τους γονείς μέχρι και τους Ειδικούς. Γιατί ο γονέας είναι συνεργάτης, συνοδοιπόρος στο ταξίδι αυτό. Γιατί ο συνάδελφος είναι το άλλο μισό στην εκπαιδευτική διαδικασία. Γιατί ο Παιδοψυχίατρος, ο Λογοθεραπευτής, ο Εργοθεραπευτής, ο Ψυχολόγος, ο Κοινωνικός Λειτουργός είναι η άλλη επιστημονική σου ματιά
Τέλος θα ήθελα να κάνω και μια αναφορά στην Κα Βάγια Παπαγεωργίου Παιδοψυχίατρο, η οποία έχει επιμεληθεί το 1ο βιβλίο και έχουμε συγγράψει το 2ο μαζί.
Τα βιβλία μπορεί κάποιος να τα προμηθευτεί απευθείας από τον εκδοτικό οίκο «ΡΟΤΟΝΤΑ» στα τηλ 2310212212, και από το ηλεκτρονικό τους κατάστημα www.ipokratis.gr και σ’ όλα τα βιβλιοπωλεία κατόπιν παραγγελίας.
Λίγα λόγια για τους οδηγούς δραστηριοτήτων
Σκοπός του βιβλίου αυτού είναι να παρουσιάσει τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να κατασκευάσει καθένας από εμάς με απλά υλικά, που συνήθως τα θεωρούμε “άχρηστα”, δραστηριότητες πολύ σημαντικές για τη γνωστική εξέλιξη των παιδιών μέσα και έξω από τη σχολική τάξη, ώστε να καλλιεργηθούν σωστά δεξιότητες σημαντικές για την ανάπτυξή τους. Απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς, σε γονείς και σε όσους έχουν απλά τη διάθεση να ασχοληθούν με τα παιδιά δημιουργικά. Οι δραστηριότητες που παρουσιάζονται στο βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας είναι αποτέλεσμα εμπειρίας από τη σχολική τάξη. Δουλεύτηκαν σε παιδιά πρώτης σχολικής και σχολικής ηλικίας, με Διαταραχές του Φάσματος του Αυτισμού και όχι μόνο. Οι δραστηριότητες αυτές έχουν βασιστεί στη Δομημένη Διδασκαλία, όπως εφαρμόζεται στο πρόγραμμα TEACCH, στην Ελληνική πραγματικότητα. Το βιβλίο αυτό είναι κατά βάση πρακτικό. Δείχνει με εικόνες, σκίτσα και απλά βήματα, πόσο εύκολα και γρήγορα μπορείτε να κατασκευάσετε δραστηριότητες καλά οργανωμένες και προσαρμοσμένες στο παιδί και πως με απλούς τρόπους μπορείτε να καλλιεργήσετε σημαντικές δεξιότητες.
Βιογραφικό
Η Μαρτσελλιάννα Χριστοπούλου γεννήθηκε το 1979 στο Τρίερ της Γερμανίας. Παρακολούθησε γερμανικό σχολείο μέχρι τη Β’ Δημοτικού και τελείωσε το Δημοτικό, το Γυμνάσιο και το Λύκειο στον Πύργο Ηλίας απ’ όπου κατάγεται. Σπούδασε στον Βόλο και είναι απόφοιτος του Παιδαγωγικού Τμήματος Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Από τον Σεπτέμβριο του 2003 έως και τον Ιανουάριο του 2010 εργάστηκε σε σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής, σε παράλληλη στήριξη και σε τμήμα ένταξης, κυρίως με παιδιά με διαταραχές του αυτιστικού φάσματος με νοητική καθυστέρηση και κινητικά προβλήματα. Από τον Ιανουάριο του 2010 εργάζεται μόνιμα, ως ειδική παιδαγωγός, στο Παιδοψυχιατρικό Τμήμα του Γενικού Νοσοκομείου Παίδων Πεντέλης.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.