Συγγραφέας του βιβλίου «Αγία οικογένεια» – Εκδόσεις «Γράφημα»
Ένα μεγάλο και θλιβερό κεφάλαιο, αυτό της παιδεραστίας, ανοίγει με την «Αγία οικογένεια» ο Αντώνης Χαριστός. Εκείνο που κάνει ακόμη πιο ενδιαφέρον στον αναγνώστη το μυθιστόρημα του, είναι το γεγονός πως ενώ η ιστορία μας ταξιδεύει αρκετές δεκαετίες πίσω, ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ενεστώτα χρόνο «διότι τα γεγονότα τα οποία συνθέτουν το περιεχόμενο αυτού αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της ανθρώπινης πορείας στο διάβα του χρόνου». Ήρωάς του ο Alfred Johansson που βίωσε τη σωματική και ψυχική εγκληματική φύση του πολιτισμού μέσα από την πνευματική διαπαιδαγώγηση σε καθολικό οικοτροφείο. Θύμα και θύτη τον χαρακτηρίζει, επειδή όπως εξηγεί στο Vivlio-life «έχει υιοθετήσει συγκεκριμένες αρχές ορθολογισμού και αυτές αναπαράγει ο ίδιος. Είναι αδύνατο να διαφύγει από το σύνολο των φύσεων που το κοινωνικό σώμα επέβαλλε».
- «Το μυθιστόρημα με τίτλο Αγία Οικογένεια περιστρέφεται γύρω από την πράξη της παιδεραστίας». Έτσι ξεκινάει η συνοδευτική επιστολή για το νέο σας βιβλίο. Πόσο αντίθετες έννοιες σε μία πρόταση! Μιλήστε μας για την έμπνευση πίσω από τον τίτλο.
Επί της ουσίας, ο τίτλος «Αγία οικογένεια» λαμβάνει υπόψιν του όλες τις παραμέτρους μίας συλλογικής και ατομικής τραγωδίας. Η ιστορία του έργου διαδραματίζεται σε χρόνο ενεστώτα, διότι τα γεγονότα τα οποία συνθέτουν το περιεχόμενο αυτού αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της ανθρώπινης πορείας στο διάβα του χρόνου. Ακόμη κι αν μεταφερόμαστε στο μακρινό 1970, η διαπλοκή προσώπων και καταστάσεων παραμένει επίκαιρη και νοηματοδοτεί τις σχέσεις ανθρώπων και κοινωνικών συμβάσεων. Επρόκειτο για Γόρδιο δεσμό, ο οποίος είναι αδύνατο να διακοπεί, πόσο μάλλον να επουλωθεί. Αφήνεται στη λήθη και κάθε τόσο ανακινείται στην επιφάνεια της ειδησεογραφίας, με τελικό σκοπό να επιβεβαιώσει η συλλογική συνείδηση την ηθική διάστασή της, στιγματίζοντας τις ενέργειες προσώπων, όχι όμως και τις δικές της ευθύνες. Οι τελευταίες κρύβονται επιμελώς πίσω από την έννοια της ιδιωτικότητας. Ο δημόσιος χώρος κατασκευάζει τον αντίστοιχο λόγο, προσαρμοσμένο στις απαιτήσεις νομιμοποίησης του εκάστοτε ιδεολογικού αφηγήματος. Η «Αγία οικογένεια» εξετάζει όλες αυτές τις πτυχές της συλλογικότητας που ονομάζεται πολιτισμός. - «Η Αγία Οικογένεια αποτελεί την τρίτη οπτική διάσταση της ηθικής» διευκρινίζετε. Εξηγείστε μας την πρόταση.
Πράγματι, εξετάζει τους δύο βασικούς πυλώνες του πολιτισμού, αυτούς του δημόσιου και του ιδιωτικού χώρου/λόγου. Αποτέλεσμα της ώσμωσης των δύο αυτών αλληλεπιδράσεων αποτελεί η ατομική ηθική. Το άτομο διαπλάθεται και διαμορφώνεται μέσα από φορείς συλλογικής ιδεολογίας. Από τη γέννησή του καλείται να υιοθετήσει και με τη σειρά του να αναπαράγει σειρά από μορφές και όψεις της κυρίαρχης ιδεολογίας, όπως ακριβώς μορφοποιείται σε επίπεδο παραγωγικών σχέσεων και ιδιοκτησίας. Με την έννοια της τελευταίας, δεν αναφέρομαι στις νομικές κατοχυρώσεις και διαστάσεις, αλλά στην αισθητική αντίληψη αυτής, όπως ακριβώς εκπαιδεύει τα άτομα στην προέκταση της εισχώρησης στο πεδίο πολλαπλών εξουσιών και δεσμεύσεων. Το υποκείμενο του συλλογικού αφηγήματος εκπαιδεύεται να «κατέχει», ακόμη και όταν δεν διαθέτει καμία υλική εφαρμογή. Η αντίληψη της δύναμης εξουσίας έναντι τρίτων είναι ισχυρότερη από τη νομική κατοχή υλικών πραγμάτων. Η ιδιοκτησία, ως αισθητική και ως ιδεολογία, καταλήγει να συγκροτεί την εξουσία στο πλέγμα των ανθρωπίνων σχέσεων. Αυτή ακριβώς την οπτική μεταφέρει η Αγία οικογένεια στον αναγνώστη. Δείχνει τον ολικό εγκλωβισμό του στα πλαίσια αυτής και της νοοτροπίας στην οποία ανδρώνεται το άτομο στα όρια του πολιτισμού και της θέσμισης αυτού. - Σουηδία, 1970. Εκεί μας ταξιδεύετε με το μυθιστόρημά σας. Βάλτε μας στο κλίμα της βαριάς υπόθεσης που πραγματεύεστε.
Μεταφερόμαστε στο Σουηδικό μοντέλο ισορροπίας ανάμεσα στις χώρες του «υπαρκτού» σοσιαλισμού και τις χώρες του οικονομικού φιλελευθερισμού. Επί της ουσίας, η Σουηδία προβάλλεται στο προσκήνιο ως ο «τρίτος δρόμος» της ευημερίας και της κοινωνικής ευθύνης. Καταγγέλλω ως ψευδαίσθηση αυτήν την αντίληψη. Οι δομές της κοινωνικής πραγματικότητας διαμορφώνονται στο πεδίο των παραγωγικών και ιδιοκτησιακών σχέσεων. Αμέσως επόμενο στάδιο η διαμόρφωση σειράς ρόλων και ιδιοτήτων τα οποία ενεργοποιούνται σε μία αναπαραγωγική διαδικασία προκειμένου να επιβεβαιώνονται κάθε στιγμή οι οικονομικές προτεραιότητες της συλλογικής κλίμακας αξιών. Το άτομο έχει εξαφανιστεί από τον χάρτη των επιθυμιών. Δεν υπήρξε ποτέ κυρίαρχος των επιθυμιών αυτών. Πάντοτε κατανάλωνε τις προοπτικές που το σύνολο των οικονομικών δομών τού επέβαλλαν ως προαπαιτούμενα συμμετοχής στη συλλογική ταυτότητα. Αντίστοιχα, η Σουηδία της δεκαετίας του 1970, δεν είναι το παράδειγμα κοινωνικής ισορροπίας, αλλά η εικόνα του πίνακα στον οποίο συρρικνώνεται η εγκληματική φύση της ανθρώπινης ιστορίας και του πολιτισμού αυτής. Οι κοινωνικές δομές εξαλείφουν το δρων υποκείμενο. Κατασκευάζουν την ομοιομορφία των σχέσεων αποδοχής και υιοθέτησης των κεντρικών ορισμών, που η έννοια της «κατοχής» επιβάλλει. Κατέχω θέση υπεροχής μέσα από τις καθημερινές ανθρώπινες σχέσεις, σημαίνει ότι μετατρέπομαι ασυνείδητα σε αναπόσπαστο τμήμα της κυρίαρχης εξουσίας (και των πολλαπλών παράλληλων μικρο-εξουσιών), την ιδεολογίας της οποίας ασπάζομαι και προβάλλω ως προσωπική στάση ζωής. Εάν συνειδητοποιήσει κανείς αυτήν την οπτική, διαπιστώνει το μεγαλείο εκμηδένισης του ατόμου. - «Θύμα και θύτης συμπλέκονται με επίκεντρο την καθολική εκκλησία και μία κοινωνία η οποία κατασκευάζει ρόλους και πρότυπα στον δημόσιο χώρο/λόγο, υπονομεύοντας βάναυσα την υποκειμενική διάσταση της βούλησης» γράφετε. Ας γνωρίσουμε, λοιπόν, το θύμα και τον θύτη του.
Ο Alfred Johansson είναι τόσο θύμα όσο και θύτης. Βίωσε τη σωματική και ψυχική εγκληματική φύση του πολιτισμού μέσα από την πνευματική διαπαιδαγώγηση σε καθολικό οικοτροφείο. Για να φτάσουμε στο σημείο εκείνο, έχει προηγηθεί ο συστηματικός εξευτελισμός από τη μητέρα, η οποία με τη σειρά της, θρησκόληπτη και χειραγωγούμενη, επιβάλλει με τρόπο βάναυσο στο παιδί της τα κενά της ψυχολογικής πίεσης που η ίδια υπέστη. Με άλλα λόγια, επρόκειτο για μία αλυσίδα διαρκούς υπονόμευσης της ανθρώπινης φύσης. Θα βιώσει ο ήρωας την υπονόμευση της προσωπικότητάς του, μέσα από τον οικογενειακό έλεγχο του σώματος και την πνευματική καθοδήγηση (σώμα και πνεύμα) στο οικοτροφείο της καθολικής εκκλησίας, καθοδήγηση η οποία θα επενδύσει στη ματαίωση των προσδοκιών ανεξαρτησίας του ατόμου και θα μεταφέρει την ηθική διάπλαση μόνο στο επίπεδο του πνευματικού ελέγχου, αφήνοντας το σώμα να αναπτυχθεί υπό συνθήκες αυτο-ελέγχου. Πλέον, το άτομο έχει υιοθετήσει συγκεκριμένες αρχές ορθολογισμού και αυτές αναπαράγει ο ίδιος. Είναι αδύνατο να διαφύγει από το σύνολο των φύσεων που το κοινωνικό σώμα επέβαλλε. - Alfred Johansson. Η πληροφορία που μας δίνετε για τον ήρωά σας, είναι πως «μένει μετέωρος ανάμεσα στην αλήθεια και την ψευδαίσθηση». Τι κρύβεται, αλήθεια, ανάμεσα στις δυο έννοιες;
Στη βάση της πραγματικής φύσης του ήρωα, κυριαρχεί η γνώση που του έχουν μεταδώσει και την οποία έχει υιοθετήσει ως στάση ζωή και από την άλλη πλευρά, πολλαπλασιάζεται σε μεγέθυνση η ατομική ανάγνωση της ιστορίας, άμεσα συνδεδεμένης με την κοινωνική πραγματικότητα. Αλήθεια και ψευδαίσθηση δεν σημαίνουν απολύτως τίποτε για τον ίδιο και τις επιλογές του. Πότε ακροβατεί στην άκρη τής μίας πλευράς και πότε στην άκρη τής άλλης πλευράς, δεν κατανοεί την αξία της αλήθειας, διότι αυτή την γνωρίζει περιεχόμενο και ταυτότητα. Αποκτά τόσο περιεχόμενο όσο και ταυτότητα, μέσα από τις ανάγκες κάθε στιγμής. Αλλάζει και μεταβάλει τα δεδομένα στη βάση των επιθυμιών ικανοποίησης των ψυχολογικών κενών, που διαπιστώνονται στη συνείδηση του πρωταγωνιστή. - Ο πρωταγωνιστής σας είναι αναγνωρισμένος για τα αποτελέσματα της τελευταίας του επιστημονικής έρευνας. Δώστε μας έναν τίτλο που θα μας βάλει στον κόσμο αυτής της έρευνας.
Η επεξεργασία πόσιμου νερού στη Στοκχόλμη έχει κατηγορηθεί ότι ευθύνεται για προβλήματα τα οποία προκαλεί σε νεαρά άτομα ηλικίας έως έξι ή επτά ετών, γεγονός το οποίο θα κινητοποιήσει τις Αρχές προς επίλυσή του. Ο Alfred Johannson θα είναι από τους ερευνητές της ιατρικής κοινότητας που θα συνεισφέρουν στις επιστημονικές έρευνες. Το νερό, καθώς θα συνδεθεί με απόβλητα των βιομηχανικών μονάδων ευθύνεται και σειρά θανάτων και μολύνσεων. Θα βρεθεί επιφανειακή βιομηχανική λύση αντιμετώπισης των προβλημάτων, δίχως να θιγεί η ρίζα του προβλήματος. - «Βυθισμένος σε ένα σύμπλεγμα διανοητικού, ψυχικού και συναισθηματικού ευνουχισμού». Σ΄αυτή την κατάσταση μας παραδίδετε τον ήρωά σας. Πόσο εύκολο ήταν για σας να ψυχογραφήσετε αυτόν τον δύσκολο χαρακτήρα;
Είχαν προηγηθεί δύο χρόνια εντατικής μελέτης, επίσκεψης σε ψυχιατρικό ίδρυμα, έρευνας σε βιβλιογραφικό υλικό και εκτενείς συζητήσεις με ψυχιάτρους. Το συνολικό αποτέλεσμα της ύλης που συγκεντρώθηκε δημιούργησε τον χαρακτήρα που αναπτύσσεται στο έργο. Υπήρξαν πολλαπλές συγκρούσεις στο εσωτερικό του εαυτού μου μέχρις ότου ολοκληρώσω την ιστορία. Δεν θα ηρεμούσα, ωστόσο, εάν δεν έγραφα το συγκεκριμένο έργο, κι αν δεν έθιγα τις συγκεκριμένες οπτικές. - Τα τελευταία χρόνια έχουν δει το φως της δημοσιότητας συγκλονιστικές εκθέσεις για την καθολική εκκλησία. Πιστεύετε πως η δημοσιοποίηση τέτοιων ιστοριών, μέσα και από λογοτεχνικά κείμενα, μπορούν να λειτουργήσουν αποτρεπτικά για κάτι ανάλογο στο μέλλον;
Προφανώς και όχι. Η φύση της ανθρώπινης κοινωνίας, ήδη από τις πρωτόγονες μορφές της, βασίστηκε σε σύμβολα και σχέσεις εξουσίας με αφετηρία την ιδιοκτησία. Δεν τέθηκε ποτέ ο άνθρωπος στο επίκεντρο του αφηγήματος. Υπήρξε πάντοτε εργαλείο αναπαραγωγής και κυρίαρχων σχέσεων όπως διαμορφώνονταν στις εκάστοτε παραγωγικές σχέσεις, υποταγμένος στις ανάγκες της φύσης. Έχει οικοδομήσει μία πραγματικότητα από την οποία έχει εκλείψει η απλότητα της ανθρώπινης παρουσίας. Η τελευταία ορίζεται σύμφωνα με τους κοινωνικούς ρόλους και τις ιδιότητες-συμβάσεις που η κοινωνία αναγνωρίζει ως αποδεκτές στη νομική τους διάσταση. Αυτή η φύση αδιεξόδου έχει εγκολπωθεί στη συνείδηση και κληρονομείται από γενιά σε γενιά. - «Οι ρόλοι, τους οποίους υπηρετεί ο πρωταγωνιστής, κατασκευάστηκαν δίχως και πριν από εκείνον, για εκείνον και θα συνεχίσουν να αναπαράγονται και μετά από εκείνον». Είναι ίσως η πρόταση που καταδεικνύει τη θλιβερή πραγματικότητα. Σε συνέχεια, λοιπόν, της προηγούμενης ερώτησης πόσο αισιόδοξος είστε για το μέλλον;
Εάν αναφέρεστε στο μέλλον του ανθρώπινου πολιτισμού δεν είμαι αισιόδοξος. Επρόκειτο για φαύλο κύκλο ήττας του ανθρώπινου είδους και η εγκληματική φύση του πολιτισμού, όπως έχει αναπτυχθεί στη βάση των σχέσεων ιδιοκτησίας, θα καταλήγει πάντοτε στην διάψευση όλων όσων επιδιώκουν να αντικρίσουν το μέλλον με αισιοδοξία.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Σουηδία, 1970. Ο Alfred Johansson, παιδίατρος, αναγνωρισμένος για τα αποτελέσματα της τελευταίας του επιστημονικής έρευνας, καλείται να παρέμβει στο δημόσιο λόγο και να στρατευτεί με την καθολική εκκλησία, σε νομοθέτημα του κόμματος των Χριστιανοκοινωνιστών που επιβάλλει τον έλεγχο και τον περιορισμό των αμβλώσεων. Μέσα απ’ το ξεδίπλωμα της προσωπικής του ιστορίας, τα τραύματα του παρελθόντος καθορίζουν το παρόν και τον εξωθούν στην αυτοκριτική και την αναζήτηση της αληθινής του ταυτότητας. Βυθισμένος σε ένα σύμπλεγμα διανοητικού, ψυχικού και συναισθηματικού ευνουχισμού, ήδη από τα χρόνια κατά τα οποία υπήρξε οικότροφος σε καθολικό σχολείο, μένει μετέωρος ανάμεσα στην αλήθεια και την ψευδαίσθηση. Αγγίζει τα όρια της ηθικής και καταλήγει να αναπαράγει τις ίδιες μορφές βίας και εξουσιαστικής επιβολής.
Βιογραφικό
O Αντώνης Χαριστός γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 1988. Είναι φιλόλογος και δημοσιογράφος, απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ. Ιδρυτικό μέλος της Υπερρεαλιστικής Ομάδας Θεσσαλονίκης από το Μάιο του 2018 (Πλέον έχει μετασχηματιστεί σε Φιλολογικό Όμιλο Θεσσαλονίκης). Έχει εκδώσει τέσσερα έργα πεζογραφίας: τις νουβέλες «Τέσσερις ανάσες ελευθερίας» (εκδ. Άλλωστε, Αθήνα, 2016), «μποστάνι Δημοκρατίας» (εκδ. Γράφημα, Θεσσαλονίκη 2020) και τα μυθιστορήματα «Μέρες νηστείας» (εκδ. Ρώμη, Θεσσαλονίκη, 2018) και «Οι μαστοί των Αθηνών» (εκδ. Γράφημα, Θεσσαλονίκη 2021). Παράλληλα, έχει εκδώσει τα θεωρητικά έργα «Μανιφέστο Ανθρωπιστικής Τέχνης» (εκδ. Ρώμη, Θεσσαλονίκη, 2018) και «Υπερρεαλισμός και αυτονόμηση των ιδεών. Για μία νέα κατασκευή της παράδοσης» (εκδ. Ρώμη, Θεσσαλονίκη 2019). Ακόμη έχει εκδώσει τις λογοτεχνικές μελέτες «Ο πεσιμισμός είναι ανθρωπισμός. Η περίπτωση του ποιητού Κώστα Καρυωτάκη» (εκδ. Γράφημα, Θεσσαλονίκη 2020) και «Η λογοτεχνία της ευθύνης. Ιστορία και ταυτότητα στη λογοτεχνική κίνηση του ’30. Ο ρόλος του Άγγελου Τερζάκη» (εκδ. Γράφημα, Θεσσαλονίκη 2021). Το πρώτο του θεατρικό έργο με τίτλο «Ο δακτυλογράφος» κυκλοφόρησε τον Ιούλιο του 2021 επίσης από τις εκδόσεις Γράφημα. Έχει επιμεληθεί το σενάριο και τα κείμενα στις ταινίες μικρού μήκους της Υπερρεαλιστικής Ομάδας Θεσσαλονίκης «Επιθυμώ», «Πολφός αίματος» καθώς και σενάριο-σκηνοθεσία στην ταινία μικρού μήκους «Ομ/φαλλός Κολπορραγίας». Είναι αρχισυντάκτης στο τριμηνιαίο «Λογοτεχνικό Δελτίο» όργανο του Φιλολογικού Ομίλου Θεσσαλονίκης, συλλογική έκδοση πεζογραφικού, ποιητικού και κριτικού λόγου αντίστοιχα. Επιμελητής του συλλογικού Ανθολογίου «Φωτοσκιάσεις» και «Αντιστίκσεις» της Υπερρεαλιστικής Ομάδας Θεσσαλονίκης, «Εποπτείες» του Φιλολογικού Ομίλου Θεσσαλονίκης καθώς και του συλλογικού μυθιστορήματος «Δανδής και Ονειροπόλος». Είναι μέλος της Εθνικής Εταιρείας των Ελλήνων Λογοτεχνών, της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων και της Εταιρείας Γραμμάτων και Τεχνών Πειραιά. Ως κριτικός θεάτρου και λογοτεχνίας, δημοσιεύει τακτικά αναφορές στον διαδικτυακό χώρο πολιτισμού tetragwno.gr. Είναι επίσημος επιμελητής ποίησης και πεζογραφίας των εκδόσεων Γράφημα.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.