ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: Κατερίνα Λιβιτσάνου Ντάνου

Τον Ιούλιο του 2023 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις fagotto books το βιβλίο του λευκαδίτη Παναγιώτη Σκληρού με τίτλο “μικρές λευκαδίτικες Ιστορίες” και παρουσιάστηκε αρχές Σεπτέμβρη στο Κηποθέατρο ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΙΚΕΛΙΑΝΟΣ της Λευκάδας με πολύ μεγάλη επιτυχία. Όπως αναφέρεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου “ο Παναγιώτης Σκληρός με απλή κατανοητή γραφή μάς μεταφέρει γεγονότα, προσωπικές καταστάσεις και επαγγέλματα της καθημερινής ζωής των κατοίκων της Λευκάδας του ’50 μέχρι ’70 και μάλιστα με τέτοιον τρόπο, ώστε ο αναγνώστης να γίνεται ο ίδιος συμμέτοχος στα δρώμενα, φέρνοντας στη σκέψη του ανάλογες περιστάσεις που έζησε ο ίδιος ή άκουσε να λένε”.


Στις 280 σελίδες του βιβλίου αρκετές φωτογραφίες που παραθέτονται κάνουν πιο κατανοητό το περιεχόμενο των ιστοριών και πιο ευχάριστη την περιδιάβασή τους. Στον πρόλογο ο Ν. Κ. Κατηφόρης αναφέρει “ο Παναγιώτης Σκληρός πραγματοποίησε το επιβαλλόμενο. Στο παρόν βιβλίο, καλαίσθητο επίτευγμα του αυτόχθονος εκδότη Νίκου Θερμού, συγκέντρωσε τα κατά καιρούς δημοσιεύματά του, πλαισιωμένα μάλιστα με καλοδιαλεγμένη εικονογράφηση. Δημοσιεύματα που δεν έπρεπε να διαπιστευτούν στην τυχαιότητα ή να γίνουν σκορποχώρι”. Στην εισαγωγή που ακολουθεί ο Παναγιώτης Σκληρός εξηγεί πώς έγινε το βιβλίο, δίνει μήνυμα αισιοδοξίας για το μέλλον αυτού του τόπου, ευχαριστεί όσους τον βοήθησαν και τον παρότρυναν να το γράψει και τονίζει πως “είναι μια κατάθεση στους γονείς του, αλλά και σε όλους τους κοντινούς του συγγενείς, που του έδωσαν ένα τσαμπί σταφύλι να ξεραθυμίσει”.

Στις 31 λευκαδίτικες ιστορίες τα θέματα είναι πολλά, όσα έχουν μείνει ανεξίτηλα στη μνήμη του ή του διηγήθηκαν άλλοι: η ζεστή σχέση των γειτόνων, ο τόπος της Βασιλικής (ιδιαίτερης πατρίδας του), η τοπική ενδυμασία και οι ποικίλες ασχολίες των γυναικών, η τέχνη και η σημασία της φωτογραφίας, η αγάπη για τα λουλούδια και τις περιποιημένες αυλές, τα ματζούνια της περιοχής, ο μόχθος των ανδρών στο σκάψιμο για την καλλιέργεια της γης στη Λευκάδα και απέναντι, ο θερισμός των σιτηρών και το αλώνισμα, οι πραματευτάδες, οι σαγματοποιοί, ο πλούτος του κάμπου της Βασιλικής, ο ρόλος του λιμανιού (το εμπόριο και τα ταξίδια στα γύρω νησιά), η τέχνη για τα καρβουνοκάμινα και τα ασβεστοκάμινα, περιστατικά για το ψάρεμα, περιπέτειες και στερήσεις των παιδιών και η ενασχόλησή τους με το ποδόσφαιρο, η ξεχωριστή ζωή κάποιων που ξενιτεύτηκαν και επέστρεψαν στον τόπο, οι οβριές, οι πανσέδες, τα δαφνόφυλλα, τα ψημένα καλαμπόκια, οι τράτες και οι τρατολόγοι, η “ΔΟΞΑ” της Βασιλικής, τα πολύσπόρια, οι γιορτές (Χριστούγεννα, της Παναγίας, ο Ευαγγελισμός, το Πάσχα, οι ονομαστικές γιορτές), η παρέλαση, η οικογένειά του και τέλος η μητέρα του. Ιδιαίτερα πρόσεξα το ιδιόχειρο σημείωμα της μάνας (σελίδα 268) και το περιεχόμενό του, καθώς και τα δώρα της στις εγγονές της “αυτά έχω, αυτά σας δίνω με την ευχή μου” (σελίδα 271).

Διάβασα το βιβλίο με συγκίνηση και νοσταλγία για τον κόσμο που ο χρόνος άφησε πίσω του. Αφηγηματικά κείμενα, γραμμένα σε πρώτο Ενικό πρόσωπο, με απλή και εύληπτη γλώσσα (στο τέλος του βιβλίου υπάρχει γλωσσάρι για τη λευκαδίτικη ιδιόλεκτο), που μου θύμισαν και τα δικά μου παιδικά χρόνια, με ανάλογα βιώματα, νοσταλγία και πολλή αγάπη. Ένας ευλογημένος τόπος με ανθρώπους έντιμους και βιοπαλαιστές, πληροφορίες χρήσιμες λαογραφικού κυρίως περιεχομένου, για να μη χαθούν στο πέρασμα του χρόνου, να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νεότεροι. Ευχαριστώ το συντοπίτη μου Παναγιώτη Σκληρό για τα συναισθήματα που μου προκάλεσε, διαβάζοντας το βιβλίο και περιμένω κι άλλες αναλόγου περιεχομένου ιστορίες.