Συγγραφέας του βιβλίου «Τιρκουάζ» – Εκδόσεις «Ψυχογιός»

Ένα «Τιρκουάζ» βιβλίο. Ένα βιβλίο, το οποίο η Ρένα Ρώσση – Ζαΐρη εμπνεύστηκε από τις ιστορίες αναγνωστών, που ένιωσαν την ανάγκη να της ανοίξουν την καρδιά τους. Ένα βιβλίο που καταπιάνεται με τις σχέσεις των γονιών – παιδιών και ασχολείται με το τέρας του ρατσισμού και το τέρας της παιδικής κακοποίησης. Ένα βιβλίο πλημμυρισμένο από συναισθήματα. Βγαλμένο από την ίδια τη ζωή που συνήθως γράφει συναρπαστικά σενάρια. Τρεις αδερφές είναι οι ηρωίδες της. Η Ερατώ, η Κλέλια και η Μάιρα. «Είναι ετεροθαλείς αδελφές και η σχέση τους είναι ανάλογη με τον τρόπο που μεγάλωσαν», λέει στο Vivlio-life η συγγραφέας. Δίπλα τους ένας άντρας. Ο Στέφανος. Τη μία αδερφή την παντρεύτηκε. Την άλλη την ερωτεύτηκε. Την τρίτη τη βίασε…

Δεν είναι τυχαίος ο τίτλος του βιβλίου σας. Ένα όμορφο δαχτυλίδι, στολισμένο με μια τιρκουάζ άκουα μαρίνα, δεμένη με λευκόχρυσο, κληρονομήσατε από τη μητέρα σας και όλοι καταλαβαίνουμε πως τη φυλάτε σαν κόρη οφθαλμού. Περιγράψτε μας τη στιγμή που αποφασίσατε ότι θα αποτελέσει και τίτλο του βιβλίου σας.
Από τη μητέρα μου κληρονόμησα ένα και μοναδικό πανέμορφο δαχτυλίδι. Μια τιρκουάζ άκουα μαρίνα, δεμένη με χρυσό. Κληρονόμησα και την αγάπη της για τη θάλασσα. Από ό,τι μου λένε για εκείνη. Δε τη γνώρισα.
Λατρεύω το γαλάζιο, το τιρκουάζ, όλες τις αποχρώσεις του μπλε. Όλοι προτιμάμε κάποιο χρώμα. Παίζουν με την ψυχολογία μας τα χρώματα, φτιάχνουν ή χαλάνε τη διάθεσή μας.
Η ζωή μας είναι σαν ένα καλειδοσκόπιο γεμάτο εικόνες και το χρώμα τους φαίνεται πως κρατά όμηρο τα συναισθήματά μας, επηρεάζοντας ακόμα και τις πράξεις μας. Η επίδραση των χρωμάτων στην ανθρώπινη ψυχολογία που πολλές φορές απορρέουν από προσωπικά βιώματα και συνοδεύονται από δυνατά συναισθηματικά φορτία, παραμένει ακόμα αναπάντητο ερώτημα.
Η επίδραση των χρωμάτων στην ψυχολογία, αλλά και στην ίδια τη ζωή των ηρώων του «Τιρκουάζ», είναι καταλυτική. Το μυθιστόρημα το εμπνεύστηκα από τα πόσα πολλά «γράμματα-πληγές» που έχω διαβάσει και διαβάζω καθημερινά από τους αναγνώστες μου. Τους αναγνώστες φίλους μου, που μου ανοίγουν την καρδιά τους και μου μιλούν για τα τραύματα της παιδικής τους ηλικίας που έπαιξαν εξέχοντα ρόλο στην προσωπικότητά τους.

«Βούτηξα σε μια θάλασσα τιρκουάζ, παλεύοντας να ξεσκεπάσω σχέσεις γονέων – παιδιών», διαβάζω. Θα ήθελα να μείνουμε στη λέξη «ξεσκεπάσω», καθώς από τις πρώτες κιόλας σελίδες αντιλαμβανόμαστε πως κάποιοι ήρωές σας κρύβουν καλά το πρόσωπό τους.
Κι έτσι άφησα ελεύθερο τον εαυτό μου να με παρασύρουν τα χρώματα σε αυτό το μυθιστόρημα. Και τα συναισθήματα. Ναι, βούτηξα σε μια θάλασσα τιρκουάζ παλεύοντας να ξεσκεπάσω σχέσεις γονέα-παιδιού, να ανιχνεύσω συμπεριφορές, επιπτώσεις, τραύματα. Τα μυστικά και τα ψέματα, τις συναισθηματικές ελλείψεις, την ίδια την αλήθεια που κρυβόταν πίσω από τις κλειστές πόρτες των σπιτιών όπου μεγάλωσαν οι ήρωές μου.
Πολλοί γονείς μεταφέρουν αυτά τα τραύματα, κρύβουν ανείπωτα μυστικά, κρύβουν πληγές της παιδικής τους ηλικίας. Άλλες επουλώνονται, άλλες όχι… Από τη μια οι γονείς που παίζουν σωστά τον ρόλο τους, από την άλλοι οι τοξικοί γονείς.
Το παιδί μας φέρνει αντιμέτωπους με το παρελθόν μας. Για να το προστατεύσουμε πρέπει να αγαπήσουμε τον εαυτό μας.
Όταν η μητέρα, όταν ο πατέρας αγκαλιάσει το παιδί του, όταν του πει «Σ’ αγαπώ», γιατρεύει τις όποιες πληγές, τις όποιες στενοχώριες, τα άγχη του. Ηρεμεί ό,τι κι αν το έχει τρομοκρατήσει κι αφήνει αποτυπώματα αγάπης στην ψυχή του, αποτυπώματα που κρατάνε μια ζωή.
Πάλεψα να ακουμπήσω στην αγκαλιά σας ένα μυθιστόρημα που προσπαθεί να βουτήξει σε περιπέτειες ζωής, άδυτα ψυχής. Σας προτρέπει να απαλλαγείτε από τις συναισθηματικές πληγές της παιδικής σας ηλικίας.
Να μην καταπιέζετε όλα όσα νιώθετε. Να αφαιρέσετε τη μάσκα, να παρουσιάσετε το αληθινό πρόσωπό σας.
«Εκφράστε τα συναισθήματά σας», φωνάζει, «Μη θάβετε τον θυμό και τον φόβο σας. Διαταράξτε τις ισορροπίες, μην αποξενώνεστε. Κανένας μας δεν είναι παγιδευμένος. Μας αξίζει μια ζωή πλημμυρισμένη ομορφιά κι εσωτερική ισορροπία. Ακολουθήστε το χρώμα της δικής σας καρδιάς».
Πιστεύω πως πρέπει να γίνουμε όλοι πρωταγωνιστές της ζωής μας, να μην αφήσουμε κανέναν άλλο να καταλάβει τη θέση που μας ανήκει.

Τρεις αδερφές: Η δύστροπη Ερατώ, η δυναμική Κλέλια και η ντελικάτη Μάιρα. Μιλήστε μας για την μεταξύ τους σχέση.
Είναι ετεροθαλείς αδελφές και η σχέση τους είναι ανάλογη με τον τρόπο που μεγάλωσαν.
Κλέλια: Η μητέρα της είναι φίλη της. Έχει υιοθετήσει μια ενοχική κι ελαστική σχέση απέναντί της, δεν της λέει ποτέ, «όχι». Μοιράζεται μαζί της τα ενήλικα μυστικά της, μπερδεύει τον ρόλο της, ζητάει τις συμβουλές της. Δεν έμαθε ποτέ πως ο γονέας οφείλει να φροντίζει και να ανατρέφει το παιδί, να ασκεί τον έλεγχο, έργο ταυτόσημο με την έννοια της ευθύνης. Δεν είναι ισότιμη η σχέση. Το παιδί δεν μπορεί να παίξει τον ρόλο του φίλου, δε διαθέτει τη συναισθηματική και πνευματική ικανότητα. Κι έχει απόλυτη ανάγκη από προκαθορισμένα όρια, από κανόνες κι ένα σταθερό περιβάλλον.
Ερατώ: Μεγαλώνει δίπλα σε έναν πατέρα-πορτοφόλι.Τη σπρώχνει να πιστέψει πως το χρήμα εξαγοράζει τα πάντα. Δεν τη διδάσκει με τη συμπεριφορά και με τις πράξεις του πως όλα στη ζωή έχουν τις συνέπειές τους. Την πείθει πως ο πλούτος σε κάνει καλύτερο από όλους τους άλλους. Κι έτσι δε μαθαίνει πως πρέπει να αγωνιστεί για να κάνει πραγματικότητα τα όνειρά της. Μόνο όταν ενηλικιωθεί, όταν πονέσει και πληγωθεί, συνειδητοποιεί, πως ναι, το χρήμα τα νικάει όλα. Εκτός από τις αλήθειες μας. Το χρήμα κρύβεται όταν ανατέλλει ο ήλιος γιατί φοβάται το φως. Κι αποφεύγει να αντικρίσει τα λουλούδια, γιατί δεν έχει άρωμα. Είναι ψεύτικο.
Μάιρα: Ηρωίδα λατρεμένη, κορίτσι, κοριτσάκι με τα χρυσά μαλλιά. Ένα αγγελικό πλάσμα που λατρεύει τα λουλούδια που διαισθάνεται, που «διαβάζει» ακόμα και τους ανθρώπους. Χωρίζει κι ενώνει όλους τους υπόλοιπους ήρωες, πληγώνεται και τραυματίζεται ψυχολογικά από αυτούς. Είναι ταυτόσημη με την αγάπη, είναι η ίδια η αγάπη προσωποποιημένη. Κατέβηκε σε αυτή τη γη για έναν και μοναδικό λόγο. Για να γλυκάνει τους άλλους.

Ερχόμαστε στον Στέφανο. Η σχέση του με τις τρεις ηρωίδες σας, άμεση και το γνωρίζουμε εξαρχής διαβάζοντας το οπισθόφυλλο. «Τη μία την παντρεύτηκε. Την άλλη την ερωτεύτηκε. Την τρίτη τη βίασε». Αμέσως η εξωτική «γεύση» του τιρκουάζ αποκτά μια πίκρα στο στόμα. Αν σας ζητούσα να τον ζωγραφίσετε, ποιο χρώμα της παλέτας θα χρησιμοποιούσατε;
Φυσικά το γκρίζο.
Στέφανος: Ένα αγόρι που μεγαλώνει κοντά σε έναν άντρα που θεωρεί το αντρικό φύλο ανώτερο από το γυναικείο, που αντικρίζει τη γυναίκα ως σκεύος ηδονής και φέρεται ανάλογα. Τον αντιγράφει τον πατέρα του. Κι ο δρόμος της δυστυχίας είναι ανοιχτός μπροστά του, ένας δρόμος πλημμυρισμένος συναισθηματικά προβλήματα. Η πληγωμένη αυτοεκτίμησή του τον οδηγεί σε συμπεριφορές αυτοκαταστροφικές. Η ανελέητη σκληρότητα του πατέρα του έχει μεταφερθεί και σε εκείνον. Τον εξωθεί να συμπεριφερθεί το ίδιο ανελέητα στον εαυτό του και στους άλλους, να μεταμορφωθεί σε έναν ενήλικα πλημμυρισμένο κακία.
Στο διάβα της ζωής του, ερωτεύτηκε με πάθος, αγάπησε με όλο του το είναι μια γυναίκα. Εξερεύνησε τα προσωπικά του όρια μαζί της, ήρθε για πρώτη φορά στη ζωή του αντιμέτωπος με τα συναισθήματά του.
Πίστεψε σε εκείνη. Πίστεψε στη δύναμή της να τον αλλάξει. Λαχταρούσε να τον γλιτώσει από τα σκοτάδια του. Έτοιμος ήταν να θρυμματίσει τον πάγο της καρδιάς του. Γεύτηκε παραδεισένιες στιγμές μαζί της και μετά την έχασε. Νόμιζε πως προδόθηκε. Όσο κι αν πάλεψε, δεν μπόρεσε να την ξεπεράσει. Εκείνη η γυναίκα ήταν το απωθημένο του. Χίλια δύο συναισθήματα πυροδοτήθηκαν μέσα του. Η απόρριψή της τον πόνεσε. Δεν μπόρεσε να την εκλογικεύσει. Κι έτσι προσπάθησε να την εκδικηθεί.

Άνθρωποι με τον χαρακτήρα του Στέφανου, δυστυχώς, υπάρχουν γύρω μας πολλοί. Πώς υποδέχτηκαν οι αναγνώστες σας αυτόν τον άντρα;
Στην αρχή τον μίσησαν, θύμωσαν απίστευτα μαζί του, σιγά σιγά όμως τον συμπόνεσαν γιατί ταξίδεψαν στην παιδική του ηλικία και κατάλαβαν…

Λένε πως πίσω από κάθε άνθρωπο που κακοποιεί κάποιον άλλον υπάρχει μια κακοποιημένη ψυχή. Ισχύει για τον Στέφανο του «Τιρκουάζ»;
Ο Στέφανος, ο κάθε Στέφανος, που κακοποιείται στην παιδική του ηλικία, αποκτά μια τσακισμένη ψυχή και εσωτερικεύει μια επιθετική συμπεριφορά. Κι όταν μεγαλώσει προσπαθεί να πληγώσει για να ηρεμήσει μέσα του, προσπαθεί να εκδικηθεί για το κακό που του έκαναν…

Παιδική κακοποίηση. «… και μόνο που το γράφω τρέμουν τα χέρια μου», σημειώνετε στην εισαγωγή σας με τίτλο «Χρώματα καρδιάς» και να’ στε σίγουρη πως και τα δικά μας χέρια τρέμουν. Ένα εφιαλτικό, παγκόσμιο κεφάλαιο, με την Ελλάδα να κατέχει, δυστυχώς, μια πολύ «καλή» θέση στη λίστα της ντροπής. Πιστεύετε πως η λογοτεχνία μπορεί να παίξει το δικό της ρόλο στην καταπολέμησή της;
Αν κάνει και τους άλλους να ανατριχιάσουν και μόνο με τη σκέψη, αν μπορέσει να χαϊδέψει κατάμαυρες ψυχές, αν καταφέρει να τις κάνει να κατανοήσουν το απίστευτο έγκλημά τους, τότε, ναι, μπορεί.
Κι είναι πολύτιμο αν τελικά λυτρώσει κάποιες κακοποιημένες ψυχές, τις βοηθήσει να σταθούν στα πόδια τους.

Διαβάζοντας το μυθιστόρημά σας, ο αναγνώστης διαπιστώνει πως ανοίξατε ένα «Τιρκουάζ» παράθυρο στην ελληνική κοινωνία, δίνοντας χώρο και χρόνο σε πολλά κοινωνικά θέματα. Ένα μικρό παράθυρο ανοίξατε και στον ρατσισμό. Ο Νικόλας, Ολανίγκα στη νιγηριανή γλώσσα της μητέρας του, ήταν μια ευχάριστη νότα. Ποιος είναι αυτός ο νεαρός;
Ο Νικόλας μου, λατρεμένος ήρωας, που έχει βιώσει τον ρατσισμό στο πετσί του, αλλά δεν το βάζει κάτω. Μεγαλωμένος μέσα σε μια αγαπημένη οικογένεια, χαρίζει όλη την αγάπη που πήρε εκείνος και στους άλλους. Μεγάλο θέμα ο ρατσισμός και η διαφορετικότητα, μεγάλο και πονεμένο!
Κι οι συγγραφείς πρέπει να φέρνουν στην επιφάνεια με το έργο τους τέτοια κοινωνικά ζητήματα, να καθρεφτίζουν όλα όσα βιώνουμε καθημερινά, να παλεύουν ο καθένας με τον τρόπο του να αλλάξουν την κοινωνία, να έρχονται αντιμέτωποι με το τέρας του ρατσισμού, όπως και με το τέρας της παιδικής κακοποίησης, να προτείνουν λύσεις, να οδηγούν στη λύτρωση τους ήρωές τους, αλλά και τους αναγνώστες τους.

Υπάρχουν αρκετοί ακόμη δευτεραγωνιστές που άλλοτε ευχάριστα, άλλοτε όχι, κινούνται ανάμεσα στους κεντρικούς σας ήρωες. Με ποιον περάσατε καλύτερα καθώς γράφατε;
Λατρεύω το μικρό μου αλητάκι, την Εύα, τη μητέρα του Στέφανου, λατρεύω και την Ολίβια, η οποία θα είναι και η ηρωίδα του επόμενου μυθιστορήματός μου. Με εμπνέουν απίστευτα και οι δύο αυτές γυναίκες. Με όλους τους ήρωές μου πέρασα έναν ολόκληρο χρόνο παρέα, τους ένιωσα σε κάθε στιγμή της ζωής τους, γρατσούνισα την ψυχή μου για χάρη τους…

Ένα μυθιστόρημα πλημμυρισμένο από συναισθήματα των ηρώων σας που αναζητούν την ευτυχία. Πόνος, ζήλια, πάθος, αγάπη εναλλάσσονται μαζί με την αγωνία της πλοκής… Ποια ήταν, όμως, τα δικά σας συναισθήματα όταν έπρεπε να ξεκλειδώσετε, δωμάτια και στόματα που κρατούσαν ένοχα μυστικά;
Για να μπορέσουν οι αναγνώστες να νιώσουν όλα αυτά τα συναισθήματα που αναφέρετε, πρέπει να τα έχει νιώσει και ο συγγραφέας.
Ξόδεμα ψυχής ήταν για μένα το «Τιρκουάζ», οπότε ναι, πόνεσα, ζήλεψα, αγάπησα, αγωνιούσα μαζί με τους ήρωες. Αλλά και γέλασα, βούρκωσα, παθιάστηκα!

Και όταν αφήσατε πίσω σας μυστικά και πάθη και γράψατε τον επίλογο του βιβλίου σας πως αποχωριστήκατε το «Τιρκουάζ», που έχετε συνδέσει με μια τρυφερή προσωπική σχέση – απώλεια; Νιώσατε πιο γεμάτη, πιο ήρεμη; Νιώσατε πως ολοκληρώσατε ένα χρέος για τη γλυκιά σας κληρονομιά;
Για τη γλυκιά μου κληρονομιά νιώθω πως ολοκληρώνω ένα χρέος όταν κοιτάζω στα μάτια τα παιδιά και τα εγγόνια μου… Έχω μέσα μου πολλά να γράψω ακόμα για τη μητέρα που δε γνώρισα και αισθάνομαι πως είναι δίπλα μου πάντα!

Θα χρησιμοποιήσω μια δική σας όμορφη πρόταση για το κλείσιμο της συνέντευξής μας και θα σας ρωτήσω: Τελικά η ευτυχία είναι καμωμένη από το μεθύσι του έρωτα;
Η ευτυχία είναι μέσα μας.
Κι ο έρωτας η ανάσα του Θεού πάνω στη γη, όπως τονίζει και ο Νίκος Καζαντζάκης. Ο έρωτας ανοίγει μια πόρτα στον ήλιο. Βαθύ κόκκινο είναι, κόκκινο της καρδιάς, τριαντάφυλλο άλικο, ολόγλυκο κρασί, ολόγιομο φεγγάρι, όλα τα τραγούδια του κόσμου μαζί κι όλα τα ποιήματα αντάμα. Στην χούφτα σου, ο κόσμος όλος, στα μάτια μας πυροτεχνήματα. Ανάγκη είναι, λαχτάρα, πάθος, θέληση για ζωή. Σε βοηθάει να ανακαλύψεις τον εαυτό σου, σε διαμορφώνει.
Ναι, την ευτυχία μέσα μας, την ονομάζω έρωτα.
Έρωτα που κόβει την ανάσα, που κάνει τα μάτια να αστράφτουν, την καρδιά να βροντοχτυπάει, που μεθάει σώμα και ψυχή.

Λίγα λόγια για το βιβλίο
Υπάρχει το άσπρο. Υπάρχει το μαύρο. Κι ανάμεσά τους το τιρκουάζ. Το δαχτυλίδι που είχε επιλέξει ο Στέφανος να χαρίσει και στις τρεις αδελφές. Στη δύστροπη Ερατώ, στη δυναμική Κλέλια, στην ντελικάτη Μάιρα, τα κορίτσια του. Είχε τον τρόπο του με τις γυναίκες ο Στέφανος. Τις έκανε να νιώθουν όμορφα, να αισθάνονται μοναδικές.
Τη μία την παντρεύτηκε.
Την άλλη την ερωτεύτηκε.
Την τρίτη τη βίασε.

Το τιρκουάζ, ένα λαμπερό χρώμα που συμβολίζει την αλήθεια. Και την αγνότητα. Το τιρκουάζ, ένα σκοτεινό χρώμα που βουτάει σε αλήθειες ψυχής. Γιατί η ζωή έχει πάντα δύο όψεις. Γιατί κάθε ιστορία κρύβει πολλές πλευρές και βαθιά χτυποκάρδια. Άλλωστε, από το μεθύσι του έρωτα δεν είναι καμωμένη η ευτυχία;

Βιογραφικό
Η ΡΕΝΑ ΡΩΣΣΗ-ΖΑΪΡΗ γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι κόρη του Νικόλαου Ρώσση, των φερώνυμων εκδόσεων, ενώ παππούς της ήταν ο φιλόλογος και συγγραφέας Ιωάννης Θ. Ρώσσης. Αποφοίτησε από το Αμερικανικό Κολέγιο Θηλέων, τη Σχολή Νηπιαγωγών Αθηνών και το Lοndon Montessori Centre. Εργάστηκε ως νηπιαγωγός, αλλά και ως υπεύθυνη εκδόσεων. Έχει γράψει 15 βιβλία για ενηλίκους και πάνω από 150 παιδικά βιβλία. Το 2015 της απονεμήθηκε το Βραβείο Λογοτεχνίας από τον Όμιλο Γυναικών Πειραιά «Εξάλειπτρον» για το συγγραφικό της έργο, σε συνδυασμό με τη μεγάλη απήχησή του και τη διαδραστική της σχέση με τους αναγνώστες της, καθώς και το βραβείο κοινού των βιβλιοπωλείων PUBLIC, στην κατηγορία «Ο πιο ερωτικός χαρακτήρας», για το μυθιστόρημά της ΔΙΔΥΜΑ ΦΕΓΓΑΡΙΑ, το οποίο μεταφέρθηκε και στην τηλεόραση. Όλα τα μυθιστορήματά της κυκλοφορούν από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ. Είναι παντρεμένη και έχει δύο παιδιά