Συγγραφέας του βιβλίου «Σκέπασέ με μονάχα» – Εκδόσεις Συρτάρι
Προσπάθησε για την έκπληξη η Σόνια Ζαχαράτου με το νέο της βιβλίο. Ήθελε κάθε διήγημα να διαφέρει ριζικά από το άλλο προκειμένου να αποφύγει τη θεματική μονοτονία και πράγματι κατάφερε να κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον μας. Παρέα με τους ήρωές της, γελάσαμε, νιώσαμε θλίψη, τρομοκρατηθήκαμε, θυμώσαμε πολύ, προβληματιστήκαμε, ονειρευτήκαμε. Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση, της επέτρεψε να εμβαθύνει στα ανθρώπινα αισθήματα και κατάφερε να μας πάρει μαζί της σ’ ένα όμορφο αναγνωστικό ταξίδι. Κατάφερε κάτι ακόμη. Να δούμε τους ήρωές της μέσα από τη δική της οπτική γωνία και να ταυτιστούμε με τις βαθύτερες σκέψεις της. Όπως λέει στο Vivlio-life η συγγραφέας «Το πρώτο πρόσωπο μου επέτρεψε να εμβαθύνω το δυνατόν περισσότερο στα αισθήματα των ανθρώπων για τους οποίους γράφω. Προσπάθησα να μπω στη θέση τους, να βουτήξω χωρίς φόβο και ενδοιασμούς στην ψυχή τους, να διακρίνω τις μεταπτώσεις τους, να τρομάξω, να μελαγχολήσω ή να χαρώ μαζί τους».
- Ο ακέφαλος καβαλάρης και οι άνθρωποι με πρόσωπα ζώων στο εξώφυλλο-χαρακτικό είναι μια δουλειά του Χριστόφορου Κατσαδιώτη για την “Ημέρα ερωτευμένων, 2016”. Κουμπώνει με κάποιο από τα διηγήματά σας;
Τολμώ να πω ότι δένει με το ύφος σχεδόν όλων των κειμένων μου, καθώς αυτά κρύβουν στοιχεία υπερρεαλιστικά, αγωνιώδη, ερωτικά, ονειρικά. Είναι το ύφος της γραφής μου που ταιριάζει με τον ακέφαλο καβαλάρη, με την έναστρη νύχτα, με το χλωμό φεγγάρι, με μια γέφυρα που ενώνει τους ανθρώπους όπου γης, με τη μουσική που μας τυλίγει σαν ένα σιωπηλό και απειλητικό βαλς, με το νερό που μας αντιφεγγίζει. Ένα αντιφέγγισμα, όχι ως ναρκισσιστική εικόνα, αλλά ως βαθιά χαρακιά στον εσώτερο εαυτό μας. Το έξοχο χαρακτικό του εικαστικού Χριστόφορου Κατσαδιώτη, που ξεδιπλώνεται ολόκληρο καθώς καταλαμβάνει και το οπισθόφυλλο του βιβλίου, θα μπορούσε να με οδηγήσει και στη συγγραφή μιας νουβέλας. Νομίζω ότι επιφυλάσσομαι για το μέλλον… - «Ιστορίες που ξεφύτρωσαν από τη ζωή…». Έτσι χαρακτηρίζετε τα δέκα διηγήματά σας. Άραγε ξεφύτρωσαν όλες από τη δική σας ζωή;
Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, αν, δηλαδή, ξεφύτρωναν από τη δική μου ζωή, θα έπρεπε να είχα γίνει αυτόχειρας, θύμα δολοφονίας, θύμα σεισμού, δολοπλόκος, υπέργηρη, αρσενικό, επαίτης, πρόσφυγας, αρλεκίνος, πόρνη, μια που αυτοί και αυτές είναι οι ηρωίδες μου και οι ήρωές μου. Οι ιστορίες μου έχουν να κάνουν με τους ανθρώπους γύρω μας, με περιστατικά, με όνειρά μου ή εφιάλτες μου, με συναισθήματα από τα οποία κάποια έχω βιώσει. Θα έλεγα ότι ως δέκτης κοινωνικών καταστάσεων που όλοι μας ζούμε, εισχώρησα, όσο μου επιτρέπουν η σκέψη και το θυμικό μου, στην ψυχή αυτών των ανθρώπων. Επομένως, οι ιστορίες μου ξεφύτρωσαν από τη ζωή, γύρω μας. - Οι ήρωες των διηγημάτων σας, μας είναι πρόσωπα οικεία. Όπως και οι καταστάσεις που βιώνουν. Ακόμη και οι κρυφές σκέψεις τους. Σίγουρα είχατε κρατημένα στο συρτάρι ή το μυαλό σας και άλλες μικρές ή μεγάλες ιστορίες. Με ποιο κριτήριο έγινε η επιλογή των συγκεκριμένων;
Ναι, έχω κρατημένα τόσο στο συρτάρι μου και στο μυαλό μου και άλλες ιστορίες. Η επιλογή ήταν δύσκολη, επειδή προσπάθησα να αποφύγω τη θεματική μονοτονία, ήθελα κάθε διήγημα να διαφέρει ριζικά από το άλλο. Προσπάθησα για την έκπληξη. Να περνά ο αναγνώστης από τη θλίψη της κυρίας Ευανθίας στον τρόμο του ακινητοποιημένου ανθρώπου μέσα στο χαντάκι, από το σαλεμένο μυαλό του άστεγου στην πονηριά της κόρης που παντρεύει με χαρές και πανηγύρια τον μπαμπά της με την ωραία και πλούσια Ντιρλαντά, από τα παιδικά τραύματα και την αυτοχειρία στο ταξίδι ζωής που κάνει η Μαρία των τρένων, από το όνειρο στα άλογα της Στέπας… - Το πρώτο πρόσωπο στο γράψιμό σας, κάνει εμάς τους αναγνώστες να πιστέψουμε πως πρωταγωνιστείτε εσείς στα διηγήματά σας, επειδή επιτρέψατε να “διαβάσουμε” τα συναισθήματά σας. Το επιδιώξατε;
Το πρώτο πρόσωπο μου επέτρεψε να εμβαθύνω το δυνατόν περισσότερο στα αισθήματα των ανθρώπων για τους οποίους γράφω. Προσπάθησα να μπω στη θέση τους, να βουτήξω χωρίς φόβο και ενδοιασμούς στην ψυχή τους, να διακρίνω τις μεταπτώσεις τους, να τρομάξω, να μελαγχολήσω ή να χαρώ μαζί τους. Ασφαλώς και έχετε δίκιο λέγοντας ότι, κατά κάποιον τρόπο, διαβάσατε τα συναισθήματά μου. Αλλά είναι συναισθήματα που μου δημιουργούν οι άνθρωποι, αυτά τα ξωτικά της ζωής, εμείς, οι άγνωστοι διπλανοί μας, τα φρικιά, τα σερνόμενα πλάσματα με την πλαστή αστική ευγένεια, τα πλάσματα τα πληγωμένα από έρωτες και αποχωρισμούς, είναι οι βαθύτατα ονειροπόλοι αλλά και τα πατημένα όνειρα, η ζωή που συχνά γίνεται οδοστρωτήρας, είναι το ένστικτο, το αναπάντεχο, είναι η μνήμη του σώματος, της δικής μας πληγής, είναι η αστρόσκονη του σύμπαντος που κυλά στις φλέβες μαζί με το αίμα μας. - «Ο πατέρας». Ένα συγκλονιστικό διήγημα, με θέμα την ενδοοικογενειακή βία και σεξουαλική κακοποίηση, από εκείνες που μένουν στο μυαλό μαζί και με πολλά αναπάντητα γιατί. Πόσο επίπονη ήταν η απόφαση να γράψετε αυτή την ιστορία σε πρώτο πρόσωπο;
”Ο πατέρας” έχει τη δική του ιστορία. Ξεκίνησε από μία πρόταση που εμπνεύστηκε ο Σαμψών Ρακάς του Ρομαντικού Πανεπιστημίου, να ανασύρει από τον Τύπο του 20ου αιώνα τις αυτοχειρίες που έγιναν στην Ελλάδα. Έπειτα, τις μοίρασε σε συγγραφείς για να φτιάξουν μια ιστορία. Και η αυτοχειρία που έλαχε σε μένα ήταν για ένα παλληκάρι που αυτοκτόνησε με όπλο πάνω από κάποιον τάφο, στην Αθήνα της πρώτης δεκαετίας του αιώνα. Όλα τα άλλα είναι του μυαλού μου. Ήθελα να θίξω το θέμα της ενδοοικογενειακής βίας η οποία, άλλωστε και δυστυχώς, υπάρχει. Την καλύπταμε, ως τώρα, εντέχνως. Βεβαίως, η δική μου ιστορία, είναι ακραία. Έχουν ακούσει, όμως, τ’ αυτιά μας και χειρότερα… - Μία ηρωίδα σας που σίγουρα συμπαθήσαμε είναι η κυρία Ευανθία. «Στέκομαι μέσα από το παράθυρο και σκέπτομαι…». Βάλτε μας σε μια από τις σκέψεις της καθώς περιμένει να δει το κόκκινο αυτοκίνητο και κουνά το χέρι για να καθαρίσει τη σκόνη…
Η αγαπημένη μου κυρία Ευανθία, στα νιάτα της, ήταν μια όμορφη μελαχρινή και τριζάτη κοπέλλα. Αργότερα, μια μεστή ωραία γυναίκα με βαθύ βλέμμα. Στα γεράματα, απέμεινε μόνη. Πέθανε στα 89 της και, παρά την ηλικία της, την αποκαλούσαν ακόμη κυρία Μπεμπέκα. Έκρυβε μέσα της πολλά μυστικά. Αναστέναζε συχνά και όλα τα δύσκολα και τα δυσάρεστα δεν τα διηγούταν ποτέ, δεν ήθελε να επιβαρύνει τους άλλους ή η μνήμη της τα είχε απωθήσει. Συχνά ψιθύριζε “μανούλα μου” με μια απέραντη τρυφερότητα, και κράταγε πάντα αναμμένο ένα καντήλι μπροστά από μια, ξεθωριασμένη από τα φιλιά, φωτογραφία της μητέρας της. Άφηνε και μια μπουκιά ψωμί “για την ψυχούλα της”, καθώς έλεγε. Η κυρία Ευανθία πέθανε μια νύχτα μόνη. Τη βρήκαμε την επομένη το απόγευμα, σε στάση προσευχής μπροστά στο κρεβάτι της. Καθημερινά και για καιρό, στο μαρμαράκι του κλειστού πια παραθύρου, κάποιος περνούσε και άφηνε ένα λευκό τριαντάφυλλο. - Ας επανέλθουμε στο διήγημα «Έρωτας», στο οποίο η απογοήτευση της ηρωίδας σας κυριαρχεί. Άλλωστε «Το κενοτάφιο εντός μου έτοιμο, έτοιμο προς χρήση», στο τέλος του, προκαλεί σκέψη και προβληματισμό. «Λυσσομανώ. Τρώω τα σωθικά μου», φωνάζει και θέλουμε να μάθουμε τι κρύβεται πίσω από αυτά τα βαριά συναισθήματα.
Ο πόνος της ψυχής από την οριστική απώλεια του άλλου, που μετουσιώνεται σε πόνο σωματικό, σε αρρώστια πραγματική. Η λύπη, τα αναπάντητα ερωτήματα, τα όσα ειπώθηκαν και δεν ειπώθηκαν, ο φόβος για την άλλη μέρα, η αλλαγή προσωπικής και κοινωνικής ζωής, η αποσταθεροποίηση, η μοναξιά, η απουσία του βλέμματος, της αφής και της φωνής του άλλου, τα χαμένα κοινά δεδομένα, η αίσθηση της απόρριψης, ο θρήνος, το πένθος, η συντριβή. Και “το αντίπαλο δέος”, καθώς μου είχε πει κάποτε η μεγάλη ποιήτρια Κική Δημουλά. - Τελικά τα “ψιλά” των εφημερίδων που κάποτε κυριαρχούσαν στην ενημέρωση, ήταν για σας που τις προλάβατε στα «πάνω» τους, μια μεγάλη πηγή έμπνευσης;
Και αυτά. Και κάποιες τηλεοπτικές κοινωνικές εκπομπές. Και όσα βλέπουμε να συμβαίνουν γύρω μας. Και όσα συμβαίνουν βαθύτατα εντός μας. - Πώς βλέπετε τον χώρο μας τώρα που οι εφημερίδες μειώθηκαν, η είδηση έγινε ηλεκτρονική και η τηλεόραση απόλυτα ελεγχόμενη;
Με προσγειώνετε! Πάντα, τα περισσότερα Μέσα ήταν, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, ελεγχόμενα. Ακόμη και τα περιοδικά. Μη ξεχνάτε ότι ο έλεγχος δεν είναι μόνο πολιτικός ή ιδεολογικός. Είναι και εμπορικός. Πώς να γράψει ένας δημοσιογράφος εναντίον, π.χ., κάποιου προϊόντος, όταν η επιχείρηση στην οποία εργάζεται, ζει και από τις διαφημίσεις του; Το μόνο που θέλω να πω, επειδή μόνο τα αρνητικά διαδίδονται, ότι υπάρχουν πολλοί άξιοι δημοσιογράφοι, νέοι άνθρωποι καλλιεργημένοι και γεμάτοι αγάπη για τη δουλειά τους. - Αν σας δινόταν η ευκαιρία να επιβιβαστείτε σήμερα στην ταχεία 535 που τόσο ποιητικά μας ταξίδεψε στο διήγημα «Νοσταλγία» θα επιλέγατε και πάλι τον «προορισμό προς βορρά»;
Ίσως να πήγαινα…
“εκεί στον Νότο
που τρίζει ο θάνατος κι η αγάπη κάνει κρότο
σαν άδειο κάθισμα ταξίδεψα για χρόνια
ψάχνοντας να βρω το κατάλληλο κορμί “
Για να συνεχίσω το ταξίδι της ζωής και για να θυμηθούμε το υπέροχο τραγούδι του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα…
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Δέκα διηγήματα που κρύβουν τη δική τους αλήθεια. Λόγια που έχουν ειπωθεί, καταστάσεις που έχουν βιωθεί, κατατρεγμοί, θολές αναμνήσεις, ευτυχισμένα κομμάτια ζωής αλλά και επιθυμίες έρχονται να παγιδεύσουν ή να ελευθερώσουν το μέλλον. Τα διηγήματα οδηγούν τον αναγνώστη σε κόσμους φαντασιακούς, εξωπραγματικούς, γραμμένους ποιητικά, άλλοτε σκληρά κι άλλοτε τρυφερά, άλλοτε πάλι με χιούμορ, όπως ταιριάζει στα όνειρα.
Λίγο λόγια για τη συγγραφέα
Η Σόνια Ζαχαράτου έχει διανύσει
μια μακρά πορεία στον χώρο της
δημοσιογραφίας. Στον χώρο της
λογοτεχνίας, υπηρετεί το μυθιστόρημα,
την ποίηση και το θέατρο, έχοντας αποσπάσει διακρίσεις και βραβεία. Αυτό
είναι το ενδέκατο βιβλίο της.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.