Συγγραφείς του βιβλίου «Σαν άστρο εβασίλεψα» – Εκδόσεις Ελληνοεκδοτική
Μαρίκα Νίνου. Πάνω που ανέτελλε το άστρο του μύθου της, έδυε το άστρο της ζωής της! Αυτή τη σύντομη αλλά γεμάτη ζωή της σπουδαίας ελληνίδας λαϊκής τραγουδίστριας μας παρουσιάζουν σε μια καλαίσθητη έκδοση η Κατερίνα Τσιρίδου και ο Τάσος Κακλαμάνης. Με το βιβλίο τους μαθαίνουμε πολλά για την Αρμένισσα Ευαγγελία-Βανουί Αταμιάν, όπως είναι το πραγματικό όνομα της Νίνου, καθώς μας δίνουν πληροφορίες για την καταγωγή της, με την έρευνά τους ανατρέπουν τις διαστρεβλώσεις των γεγονότων που είχαν καταγραφεί λάθος και αποκαθιστούν πολλές αλήθειες. Ποια ήταν η μεγαλύτερη διαστρέβλωση και η λάθος αίσθηση που είχαμε οι περισσότεροι; Πως είχε μια τυχερή και ευτυχισμένη ζωή, ως αποτέλεσμα του μύθου της. Δεν ήταν, όμως, έτσι. Για την ακρίβεια ήταν ακριβώς το ανάποδο, αφού ο τραγικός της βίος τη ζύμωσε και την οδήγησε στο θρύλο της! Η αποκατάσταση αυτής της αλήθειας, ήταν πολύ πιο σημαντική κατά τη συγγραφή αλλά και φόρος τιμής στη μνήμη της, όπως λένε στο Vivlio-life οι δυο συγγραφείς.
- Η ιστορία της Ευαγγελίας – Βανουί Αταμιάν, που όλοι εμείς τη γνωρίζουμε ως Μαρίκα Νίνου, δεν μπορεί παρά να έχει μεγάλο αναγνωστικό ενδιαφέρον. Ποια ήταν η στιγμή που είπατε ναι ας το κάνουμε, ας γράψουμε αυτό το βιβλίο και ποιος από τους δυο σας έριξε την ιδέα;
Τ.Κ. Όλα ξεκίνησαν απροσχεδίαστα από ένα καφέ που μου πρότεινε η Κατερίνα στο σπίτι των απογόνων της Μαρίκας. Πάνω στην κουβέντα τους ρωτήσαμε: «Δεν είναι κρίμα να έχουν γραφτεί τόσα άρθρα αλλά να μην έχει γραφτεί ένα αξιόλογο βιβλίο, για τη ζωή και το μύθο της Βασίλισσα του λαϊκού μας τραγουδιού;» «Γράφτε το εσείς παιδιά!» μας πρότειναν!
ΚΤ.. Έτσι ακριβώς. Τη στιγμή εκείνη, κοιταχτήκαμε με τον Τάσο και ήταν λες και συμφωνούσαμε σιωπηλά να αναλάβουμε αυτό το συγγραφικό άθλο και ιερό χρέος μαζί. Ήταν γραφτό να γίνει, λες και η ίδια η Μαρίκα μας έσμιξε εκείνο το πρωί! - “Σαν άστρο εβασίλεψα”. Όμορφος τίτλος. Τα εισαγωγικά μας δίνουν την πληροφορία πως είναι μία πρόταση που βγήκε από τα χείλη της Μαρίκας Νίνου, στη μνήμη της οποίας αφιερώνετε το βιβλίο σας. Τι γνωρίζουμε γι αυτές τις τρεις λέξεις;
Κ.Τ. Φημολογείται ότι αυτές είναι οι πρώτες λέξεις που είπε η Μαρίκα στο Βασίλη Τσιτσάνη, όταν αυτός την επισκέφθηκε ετοιμοθάνατη στο σπίτι της στο Αιγάλεω, λίγες μέρες πριν… βασιλέψει το άστρο της.
Τ.Κ. Η ιδέα ήταν πάλι της Κατερίνας. Μου άρεσε υπερβολικά ο τίτλος γιατί έχει δυο αναγνώσεις: τη «Βασιλεία» την απόλυτη επικράτηση δηλαδή της Νίνου στο μουσικό μας στερέωμα και το «Βασίλεμα» την πρόωρη δύση του άστρου της στα 35 χρόνια. Έτσι ήταν κι η κινηματογραφική ζωή της Μαρίκας, πάνω που ανέτελλε το άστρο του μύθου της, έδυε το άστρο της ζωής της. - Μια ευχάριστη έκπληξη για τον αναγνώστη είναι η πρωτοπρόσωπη αφήγηση. Πόσο εύκολο ήταν το εγχείρημα για σας κυρία Τσιρίδου;
Μεγάλη ευθύνη και φόβος αλλά και μεγάλη έμπνευση και χαρά να μπαίνω στη θέση και να γράφω την αυτοβιογραφία του ανθρώπου που ήταν η αιτία να γίνω τραγουδίστρια. Τρία χρόνια που κράτησε η έρευνα και η συγγραφή του βιβλίου, γέλαγα, έκλαιγα και τραγούδαγα παρέα της. Δεν μπορώ να σας περιγράψω τα έντονα συναισθήματα και τη φοβερή συγκίνηση αυτής της εμπειρίας. - Η Μαρίκα σας συντρόφευε σε όλη σας την εφηβεία, γράφετε. Ποιο τραγούδι της σιγοτραγουδούσατε ως μαθήτρια;
Το «γεννήθηκα για να πονώ» ως παιδί ήταν και το αγαπημένο του πατέρα μου, το «Απόψε κάνεις μπαμ», ως νεαρή επίδοξη τραγουδίστρια, το «Πάντα λυπημένη» στις εφηβικές μου ερωτικές απογοητεύσεις. Όσο μεγάλωνα όμως, όλο και πιο πολύ ένοιωθα να κλίνω προς το αγαπημένο τραγούδι της Μαρίκας, αυτό το αξεπέραστο «Γεννήθηκα για να πονώ». - «Ο ίσκιος της με σκεπάζει σε όλη την καριέρα μου και βαραίνει όσο μεγαλώνω», διαβάζουμε και θα θέλαμε να μιλήσετε γι αυτό το συναίσθημα.
Ο ίσκιος των ινδαλμάτων μας είναι παραδόξως, ο μόνος φωτεινός ίσκιος στην πλάση. Σκορπίζει τα σκοτάδια του γήινου εαυτού μας και μας τραβάει δια του παραδείγματος ως πρότυπο στο φως της υπέρβασης του εγώ μας και της ανάτασής μας, σ’ ένα αξιακό χώρο απόλυτης αλήθειας, δημιουργικότητας και έκφρασης. Είναι πολύ βαρύς όμως ο φωτεινός αυτός ίσκιος γιατί όλοι έχουμε τα σκοτάδια μας που από συνήθεια και χαρακτήρα δεν μπορούμε εύκολα να αποχωριστούμε. Όσο μεγαλώνουμε, η ηλικία, οι μνήμες και η όλο και πιο δύσκολη καθημερινότητα μας τραβάνε προς τα κάτω, αλλά ταυτόχρονα ο ίσκιος αυτός μεγαλώνει και είναι η μόνη μας σωτηρία. - Κύριε Κακλαμάνη, εσείς φροντίσατε να συγκεντρώσετε ένα πλούσιο φωτογραφικό υλικό, μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν κοντά στη μεγάλη λαϊκή τραγουδίστρια αλλά και έγγραφα που φωτίζουν τη σύντομη αλλά συγκλονιστική ζωή της. Μιλήστε μας για την έρευνά σας και τον χρόνο που απαιτήθηκε για το άρτιο αυτό αποτέλεσμα.
Η έρευνα έγινε από κοινού με την Κατερίνα. Απαιτήθηκαν κι από τους δυο μας τρία χρόνια απόλυτης αφοσίωσης, μέρα και νύχτα. Τώρα που το σκέφτομαι, ξεχάσαμε να βάλουμε στις ευχαριστίες του βιβλίου τις οικογένειές μας που ανέχτηκαν το ολοκληρωτικό μας δόσιμο για να μπορέσει να βγει αυτό το βιβλίο.
Όσον αφορά στην έρευνα, βοήθησε πολύ η «προϋπηρεσία» μου για αρκετά χρόνια στην Εταιρεία Ιστορικών Ερευνών «ΛΥΚΙΑ» της οποίας είμαι συνιδρυτής, με αντικείμενο τη Μικρασιατική καταγωγή μου. Μας βοήθησαν όμως στο να ανακαλύψουμε και να ανασυστήσουμε της ζωή της, πέρα από τα αρχεία και δεκάδες γείτονες-συγγενείς-συνάδελφοι της Μαρίκας. Όλοι τους πρόσφεραν και από κάτι στη μνήμη της. - Σπουδάσατε Χημικός Μηχανικός και εργάζεστε στον ναυτιλιακό χώρο, ενώ συγχρόνως τραγουδάτε και παίζετε τρίχορδο μπουζούκι σε μουσικά σχήματα. Πότε ξεκίνησε η μουσική γνωριμία σας με την Ευαγγελία Αταμιάν;
Δεν υπάρχει μπουζουξής ή απλός ρέκτης της λαϊκής μας μουσικής, που να μην έχει καψούρα με τον Τσιτσάνη και κατ’ επέκταση με τη μεγαλύτερη μούσα του τη Μαρίκα Νίνου. Έτσι, η μουσική γνωριμία μου με την Ευαγγελία Αταμιάν θα έλεγα ότι άρχισε τυπικά στα 15 μου, όταν πρωτάκουσα και μαγεύτηκα από τα μεγάλα τραγούδια τους αλλά ουσιαστικά στα 18 μου όταν πήρα το πρώτο μου όργανο. - Χαρακτηρίζετε την ιστορία της συγγραφής αυτού του βιβλίου μια υπόθεση άκρως προσωπική. Θέλετε να μας εξηγήστε μας το λόγο.
Κ.Τ. Το να γράφεις για τη ζωή του καλλιτεχνικού σου ινδάλματος σε πρώτο πρόσωπο, είναι τόσο προσωπική υπόθεση όσο δεν πάει παραπάνω. Νιώθω πολύ ευλογημένη και συγκινημένη που πήρα την υπόθεση της ζωής της Νίνου προσωπικά και προσπάθησα να τη γράψω με το ίδιο πάθος που τραγουδάω τα τραγούδια της. Ελπίζω να στάθηκα στο ύψος της περίστασης και να μπορέσουν οι αναγνώστες να νιώσουν λίγη αν όχι όλη τη συγκίνηση που ένιωσα γράφοντας για τη Μαρίκα.
Τ.Κ. Ναι είναι και προσωπική υπόθεση γιατί με τη Μαρίκα με συνδέουν πολλά. Πρώτα πρώτα, η Αρμενική καταγωγή της οικογένειας Κακλαμάνη, που έφτασε στην Ελλάδα το 1500 με το επίθετο Κακλαμάν. Έπειτα, η Μικρασιατική καταγωγή της οικογένειας Αγαπητού (της μητέρας μου) από τη Μάκρη Μικράς Ασίας. Οι συγγενείς και πατριώτες μας εγκαταστάθηκαν στο Αιγάλεω στην οδό Μάκρης, ‘μεσοτοιχία’ με την οδό Παλαιών Πατρών Γερμανού, όπου έζησε η Μαρίκα τα τελευταία 10 χρόνια της. Η αγάπη μου για το μπουζούκι και τη λαϊκή μουσική και ο θαυμασμός μου για το θρυλικό δίδυμο Τσιτσάνης-Νίνου είναι ένας τρίτος κύριος λόγος που πήρα το βιβλίο αυτό τόσο προσωπικά. - Οι δυο σας παραδώσατε σ’ εμάς ένα πολυσέλιδο ιστορικό ντοκουμέντο και λεύκωμα και το μόνο σίγουρο είναι, πως, δε θα βαρεθούμε ούτε στιγμή διαβάζοντάς το. Ποια είναι, όμως, εκείνη η πληροφορία που σας δυσκόλεψε στη διαχείρισή της γράφοντας για τη ζωή της Μαρίκας;
Κ.Τ. Πώς να περιγράψω τα συναισθήματά της για το Βασίλη Τσιτσάνη. Μια καλλιτεχνική σχέση με εκρηκτική χημεία, με μεγάλη εκτίμηση, πάθη και εντάσεις που έπρεπε να αποτυπώσω σε γραφή για δυο ιερά τέρατα, χωρίς να αμαυρώσω το θρύλο τους.
Τ.Κ. Το αν και τι έπρεπε να γραφτεί για τη σχέση Τσιτσάνη-Νίνου που όλοι περίμεναν να διαβάσουν. Αντισταθήκαμε από αξιοπρέπεια στον πειρασμό να ευχαριστήσουμε ένα ανθρωποφάγο-κιτρινότυπο κοινό και γράψαμε απλά την αλήθεια που προέκυψε από την εξονυχιστική έρευνα: «Πέραν της αμοιβαίας εκτίμησης και θαυμασμού, ουδέν ντοκουμέντο ανακαλύφθηκε» - «Η ιστορία της Αρμένισσας Ευαγγελίας-Βανουί Αταμιάν, της κατά κόσμον Μαρίκας Νίνου, είναι εν πολλοίς άγνωστη, αδημοσίευτη και σε μεγάλο βαθμό διαστρεβλωμένη», γράφετε. Από τα τρία επίθετα που χρησιμοποιείτε θα έλεγα να μείνουμε στο διαστρεβλωμένη…
Κ.Τ. Από πού να πρωτοαρχίσω; Από το ότι μέχρι πρότινος ισχυρίζονταν ότι είχε καταγωγή από την Πόλη αντί από την Αρμενική Κιλικία; Από το ότι πήρε το όνομά της από το όνομα του πλοίου στο οποίο πάνω γεννήθηκε; Νομίζω ότι αποκαταστήσαμε πολλές αλήθειες. Συνέχισε φίλε συν-συγγραφέα…
Τ.Κ. Για μένα ακόμα πιο σημαντικό από το να ανατρέψεις τις διαστρεβλώσεις των γεγονότων, ήταν να ανατρέψουμε τη λάθος αίσθηση ότι η Μαρίκα είχε μια τυχερή και ευτυχισμένη ζωή, ως αποτέλεσμα του μύθου της. Τελικά ήταν ακριβώς το ανάποδο, ο τραγικός της βίος τη ζύμωσε και την οδήγησε στο θρύλο της και η αποκατάσταση αυτής της αλήθειας, νομίζω είναι πολύ πιο σημαντική και φόρος τιμής στη μνήμη της. - Το βιβλίο σας αποτελείται από αφηγήσεις εκατόν πενήντα ανθρώπων που τη γνώρισαν και στα κεφάλαιά του μαθαίνουμε για τις δοκιμασίες που έζησε, τον αγώνα της για επιβίωση μέσα από την Τέχνη, την καταξίωση, τον έρωτα, την οικογένεια, το τραγικό πρόωρο τέλος της. Ποιο κεφάλαιο της ζωής της σας συγκίνησε περισσότερο;
Κ.Τ. Ο πρόωρος χαμός της από καρκίνο της μήτρας, πάνω στη μεγάλη της δόξα, αφήνοντας πίσω ένα μικρό παιδί και ένα μισοτελειωμένο σπίτι που ονειρευόταν. Νομίζω ότι όλα αυτά με μαχαίρωσαν βαθειά μέσα στον πυρήνα της ύπαρξής μου ως γυναίκα, μάνα και σύζυγος.
Τ.Κ. Δεν είμαι σίγουρος ότι μπορώ να διαλέξω μόνο ένα, όλα τα κεφάλαια είναι συγκινητικά. Με συγκλόνισε, ίσως και λόγω Μικρασιατικής καταγωγής το πρώτο κεφάλαιο όπου περιγράφεται ο ξεριζωμός της οικογένειάς της και οι τραγικές στιγμές τους στην προκυμαία της φλεγόμενης Σμύρνης, όταν οι Τσέτες σκότωσαν τον πατέρα της Μαρίκας μπροστά στην οικογένεια και πήγαν να την αρπάξουν μωρό, από την αγκαλιά της μάνας της. - Κλείνοντας μιλήστε μας για την πολύτιμη, όπως τη χαρακτηρίζετε, βοήθεια της Ευαγγελίας Αγαπητού στην έκδοση του βιβλίου σας.
Κ.Τ. Η Ευαγγελία Αγαπητού, με τις μαρτυρίες ηλικιωμένων από το Αιγάλεω, παλιών γειτόνων της Μαρίκας, μας χάρισε μια σπάνια καθημερινή εικόνα της αληθινής Μαρίκας και της ζωής της, ένα κομμάτι που λείπει από τις βιογραφίες γενικά και έκανε το βιβλίο μας ολοκληρωμένο. Την ευγνωμονούμε για αυτό.
Τ.Κ. Η ξαδέρφη μου φιλόλογος-ερευνήτρια-συγγραφέας Ευαγγελία Αγαπητού, παθιάστηκε με τη Νίνου το ίδιο με εμάς. Η προσφορά της είναι ανεκτίμητη, όχι μόνο γιατί συμπλήρωσε στο βιβλίο την άγνωστή καθημερινότητα και το χαρακτήρα της Νίνου, ολοκληρώνοντάς το, αλλά και γιατί το να πάρεις 30 μαρτυρίες από υπερήλικες γείτονες και μάλιστα εν μέσω κορωνοϊού, είναι ένας άθλος που αξίζει όχι μόνο ευχαριστίες αλλά και πολλά συγχαρητήρια.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Με λένε Μαρίκα Νίνου.
Έζησα μια ζωή γεμάτη μουσική, πάθος και πίκρες, πολλές πίκρες. Μα αγαπήθηκα πολύ!
Με λένε Μαρίκα Νίνου. Και τα έκανα όλα! Παντρεύτηκα, έγινα μάνα, έθαψα τους δικούς μου…, μα πιο πολύ τραγούδησα! Έγινα πρώτο όνομα, με σέβονταν και με θαύμαζαν όλοι.
Με λένε Μαρίκα Νίνου. Η φωνή μου έγινε το όπλο μου, το μαχαίρι που έκοβε και άνοιγε δρόμο. Κόπιασα όμως, παιδεύτηκα. Δούλεψα πολύ! Κόντρα στην εποχή που μας ήθελε, εμάς τις γυναίκες, σπίτι και νοικοκυριό. Εγώ έλαμψα! Μπήκα δίπλα στα μεγάλα ονόματα. Τσιτσάνης, Χιώτης, Μητσάκης, Παπαϊωάννου. Και τι δεν τραγούδησα! Μέχρι και Χατζιδάκι! Επιβίωσα από τη γενοκτονία των Αρμενίων, γνώρισα τον ξεριζωμό, την προσφυγιά και τον πόλεμο. Έφτασα μέχρι την Αμερική!
Με λένε Μαρίκα Νίνου, το καλλιτεχνικό μου! Γιατί, κανονικά, λέγομαι Αταμιάν, Ευαγγελία-Βανουί Αταμιάν. Αρμένισσα. Ταξίδεψα, ερωτεύτηκα, την έφαγα τη ζωή με το κουτάλι! Ό,τι πρόλαβα, δηλαδή…
Με λένε Μαρίκα Νίνου. Είμαι τραγουδίστρια, έζησα μόλις τριάντα πέντε χρόνια, μα αξίζουν δυο ζωές.
Βιογραφικά
Η Κατερίνα Τσιρίδου από μικρή ηλικία ασχολήθηκε με τη μουσική.
Θεωρείται πλέον μία από τις καλύτερες εκπροσώπους του ρεμπέτικου και παραδοσιακού τραγουδιού της γενιάς της. Έχει συμμετάσχει σε αμέτρητες εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα και στο εξωτερικό. Η δουλειά της έχει επιρροές από την παγκόσμια ethnic μουσική σκηνή και πολλές φορές έχει πειραματιστεί με μουσικούς απ’ όλο τον κόσμο κατά τη διάρκεια συναυλιών αλλά και σεμιναρίων, παρουσιάζοντας το ρεμπέτικο και σμυρναίικο τραγούδι.
Από το 2013 έως το 2016 ήταν μουσική παραγωγός στο Πρώτο Πρόγραμμα της Ert Open, παρουσιάζοντας μια εκπομπή για το λαϊκό και ρεμπέτικο τραγούδι.
Έχει στο ενεργητικό της τέσσερα προσωπικά cd και πολλές συμμετοχές.
Σπούδασε βρεφονηπιοκόμος και τα τελευταία χρόνια ασχολείται με τη σύνθεση και τη στιχουργική.
Είναι παντρεμένη και έχει τρία παιδιά!
Αυτό το βιβλίο είναι η πρώτη της συγγραφική απόπειρα.
Ο Τάσος Κακλαμάνης γεννήθηκε στην Αθήνα και μεγάλωσε στο Αιγάλεω. Κατάγεται από Μάκρη-Λιβίσι Μικράς Ασίας και Καρυά Λευκάδας. Η ρίζα της Λευκάδας πάει πίσω στον χρόνο, στην Αρμενία. Σπούδασε Χημικός Μηχανικός στο Ε.Μ.Π. και εργάζεται ως τεχνικός σύμβουλος στον ναυτιλιακό χώρο. Παίζει επαγγελματικά τρίχορδο μπουζούκι και τραγουδά, έχοντας συμμετάσχει σε διάφορα μουσικά σχήματα και παραστάσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Είναι ιδρυτικό μέλος του Κοινωνικού Ωδείου Αιγάλεω. Ιδρυτής της Εταιρείας Ιστορικών Ερευνών «ΛΥΚΙΑ Α.Μ.Κ.Ε.» με στόχο τη διάσωση της Μικρασιατικής Ιστορίας, Μνήμης και Πολιτισμού. Οι δράσεις της «ΛΥΚΙΑ» το 2021 πραγματοποιήθηκαν με χρηματοδότηση και την αιγίδα του ΥΠ.ΠΟ.Α. Συν-ιδρυτής της «GRECOUS Α.Μ.Κ.Ε» με σκοπό τη διάσωση, μελέτη και διάδοση της ελληνικής μουσικής. Έχει συγγράψει ένα θεατρικό, ένα μυθιστόρημα, τέσσερις ποιητικές συλλογές και τρία βιβλία για την ιστορία της Μ. Ασίας. Παντρεμένος με δυο παιδιά, ζει στον Βοτανικό.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.