Κριτική της Βιργινίας Αυγερινού για το βιβλίο «Οι αδερφές Ραζή» Κατερίνα Ζαρόκωστα – εκδ. Μεταίχμιο
Νέα εκδοτική στέγη για την Κατερίνα Ζαρόκωστα. Οι εκδ. Μεταίχμιο κυκλοφόρησαν τον Μάιο του 2017 το νέο της βιβλίο με τίτλο «Οι αδερφές Ραζή» και υπότιτλο « Οι δύο όχθες».
«Οι δύο όχθες» γιατί οι αδελφές Ραζή, [«Ανάμεσα στις δυο όχθες που τις χωρίζει νερό αγεφύρωτο, οι αδερφές Ραζή, Μέλπω, Τέτα και Χαρίκλεια, ζουν στη μα μεριά και ονειρεύονται την άλλη»], ζουν στην Ελλάδα και ονειρεύονται τη Μικρασία.
«…Τι είναι ο άνθρωπος χωρίς τον τόπο και τις μνήμες του; Έπαψαν πια οι πρόσφυγες να ρωτάνε: «Πότε θα γυρίσουμε στα σπίτια μας;» Το πήραν απόφαση. Το παρελθόν το ΄κλεισαν σε εικονοστάσι. Ως εδώ ήταν…»
Το μυθιστόρημα, χρονολογικά είναι τοποθετημένο από τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1930, όταν οι πρόσφυγες από την Πόλη φτάνουν στην Πατρίδα και φτάνει μέχρι την Μεταπολίτευση. Και η ιστορία ξετυλίγεται στην Αθήνα εκείνης της εποχής, περνώντας από την κατοχή και την μεταπολίτευση, με ανάλαφρα ιστορικά στοιχεία, απαραίτητα ωστόσο στην πλοκή του έργου. Στοιχεία που δείχνουν πόσο η μοίρα κάποιων ανθρώπων επηρεάζεται από το ιστορικό πλαίσιο της εποχής και του τόπου, στον οποίο ζει. Πώς μπορεί να αλλάξει η ζωή του από αστάθμητους παράγοντες, με βασικότερο την Προσφυγιά και ό,τι επισύρει αυτή, όπως την αναγκαστική εκρίζωση, τον κατατρεγμό, τις συνθήκες διαβίωσης, την μετεγκατάσταση οικογενειών, τον αγώνα για ένταξη στην νέα κοινωνία που θα βρεθεί, την υπομονή να αντέξουν την καχυποψία, την απόρριψη, την επιθετικότητα, την περιφρόνηση, κυρίως όμως τη νοσταλγία για τη χαμένη πατρίδα.
«… Δεν γνώρισε τις προσβολές που αντιμετώπισαν οι μικρασιάτες πρόσφυγες, ιδίως τον πρώτο καιρό της άφιξης τους στη «μητέρα πατρίδα»… Πώς γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη να μεταμορφωθείς από αξιοσέβαστος οικογενειάρχης και επιτυχημένος επαγγελματίας σε «μπατίρη», «τουρκόσπορο», «μουφλούζη», «ξεβράκωτο», «διακονιάρη»; Και οι γυναίκες από κυράδες και αρχόντισσες σε «πουτάνες» και « παστρικιές»; Πώς γίνεται, μου λες;. Έλα ντε που γίνεται…»
Μέλπω, Τέτα και Χαρίκλεια Ραζή. Καλοαναθρεμμένες, αγαπημένες και ενωμένες αδελφές. Η ζωή τις κάνει προσφυγοπούλες.
Η μεγαλύτερη, η Μέλπω, μια δυνατή ψυχή, υπομένει πολλά στη ζωή της. Παντρεμένη και ερωτευμένη με τον Ευάγγελο, έστω και αν ο γάμος τους έχει βαλτώσει, έναν ξεχωριστό, ευαίσθητο άντρα, που όταν γνωρίζει την νεαρή Ινώ, γνωρίζει και το πάθος. Και είναι αυτό που τον κάνει από την μια να ζει κάτι μοναδικό, από την άλλη όμως, να μην μπορεί να ζει δύο ζωές, να μην μπορεί να αποφασίσει για το μέλλον, να μην μπορεί να κοροϊδεύει τις δυο γυναίκες, γιατί δεν είναι τέτοιος άνθρωπος και τότε αποφασίζει…
«…Έρωτας χωρίς θαυμασμό δεν χτίζεται ούτε ζει…»
Η Τέτα, η μεσαία αδελφή, η πιο χαρούμενη, έχει φτιάξει τη ζωή της , την οικογένεια της στην Αμερική και δεν είναι κοντά με τις αδελφές της. Πάντα όμως καταφέρνει να τις βοηθάει και υλικά και ηθικά και όταν χρειάζεται και με την φυσική της παρουσία.
Η Χαρίκλεια, είναι η μικρότερη, αυτή που δεν γνώρισε μάνα, αφού η μάνα τους πέθανε στη γέννα. Παντρεμένη με τον Μιχαλάκη τον ζαχαροπλάστη, έναν γλυκομίλητο άντρα, που υποκύπτει στον πειρασμό με το όνομα Νίνα, μια φίλη της γυναίκας του. Και είναι αυτή που παίρνει τη θέση της Χαρίκλειας παντού, άλλωστε ο Μιχαλάκης, αγαπάει μόνο τον εαυτό του. Η χαρίκλεια είναι η πιο αδύναμη και η πιο πονεμένη, αυτή που δεν μπορεί να αντέξει τις αναποδιές της ζωής, αυτή που θα έχει ένα τέλος που πονάει. Είναι ίσως η πιο τραγική ηρωίδα.
«… Λάδι στις πληγές τα λόγια της παρηγοριάς. Κυρίως όταν έρχονται από χείλη έμπιστα που εξαιτίας της αγάπης, δεν διστάζουν να καταφύγουν στο ψέμα.»
Οι αδελφές Ραζή και μαζί όλοι οι ήρωες ο Άρης, η Μερόπη, η Ζαμίχα, ο Νεντίμ, η Γεωργία – Ανούς Εμινέ, η Λίλη, η Ινώ, ο Σταύρος, η Αντιόπη, με την άρτια σκιαγραφημένη ψυχοσύνθεσή τους, είναι αυτοί που με την μεστή και στέρεη τριτοπρόσωπη γραφή της κ. Ζαρόκωστα, μας ταξιδεύουν στην παλιά Αθήνα, μας δείχνουν τον έρωτα, την αγάπη, την αδελφική σχέση, τη θυσία, το πάθος, την προσφυγιά, το ψέμα, την συζυγική μα και εξωσυζυγική σχέση. Είναι αυτοί που μας δείχνουν πως η ζωή συνεχίζεται και πάντα πρέπει ο άνθρωπος να ξαναρχίζει να ζει και να αναγεννιέται μέσα από δυσκολίες και βάσανα.
(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)
«Ανάμεσα στις δυο όχθες που τις χωρίζει νερό αγεφύρωτο, οι αδερφές Ραζή, Μέλπω, Τέτα και Χαρίκλεια, ζουν στη μια μεριά και ονειρεύονται την άλλη. Ευτυχισμένες οι μέρες στην Πόλη, πριν απ’ την Καταστροφή, δύσκολα τα πρώτα χρόνια όταν πέρασαν στην αντικρινή όχθη κι απ’ τη μια στιγμή στην άλλη μετατράπηκαν σε πολίτες δεύτερης κατηγορίας, πρόσφυγες.
Στην Ελλάδα καθεμιά ακολουθεί την πορεία της, χωρίς να πάψουν να είναι ενωμένες σαν γροθιά. Προσφυγιά, Κατοχή, Εμφύλιος, Χούντα. Γύρω τους άνθρωποι που η ιστορική στιγμή μετατρέπει σε ήρωες, θύματα, προδότες ή όλα εναλλάξ.
Όταν στη σκηνή εισβάλλει ορμητικά η Ινώ και συνδέεται ερωτικά με τον άντρα της Μέλπως Ραζή, οι ισορροπίες ανατρέπονται. Προσφυγάκι κι αυτή, αλλά φτωχαδάκι απ’ τα γεννοφάσκια, απλώνει το χέρι και δρέπει.»
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.