Δημήτρης Φλαμούρης: συνέντευξη στην Μαρία Τσακίρη

Συγγραφέας του βιβλίου «Το παράδοξο μονοπάτι προς το νόημα της ζωής» – Εκδόσεις «Ιβίσκος»

Ένα βιβλίο αυτοβελτίωσης, στο οποίο καταρρίπτονται, τεκμηριωμένα και επιστημονικά πολλοί μύθοι, έγραψε ο Δημήτρης Φλαμούρης προσπαθώντας να προσεγγίσει τους αναγνώστες του με απλό και προσιτό τρόπο ώστε να γίνεται κατανοητός απ’ όλους. Ναι ακριβώς. Ο ήρωάς του, λαμβάνει πολύ «ανάποδες» αλλά πρακτικές συμβουλές και εφαρμόζοντάς τις, σταδιακά βελτιώνει τον τρόπο που αντιμετωπίζει τη ζωή. Όπως λέει στο Vivlio-life ο συγγραφέας σκοπός του είναι η απελευθέρωση από ψευδείς πεποιθήσεις που δυστυχώς κυκλοφορούν ευρέως εκεί έξω. «Η ζωή που ζεις είναι φυσιολογική. Αν δεν απολαμβάνεις τη ζωή σου μάλλον δε φταις εσύ. Ίσως φταίνε οι ανεδαφικές προσδοκίες που η κουλτούρα της αυτοβελτίωσης σου δημιουργεί. Δεν αρμενίζεις στραβά. Στραβός είναι ο γιαλός. Αποδέξου την ανθρώπινή σου φύση όπως πραγματικά είναι και ζήσε αρμονικά με αυτή».

• Παρατηρώντας τον τίτλο του βιβλίου σας, αυτό που προκαλεί ίσως μεγαλύτερο ενδιαφέρον είναι το επίθετο το οποίο βάλατε δίπλα στο μονοπάτι προς το νόημα της ζωής. Γιατί το χαρακτηρίζετε “παράδοξο”;
  Ο λόγος που το χαρακτηρίζω παράδοξο είναι ότι υποστηρίζονται και τεκμηριώνονται στο βιβλίο πολλές θέσεις οι οποίες πηγαίνουν κόντρα στη συνήθη θεώρηση των πραγμάτων. Η ψυχολογία και η κουλτούρα της αυτοβελτίωσης δημιουργεί ένα πλαίσιο στο οποίο κινούμαστε και ζούμε μέσα σε αυτό. Όμως η πράξη είναι πολύ διαφορετική από τη θεωρία, οπότε αν θέλουμε να ζήσουμε καλύτερα στην πράξη θα χρειαστεί να κινηθούμε με τρόπους που θα θεωρηθούν παράδοξοι στη θεωρία.
• Η ανάποδη εικόνα πάνω από τον τίτλο επιλέχθηκε για να ενισχύσει το συγκεκριμένο επίθετο;
  Ναι ακριβώς. Σε όλο το βιβλίο ο ήρωας λαμβάνει πολύ «ανάποδες» αλλά πρακτικές συμβουλές και εφαρμόζοντάς τις, σταδιακά βελτιώνει τον τρόπο που αντιμετωπίζει τη ζωή.
• «Ένας αντισυμβατικός ψυχο-λογικός οδηγός για να ζεις καλύτερα στην πράξη». Ένας υπότιτλος που «σηκώνει» συζήτηση.
  Το ψυχο-λογικός προκύπτει από την ιδιότητά μου του μαθηματικού. Έχοντας σπουδάσει μαθηματικά και με μια πρότερη καριέρα στις επενδυτικές τράπεζες πριν μπω στην ψυχολογία, έχω μια διαφορετική θεώρηση των πραγμάτων. Πιο εφαρμοσμένη και άμεση. Ασχολήθηκα με την ψυχολογία για να σώσω τον εαυτό μου και όχι τους άλλους, οπότε πάντα εστιάζω στο τι δουλεύει στην πράξη και όχι στο τι ακούγεται καλό στη θεωρία. Έχω δοκιμάσει πρώτα σε μένα (αλλά και σε πολλούς άλλους μετέπειτα) όσα λέω και θέλω να είμαι σίγουρος πως ό,τι υποστηρίζω είναι χρήσιμο, βοηθητικό και πρακτικό. Όσο για το αντισυμβατικός, θα το αναλύσουμε στη συνέχεια!
• «Σ’ αυτό το πρωτοπόρο και αντισυμβατικό βιβλίο, ο Δημήτρης Φλαμούρης PhD καταρρίπτει πολλούς από τους μύθους του χώρου της αυτοβελτίωσης», διαβάζω. Ποιοι είναι αυτοί οι μύθοι;
  Είναι πάρα πολλοί. Στο βιβλίο ο ήρωας συναντά μια μαγική οδηγό που τον οδηγεί σε ένα παράδοξο μονοπάτι ψυχικής απελευθέρωσης. Αρχίζει και συνειδητοποιεί πως κατ’ αρχάς σε βιολογικό επίπεδο ο άνθρωπος δε βλέπει, αλλά προβλέπει. Η όραση είναι μια διαδικασία πρόβλεψης. Έτσι είναι και οι υπόλοιπες αισθήσεις μας. Μαθαίνει τι είναι τα συναισθήματα και ότι δεν υπάρχουν στη φύση αλλά είναι κοινωνικές κατασκευές. Μαθαίνει πως δεν ελέγχει τις σκέψεις του όσο νομίζει και ότι τα συναισθήματά του έχουν χρόνο ζωής στο σώμα μόνο 90’’. Πως δεν είναι καλή ιδέα να κυνηγάει την υψηλή αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση γιατί υπάρχουν πολλές παγίδες. Μαθαίνει πως είναι φυσιολογικό να μην ξέρει τι θέλει και πως μπορεί να ζήσει μια ευτυχισμένη ζωή ακόμα και χωρίς να ξέρει που πηγαίνει. Μαθαίνει επίσης πώς μπορεί να βρει τι θέλει, αν θέλει να το βρει. Πως δεν υπάρχει ο πραγματικός μας εαυτός αλλά εμείς δημιουργούμε τον εαυτό μας. Πως το άγχος μπορεί να κάνει καλό αν πιστεύεις ότι κάνει καλό. Πως η ζωή είναι δύσκολη και άδικη. Πως δεν είμαστε φτιαγμένοι για να είμαστε ευτυχισμένοι, αλλά για να επιβιώνουμε. Και τελικά πως το νόημα της ζωής δεν το βρίσκεις, αλλά το δημιουργείς. Είναι πολλοί οι μύθοι που καταρρίπτονται, πάντα τεκμηριωμένα και επιστημονικά, αλλά με απλό και προσιτό τρόπο, ώστε να είναι κατανοητός από όλους τους αναγνώστες. Σκοπός πάντα η απελευθέρωση από ψευδείς πεποιθήσεις που δυστυχώς κυκλοφορούν ευρέως εκεί έξω.
• Στον πρόλογό του ο Ευάγγελος Ζουμπανέας γράφει πως στο βιβλίο σας «ο αναγνώστης θα ανακαλύψει πολλαπλούς θησαυρούς για μία πιο ουσιαστική ζωή». Ας ανακαλύψουμε μαζί, λοιπόν, τους πιο σημαντικούς θησαυρούς.
  Από τους σημαντικότερους θησαυρούς θεωρώ πως είναι ότι είναι φυσιολογικό να μην ξέρουμε τι θέλουμε. Ο AbrahamMaslowείχε πως «Δεν είναι φυσιολογικό να ξέρεις τι θέλεις. Είναι ένα σπάνιο και δύσκολο ψυχολογικό επίτευγμα». Ζούμε όμως σε μια κοινωνία που οι Coachesκαι οι «γκουρού» μας μιλάνε συνεχώς για το πώς να εκπληρώσουμε τους στόχους μας και να κάνουμε τα όνειρά μας πραγματικότητα, αλλά εμείς συνήθως δεν έχουμε όνειρα και στόχους. Το βιβλίο απενοχοποιεί την πραγματικότητα που οι περισσότεροι από εμάς βιώνουμε (εγώ τουλάχιστον δεν έχω όνειρα για τη ζωή μου). Επίσης αναδεικνύεται η τοξική πλευρά της αυτοπεποίθησης και αποδεικνύεται (ελπίζω) πως η ανάγκη για αυτοπεποίθηση βασίζεται σε ψευδείς υποθέσεις για την ανθρώπινη φύση. Ήρθε η ώρα να αφήσουμε πίσω μας αυτή την έννοια μια για πάντα. Το αντισυμβατικό που λέγαμε. Ταυτόχρονα, προτείνεται πως η σημαντικότερη δεξιότητα που κάποιος καλείται να αναπτύξει για να ζήσει πιο ευτυχισμένα είναι η αυτο-συμπόνοια.
• Ολοκληρώνοντας κάποιος το βιβλίο σας, πιστεύετε πως θα έχε βοηθηθεί από εσάς ώστε να είναι σε θέση να ανακαλύψει έστω έναν θησαυρό που θα κάνει τη ζωή του καλύτερη;
  Ελπίζω να είναι παραπάνω από ένας! Το βιβλίο στοχεύει να φέρει τον αναγνώστη σε επαφή με την πραγματική μας φύση. Όχι με την ιδεατή φύση που η κουλτούρα της αυτοβοήθειας προτείνει. Είναι πολύ ισχυρή μου θέση ότι οι άνθρωποι δεν απολαμβάνουμε τη ζωή μας επειδή η κοινωνία προβάλει ένα ουτοπικό μοντέλο για το πώς «θα έπρεπε» να είμαστε. Να έχουμε αυτοπεποίθηση, να σκεφτόμαστε θετικά, να είμαστε ευτυχισμένοι, να μη βιώνουμε αρνητικά συναισθήματα. Υπάρχει η πεποίθηση ότι είμαστε μοναδικοί και ξεχωριστοί και προσπαθούμε όλοι να αναδείξουμε τη μοναδικότητά μας δυστυχώς. Η αλήθεια είναι ότι είμαστε απλά διαφορετικοί μεταξύ μας και όχι μοναδικοί. Είμαστε όλοι άνθρωποι. Αν όμως προσπαθούμε να αναδείξουμε τη μοναδικότητά μας, τότε απλά μένουμε συναισθηματικά μόνοι… Το βιβλίο σκοπεύει να ανακουφίσει και να απενοχοποιήσει το καθημερινό βίωμα ζωής που όλοι έχουμε και να καταρρίψει το θεωρητικό μοντέλο επιτυχημένου ανθρώπου που προβάλλεται διαρκώς. Ένα μοντέλο που δημιουργεί ανεδαφικές προσδοκίες και που τελικά μας κάνει να νιώθουμε μονίμως ανεπαρκείς. Δε φταίμε εμείς. Τα πρότυπά μας φταίνε. Μας δημιουργούν ενοχές που δεν είμαστε αρκετά καλοί / ευτυχισμένοι / στοχευμένοι κλπ. Ώρα για την αλήθεια.
• Το βιβλίο σας είναι ένα από τα συγγραφικά πονήματα που προέκυψαν κατά τη διάρκεια της δεύτερης καραντίνας. Πού σας βρήκε η απόφαση να αξιοποιήσετε δημιουργικά την απομόνωσή σας;
  Ήμουν κι εγώ από αυτούς που έλεγε στον κόσμο να αξιοποιήσουμε την καραντίνα δημιουργικά. Μόλις βέβαια συνειδητοποίησα πως το λένε όλοι, σκέφτηκα πως κάτι δεν πάει καλά. Συνειδητοποίησα πως πάλι δημιουργούσαμε προσδοκίες στον κόσμο να αξιοποιεί τον χρόνο του, να είναι χρήσιμος να πετυχαίνει και να νιώθει άσχημα αν δεν το κάνει. Έτσι σταμάτησα να το φωνάζω και άρχισα να μιλάω για το να ακούμε τις ανάγκες μας, ακόμα και αν έχουμε ανάγκη να μην κάνουμε τίποτα. Δεν πειράζει. Εγώ είχα ανάγκη να είμαι παραγωγικός όμως, οπότε ασχολήθηκα και έγραψα αυτό το βιβλίο!
• Καθώς συνεχίζουμε να ζούμε στον ρυθμό του covid, αναγνώστες που βιώνουν πιο δραματικά από κάποιους άλλους, μπορούν άραγε να αναζητήσουν στο «παράδοξο μονοπάτι» σας, κεφάλαια – συμβουλές που θα τους βοηθήσουν;
  Ναι, υπάρχουν πάρα πολλά πράγματα που θα τους φανούν χρήσιμα. Πχ το πώς μπορούν να διαχειρίζονται τις δύσκολες σκέψεις και συναισθήματα που προκύπτουν αυτή την περίοδο. Πώς να βρουν τη δύναμη της θέλησης ώστε να κάνουν μια αλλαγή αν τη θελήσουν. Πώς μπορούν να αξιοποιήσουν αν θέλουν αυτή την κατάσταση και να δώσουν νόημα στη ζωή τους. Τέλος, μπορούν απλά να αποδεχθούν ότι αυτή είναι μια δύσκολη περίοδος και είναι απόλυτα φυσιολογικό να μην είναι καλά. Δε χρειάζεται να είμαστε πάντα καλά. Όταν είσαι στον χωματόδρομο το αμάξι κουνάει. Είναι φυσιολογικό. Δεν έχεις προβληματικό αμάξι. Τώρα και εμείς κουνιόμαστε. Ας μας δώσουμε το δικαίωμα να μην είμαστε καλά για λίγο.
• Οι αρνητικές σκέψεις και τα δυσάρεστα συναισθήματα δεν είναι άγνωστα σε κανέναν από εμάς. Όλοι μας βιώσαμε κάποτε ή ζούμε τώρα δυσάρεστες καταστάσεις. Πόσο εύκολο είναι, τελικά, να μετατρέψουμε τις αρνητικές σκέψεις σε θετικές;
  Δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολο αν ξέρεις τις τεχνικές που δουλεύουν. Όμως το πρόβλημα είναι αλλού. Είναι στην προσδοκία ότι δε θα έπρεπε να νιώθουμε αρνητικά συναισθήματα και να κάνουμε αρνητικές σκέψεις και πρέπει να τις μετατρέπουμε σε θετικές. Αυτό είναι πολύ σκληρό να το ζητάμε από τους ανθρώπους. Είναι η φύση μας (όπως τεκμηριώνεται στο βιβλίο) να σκεφτόμαστε αρνητικά. Γι αυτό όταν ο σύντροφός μας δεν σηκώσει το τηλέφωνο πάει κατευθείαν το μυαλό μας στο κακό. Δεν είναι πρόβλημα. Είναι η φύση μας. Το να σκεφτόμαστε θετικά είναι εξαιρετικά δύσκολο και δεν είναι ζητούμενο. Είναι κόντρα στη φύση μας. Ζητούμενο είναι αποδεχθούμε και να συμπονέσουμε τον εαυτό μας. Δεν είναι εύκολο να είσαι άνθρωπος. Αν το κάνουμε αυτό, τότε θα είμαστε καλά, παρέα και με τις δύσκολες σκέψεις μας.
• Άγχος. Ένα κεφάλαιο που παίζει καταλυτικό ρόλο στις προσωπικές σχέσεις, στην επαγγελματική ζωή, στη χαμηλή μας αυτοπεποίθηση. Ποιους τρόπους προτείνετε για να το καταπολεμήσουμε;
  Ίσως αυτός να είναι ένας από τους ισχυρότερους μύθους που καταρρίπτει το βιβλίο. Η νέα επιστήμη του στρες που ξεκίνησε το 2008, πλέον παρέχει πάρα πολλές ενδείξεις ότι το άγχος δεν μας κάνει κακό. Αλλά οι πεποιθήσεις μας για το άγχος μας κάνουν κακό. Το άγχος είναι η φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού μας όταν κάτι το οποίο έχει αξία για εμάς διακυβεύεται. Δεν γίνεται να μην έχουμε άγχος και είναι απάνθρωπο να ζητάμε από τους ανθρώπους να μην αγχώνονται. Είναι άλλος ένας τρόπος να νιώθουμε ανεπαρκείς. Τα πράγματα τα οποία μας αγχώνουν είναι τα σημαντικά πράγματα για εμάς. Η υγεία μας, οι σχέσεις μας, τα οικονομικά μας. Κανείς δεν αγχώνεται για το που πάρκαρε ο γείτονας το αυτοκίνητο (εκτός αν το παρκάρει μπροστά στη δική του είσοδο!). Τα πράγματα που μας αγχώνουν είναι και τα πράγματα τα οποία δίνουν νόημα στη ζωή μας, αλλά θα πρέπει να επιλέξουμε να τα δούμε ως τέτοια. Μέσα από επιστημονικές έρευνες, προτείνεται το πώς μπορούμε να συνεχίσουμε να αγχωνόμαστε αλλά να αντλούμε περισσότερο νόημα στη ζωή μας και πώς να πάρουμε δύναμη από το άγχος και να το αξιοποιήσουμε. Γιατί το άγχος υπάρχει για να μας βοηθάει. Όχι για να μας βλάπτει. Ας το απενοχοποιήσουμε και αυτό!
• Στο οπισθόφυλλό σας θέτετε μία ερώτηση: «Είσαι έτοιμος για μια ζωή με νόημα;». Δώστε μας τρεις συμβουλές που θα μας κάνουν να νιώσουμε έτοιμοι για μια ζωή με νόημα.
  Πρώτον: Είναι φυσιολογικό να μην ξέρεις τι θέλεις. Μη σε σταματάει αυτό από το να κινηθείς προς μια κατεύθυνση που θα σου αρέσει. Δεύτερον: Την κατεύθυνση που θα κινηθείς θα την προσδιορίσουν οι αξίες σου, οπότε αφιέρωσε χρόνο για να τις βρεις. Τρίτον: Το νόημα δεν το βρίσκεις, το δημιουργείς ένα βήμα τη φορά. Κάνε απλά το επόμενο βήμα και εμπιστεύσου τον μελλοντικό εαυτό σου να βρει τι θα κάνει μετά.
• Ολοκληρώνοντας τη συνομιλία μας θα ήθελα σε μία σύντομη πρόταση να μας δώσετε τον στόχο του βιβλίου σας.
  Η ζωή που ζεις είναι φυσιολογική. Αν δεν απολαμβάνεις τη ζωή σου μάλλον δε φταις εσύ. Ίσως φταίνε οι ανεδαφικές προσδοκίες που η κουλτούρα της αυτοβελτίωσης σου δημιουργεί. Δεν αρμενίζεις στραβά. Στραβός είναι ο γιαλός.
  Αποδέξου την ανθρώπινή σου φύση όπως πραγματικά είναι και ζήσε αρμονικά με αυτή.

Λίγα λόγια για το βιβλίο
Γιατί δεν απολαμβάνεις τη ζωή όσο θα ήθελες; Ίσως η απάντηση να μην είναι αυτή που νομίζεις. Δεν φταις εσύ. Ίσως όμως ευθύνονται όσα ακούς πως πρέπει να κάνεις για να απολαμβάνεις τη ζωή. Ο ήρωας της ιστορίας έχει την τύχη να συναντήσει μια μαγική οδηγό που του δείχνει ένα εναλλακτικό μονοπάτι. Σε αυτό το πρωτοπόρο και αντισυμβατικό βιβλίο, ο Δημήτρης Φλαμούρης PhD καταρρίπτει πολλούς από τους μύθους του χώρου της αυτοβελτίωσης. Συνδυάζοντας τις τελευταίες έρευνες της νευροεπιστήμης, της νέας επιστήμης του άγχους και της επιστήμης της κινητοποίησης, με την Ψυχολογία, την Υπαρξιακή Φιλοσοφία αλλά και την Αρχαία Σοφία προτείνει έναν διαφορετικό, πιο ανθρώπινο δρόμο. Στις σελίδες αυτού του βιβλίου θα διαβάσεις: Πώς μπορείς να ζήσεις πιο ευτυχισμένα ακόμα και χωρίς να έχεις στόχους ή όνειρα. Πώς μπορείς να βρεις τι θέλεις στη ζωή σου (και ότι είναι φυσιολογικό να μην το ξέρεις ακόμα). Πώς να διαχειρίζεσαι το άγχος και να το κάνεις σύμμαχο (όσο και αν αγχώνεσαι). Στην πράξη. Πώς να λύσεις τον γρίφο της χαμηλής αυτοπεποίθησης. Στην πράξη. Πώς να διαχειριστείς τις αρνητικές σκέψεις και τα δυσάρεστα συναισθήματα που σε ταλαιπωρούν. Στην πράξη. Πώς να κατανοήσεις και να τιθασεύσεις το μυαλό σου. Πώς να επικοινωνείς αποτελεσματικά με όλους. Στην πράξη. Πώς να βρεις τη δύναμη της θέλησης για να κάνεις όσες αλλαγές θέλεις να κάνεις αλλά δυσκολεύεσαι και πώς να αντιστέκεσαι στους πειρασμούς. Στην πράξη. ΠΩΣ ΝΑ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΤΟΥ ΝΟΗΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ. Γραμμένο με το γνωστό πρακτικό και ιδιαίτερα προσιτό ύφος του συγγραφέα, το βιβλίο υπόσχεται να σε ταξιδέψει σε μέρη του εαυτού σου που δε θα φανταζόσουν ποτέ ότι υπήρχαν. Σε ένα παράδοξο μονοπάτι προς το νόημα της ζωής. Είσαι έτοιμος για μια ζωή με νόημα;

Βιογραφικό
Ο Δημήτρης Φλαµούρης γεννήθηκε και µμεγάλωσε στη ∆ράμα. Το 1996 αποφοίτησε από το Μαθηματικό τμήμα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και συνέχισε τις σπουδές του στο Λονδίνο, όπου απέκτησε μεταπτυχιακό και διδακτορικό τίτλο πάνω στα χρηµατοοικονοµικά μαθηματικά. Εργάστηκε σε διεθνείς επενδυτικές τράπεζες στο Λονδίνο µέχρι το 2009 και έπειτα σε εγχώρια χρηματιστηριακή εταιρεία έως το 2015. Από το 2014 διδάσκει στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Κάνοντας µια αποφασιστική αλλαγή πορείας, το 2016 αποφοίτησε από τη σχολή ψυχολογίας του University of East London, όπου ειδικεύτηκε στον τομέα της Θετικής Ψυχολογίας. Πλέον, διοργανώνει βιωματικά σεμινάρια, αρθρογραφεί και διατηρεί το δικό του blog (www.dimitrisflamouris.com), συνδυάζοντας το μαθηματικό του υπόβαθρο µε τον χώρο της ψυχολογίας και της ευτυχίας. Παράλληλα, ασχολείται µε το κρασί και έχει ταξιδέψει σε περισσότερες από 65 χώρες συλλέγοντας εμπειρίες από όλα τα μέρη του πλανήτη.

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save