ΑΑΡΟΝ ΑΠΠΕΛΦΕΛΝΤ (Aharon Appelfeld)

ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΤΗΣ ΕΣΤΙΑΣ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΚΑΙ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ: ΜΑΓΚΥ ΚΟΕΝ

(Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνικής Μετάφρασης Έργου Ξένης Λογοτεχνίας στην Ελληνική Γλώσσα 2002)

➖”Όποιος έκανε σε στρατόπεδο ή κρυβόταν στα δάση γνωρίζει τη σιωπή στο κορμί του“.

Σε μία τέτοια συνθήκη η κάθε λέξη χάνει κάθε δυναμική, ο άνθρωπος την υπόσταση του και η πραγματικότητα που περιγράφεται παράγει σύμβολα από μόνη της.

Φθάνουν οι κραυγές “μοναξιά”, “νοσταλγία”, “θλίψη” και “σκοτάδι” να γίνουν οι αγγελιοφόροι που τις μεταφέρουν κατευθείαν στην καρδιά των αναγνωστών μέσα από τις σελίδες στο αντιπολεμικό αυτό βιβλίο.

Ο συγγραφέας ομολογεί ότι δυσκολεύεται να μιλήσει, να εκμυστηρευτεί περιστατικά, και μηχανεύεται τη χρήση ημερολογίου για να εκφραστεί. Κι εδώ η γραφή του είναι στην αρχή “διστακτική” και “δύσπιστη” γιατί όλα όσα έχει ζήσει είναι χαραγμένα στα κύτταρα του σώματος του και όχι στη μνήμη.

Το σώμα του είναι ο πομποδέκτης που αισθάνεται τα πρώτα σημάδια κάθε ήχου, κάθε κρότου που αφουγκράζεται, κάθε μυρωδιάς από φυτά ή υγρασίας που μυρίζει μέσα στο δάσος, όπου περιτριγυρίζει μετά τη δραπέτευση του.

Ο Άαρον Άπελφελντ γεννιέται το 1932 στο Τσέρνοβιτς της τότε Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας, της μετέπειτα Ρωσίας. Η στοργική και εύπορη οικογένεια του είναι Εβραϊκής καταγωγής, μιλούν τη Γερμανική γλώσσα, ενώ οι παππούδες στο χωριό τα γίντις.

Οι Γερμανοί, με την εισβολή το 1940, εκτελούν τη μητέρα του μαζί με πολλούς Εβραίους και εκείνος με τον πατέρα του εκτοπίζονται σε στρατόπεδο συγκέντρωσης. Είναι μόλις οκτώ ετών όταν καταφέρνει να αποδράσει.

Οι Ουκρανικές στέπες και τα Καρπάθια όρη είναι τα μέρη που περιπλανιέται με μόνη συντροφιά τη σιωπή του σε έναν αγώνα επιβίωσης και καχυποψίας για τους ανθρώπους που είναι απρόβλεπτοι, πριν καταλήξει το 1946 στο ξένο για εκείνον Ισραήλ, σε μία προσπάθεια επαναπροσδιορισμού της ταυτότητας του.

Σπουδάζει στο Πανεπιστήμιο και στρέφεται στη λογοτεχνία, την οποία αργότερα διδάσκει ο ίδιος στο Πανεπιστήμιο Μπεν-Γκουριόν. Η συνάντηση του με τον σχεδόν συντοπίτη του, και αργότερα νομπελίστα, Σμούελ Αγκνόν σφυρηλατεί τις λογοτεχνικές του ανησυχίες. Η οχυρωμένη πλέον καθημερινότητα του στρώνει το έδαφος για τη συγγραφή περισσότερων από σαράντα βιβλίων – μυθιστορήματα και συλλογές ποίησης.

Το ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΖΩΗΣ είναι μία ιδιότυπη αυτοβιογραφική κατάθεση ψυχής χωρίς χρονολογική σειρά καταγραφής γεγονότων. Η συνειδητή μνήμη περιλαμβάνει σκόρπιες σκέψεις και κάποιες αναμνήσεις από την παιδική ηλικία που δεν έχουν ξεθωριάσει. Η δεξαμενή σκέψης του είναι συνέχεια γεμάτη από ψευδαισθήσεις ότι θα έλθει η στιγμή της συνάντησης πάλι όλης της οικογενείας.

➖”Ο πόλεμος είχε κατακάτσει μέσα μου σαν πέτρα και εγώ όσο πήγαινα δενόμουν με τη γη, την εβραϊκή γλώσσα και τα βιβλία που διάβαζα με μεγάλη δίψα“.

Ο απαιτούμενος χρόνος προσαρμογής στη νέα γη του Ισραήλ είναι αναγκαίος και δύσκολος μέχρι να συμφιλιωθεί ο συγγραφέας με την ελλειμματική του αυτοπεποίθηση και να είναι έτοιμος να δεχθεί τη νέα του ταυτότητα.

Αποκτά εμπειρίες από τον στρατό και τις σπουδές του που οξύνουν την κριτική του αντίληψη και πλουτίζουν τα εκφραστικά του μέσα στην αποτύπωση τους αργότερα στη συγγραφή.

Το ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΙΑΣ ΖΩΗΣ συνιστά ένα γλυκόπικρο αφήγημα απαλλαγμένο από κάθε επιτηδευμένη παρεμβολή, το οποίο αναδεικνύει στην Ελληνική Γλώσσα η εξαιρετική μετάφραση από τη Μάγκυ Κοέν. Είναι η περιγραφή μιας πάλης για την επίτευξη της ποθούμενης ισορροπίας.

➖“Τούτες οι σελίδες είναι η περιγραφή μιας πάλης, για να χρησιμοποιήσουμε την έκφραση του Κάφκα. Και σε αυτή την πάλη παίρνουν μέρος όλες οι συνιστώσες της ψυχής: η ανάμνηση του σπιτιού και των γονιών, η διάφανη βουκολική ομορφιά των Καρπαθίων, οι παππούδες μου και τα πολυάριθμα φώτα που έλουζαν τότε την ψυχή μου. Έπειτα, ο πόλεμος, η καταστροφή που έφερε μαζί του και τα σημάδια που άφησε…“

(Από το οπισθόφυλλο)

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave