Συγγραφέας του βιβλίου «Επί -θεμάτων, γευμάτων και αισθημάτων- κοινωνία» – Εκδόσεις Βακχικόν
Η λέξη επικοινωνία μπορεί να είναι κρυμμένη καλά στον τίτλο της νουβέλας της Μαρίας Αποστολάκου, γίνεται ευδιάκριτη, ωστόσο, όταν η συγγραφέας ξεκινά να μάς μιλά για την επιλογή του, τη συνονόματη ηρωίδα της αλλά και τους χαρακτήρες που εμπνεύστηκε. Όπως λέει στο Vivlio-life «Η επικοινωνία, με κάθε της μορφή, θεωρώ πως είναι ζωτικής σημασίας, αρκεί να στοχεύει στο μοίρασμα της αλήθειας και της γνώσης και όχι στην παραπλάνηση. Ο κάθε χαρακτήρας στο βιβλίο επιλέγει τον δικό του τρόπο και τα δικά του μέσα για να επικοινωνεί…». Μια ευχάριστη νότα που συναντάμε οι αναγνώστες, είναι οι στίχοι τραγουδιών και τα ποιήματα, που ξεκίνησε να γράφει, όπως εξηγεί, στα εφηβικά της χρόνια αλλά η πλοκή της ιστορίας της ήταν τέτοια που εύκολα εντάχθηκαν στο κείμενό της.
- Μία αρχαία πρόθεση και δυο παύλες οι οποίες κλείνουν μέσα τους τρεις λέξεις: θεμάτων, γευμάτων και αισθημάτων. Ας ξεκινήσουμε τη συνέντευξή μας με την επεξήγηση του τίτλου και τη χρησιμότητα των σημείων στίξης.
Πρόκειται για μια σύνθετη λέξη, μια λέξη πολύτιμη στην ουσία της για το ανθρώπινο, και όχι μόνο, είδος, τη λέξη «επικοινωνία». Έχει λοιπόν χωριστεί στα συνθετικά της, για να συμπεριληφθούν ανάμεσα στις παύλες οι θεματικές επικοινωνίας που απασχολούν τους ήρωες αυτού του βιβλίου. Αυτή η φράση υπάρχει μέσα στο κείμενο, συγκεκριμένα σε ένα γραπτό της βασικής ηρωίδας, όπου αποτυπώνει κάποιες σκέψεις της. Θεωρώ πως εκφράζει την κεντρική ιδέα του βιβλίου. - «Και να ’μαι. Στον παράδεισο. Τα πάντα θα μπορούσαν να γαληνεύουν, η ψυχή να ευφραίνεται, το μυαλό ν’ αδειάζει και χρήσιμα να γεμίζει, το κορμί ν’ απαλύνεται, τα μάτια να χαμογελούν, το πρόσωπο να ημερώνει, να νυχτώνει και να ξημερώνει…». Κάπως έτσι φαντάζεστε τον παράδεισο;
Είναι κάποια στοιχεία που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στον παράδεισο εντός μας, αν θεωρήσουμε ως παράδεισο την επιθυμητή εσωτερική κατάσταση του καθενός. Στη συγκεκριμένη περίπτωση συνοδεύεται και από ένα γαλήνιο θαλασσινό τοπίο στο οποίο βρίσκεται το πρόσωπο που κάνει αυτές τις σκέψεις. - «Το ζητούμενο λοιπόν είναι η επικοινωνία. Με διάφορους τρόπους, σε διάφορα επίπεδα και με διάφορα μέσα. Και φυσικά χωρίς να αψηφούνται τα απρόβλεπτα γεγονότα της ζωής», γράφετε στο οπισθόφυλλο. Επικοινωνία! Μιλήστε μας γι αυτό το ζητούμενο όπως το θέτετε στη νουβέλα σας.
Η επικοινωνία, με κάθε της μορφή, θεωρώ πως είναι ζωτικής σημασίας, αρκεί να στοχεύει στο μοίρασμα της αλήθειας και της γνώσης και όχι στην παραπλάνηση. Ο κάθε χαρακτήρας στο βιβλίο επιλέγει τον δικό του τρόπο και τα δικά του μέσα για να επικοινωνεί. Υπάρχει επικοινωνία με τους ανθρώπους, με τη φύση, με τα ζώα, με τον εαυτό μας. Μπορεί να γίνει με λόγια, με γραπτά, με βλέμματα, με γεύσεις, με μουσική, με σιωπή. Μπορεί να είναι επαρκής, μπορεί και όχι. Αυτά είναι κάποια στοιχεία που προσπαθούν να αναδειχτούν μέσα απ’ το βιβλίο. - Μέσα από τις ιστορίες των ηρώων σας επιχειρείτε μια μικρή προσέγγιση αυτής της επικοινωνίας. «Μια μάλλον αισιόδοξη προσέγγιση…», τη χαρακτηρίζετε. Γιατί μάλλον;
Το τι είναι αισιόδοξο για τον κάθε άνθρωπο είναι κάπως υποκειμενικό, καθώς έχει να κάνει με τα βιώματά του και τον δικό του τρόπο αντιμετώπισης των δυσκολιών. Η προσέγγιση λοιπόν που για μένα είναι αισιόδοξη, ίσως να μην είναι και τόσο αισιόδοξη για κάποιον άλλο… Το «μάλλον» πλησιάζει τη δική μου άποψη αλλά δεν προκαταβάλλει και αφήνει τον άλλο ελεύθερο να νιώσει όπως θέλει. - «Γιατί λείπει. Λείπει η δύσκολη απλότητα του αγγίγματος, η πληρότητα της σιωπής, η υπέρτατη δύναμη των σκέψεων…». Πόσο όμορφες εκφράσεις! Ποιες σκέψεις σας κρύβονταν πίσω τους όταν τις αποτυπώνατε στο χαρτί;
Η Μαρία, η κεντρική ηρωίδα, αποτυπώνει αυτές τις σκέψεις της στο χαρτί. Στην πραγματικότητα ολόκληρο αυτό το απόσπασμα είχε γραφτεί από εμένα πολλά χρόνια πριν σε μια προσωπική μου στιγμή, όταν δεν υπήρχε καν η σκέψη της δημιουργίας αυτού του βιβλίου, καθώς έχω τη συνήθεια από την παιδική μου ηλικία να αποτυπώνω σκέψεις, συλλογισμούς και συναισθήματα σε διάφορα «χαρτάκια». Πολλά από αυτά τα «χαρτάκια» ταίριαξαν σ’ αυτή την ιστορία και έγιναν μέρος της. - Κεντρική σας ηρωίδα, η Μαρία. Μιλήστε για την προσωπικότητά της και πείτε μας αν εκτός από το όνομά σας της δώσατε και κάποια από τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς σας.
Πρόκειται για απλή συνωνυμία! Κράτησα το όνομα «Μαρία», όπως το πρωτοάκουσα σε μια συζήτηση, που αποτέλεσε το έναυσμα για να δημιουργηθεί αυτή η ιστορία. Οπότε δεν της έδωσα το δικό μου όνομα, αλλά κάποιας άλλης Μαρίας, την οποία δε γνώρισα ποτέ από κοντά ούτε περιγράφω τη δική της ιστορία. Ήταν, όπως είπα, απλά το έναυσμα. Σίγουρα υπάρχουν στοιχεία που με συνδέουν με τη Μαρία του βιβλίου, το ίδιο όμως συμβαίνει και με άλλους χαρακτήρες της ιστορίας. Η ίδια είναι ένας άνθρωπος που σκέφτεται, που αγαπά αληθινά τους ανθρώπους, που απολαμβάνει τα καλά της ζωής και αντιμετωπίζει με αγωνιστικότητα και αισιοδοξία τα δύσκολά της. Νομίζω πως θα την ήθελα πολύ για φίλη μου! - Γράφοντας σε πρώτο πρόσωπο, πόσο κοντά στην πρωταγωνίστριά σας ήρθατε; Ήταν αυτός ο τρόπος να κάνετε κι εμάς τους αναγνώστες να την πλησιάσουμε λίγο περισσότερο;
Στην πραγματικότητα σε πρώτο πρόσωπο διαβάζουμε μόνο όσα λέγονται σε διαλογικό επίπεδο ή όσα γράφει η ίδια η Μαρία. Ο βασικός κορμός του βιβλίου είναι αφήγηση σε τρίτο πρόσωπο. Ελπίζω πως οι εικόνες και οι ρεαλιστικές περιγραφές καταστάσεων και συναισθημάτων βοηθούν τον αναγνώστη να πλησιάσει ή ακόμα και να ταυτιστεί με τη Μαρία ή με κάποιο άλλο από τα πρόσωπα που την περιβάλλουν. - Μας καλείτε να παρακολουθήσουμε τη ζωή της. Δώστε μας σε τίτλους τα μεγαλύτερα κεφάλαια που τη συνθέτουν και τι είναι αυτό που κέντρισε την φαντασία σας για να την κάνετε νουβέλα.
Θα ξεκινήσω από το πώς προέκυψε αυτή η ιστορία. Περίπου δέκα χρόνια πριν καθόμουν μόνη στο μπαλκονάκι του λυρικού, παραδοσιακού σπιτιού ενός φίλου σ’ ένα χωριό νότια του Ρεθύμνου, απολαμβάνοντας μια παγωμένη ρακή, όταν από κάτω στο σοκάκι άρχισε να συνομιλεί ένα ζευγάρι προχωρημένης ηλικίας, μ’ αυτή την ξεχωριστή ντοπιολαλιά και θέμα τον επικείμενο γάμο της κόρης τους, της Μαρίας. Δεν τους έβλεπα, μόνο τους άκουγα. Το επόμενο πράγμα που θυμάμαι, είναι μερικές σελίδες μπροστά μου γεμάτες σημειώσεις και πολλές εικόνες στο μυαλό μου, που ζητούσαν να αποτυπωθούν. Σιγά σιγά γεννιόντουσαν στη σκέψη μου κι άλλοι χαρακτήρες με τις ιστορίες τους. Δεν είχα σκεφτεί τότε ότι θα μπορούσαν όλα αυτά να γίνουν βιβλίο. Κάθε καλοκαίρι όμως που ξανάπιανα το νήμα της ιστορίας – αφού τις άλλες εποχές το σχολειό κυριαρχούσε στο μυαλό μου, δασκάλα γαρ- ερχόμουν πιο κοντά στην ιδέα να τη μοιραστώ με φίλους και σιγά σιγά, γιατί όχι, και με άλλους ανθρώπους. Όσον αφορά στα κεφάλαια της ζωής της Μαρίας, δυσκολεύομαι να δώσω τίτλους, καθώς μπλέκονται σε αυτά και κεφάλαια της ζωής άλλων προσώπων. Άλλωστε η αφήγηση σταματά σε μια στιγμή που η ίδια περιμένει να αρχίσει να γράφεται ένα από τα σημαντικότερα ίσως κεφάλαια της ζωής της. - Σημαντικούς ανθρώπους τοποθετήσατε δίπλα στην ηρωίδα σας. Ποιο είναι το πρόσωπο που θα παίξει καθοριστικό ρόλο στη ζωή της;
Όλα τα πρόσωπα που βρέθηκαν ή βρίσκονται κοντά της έχουν παίξει το ρόλο τους στο σμίλεμα του χαρακτήρα της, στις αποφάσεις για τις επιλογές της και γενικότερα στην πορεία της ζωής της. Νομίζω όμως πως το πρόσωπο που θα έχει τον σημαντικότερο ρόλο στη ζωή της, δεν έχει έρθει ακόμα.
Πόσο σας διευκόλυναν στη συγγραφή οι στίχοι τραγουδιών και ποιημάτων που χρησιμοποιήσατε «πάντα την κατάλληλη στιγμή», όπως διευκρινίζετε;
Η αλήθεια είναι πως οι στίχοι τραγουδιών και τα ποιήματα που βρίσκονται στο βιβλίο έχουν γραφτεί από εμένα σε αρκετά προγενέστερο χρόνο, ξεκινώντας από τα εφηβικά μου χρόνια. Μαζί με τα «χαρτάκια» μου ήταν από τους βασικούς τρόπους έκφρασης που είχα και έχω. Συχνά λοιπόν κατά τη διάρκεια της συγγραφής του συγκεκριμένου βιβλίου, ανακαλούνταν στη μνήμη μου κάποιοι στίχοι από αυτά τα τραγούδια ή τα ποιήματα. Κάπως έτσι εντάχθηκαν στην πλοκή της ιστορίας, μιας και τα ακούει ή τα διαβάζει το εκάστοτε πρόσωπο την κατάλληλη γι’ αυτό στιγμή, τη στιγμή δηλαδή που μπορεί να εκφραστεί μέσα από αυτά.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Kαι να ’μαι. Στον παράδεισο. Τα πάντα θα μπορούσαν να γαληνεύουν, η ψυχή να ευφραίνεται, το μυαλό ν’ αδειάζει και χρήσιμα να γεμίζει, το κορμί ν’ απαλύνεται, τα μάτια να χαμογελούν, το πρόσωπο να ημερώνει, να νυχτώνει και να ξημερώνει και… όλα αυτά στη μετριότητα ριγμένα να τα ζω τσαλαπατώντας τα. Γιατί λείπει. Λείπει η δύσκολη απλότητα του αγγίγματος, η πληρότητα της σιωπής, η υπέρτατη δύναμη των σκέψεων, όταν έχουν ντυθεί το μανδύα λέξεων απλών, η νωχελική εξερεύνηση των αισθήσεων, η μεταμόρφωση βασανιστικών αλγόριθμων σε λιτές εξισώσεις, η επί -θεμάτων, γευμάτων και αισθημάτων- κοινωνία.
Το ζητούμενο λοιπόν είναι η επικοινωνία. Με διάφορους τρόπους, σε διάφορα επίπεδα και με διάφορα μέσα. Και φυσικά χωρίς να αψηφούνται τα απρόβλεπτα γεγονότα της ζωής. Μια μικρή προσέγγιση αυτής της επικοινωνίας επιχειρείται και σ’ αυτό το βιβλίο, μέσα από τις ιστορίες των ηρώων του. Μια μάλλον αισιόδοξη προσέγγιση…
Παρακολουθώντας την ιστορία της Μαρίας, της κεντρικής ηρωίδας, γνωρίζουμε και πτυχές από τις προσωπικότητες των σημαντικών ανθρώπων της ζωής της. Οι στίχοι τραγουδιών και ποιημάτων παίζουν κι αυτοί τον ρόλο τους, πάντα την κατάλληλη στιγμή.
Βιογραφικό
Η Μαρία Αποστολάκου μεγάλωσε στη Σπάρτη και σπούδασε δασκάλα στην Αθήνα, στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου. Υπηρέτησε σε μονοθέσια και πολυθέσια σχολεία της Αθήνας και της Πελοποννήσου, ενώ τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια ζει και εργάζεται στην Κρήτη με συνοδοιπόρους τα ζώα, τη φύση και τους φίλους. Η νουβέλα Επί -θεμάτων, γευμάτων και αισθημάτων- κοινωνία είναι η πρώτη της συγγραφική απόπειρα.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.