Εκδόσεις Κέδρος 2023 σελ.238
Γράφει: Ο Κώστας Τραχανάς

Η συγγραφέας, ύστερα από συστηματική και πολυετή έρευνα, παρουσιάζει τον Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα σε τρεις διαστάσεις: τον άνθρωπο, τον ποιητή και τον δραματουργό.

Προσθέτει νέες ψηφίδες στο πορτρέτο του Λόρκα περιγράφοντας τη ζωή του. Αναλύει την ποίηση και τα θεατρικά έργα τού πολυδιάστατου δημιουργού, που ανήκει στη γενιά του 1927, στην «αργυρή εποχή» της ισπανικής λογοτεχνίας, η οποία εισάγει ένα πιο ελεύθερο στιλ, που δεν ακολουθεί κανόνες στην ποίηση και περιέχει στοιχεία συμβολισμού, υπερρεαλισμού και φουτουρισμού. Το έργο του Λόρκα διακρίνεται για τη λεκτική δεξιοτεχνία, τον συμβολισμό, τον υπερρεαλισμό, την πληθώρα σχημάτων λόγου – μεταφορές, παρομοιώσεις, αντιθέσεις –, τους διαχρονικούς γυναικείους χαρακτήρες και τον έντονο ψυχικό δεσμό με την πατρίδα του.
Η συγγραφέας καταδεικνύει, επίσης, την καθοριστική συμβολή της κλασικής και της λαϊκής μουσικής, καθώς και των παραδόσεων της Ανδαλουσίας και του μεσογειακού τρόπου ζωής, στη διαμόρφωση της καλλιτεχνικής ταυτότητας του Λόρκα και εξιστορεί τα γεγονότα που οδήγησαν στη δολοφονία του κατά τον Ισπανικό Εμφύλιο.


Ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα είναι ο πιο πολυσυζητημένος Ισπανός συγγραφέας. Είναι επίσης ο πιο πολυμεταφρασμένος συγγραφέας και ποιητής της Ισπανίας μετά τον Θερβάντες. Ο Φ. Γ. Λόρκα γεννήθηκε δυο χρόνια πριν φύγει ο 19ος αιώνας. Στα 21 του (1919) πήγε στη Μαδρίτη όπου έζησε μέχρι το 1928. Ο Λόρκα ήταν ήδη πολύ σπουδαία προσωπικότητα, με σπουδαία μόρφωση. Συνδέεται με δυνατή φιλία με τον Σαλβαδόρ Νταλί, με τον Λουί Μπουνιουέλ, τον Χοσέ Μπέγιο ή Πεπίν, τον Χουάν Ραμόν Χιμένεθ και μένουν όλοι μαζί, η νέα πνοή της Ισπανίας, στην Εστία του Πανεπιστημίου της Μαδρίτης, απ’ όπου το 1923 πήρε το πτυχίο του ο Λόρκα.
«…Ζώντας σε μια Γρανάδα γεμάτη χρώματα και ήλιο, με πλατείες και σιντριβάνια, με την Αλάμπρα να δεσπόζει, με τις φτωχικές συνοικίες των Τσιγγάνων στο Αλμπαϊθίν, με το ηλιοβασίλεμα να ζωντανεύει κάθε χορδή ευαισθησίας, που συνέχιζε να πάλλεται από την παιδική του ηλικία, ο Λόρκα, γεννημένος ποιητής και επηρεασμένος από την ατμόσφαιρα της πόλης του, εκφράζει τα συναισθήματά του σε στίχους και αρχίζει να γίνεται γνωστός ήδη από το 1919».


Ολόκληρο το έργο του Λόρκα είναι σφραγισμένο από την έντονη παρουσία μιας παγανιστικής αλλά και καθολικής Ισπανίας, γεμάτο αληθινούς ανθρώπους, Τσιγγάνους, λαθρέμπορους, καβαλάρηδες, γυναίκες, χωροφύλακες. Στα ποιήματα και στα θεατρικά του έργα αποτυπώνεται η τραγική μοίρα ενός λαού που συναντά τον θάνατο σε κάθε στιγμή της ζωής του μα ταυτόχρονα συνυπάρχει με τον θάνατο η πίστη του ποιητή στη ζωή ,αποτέλεσμα της μεγάλης ζωτικότητάς του. Η αγάπη που έτρεφε για τη χώρα του είναι φανερή, αφού η Ισπανία είναι παρούσα σε όλο του το έργο. Ο Φ.Γ. Λόρκα ήταν ένας πολύπλευρος δημιουργός ένα αυθεντικό ταλέντο μυστηριώδης, αινιγματικός. Ένας ευαίσθητος άνθρωπος γεμάτος μοναξιά αλλά και γοητεία που πίστευε σε μάγια και ξόρκια, στη φιλία και στην παράδοση, στην οικογένεια και στον έρωτα. Ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα είναι η ίδια η Ανδαλουσία…
Ο ισπανικός εμφύλιος έπληξε όλες τις προσπάθειες αναμόρφωσης. Και λίγο μετά σταμάτησε και τη ζωή ενός από τους μεγαλύτερους ποιητές του 20ου αιώνα.


Ήταν 19 Αυγούστου 1936, στο σταυροδρόμι του Βιθνάρ με το Αλφάκαρ, όταν ο Λόρκα έπεσε, θύμα των φασιστών του Φράνκο, αφού πρώτα τον είχαν κυνηγήσει παντού, εν ζωή.
19 Αυγούστου 1936. Φουέντε Γκράντε. Στο σταυροδρόμι του Βίθναρ προς το Αλφάκαρ. Κάτω από μια ελιά. Στην Ανδαλουσία των τσιγγάνων και του αίματος. Ο ήλιος μόλις που είχε ξυπνήσει. Και τον φόβισαν οι τουφεκιές. Κάτω από μια ελιά. Σ΄ ένα άγονο τοπίο που σε ανατριχιάζει. Και πέφτει το σώμα του Φεδερίκο στο ξερό χώμα, που αντί για νερό ποτίζεται με αίμα. Κάτω από μια ελιά…
«Η ισπανική κοινωνία, πουριτανική, καθολική, συντηρητική, μια κοινωνία όπου οι γυναίκες έπαιζαν δευτερεύοντα ρόλο και οι άντρες έπρεπε οπωσδήποτε να είναι macho, δηλαδή δυνατοί και σκληροί, δεν μπορούσε να αποδεχθεί την ομοφυλοφιλία. Ο Λόρκα υπέφερε γι’ αυτό μέσα στην τόση ευαισθησία του. Ένιωθε απόρριψη, ένιωθε κατατρεγμένος, γι’ αυτό συμπαθούσε και καταλάβαινε όλους τους κατατρεγμένους της πατρίδας του, όπως τους Τσιγγάνους, τους Άραβες, τους Εβραίους».


Ο Λόρκα είναι μοιρολάτρης, με τη φιλοσοφική έννοια. Κάθε προσπάθεια προς αποφυγή της μοίρας είναι μάταιη. Όλες οι πράξεις του ανθρώπου είναι προκαθορισμένες. Η ποίησή του είναι περισσότερο Μεσογειακή. Ευαίσθητος, μοναχικός, υμνεί τα έντονα συναισθήματα. Η τύχη του Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα ήταν παρόμοια με εκείνη των χαρακτήρων του έργου του: ακολούθησε μια πορεία που τον οδήγησε στον θάνατο, παρ΄ όλο που υπήρχαν δυνατότητες να τον αποφύγει. Ο θάνατός του όμως ήταν μόνο σωματικός, αφού το πνεύμα του ζει ακόμα στα πανεπιστήμια όλου του κόσμου, στις σκηνές των θεάτρων, στις καρδιές χιλιάδων μελετητών του έργου του ,αλλά προπάντων στο Φουέντε Βακέρος και στην Ουέρτα ντε Σαν Βιθέντε, τη δική του Ανδαλουσία. Τώρα πια τα θεατρικά έργα του ανεβαίνουν συνέχεια τόσο στην Ισπανία όσο και παγκοσμίως. Το άγαλμά του έχει τοποθετηθεί μπροστά από το Ισπανικό Θέατρο της Μαδρίτης, ενώ το όνομά του είναι χαραγμένο στην πρόσοψη του θεάτρου μαζί με τα ονόματα άλλων επιφανών δραματουργών.


Η Άνδρη Χριστοφίδου – Αντωνιάδου καταγράφει τον βίο του ανθρώπου Λόρκα. Την ευαισθησία του. Την ταύτισή του με τις προοδευτικές ιδέες. Τη ζωή του πλάι σε μια σύγχρονη διανόηση της εποχής. Και ύστερα μπαίνει στον κόσμο του ποιητή και θεατρικού συγγραφέα, αυτά για τα οποία αγαπήθηκε από εκατομμύρια σε όλο τον κόσμο.
Η συγγραφέας αναλύει τις πτυχές της ποίησής του, τα σύμβολα, τις εμμονές του, τις νόρμες και τους κανόνες που δεν ακολουθούσε, δείχνει το ελεύθερο στυλ του, τα σχήματα λόγου, τους δεσμούς του, με τον τόπο του, με τη φύση, με τα εμβληματικά τοπία της γης του, με τον έρωτα, τον θάνατο, την αδικία, τους μύθους.
Η συγγραφέας ταξίδεψε στην Ισπανία, περπάτησε τα μονοπάτια της ζωής και του θανάτου του ποιητή, αναζήτησε συγγενείς του, ρώτησε μέχρι και αγνώστους, είδε, άκουσε, συναισθάνθηκε, άντλησε πληροφοριακό υλικό.
Η αφηγηματική αμεσότητα της μελέτης παρασύρει τον αναγνώστη σ’ ένα συναρπαστικό ταξίδι, δίνοντάς του τη δυνατότητα να γνωρίσει τον Λόρκα, το έργο του οποίου είναι σημείο αναφοράς για τη χώρα του και για την παγκόσμια λογοτεχνία.
Για όσους αγαπούν τον Λόρκα, είναι αναμφίβολα ένα ευαγγέλιο
Διαβάστε το.


Η Άνδρη Χριστοφίδου-Αντωνιάδου γεννήθηκε στη Λεμεσό. Σπούδασε Γαλλική και Ισπανική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, καθώς και Εκπαιδευτική Ψυχολογία και Παιδαγωγικά στο Πανεπιστήμιο της Σορβόνης. Σπούδασε, ακόμα, στα Πανεπιστήμια της Σαραγόσα, της Νίκαιας, του Μονπελιέ και στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Ερφούρτης.
Υπηρέτησε από τη θέση της καθηγήτριας και διευθύντριας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην Κύπρο. Μιλά αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, ιταλικά και γερμανικά.
Το 2019 ίδρυσε στη Λεμεσό το Κέντρο Ανάπτυξης Πολιτισμού Ad Litteram, το οποίο και διευθύνει. Έχει συνεργαστεί με τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου, με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος και άλλα θεατρικά σχήματα για θέματα που αφορούν στα έργα του Λόρκα.
Έχει γράψει ποίηση, μυθιστορήματα, διηγήματα, θεατρικά έργα, δοκίμια και μελέτες. Η μελέτη της για τον Λόρκα, η οποία είναι αρχειοθετημένη στο Κέντρο Μελετών Λόρκα στο Φουέντε Βακέρος και στο Ίδρυμα Λόρκα στη Γρανάδα, έτυχε εξαιρετικής κριτικής στην Κύπρο και στην Ευρώπη. Θεωρείται η πιο σημαντική ερευνήτρια του έργου του Λόρκα στην Κύπρο. Η έρευνά της για τον Θερβάντες είναι αρχειοθετημένη στο Μουσείο Θερβάντες στην Εσκίβιας.
Έργα της έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, ισπανικά, γερμανικά, ρουμανικά, σερβικά και συμπεριλαμβάνονται σε ξένες ανθολογίες.
Έχει τιμηθεί με είκοσι λογοτεχνικά βραβεία και αριστεία, μεταξύ των οποίων με το Α΄ Βραβείο Πεζογραφίας Μάρκου Αυγέρη από την Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών για το μυθιστόρημα Ο αρωματοποιός (2022), το Α΄ Βραβείο Ποίησης στον Παγκόσμιο Ποιητικό Διαγωνισμό της Αμφικτυονίας Ελληνισμού (2014) και με Αριστείο από τον ΕΠΟΚ για το μυθιστόρημα Ο θησαυρός τής Ισπανίας (2020), το οποίο συμπεριελήφθη στη βραχεία λίστα για το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας της Κύπρου το 2020.

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave