Γράφει η Κατερίνα Σιδέρη

Πολλές φορές είχα ακούσει για την αλληλογραφία εν καιρό πολέμου από άτομα που δεν γνωρίζονταν μεταξύ τους. Νεαρές κοπέλες ή και όχι, επέλεγαν να αλληλογραφούν με στρατιώτες που συνήθως δεν είχαν δικούς τους ανθρώπους για να τους κρατούν συντροφιά και για να τους τονώνουν το ηθικό.
Είχα πραγματικά υποκλιθεί στην πράξη αυτών των γυναικών. Ήταν μια υπέροχη ιδέα που έγινε πράξη στα δύσκολα χρόνια των πολέμων. Τι πιο όμορφο από την αναμονή ενός γράμματος, λίγων αληθινών λέξεων, λίγης ανθρωπιάς όταν όλα γύρω σου είναι μαύρα και ο θάνατος καραδοκεί σε κάθε σου βήμα.
Προσπαθώ να μπω στη θέση τόσο αυτών των γυναικών όσο και στη θέση των στρατιωτών. Με πόση χαρά έπαιρναν στα χέρια τους τα γράμματα και οι μεν και οι δε. Με πόση λαχτάρα ρουφούσαν τις λέξεις. Με πόσο αδημονία καρτερούσαν τις απαντήσεις στα γραφόμενά τους.
Ανάμεσα στις λέξεις κρυβόταν ο πόνος για κάποιον άγνωστο που σιγά – σιγά γίνεται οικείος, κρυβόταν η ανησυχία όταν τα γράμματα αργούσαν να φτάσουν, κρυβόταν η ανυπομονησία για τα επόμενα νέα τους αλλά και το ξέχειλο άγχος για την καλή τους υγεία.


Δεν ήταν λίγες οι φορές που το γράμμα των γυναικών συνοδευόταν από μικρά δωράκια, από πολύτιμα αντικείμενα για τους φαντάρους, αλλά και πολλές ευχές και ερωτήσεις για την κατάσταση που βίωναν. Κάπως έτσι αναπτυσσόταν μια σχέση οικειότητας ή και τρυφερότητας μεταξύ τους, μια σχέση αληθινού, αδελφικού ενδιαφέροντος.
Πολλές ιστορίες έχουν επιβιώσει από την αλληλογραφία άγνωστων μεταξύ τους ανθρώπων και είμαι σίγουρη ότι κάπου έχω διαβάσει και για ανθρώπους που όταν ο συρφετός του πολέμου πέρασε, άνθρωποι γνωρίστηκαν και έζησαν μαζί γιατί είχαν ερωτευτεί κάτω από αυτές τις αντίξοες συνθήκες.
Οπότε, όταν οι εκδόσεις Ελκυστής παρουσίασαν το βιβλίο της κυρίας Δουραμάνη, ένα σύντομο βιογραφικό της οποίας υπάρχει στο τέλος του άρθρου, επέλεξα να το διαβάσω και να το παρουσιάσω στο αναγνωστικό κοινό.
Πραγματικά κατακλύζεσαι από πολλά συναισθήματα από τη στιγμή που το παίρνεις στα χέρια σου. Δέος, τιμή για αυτούς τους ανθρώπους, ανιδιοτελή αγάπη και φυσικά σεβασμό.

Στην Κωνσταντινούπολη όπως και σε άλλες πόλεις, ιδρύεται σύνδεσμος για την ενίσχυση του εκστρατευτικού σώματος. Επιδιώκουν οι στρατιώτες να κατακλύζονται από το αίσθημα της οικογένειας ούτως ώστε να ανταπεξέρχονται στις δυσκολίες του πολέμου.
Ο σύνδεσμος με ονομασία «Σύνδεσμος των Ελληνίδων της Κωνσταντινούπολης» αλλά και ο σύνδεσμος «Αδελφές του Στρατιώτου» έχουν απώτερο σκοπό τους την αλληλογραφία και την πεποίθηση ότι υπάρχει ένας ολόκληρος ελληνικός λαός που τους σκέφτεται και τους τιμά ως προασπιστές των εθνικών ιδεωδών, ότι με κάθε μέσο προσπαθεί να τους εκφράσει την αλληλεγγύη του και, συνεπώς τους φροντίζει παντοιοτρόπως, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στην εισαγωγή του βιβλίου.
Κύρια πρόσωπα της ιστορίας μας είναι η Νίνα Νικολαΐδου με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη και ο Λεωνίδας Φουρναράκης που έφυγε από τη Λακωνία, σπούδασε Νομικά και υπηρέτησε ως ανθυπολοχαγός στο Μικρασιατικό Μέτωπο. Να αναφέρω ότι μετά τη λήξη του πολέμου και έχοντας καταφέρει να επιβιώσει, έζησε στη Φλώρινα και δημιούργησε εκεί την οικογένειά του.
Το βιβλίο περιέχει καρτ – ποστάλ από τη Νίνα στις οποίες εκθειάζει την Κωνσταντινούπολη και φωτογραφίες από τον Λεωνίδα που παρουσιάζουν τοπία και σκηνές του πολέμου, στρατιώτες εν δράση, στρατιώτες κουρασμένους και αποστεωμένους, αλλά και πεδία μετώπου ή στιγμές ξεκούρασης. Όλα συνοδεύονται με ολιγόλεξα κείμενα που παραπέμπουν σε επεξήγηση των εικόνων.
Πολύτιμα όλα άντεξαν στον χρόνο, έγιναν κομμάτι ενός βιβλίου που αδημονεί να διαβαστεί και να ευαισθητοποιήσει τον σημερινό κόσμο που πραγματικά τόσο απέχει από αυτού του είδους την επικοινωνία.
Και ναι, μπορεί η επικοινωνία μας να έχει εκσυγχρονιστεί, αλλά μέσα από το ηλεκτρονικό πλέον μέσο, η μαγεία χάθηκε, το προσωπικό στίγμα χάθηκε και σίγουρα η τρυφερότητα και το συναίσθημα, νιώθω πως δυσκολεύεται να μεταφερθεί μέσα από διαδίκους αλγόριθμους.

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα του βιβλίου.
Γεννήθηκε στην Κάτω Αχαΐα Πατρών και αποφοίτησε από το Γενικό Λύκειο Κάτω Αχαΐας. Είναι κάτοχος πτυχίου Θεολογίας του Θεολογικού Τμήματος του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και πτυχίου Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής σχολής του ιδίου Πανεπιστημίου.
Κάτοχος διπλώματος Μεταπτυχιακών Σπουδών (MSc) με ειδίκευση στην Οικουμενική Θεολογία και Διδακτορικού διπλώματος (PhD) στην Κοινωνιολογία της Θρησκείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Εργάζεται ως καθηγήτρια με την ειδικότητα της Θεολόγου – Φιλολόγου στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
Είναι έγγαμη και μητέρα δύο παιδιών. Από τις εκδόσεις ΕΛΚΥΣΤΗΣ, κυκλοφορούν τα έργα της:
◉ Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και τα προβλήματα του περιβάλλοντος.
◉ Το πρόβλημα της θεοκρατίας – Κοινωνιολογική διερεύνηση.

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελκυστής.

Το οπισθόφυλλο του βιβλίου αναφέρει:
Κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας και ενώ το εκστρατευτικό σώμα πολεμούσε στην πρώτη γραμμή και έγραφε λαμπρές νίκες στο βιβλίο της ιστορίας ο άμαχος πληθυσμός συμπαραστεκόταν με κάθε τρόπο στους αγωνιστές του μετώπου.
Σε όλη την Ελλάδα αλλά και στη Σμύρνη και την Κωνσταντινούπολη ιδρύονταν σύνδεσμοι προκειμένου να ενισχύσουν τους μαχόμενους με όποιον τρόπο μπορούσαν.
Στα πλαίσια αυτά, νεαρές γυναίκες αναλάμβαναν να αλληλογραφούν με έναν η περισσότερους στρατιώτες προκειμένου να τονώσουν το ηθικό τους και να απαλύνουν την μοναξιά του πολεμιστή με την ιδέα της διαρκούς σκέψης ενός «αδελφικού» προσώπου. Σκέψης που τους περιέβαλε με στοργή και τρυφερότητα τις σκληρές εκείνες μέρες του Πολέμου. Η επικοινωνία διεξαγόταν μέσω της ανταλλαγής επιστολών ή καρτ-ποστάλ της εποχής, μικρών δώρων ή αναγκαίων αντικειμένων.
Τα πρόσωπα της αλληλογραφίας μας είναι η Νίνα Νικολαΐδου και ο Λεωνίδας Φουρναράκης. Για την Νίνα γνωρίζουμε μόνο ότι ανήκε στο «Σύνδεσμο των Ελληνίδων Κωνσταντινούπολης» και αυτό γιατί η αλληλογραφία μέσω καρτ-ποστάλ που διασώθηκε είναι αποσπασματική. Ανάμεσα στα δύο αυτά άτομα αναπτύσσεται μια πλατωνική σχέση με ερωτικούς υπαινιγμούς που όμως ποτέ δεν εξελίχθηκε σε κάτι περισσότερο από τη γλυκιά γυναικεία παρουσία στα δύσκολα χρόνια της Μικρασιατικής Εκστρατείας.

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave