ΣΤΗ ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ
Σήμερα το vivlio-life.gr φιλοξενεί με χαρά τον συγγραφέα Δώρο Αντωνιάδη.
Ο Δώρος Αντωνιάδης γεννήθηκε στη Λευκωσία το 1974 και ζει στην Αθήνα με τη γυναίκα και τα παιδιά του. Το πρώτο του βιβλίο (Στο μάτι του ταύρου, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2015) συμπεριλήφθηκε στη βραχεία λίστα πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα της Εταιρείας Συγγραφέων, ενώ τα επόμενα δύο βιβλία του (memento mori, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2018, και κεχριBARι, Εκδόσεις Καστανιώτη, 2021) συμπεριλήφθηκαν στις βραχείες λίστες των κρατικών βραβείων λογοτεχνίας της Κύπρου. Δύο βιβλία του έχουν μεταφραστεί στα αλβανικά, ενώ έχει συμμετάσχει με διηγήματά του σε συλλογικούς τόμους της σειράς Ελληνικά εγκλήματα (Εκδόσεις Καστανιώτη).
Στο blog του dorosantoniadis.com γράφει για τα βιβλία που διαβάζει και τις ταινίες που βλέπει, ενώ συχνά γράφει και μικρές ιστορίες για τον κόσμο όπου ζει.
1 ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΕΙ. Μιλήστε μας για την πορεία αυτού του βιβλίου. Πώς σκεφτήκατε την ιστορία του και τι μεσολάβησε από τη σύλληψη της ιδέας έως την έκδοσή του από τις Εκδόσεις Καστανιώτη.
Είχα μια ιδέα, να μπλέξω σε μια ιστορία όλους τους πρωταγωνιστές των τριών προηγούμενων βιβλίων μου - μεταξύ και άλλων νέων ηρώων προφανώς. Να τους βάλω όλους μαζί να αναμετρηθούν και να ξεκαθαρίσουν τους λογαριασμούς τους, όπως κι έκανα. Το στοίχημα - που ελπίζω να κέρδισα- ήταν βεβαίως το νέο αυτό μυθιστόρημα να στέκεται και μόνο του, ανεξάρτητα από τα προηγούμενα βιβλία μου. Είχα συγγραφικό οίστρο, κάτι που δεν ένιωσα στα προηγούμενα βιβλία μου. Έγραφα καθημερινά περίπου τρεις χιλιάδες λέξεις, ενώ στα προηγούμενα βρισκόμουν ανάμεσα στις πεντακόσιες με χίλιες. Έδωσα το πρώτο αντίγραφο σε κάποιους φίλους που εμπιστεύομαι τη γνώμη τους και μετά τις απαραίτητες αλλαγές το έστειλα στον εκδότη. Μετά όλα έγιναν πραγματικά πολύ γρήγορα. Μέσα σε λίγες μέρες είχα την απάντηση που ήλπιζα: Προχωράμε άμεσα για έκδοση! 2 Η Μάργκαρετ Άτγουντ έχει πει ότι, όταν ένας συγγραφέας θέλει να γράψει ένα αστυνομικό μυθιστόρημα, θα πρέπει να ξεκινά γράφοντας το τέλος πρώτα και από εκεί να οδηγείται στην αρχή σε μια αντίστροφη συγγραφική πορεία. Σας βρίσκει σύμφωνο μια τέτοια άποψη; Είναι κάτι που κάνετε κι εσείς;
Νομίζω ότι δεν υπάρχει κάποια συγκεκριμένη συνταγή. Η απάντηση είναι: Αναλόγως του στυλ που θες να υπηρετήσεις κάθε φορά. Το να γράψεις πρώτα το τέλος και σε βοηθάει αλλά και σε δεσμεύει. Γράφεις ξέροντας πού θες να οδηγηθείς δεν αποκλίνεις μεν, αλλά παράλληλα δεν είσαι ανοιχτός και δεκτικός στο πού θέλουν να πάνε την ιστορία οι ίδιοι οι ήρωές σου. Σαν να κόβεις τα δυνατά κλαδιά ενός δέντρου. Ομολογώ ότι έγραψα πρώτα το τέλος σε δύο από τα τέσσερα βιβλία που έχω γράψει. Στο ένα δε από αυτά, τελικά το άλλαξα.3 Πόσο δύσκολο ήταν να δημιουργήσετε και να διεισδύσετε στην ψυχοσύνθεση των ηρώων αυτού του μυθιστορήματος και πείτε μας αν υπάρχει κάποιος ήρωας που ξεχωρίζετε ή που σας παίδεψε περισσότερο κατά τη διάρκεια της συγγραφικής διαδικασίας του έργου σας.
Το κομμάτι αυτό, της ψυχοσύνθεσης των ηρώων και της σωστής δημιουργίας χαρακτήρων, είναι ίσως από τα πιο απαιτητικά στοιχεία που απαρτίσουν ένα αστυνομικό μυθιστόρημα. Η πλοκή είναι κάτι πολύ βασικό, είναι ο σκελετός της ιστορίας, αλλά αν δεν καταφέρει ο συγγραφέας να αποδώσει πιστά τους διαφορετικούς χαρακτήρες, θα έχει αποτύχει. Ο αναγνώστης ποτέ δε θα μπει μέσα στην ιστορία, δε θα ταυτιστεί, δε θα νιώσει το εμβυθιστικό συναίσθημα που χρειάζεται για να συνεχίσει να διαβάζει ως το τέλος. Οφείλεις γράφοντας να πιστέψεις πως είσαι εσύ ο κάθε ήρωας, είτε ένα αθώο οχτάχρονο παιδί, είτε ο αιμοδιψής παιδόφιλος που το κυνηγά. Πρέπει να σκεφτείς τι θα ένιωθε, τι θα έλεγε, τι θα σκεφτόταν και πώς θα αντιδρούσε. Χρειάζεται διάβασμα, έρευνα και ασφαλώς να έχεις ανοιχτά μάτια και αυτιά στις συμπεριφορές των ανθρώπων που γνωρίζεις και τις ιστορίες που σου λένε. Δεν το θεωρώ κάτι δύσκολο το να δημιουργήσω χαρακτήρες, το θεωρώ απαραίτητο, εκ των ων ουκ άνευ. Νομίζω πως ο χαρακτήρας που με ταλαιπώρησε περισσότερο είναι αυτός του Κούριερ. Του έδωσα λίγα δικά μου χαρακτηριστικά, αρκετά που θα ήθελα να είχα, αλλά και κάποια που δε θα ήθελα να έχει ποτέ κανείς δικός μου άνθρωπος.4 Πιστεύετε στο μέλλον της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας;
Πιστεύω και στο παρόν και στο μέλλον της. Είναι το βασικό κίνητρο το να πιστεύεις στο μέλλον, αλλιώς σταματάς να πιστεύεις, σταματάς και να γράφεις. Κάθε χρόνο εκδίδονται όλο και περισσότερες ελληνικές αστυνομικές ιστορίες, προφανώς όχι όλες καλές, αλλά και με αρκετά διαμαντάκια ανάμεσά τους. Παράλληλα συνεχώς γίνονται νέες αιτήσεις για μέλη στην Ελληνική Λέσχη Αστυνομικής Λογοτεχνίας, της μεγαλύτερη και εγκυρότερη λέσχη του είδους της στην Ελλάδα που σημαίνει πως όλο και περισσότεροι έλληνες συγγραφείς στρέφονται στο εν λόγω είδος. Η εξωστρέφεια είναι ένα βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε, το να μπορέσει δηλαδή αυτή η νέα ελληνική αστυνομική φωνή να ακουστεί και προς τα έξω, αλλά αυτή είναι μια άλλη μεγάλη κουβέντα.5 Για να γνωρίσουμε τον συγγραφέα Δώρο Αντωνιάδη, πείτε μας, εκτός από την αφορμή, πώς ξεκινά να σχηματίζεται στο μυαλό σας η ιδέα ενός νέου έργου; Τι σκέπτεστε πρώτα: τους ήρωες, την τοποθεσία που διαδραματίζεται την ιστορία ή την πλοκή; Πώς ενεργοποιεί η έμπνευση τη φαντασία;
Πάντα ξεκινώ με την πλοκή. Υπάρχει η ιδέα, η σπίθα της δημιουργίας, αυτή η αφορμή που με κάνει να ξεκινήσω και αμέσως μετά θα φτιάξω μια σκαλέτα, μια δομή δηλαδή με κεφάλαια και με ένα - δυο προτάσεις του τι περίπου θα γίνει στο κάθε κεφάλαιο. Αφού φτιάξω την πλοκή, αρχίζω μετά να ντύνω την ιστορία με τις τοποθεσίες και να δίνω πνοή στους ήρωες. Φαντασία ευτυχώς δε μου έλειψε ποτέ. Από μικρό παιδί, αρκούσε μια στιγμή, ένα πλάνο, να διαδραματιστεί μια σκηνή με δυο συμμαθητές μπροστά στα μάτια μου κι αμέσως έπλαθα μια ιστορία γύρω από αυτή. Τι είχε προηγηθεί και τι θα γίνει αμέσως μετά. Πάντοτε βέβαια υπάρχουν και σημεία που το μυαλό κολλάει και δεν βρίσκει λύσεις. Είναι τότε που αποφασίζω και βγαίνω έξω στη φύση για ένα τρέξιμο! Το μυαλό μου καθαρίζει και μου ανοίγει με έναν σχεδόν μαγικό τρόπο παράθυρο στο αδιέξοδο.6 Όταν τελειώσετε τη συγγραφή ενός έργου σας πώς καταφέρνετε να αποφορτιστείτε, ας μου επιτραπεί η λέξη, από το βάρος του ψυχισμού των ηρώων σας και πόσος χρόνος απαιτείται για να επινοήσετε τους ήρωες του επόμενου βιβλίου σας;
Όταν τελειώσει η συγγραφή, αρχίζουν όλες οι υπόλοιπες διαδικασίες ενός βιβλίου, με την αποστολή στον εκδοτικό οίκο, την επερχόμενη κυκλοφορία, την προώθηση, τις παρουσιάσεις κ.ο.κ. Μετά για αποφόρτιση απλώς προσπαθώ να πιάσω τη ζωή μου από εκεί που την άφησα, με την οικογένεια, το σπίτι, τη δουλειά μου και ξεκινώντας και πάλι να διαβάζω βιβλία, μιας και όταν γράφω, δεν μπορώ παράλληλα να διαβάσω οτιδήποτε άλλο. Το μυαλό μου είναι μέσα στο βιβλίο μου. Σίγουρα χρειάζομαι πάνω από έναν χρόνο για να μπορέσω να σκεφτώ οτιδήποτε άλλο. Πολύ συχνά χρησιμοποιείται μια παρομοίωση για τα βιβλία, ότι είναι σαν τα παιδιά σου. Ειδικά ως απάντηση στην κλασική ερώτηση «Ποιο βιβλίο σου προτιμάς; Ποιο θεωρείς το καλύτερό σου;» καθώς και στις ομοιότητες στη διαδικασία της δημιουργίας, της γέννας ενός βιβλίου, με τον σπόρο της δημιουργίας που σιγά – σιγά μεγαλώνει. Νομίζω λοιπόν πως ακόμα και ο σχεδόν ένας χρόνος που χρειάζομαι να περάσει για να ξεχάσω την προηγούμενη γέννα και να σκεφτώ το ενδεχόμενο μιας νέας, έρχεται να υποστηρίξει ακόμα περισσότερο την ιδέα ότι βιβλίο και παιδί, μοιάζουν πολύ.
7 Υπάρχει κάποιο πρόσωπο που εμπιστεύεστε για την αντικειμενική και εποικοδομητική κριτική του έργου σας πριν αυτό σταλεί στον εκδοτικό σας;
Το πρώτο πρόσωπο που θα διαβάσει κάτι που έχω γράψει είναι η Αγγελική, η γυναίκα μου. Μετά θα το δώσω σε τρεις φίλους που εκτιμώ πάρα πολύ τη γνώμη τους, στον Βασίλη, στον Μίνω και στον Νίκο. Το καλό είναι ότι εστιάζουν σε διαφορετικά πράγματα ο καθένας, άλλος στη γλώσσα, άλλος στην πλοκή και τους χαρακτήρες, άλλος στους κανόνες συγγραφής. Πολύ δύσκολα θα ακούσω καλά λόγια, αλλά αυτό είναι και το ζητούμενο. Μαζεύω όλα τα προβληματικά σημεία, τα ξαναδουλεύω κι αφήνω το γραπτό να ξεκουραστεί για ένα διάστημα. Το ξαναδιαβάζω -συνήθως σβήνω μαζί και πολλές περιττές σελίδες- και μετά το στέλνω στον εκδοτικό οίκο.8 Κλείνοντας, αφού σας ευχαριστήσουμε, θα θέλατε να προσθέσετε κάτι για το βιβλίο σας και να μας πείτε, αν ήδη έχει γεννηθεί η σπίθα, ή ο κεντρικός ήρωας σας για ένα νέο σας έργο;
Όπως σας εξήγησα και πιο πάνω, είναι πάρα πολύ νωρίς για μένα για να σκεφτώ να γράψω κάτι νέο. Ακόμα απολαμβάνω τα γεννητούρια και την πορεία αυτού μου του «παιδιού». Σημειώσεις πάντα κρατάω όμως. Οτιδήποτε μου τραβήξει την προσοχή, μια είδηση, κάτι που είδα, που έμαθα, μια ατάκα που μου άρεσε, τα σημειώνω και θα τα συμβουλευτώ όταν αποφασίσω ή νιώσω πως ήρθε η ώρα για κάτι νέο. Για το τελευταίο βιβλίο μου, απλώς θα πω ότι νομίζω πως είναι το πιο καλογραμμένο μου, αυτό που ασχολήθηκα την περισσότερη ώρα με τις λέξεις που θα μπουν και το πώς ρέει ο λόγος διαβάζοντάς το. Βέβαια, θα μου πει κάποιος πως δε σας τα λέω καλά. Πιο πάνω σας έλεγα πως τα βιβλία είναι σαν τα παιδιά, που δεν τα ξεχωρίζεις. Ε ναι! Ισχύει. Αλλά πάντα το νεογέννητο, δεν έχει μια έξτρα χάρη; Δεν το νταντεύεις; Δεν πέφτουν όλοι επάνω του να το παίξουν και να το φωτογραφήσουν; Ε, δεν αξίζει να πεις γι’ αυτό και μια κουβέντα παραπάνω; Μωρό είναι άλλωστε. Θα μεγαλώσει κι αυτό.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.