ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ- Eκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ

[…Η Στέλλα, η μεγαλύτερη κόρη του Παναγή Βιολάντη, τον εκοίταζε αδιάφορα. Δεν είχε τόση φιλοδοξία αυτή· δεν έβαλε ποτέ με τον νου της να κατακτήσει νέο, που καθεμιά τον ήθελε και του το έδειχνε. Έπειτα είχε και την υπερηφάνεια του το καλό κορίτσι. Δεν θα καταδέχετο ποτέ να γίνει μια απ’ τις πολλές. Ν’ αγαπηθεί από έναν άνθρωπο αληθινά, να τον αγαπήσει αληθινότερα, να της τον δώσει με την ευχή του ο πατέρας της και να ζήσουν ευτυχισμένοι, αυτό, ναι, ήταν τ’ όνειρο της. Κι εννοούσε ότι ο άνθρωπος αυτός δεν ήταν, δεν μπορούσε να είναι ο Χρηστάκης Ζαμάνος· γι’ αυτό, αν και τον εγνώρισε λιγάκι, αν και της άρεσε κατά βάθος, εξακολουθούσε να τον κοιτάζει αδιάφορα. Όποτε την εχαιρετούσε στον περίπατο, η Στέλλα ανταποκρίνετο με όλη τη σοβαρότητα και την αξιοπρέπεια –και κάποτε που εκάθισε δίπλα της στο ζαχαροπλαστείο, σύμπτωση βέβαια– δεν εγύρισε να τον κοιτάξει ούτε μία φορά. Δεν ήταν σε θέση να το εξηγήσει αυτό ο Ζαμάνος, και το παρεξήγησε· το επήρε για περιφρόνηση· ο εγωισμός του χαϊδεμένου επληγώθηκε, κι από την ημέρα εκείνη η Στέλλα Βιολάντη του εκαρφώθη στα καλά…]

Από την «Κλασική σειρά Μίνωας» επιλέξαμε το έργο κλασικής λογοτεχνίας του πολυγραφότατου Γρηγόριου Ξενόπουλου με τίτλο «Στέλλα Βιολάντη και Ισαβέλλα». Ένα ηθογραφικό δράμα εποχής που διαδραματίζεται σε μια αστική συντηρητική κοινωνία γεμάτη υποκρισία και πουριτανισμό όπου ο πατέρας ορίζει την τύχη της οικογένειας, την τύχη των παιδιών του, πάντα έχοντας στο μυαλό του το κοινωνικό του γόητρο και τον πλούτο.
Ο αυταρχικός Παναγής Βιολάντης είναι ο δεσποτικός πατέρας της ιστορίας που φροντίζει την κοινωνική του υπόληψη με πείσμα, με οποιοδήποτε τίμημα, ακόμα και με τη δυστυχία της κόρης του. Είναι ο άνθρωπος που θέλει να διατηρήσει το αξιοσέβαστο προφίλ που έχει χτίσει για την μεγαλοαστική του οικογένεια, μια οικογένεια που τον φοβάται. Η άβουλη και λογική σύζυγος του που έχει υποταχτεί στον σύζυγο της και έχει αποδεχθεί την κατάσταση στο σπίτι της, είναι αυτή που όσο και αν αγαπάει την κόρη της, δεν μπορεί να τη βοηθήσει ουσιαστικά. Δεν μπορεί να φέρει αντίρρηση στον σύζυγο της. Ακολουθεί τις παγιωμένες αντιλήψεις και τα κοινωνικά δεδομένα της εποχής στην οποία ζει.


Η υπερήφανη και πεισματάρα Στέλλα, η κεντρική ηρωίδα του έργου, είναι μια γυναίκα με ισχυρή προσωπικότητα που είναι αποφασισμένη να διατηρήσει τις αξίες της και να προασπίσει τον νεανικό της έρωτα. Θέλει την ευλογία του πατέρα της για τον Χρηστάκη, επειδή αν δεν πάρει αυτόν, δε θα πάρει κανέναν άλλον. Το θεωρεί δικαίωμα της να αποφασίσει η ίδια ποιον θα επιλέξει για άντρα της.

Ο πατέρας όμως είναι ανένδοτος. Δεν μπορεί να δεχθεί την ένωση της οικογένειας του με την οικογένεια Χρηστάκη.
Ο ίδιος ο Ζαμάνος Χρηστάκης που αποφασίζει πεισματικά να κατακτήσει τη Στέλλα, της στέλνει ένα γράμμα στο οποίο της εξομολογείται τον έρωτα του, προσπαθώντας να την πείσει ότι μόνο αυτήν αγαπά. Η Στέλλα ανταποκρίνεται και αυτός αποφασίζει να κάνει το επόμενο βήμα. Η Στέλλα έχει μεγάλη προίκα, θα τη ζητήσει από τον πατέρα της.

Η οργή του Βιολάντη θα ξεχειλίσει και η τιμωρία θα φανεί. Ποια θα είναι η συνέχεια της ιστορίας και ποια η τύχη των ηρώων μας; Τι θα κάνει η μητέρα της Στέλλας; Ποια η τύχη του ερωτευμένου κοριτσιού;

Ένα κλασικό έργο από τον Γρηγόρη Ξενόπουλο, τον συγγραφέα του ηθογραφικού και αστικού μυθιστορήματος της περίφημης γενιάς του 1880.

“Ψυχή του θρήνου, του μαρτυρίου και της θυσίας, έγραψε ο Κωστής Παλαμάς για τη Στέλλα Βιολάντη, την ηρωίδα του Ξενόπουλου που εξυψώνεται στα όρια του ιδανικού, γιατί θέλησε να ζήσει μια ζωή διαφορετική από την άπνοη και τετριμμένη που ζουν όλοι γύρω της.
Η όμορφη και ξεχωριστή Στέλλα Βιολάντη είναι ερωτευμένη με τον γοητευτικό και περιζήτητο Χρηστάκη Ζαμάνο που δουλεύει στο αγγλικό τηλεγραφείο. Όταν ο πατέρας της, ένας από τους ισχυρότερους άντρες της Ζακύνθου, μαθαίνει ότι εκείνη έστειλε μια επιστολή στον Χρηστάκη ανταποκρινόμενη στον έρωτά του, τη φυλακίζει στη σοφίτα του σπιτιού, περιμένοντας να αλλάξει γνώμη και να υπακούσει στο θέλημά του. Όμως η Στέλλα δεν υποχωρεί, δηλώνοντας πως προτιμάει να χάσει τη ζωή της παρά να απαρνηθεί τον Χρηστάκη…
Η ζωή παρουσιάζει συχνά συμπτώσεις εκπληκτικές. Από μια τέτοια πηγάζει κι η τραγωδία της Ισαβέλλας. Ο Έννερης που την αγαπά και τη διεκδικεί με πάθος ερμηνεύει την τραγωδία αυτή ψυχρά, φιλοσοφικά, σαν μια φυσική, λογικότατη συνέπεια προηγουμένων περιστατικών. Ο Ερμάννος πάλι, που η σύμπτωση τον πλήττει όσο και την Ισαβέλλα, βλέπει σ’ αυτήν ένα θαύμα, δάκτυλο θείο, εκδικητικό. Όταν τα σκοτεινά οικογενειακά μυστικά έρχονται στο φως ένα ένα, η Ισαβέλλα, πολιορ­κημένη και από τους δύο, θα χρειαστεί να διαλέξει τη λύση: τη μελλοντική ευτυχία της ή τη θυσία.”