Ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου είναι ο συγγραφέας των ιστορικών μυθιστορημάτων που με τη λογοτεχνική του πένα γίνεται κοινωνός της εποχής του Μακεδονικού αγώνα. Η δεινή γραφή του καθηλώνει και συναρπάζει τον αναγνώστη.

-Ποιο ήταν το έναυσμα για την ενασχόλησή σας με τον κόσμο της λογοτεχνίας και το αντικείμενο της συγγραφής;

Ως αιτία οι εμμονικές αναγνώσεις μου παιδιόθεν, αφού για να γίνει κανείς συγγραφέας, ένα είναι το προαπαιτούμενο, να υπήρξε συστηματικός αναγνώστης και μάλιστα επί σειρά ετών. Επίσης, ως αφορμή, υπήρξε ένας διαγωνισμός διηγήματος μεγάλου εκδοτικού οίκου στον οποίο κέρδισα το πρώτο βραβείο και τότε άναψε το φιτίλι και είπα: γιατί όχι; Τόσο απλά.

-“Γυναίκες της μικρής πατρίδας” ένα έργο που καθηλώνει τον αναγνώστη με τη δεινή γραφή του και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Ποια ήταν η αφορμή για τη γραφή του;

Η άγνωστη, νεότερη Ιστορία της πατρίδας μας είναι η πηγή έμπνευσής μου για όλα τα Ιστορικά Μυθιστορήματά μου. Μετά την περίοδο του Εμφυλίου με τις «Κόρες της Λησμονιάς», ακολούθησαν οι «Ζωές του Φθινοπώρου» που αναφερόταν στην εποχή της Δικτατορίας. Και τώρα οι «Γυναίκες της Μικρής Πατρίδας», ένα μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα, τον παρακολουθεί βήμα προς βήμα και γεγονός προς γεγονός χωρίς όμως να χάνει διόλου, θέλω να ελπίζω, την αναγνωστική απόλαυση από την εξέλιξη της συνταρακτικής πλοκής.

-Γιατί, Θεέ μου; Γιατί;” ούρλιαξε σπαρακτικά, γονατισμένος κι άπελπις,….Ο ήρωας μας χάνει την ελπίδα του και απογοητεύεται, συνθλίβεται. Παρόλα αυτά γονατίζει μπροστά στο Θεό και διερωτάται γιατί. Τι θέλετε να υποδηλώσετε μέσα από την φορτισμένη συναισθηματική του κατάσταση;

Ότι ο άνθρωπος, κάθε άνθρωπος, έχει ανάγκη την καταφυγή και τη λύτρωση, όσο δυνατός κι αν αισθάνεται.

-“Είχα ευθύνη κι όμως λιγοψύχησα, δε στάθηκα παλικαρίσια να παλέψω, να σώσω τη μάνα και την αδελφή μου, κιότεψα.” Έντονα καλλιεργημένο είναι το χρέος της ευθύνης στο Μανώλη. Άραγε θα πρέπει να επιρρίπτουμε ευθύνες σε άτομα που διανύουν την παιδική τους ηλικία;

Στις μέρες μας όχι ασφαλώς, δεν είναι εξάλλου αυτή η κυρίαρχη και, εδώ που τα λέμε, ορθή παιδαγωγική. Όμως κάθε εξιστόρηση και κάθε αναφορά, πρέπει να τη δούμε στα πλαίσια της εποχής που διαδραματίζεται, όχι να κρίνουμε με τις δικές μας, σημερινές αξίες. Αυτό είναι θέσφατο για το ιστορικό μυθιστόρημα.

-Έχετε δημοσιεύσει μυθιστορήματα ενηλίκων και ανηλίκων. Ποιο είδος σας συναρπάζει περισσότερο και ποιες “παγίδες” εποφθαλμιούν κατά τη γραφή μυθιστορημάτων που απευθύνονται στους μικρούς μας φίλους;

Με συναρπάζουν και τα δύο. Τα μυθιστορήματα όμως που γράφω για παιδιά με διασκεδάζουν και με ξεκουράζουν αφού σε ένα παιδικό μυθιστόρημα κυριαρχεί ασφαλώς η χαρά. Πέραν τούτου, σε ένα παιδικό μυθιστόρημα δεν υπάρχουν συμβάσεις, ρεαλισμού, αίτιου αιτιατού ή άλλες. Μπορεί κανείς να το δουλέψει όσο φαντασιακά κι όσο τρελά θέλει. Κάποιες φορές μάλιστα όσο πιο τρελά, απίθανα και ουτοπικά, τόσο πιο διασκεδαστικά και τόσο καλύτερα. Όσο για τις παγίδες; Μία και μοναδική βλέπω προσωπικά και γι’ αυτό πασχίζω να την αποφύγω. Είναι ο διδακτισμός, να σηκώνουμε το δάχτυλο στο παιδί, να του επιτάσσουμε να μάθει κάτι ψυχαναγκαστικά, να έχουμε ντε και σώνει στο τέλος ένα επονομαζόμενο «δίδαγμα» όπως, δυστυχώς, γίνεται συχνά. Αυτό, συγγνώμη που θα το πω ωμά, το θεωρώ τη μεγαλύτερη αποτυχία για ένα παιδικό μυθιστόρημα και το σιχαίνομαι.

-Διανύουμε την περίοδο ενός άγριου και αδυσώπητου αγώνα που ξέσπασε στη σκλάβα Μακεδονία την οποία αποδίδετε με τρόπο καθηλωτικό με τη συγγραφική σας πένα. Ποιο ήταν το έναυσμα για τη γραφή αυτής της ιστορικής περιόδου και της γενιάς που δε φοβήθηκε τη θυσία;

Όσοι αναγνώστες και όσες αναγνώστριες με τιμούν διαβάζοντας τα έργα μου, γνωρίζουν ότι η συγγραφική μου πορεία εδράζεται κατά κύριο λόγο στο Ιστορικό Μυθιστόρημα. Συνήθως επιλέγω ιστορικές περιόδους σκοτεινές, που ελάχιστα γνωρίζουμε όλοι μας γι’ αυτές. Μετά την Τετραλογία του Εμφυλίου, ήρθε το πλήρωμα του χρόνου να ασχοληθώ με μια άλλη άγνωστη, το ίδιο σκοτεινή και οδυνηρή περίοδο στην ιστορία του λαού μας, τον Μακεδονικό Αγώνα. Βήμα προς βήμα και γεγονός προς γεγονός, το μυθιστόρημα παρακολουθεί αυτό τον αγώνα του Ελληνισμού στη Μακεδονία και τη Θράκη τα πρώτα χρόνια του περασμένου αιώνα.

-Γυναίκες της μικρής πατρίδας… Ελληνίδες, Μακεδόνισσες… Αρετή, Φωτεινή. Πώς θα μπορούσατε να σκιαγραφήσετε το πορτρέτο των ηρωίδων σας, που κυνηγήθηκαν, βασανίστηκαν όμως ποτέ δε δαμάστηκαν από τους ιθύνοντες;

Νομίζω πως αν τις σκιαγραφήσω θα υποπέσω στο σφάλμα του επονομαζόμενου, αγγλιστί, σπόιλερ. Είναι σαφές πιστεύω το πορτρέτο τους από το μότο στο εξώφυλλο του βιβλίου.

-Ασχολείσαι με τη συγγραφή μυθιστορημάτων, σεναρίων και θεατρικών έργων. Ποιο σας συναρπάζει περισσότερο;

Τα μυθιστορήματα ασφαλώς. Τα σενάρια και τα θεατρικά έργα έχουν φόρμες, όρια, κανόνες και δεσμεύσεις που δεν εξαρτώνται μόνο από τον συγγραφέα.

-Ελευθερία, Αγάπη, έννοιες με βαρυσήμαντη νοηματική διάσταση. Πιστεύετε ότι ακολουθούν κοινή πορεία, ότι πορεύονται αξεχώριστες; Πώς οι άνθρωποι αξιώνονται τη λευτεριά τους;

Με την αξιοπρέπεια και τον αγώνα τους. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος όσο κι αν γύρω μας διάφοροι, πολλές φορές, υπόσχονται λαγούς με πετραχήλια. Δεν είναι κακό να πετιούνται και μερικές μπαρούφες αριστερά δεξιά. Το κακό είναι όταν τις πιστεύουμε και τις ψηφίζουμε.

-Πώς ν’ απαρνιόταν το καθήκον; Πώς να αγνοούσε το χρέος του στην πατρίδα; Πώς θα αντικρίζει τον εαυτό του αν λιγοψυχούσε; Πώς θα ζούσε σαν ρίψασπις; Ερωτήματα που ταλανίζουν τον εσωτερικό του κόσμο και ζητούν απάντηση.

Φοβάμαι πως όλα τούτα είναι έξω από την εποχή μας πλέον. Δυστυχώς.

-“Αυτό είναι καπήλευση του εθνικού αισθήματος. Ποταπός…” Η καπήλευση του εθνικού μας αισθήματος μπορεί να θεωρηθεί αποκύημα της οικονομικής κρίσης;

Όχι, τουλάχιστον όχι μόνο. Καπήλευση και εκμετάλλευση του εθνικού αισθήματος γινόταν ανέκαθεν, από ιδρύσεως ελληνικού κράτους. Απλώς τώρα, έχει ενταθεί, ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες που, δυστυχώς, για ψηφοθηρικούς ή άλλους σκοτεινότερους και επαχθέστερους λόγους, τα εθνικά θέματα επανήλθαν στο προσκήνιο.

-Πιστεύετε πως η τόλμη και η αγωνιστικότητα θα πρέπει να χαρακτηρίζουν τη ζωή του ανθρώπου για να μην ξοδεύεται άδικα;

Ασφαλώς. Το δηλώνω ευθύς εξαρχής και στο βιβλίο μου.

-Ποιο μήνυμα θέλετε να περάσετε με το λογοτεχνικό σας έργο στους αναγνώστες σας;

Κανένα. Ούτε πολιτικός είμαι, ούτε ιεροκήρυκας, ούτε ινστρούχτορας. Ευτυχώς. Θέλω απλώς να διαβάζονται τα βιβλία μου και ο καθείς να εισπράττει αυτό που θέλει και μπορεί ανάλογα με τις ιδέες, τις πεποιθήσεις και τις επιθυμίες του. Αυτό εμένα μου αρκεί.

Σας ευχαριστούμε πολύ για την όμορφη κουβέντα μας !

Κι εγώ σας ευχαριστώ αγαπητή κ. Χριστοδούλου. Να είστε πάντα καλά…

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Γυναίκες της μικρής πατρίδας

Αν κάτι έχω μάθει όλα αυτά τα χρόνια που αξιώθηκα να ζήσω, είναι πως η ελευθερία και η αγάπη είναι αξεχώριστες. Γέννες της ίδιας σποράς, καρποί των αδείλιαστων ψυχών. Δεν αρκεί να επιθυμείς, δεν αρκεί να περιμένεις. Πρέπει να τολμήσεις, ν’ αγωνιστείς για όσα αξίζουν στη ζωή. Για να έχει νόημα. Για να μην ξοδευτεί άδικα. Εγώ ανήκω σε μια τέτοια γενιά. Στη γενιά που δε φοβήθηκε τη θυσία…

Γυναίκες της μικρής πατρίδας… Μακεδόνισσες. Ελληνίδες. Στη χαραυγή του εικοστού αιώνα, άγριος κι αδυσώπητος ξεσπάει ο αγώνας στη σκλάβα Μακεδονία. Η γη ματώνει, ο ελληνισμός ψυχορραγεί. Τούρκοι, Βούλγαροι, κομιτάτα, τσέτες, πυρπολήσεις, εκτελέσεις, αμέτρητες θυσίες.

Γυναίκες της μικρής πατρίδας… Σαν την Αρετή. Σαν τη Φωτεινή. Ζυμώθηκαν με τον κίνδυνο, πάλεψαν για το γένος, την πίστη, τη λευτεριά. Θέριεψαν οι ψυχές τους κι έκλαψαν συνάμα. Για τους φίλους που έπεσαν, τα μαρτύρια που άντεξαν, τα μυστικά που βάσταξαν. Για το λατρεμένο παιδί που έχασε τόσο άδικα η μία. Για τον άντρα που αγάπησε παράφορα και σκότωσε με τα ίδια της τα χέρια η άλλη. Μπορεί να τις κυνήγησαν, μπορεί να τις βασάνισαν. Δεν τις δάμασαν όμως ποτέ. Αυτές. Τις γυναίκες της μικρής πατρίδας μας…

Ο ΘΟΔΩΡΗΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ γεννήθηκε στα Δίκαια του Έβρου και κατοικεί στην Αθήνα. Έχει δημοσιεύσει δεκατέσσερα μυθιστορήματα ενηλίκων, ένα νεανικό μυθιστόρημα και δύο βιβλία για παιδιά πρώτης σχολικής ηλικίας, ενώ έχει συμμετάσχει σε τρεις συλλογές διηγημάτων. Ασχολείται επίσης με τη συγγραφή σεναρίων και θεατρικών έργων. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορεί και το πρώτο βιβλίο της σειράς ΤΑ ΚΟΥΛΟΥΒΑΧΑΤΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ με τίτλο Η ΧΑΜΕΝΗ ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΤΟΥ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ. Το μυθιστόρημά του ΟΙ ΕΦΤΑ ΟΥΡΑΝΟΙ ΤΗΣ ΕΥΤΥΧΙΑΣ τιμήθηκε με το Βραβείο Σύγχρονου Ελληνικού Μυθιστορήματος, ενώ ΤΟ ΑΣΤΡΟΛΟΥΛΟΥΔΟ ΤΟΥ ΒΟΣΠΟΡΟΥ με το Βραβείο Καλύτερου Έργου Μνήμης 2003-2004 στο πλαίσιο του 20ού Πανελλήνιου Συμποσίου Ποίησης και Πεζογραφίας. Επίσης, το μυθιστόρημα ΟΙ ΚΟΡΕΣ ΤΗΣ ΛΗΣΜΟΝΙΑΣ ήταν υποψήφιο για το Βραβείο Αναγνωστών – ΕΚΕΒΙ 2010, ενώ το ΟΙ ΚΑΙΡΟΙ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ υποψήφιο για το ίδιο βραβείο το 2012, όπου και κατέλαβε τη δεύτερη θέση στις ψήφους των αναγνωστών και των Λεσχών Ανάγνωσης.

Ο Θοδωρής Παπαθεοδώρου έχει γράψει και τα πολιτικά θρίλερ ΣΦΑΓΕΙΟ ΣΑΛΟΝΙΚΗΣ και ΜΑΥΡΗ ΑΥΓΗ με το ψευδώνυμο Θάνος Δραγούμης.