Συγγραφέας του βιβλίου «Σπάσε την πατριαρχία» – Εκδόσεις «Οσελότος»

Η Ελένη της Ρόδου, η Μυρτώ της Πάρου, η Ζέτα, η Σοφία, η Γκαλίνα και τόσες άλλες… Ονόματα που μπήκαν σε μια τρομακτική λίστα γυναικών οι ιστορίες των οποίων μας έχουν συγκλονίσει τα τελευταία χρόνια. Η Αθηνά Μαλαπάνη μέσα από το βιβλίο της κοιτά τους αναγνώστες στα μάτια και σε πρώτο πρόσωπο προτρέπει την κάθε μία από εμάς: «Σπάσε την πατριαρχία». Δεν ήταν ψυχοφθόρο να γίνετε η Ελένη, η Μυρτώ, η Σοφία, η Ζέτα, η Γκαλήνα… η Αθηνά; τη ρώτησα. Ας κρατήσουμε την απάντησή της στο Vivlio-life: «Ήταν και μάλιστα, αρκετά σε πολλές περιπτώσεις. Ωστόσο, άξιζε τον κόπο όχι μόνο για το βιβλίο, αλλά και για να καταλάβω καλύτερα τον πολύπλοκο ψυχολογικό μηχανισμό της κακοποίησης και να μάθω να αντιδρώ. Και εγώ και όλοι μας».

«Σπάσε την πατριαρχία», μας καλεί ο τίτλος του βιβλίου σας και σε συνδυασμό με την εικόνα του εξωφύλλου μας προετοιμάζει για μια δύσκολη ανάγνωση. Είναι όλα αυτά τα δυσάρεστα που ζούμε, η έμπνευση για τη συγγραφή του;
Η έμπνευση αυτού του βιβλίου ξεκίνησε από τη δυσάρεστη ιστορία της Ελένης Τοπαλούδη και την εξίσου δυσάρεστη ιστορία της Μυρτώς της Πάρου. Ωστόσο, από το 2019 που ξεκίνησα να ασχολούμαι με τη συγγραφή αυτού του βιβλίου, προστέθηκαν και πολλά άλλα στοιχεία και φυσικά, πολλά από αυτά προκύπτουν από τις αποκαλύψεις που έγιναν τόσο στον αθλητικό όσο και στον καλλιτεχνικό χώρο για τις κακοποιήσεις κάθε είδους που υπέστησαν πολλοί άνθρωποι, τόσο γυναίκες όσο και άνδρες.
Οπότε, φυσικά και η πρώτη ύλη του βιβλίου αποτελείται από την επικαιρότητα. Ωστόσο, υπάρχουν και πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία όσο και ρεαλιστικά στοιχεία μυθοπλασίας σε πολλές ιστορίες μου.

Αν και βάζετε ερωτηματικό στο οπισθόφυλλο στις λέξεις αληθινά ή ψεύτικα ονόματα, αναγνωρίζουμε αμέσως αρκετούς από τους ήρωές και τις ηρωίδες σας. Είναι όλα αυτά τα πρόσωπα που κάποιοι παραβίασαν τα δικαιώματά τους. Ποια απ΄ όλες σας άγγιξε περισσότερο ως γυναίκα;
Όντως πολλοί άνθρωποι είναι αναγνωρίσιμοι. Η ιστορία που με άγγιξε περισσότερο ήταν της Ελένης Τοπαλούδη, αλλά και αυτή της Μυρτώς. Από αυτές άλλωστε, δόθηκε η σπίθα αυτού του βιβλίου.

Μια συλλογή μικρο -διηγημάτων σ’ ένα βιβλίο του οποίου το εξώφυλλο δε μας σοκάρει, πια. Μήπως, τελικά, μετά από τα καθημερινά περιστατικά πάθαμε ανοσία σε θέματα κακοποίησης ως κοινωνία;
Δυστυχώς ναι. Πιστεύω ότι έχουμε πάθει ανοσία σε ζητήματα κακοποίησης και δυστυχώς, παρατηρώ και στη δική μου καθημερινότητα ότι πολλές φορές οι άνθρωποι αρεσκόμαστε στην ανθρωποφαγία και την εύκολη αρνητική κριτική.

Πώς μπορεί ένα διήγημα ή ένα μυθιστόρημα να αφυπνίσει τον αναγνώστη;
Πιστεύω ακράδαντα ως συγγραφέας ότι πολλά βιβλία μπορούν να μας αφυπνίσουν ή τουλάχιστον να μας προβληματίσουν. Αυτό επιδιώκω κι εγώ πάντοτε όταν γράφω. Δεν γράφω μόνο για την προσωπική μου ευχαρίστηση. Όταν λοιπόν, τα βιβλία θίγουν κοινωνικά προβλήματα με έναν ενδιαφέροντα τρόπο ή ακόμα και συγκλονιστικό, οι αναγνώστες που θέλουν θα προβληματιστούν περαιτέρω για ποικίλα ζητήματα.

«Κάθε είδους εκμετάλλευση και κακοποίηση ήρθε η ώρα να τιμωρηθεί. Και θα το κάνω εγώ. Κι εσύ. Γιατί τώρα είμαστε πιο δυνατοί, πιο ώριμοι, πιο έτοιμοι από ποτέ…», γράφετε. Είμαστε, όμως;
Πιστεύω ακράδαντα ότι κάποιοι από εμάς είμαστε έτοιμοι να κάνουμε έστω και μικρά πράγματα για να σταματήσει ή έστω να περιοριστεί η κακοποίηση κάθε είδους.
Έχουμε λάβει αρκετά μαθήματα πλέον. Ωστόσο, σε ένα γενικότερο επίπεδο, χρειάζεται πολλή δουλειά.

Εύχεστε η ανάγνωση του βιβλίου σας να μας οδηγήσει «σε μια προσωπική, εσωτερική αναζήτηση». Είναι απαραίτητη, πιστεύετε, πριν από τη δημοσιοποίηση ή την καταγγελία;
Η εσωτερική αναζήτηση που αναφέρω δεν έχει να κάνει με το αν θα γίνει πριν από τη δημοσιοποίηση ή την καταγγελία μιας κακοποίησης που βιώνουμε είτε εμείς οι ίδιοι είτε κάποιος άλλος από το περιβάλλον μας. Είναι ο γενικότερος στόχος που προσπαθώ να πετύχω μέσα από το βιβλίο μου. Τώρα όσον αφορά το τι θα κάνει ένας κακοποιημένος άνθρωπος πριν από τη δημοσιοποίηση ή την καταγγελία της δυσάρεστης εμπειρίας του, θεωρώ ότι δεν πρέπει να χάσει χρόνο κάνοντας εσωτερική αναζήτηση. Αν έχουμε βιώσει την κακοποίηση, την καταπολεμάμε και την κόβουμε από την ρίζα της. Δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο.

Το βιβλίο σας είναι εξαιρετικά επίκαιρο. Έχετε λάβει κάποια μηνύματα αναγνωστών μετά την έκδοσή του, που να αναγνώρισαν την προσωπική τους ιστορία μέσα στα διηγήματά σας;
Η αλήθεια είναι πως όχι, περισσότερο έχω λάβει μηνύματα από μη αναγνωρίσιμους αναγνώστες. Δεν έχει καμία σημασία αυτό για εμένα. Σημασία έχει το βιβλίο να καταφέρει να αγγίξει έστω κι έναν άνθρωπο που θα το διαβάσει.

Τη λέξη «πατριαρχία» η αλήθεια είναι πως δεν τη συναντούμε συχνά σε τίτλους βιβλίων. Πιστεύετε πως στην ελληνική κοινωνία αποτελεί ήδη κατεστημένο;
Φυσικά και αποτελεί κατεστημένο και ταμπού. Άλλωστε, η ελληνική κοινωνία είναι βαθύτατα συντηρητική, όπως και η ελληνική εκπαίδευση (το αναφέρω καθόσον είμαι εκπαιδευτικός και έχω προσωπική εμπειρία). Η πατριαρχία είναι το σύνολο των στερεοτύπων και των προκαταλήψεων που καθορίζουν και στα δύο φύλα τον τρόπο ζωής και συμπεριφοράς, ακόμη και σκέψης. Η πατριαρχία ταλαιπωρεί και τα δύο φύλα, ίσως λίγο περισσότερο τις γυναίκες. Ήθελα να αναφερθώ σε αυτό το δυσάρεστο και τροχοπέδη κοινωνικό φαινόμενο και γι’ αυτό έγραψα και το βιβλίο αυτό.

Χρησιμοποιήσατε πρώτο πρόσωπο στην αφήγησή σας. Ήταν ένας τρόπος να έρθετε πιο κοντά στον πρωταγωνιστή και τη δραματική του ιστορία ή σ’ εμάς που τη διαβάζουμε;
Ήθελα να έρθω πιο κοντά στον αφηγητή και την ιστορία του, να βιώσω πιο ζωντανά όλα όσα έζησαν αυτοί οι άνθρωποι.
Γενικότερα, η συγγραφή μού δίνει την ευκαιρία να ζω πολλές και διαφορετικές ζωές και αυτός είναι και ένας από τους λόγους που επέλεξα αυτή τη δραστηριότητα. Ανέκαθεν ήμουν λίγο ντροπαλή και αρκετά εσωστρεφής χαρακτήρας οπότε το να γράφω ενδόμυχες σκέψεις μου με βοηθά πάντοτε να εξωτερικεύομαι και να απελευθερώνομαι.

Δεν ήταν ψυχοφθόρο να γίνετε η Ελένη, η Μυρτώ, η Σοφία, η Ζέτα, η Γκαλήνα… η Αθηνά;
Ήταν και μάλιστα, αρκετά σε πολλές περιπτώσεις. Ωστόσο, άξιζε τον κόπο όχι μόνο για το βιβλίο, αλλά και για να καταλάβω καλύτερα τον πολύπλοκο ψυχολογικό μηχανισμό της κακοποίησης και να μάθω να αντιδρώ. Και εγώ και όλοι μας.

Λίγα λόγια για το βιβλίο
Αυτό το βιβλίο είναι μια συλλογή μικρο-διηγημάτων. Οι ήρωές του και οι ηρωίδες του παρουσιάζονται στον αναγνώστη με τα ονόματά τους -αληθινά ή ψεύτικα;- και προβάλλουν τις δικές τους ιστορίες για τα σεξιστικά και φυλετικά στερεότυπα που παραβίασαν τα δικαιώματά τους. Ιστορίες που μπορεί να φανούν γνωστές, κοινότυπες, συνηθισμένες ή άγνωστες, πρωτόγνωρες, θλιβερές, ίσως και τρομακτικές…
Ωστόσο, μπορεί να βρείτε κι εσείς κάποια δικά σας κομμάτια μέσα σε αυτές, να σκεφτείτε, να προβληματιστείτε, να αναθεωρήσετε…
Εύχομαι αυτή η ανάγνωση να σας οδηγήσει σε μια προσωπική, εσωτερική αναζήτηση…

Βιογραφικό
Η Αθηνά Μαλαπάνη είναι απόφοιτη Κλασικής Φιλολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Αποφοίτησε με άριστα παίρνοντας πτυχίο και μεταπτυχιακό με ειδίκευση στα Αρχαία Ελληνικά το 2014. Το ακαδημαϊκό έτος 2017-2018, παρακολούθησε το δεύτερο μεταπτυχιακό της στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΑΣΣΟΕ).
Εργάζεται ως φιλόλογος και καθηγήτρια δημιουργικής γραφής. Επιπλέον, αναλαμβάνει διόρθωση – επιμέλεια βιβλίων και εργασιών. Τέλος, είναι και συγγραφέας (Ψυχικές αυτοχειρίες, συλλογή διηγημάτων και Αλόη, Γανόδερμα, Κίσθος, Πρόπολη: Πολύτιμα μυστικά ομορφιάς! – αυτοέκδοση).
Έχει παρακολουθήσει και συμμετάσχει σε ποικίλα συνέδρια Φιλολογίας, Παιδαγωγικών, Ψυχολογίας και Παιδοψυχολογίας σε Ελλάδα, Κύπρο και εξωτερικό. Άρθρα της έχουν δημοσιευτεί σε επιστημονικούς τόμους, ιστοσελίδες και διαδικτυακά περιοδικά, καθώς και στο περιοδικό Φιλολογική της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων. Ασχολείται επίσης και με τη λογοτεχνική και θεατρική κριτική.

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave