Ο Χιλιανός συγγραφέας Ερνάν Ριβέρα Λετελιέρ έγινε περισσότερο γνωστός ως μυθιστοριογράφος, αν και το πρώιμο έργο του αποτελείται κυρίως από ποιήματα και διηγήματα. Τα βιβλία του μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες και διαβάζονται με ενδιαφέρον, αφού αποτυπώνεται σε αυτά η σκληρή ζωή της εργατικής τάξης της Χιλής στα μεταπολεμικά χρόνια. Τον Απρίλη του 2019 από τις εκδόσεις «αντίποδες» κυκλοφόρησε στα Ελληνικά, σε μετάφραση Λένας Φραγκοπούλου και σχεδιασμό εξωφύλλου Μάρως Κατσίκα, το βιβλίο του «Η ΑΦΗΓΗΤΡΙΑ ΤΑΙΝΙΩΝ». Πρόκειται για μια νουβέλα, με πρωταγωνίστρια ένα χαρισματικό κορίτσι, που ζει με την οικογένειά της σε ένα μικρό χωριό στην έρημο Ατακάμα της Χιλής και αποκτά απρόσμενα το ρόλο της αφηγήτριας ταινιών.

Στα 44 μικρά κεφάλαια, που διαβάζονται ευχάριστα και είναι γραμμένα σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση, το κορίτσι διηγείται την πολυτάραχη ζωή της, δίνοντας παράλληλα μια εικόνα για την κατάσταση στη χώρα της, το ρόλο της οικογένειας και ειδικά της μάνας, τις κοινωνικές ανισότητες και την εκμετάλλευση της κατώτερης τάξης. Οι γονείς της έχουν 25 χρόνια διαφορά και ζουν σκληρά με τα παιδιά τους σε σπίτι από λαμαρίνες (σε τέτοια έμεναν οι εργάτες, στα πλίθινα οι υπάλληλοι και στις βίλες οι γιάνκηδες) στο μικρό χωριό της άνυδρης πάμπας, που η ζωή είναι απογυμνωμένη από κάθε κίνητρο να ζήσεις και οι περισσότεροι κάτοικοι δουλεύουν στα ορυχεία του νίτρου. Μετά από ένα ατύχημα ο πατέρας μένει ανάπηρος από τη μέση και κάτω και η σύζυγος τον εγκαταλείπει μαζί με τα πέντε παιδιά τους, ένα κορίτσι και τέσσερα αγόρια. Η ζωή πολύ δύσκολη , το σινεμά η μόνη ψυχαγωγία στο χωριό, αλλά χρήματα για το εισιτήριο ανύπαρκτα. Συμφωνούν να πηγαίνει κάθε φορά ένας να βλέπει την ταινία και να τη διηγείται μετά στους υπόλοιπους στο σπίτι, που ο καθένας έχει αναλάβει κάποιες δουλειές , για να μπορούν να τα βγάλουν πέρα. Μετά από μια διαδικασία το κορίτσι, που είναι και μικρότερο ηλικιακά κρίνεται η πιο κατάλληλη και ταλαντούχα για την αφήγηση. Αργότερα στο σπίτι μαζεύονται και οι χωριανοί που προτιμούν να δώσουν κάτι στη φτωχή οικογένεια παρά να ξοδέψουν τα λιγοστά χρήματά τους για το εισιτήριο.


Ποια είναι όμως τα γεγονότα που αλλάζουν ριζικά της ζωή της οικογένειας και φυσικά της αφηγήτριας ταινιών; Ο τοκογλύφος Δον Νολάσκο και η δολοφονία του, ο θάνατος του πατέρα, ο Γιάνκης της περιοχής και η σχέση του με τη μάνα και αργότερα με την κόρη, ο ερχομός της τηλεόρασης και η κρίση του κινηματογράφου, η αυτοκτονία της μάνας κάπου μακριά, μετά από μια επίσκεψή της στο χωριό που δεν κατέληξε σε συνάντηση με την κόρη της. Και η τύχη των αδερφών απροσδόκητη, αφού το Μαρσελίνο τον σκότωσε το σκουπιδιάρικο, ο Μίρτο ερωτεύτηκε μια εικοσιοχτάχρονη και την ακολούθησε , ο Μανουέλ έγινε ποδοσφαιριστής και δεν ξαναγύρισε στο χωριό και ο Μαριάνο κατέληξε στη φυλακή μετά τη δολοφονία του τοκογλύφου. Και η Σινεράιδα μόνη στο χωριό φάντασμα , να παλεύει, για να ζήσει με το να ξεναγεί τους επισκέπτες και να τους πουλάει πράγματα κι άλλες φορές να τους διηγείται ιστορίες για τον εαυτό της, για την αφηγήτρια ταινιών, για μια ζωή τόσο παραμυθένια και τόσο τραγική συγχρόνως.


Μια σύντομη, απλή, παραστατική και συγκλονιστική ιστορία ζωής, που δεν αφήνει αδιάφορο ούτε στιγμή τον αναγνώστη, θυμίζοντάς του τα παράξενα παιχνίδια της μοίρας και το ρόλο του καθενός από μας σε αυτά. Στο κεφάλαιο 41 θυμίζει ο συγγραφέας μερικά γεγονότα καθοριστικά για τη Χιλή και τον κόσμο όπως: την εμφάνιση των χίπηδων, την άνοδο στην εξουσία του Αλιέντε, το πραξικόπημα του Πινοσέτ, την επίσκεψη του Φιντέλ Κάστρο στο νιτροχώρι, την κατάκτηση της Σελήνης, το κλείσιμο της εταιρείας και την ερήμωση του οικισμού. Για το Καλοκαίρι του 2019 «η σινε-παρμένη» ανεβαίνει στο φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου. Μια παράσταση εμπνευσμένη από το βιβλίο «η αφηγήτρια ταινιών», που συνδυάζει θέατρο και κινηματογράφο και αξίζει να δει ο καθένας μας. Όσο για το επίμετρο του βιβλίου, μας συγκινεί «η πάμπα του νίτρου» του Πάμπλο Νερούδα. Μια κατάθεση ψυχής του μεγάλου ποιητή για την πάμπα του νίτρου, από το 1943 που επέστρεψε από την Ευρώπη στο Σαντιάγο και ήταν στην περιοχή της πάμπας γερουσιαστής ως το 1945 που μπήκε στο Κομμουνιστικό Κόμμα της Χιλής. Αξίζει να γνωρίσουμε το συγγραφέα Ερνάν Ριβέρα Λετελιέρ και τους ήρωές του, αν κατά τη Σινεράιδα «είμαστε φτιαγμένοι από τα υλικά των ταινιών».