Ποιητική συλλογή «Μέσα στα όμικρον του ονείρου» – Εκδόσεις Γαβριηλίδης

Η συνομιλία μου με τον Γιώργο Αναγνώστου για τις ανάγκες της συνέντευξης μ’ έκανε πραγματικά να δω με άλλο μάτι όχι μόνο το όμικρον (ο) του εξωφύλλου του αλλά και το άλφα (α). «Τα όμικρον και τα άλφα ενός κειμένου είναι οπτικές τρύπες. Δίοδοι, περάσματα προς το ίδιο κείμενο» εξηγεί, βάζοντάς μας με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο στην ουσία της λέξης συναίσθημα αλλά και στη δυναμική που έχουν οι λέξεις. Όπως λέει στο Vivlio-life ο ποιητής, το συναίσθημα που επικρατεί όταν οι λέξεις μετατρέπονται σε στίχους είναι μόνο η ανακούφιση και η λύτρωση. Τη σχέση του με τις λέξεις εύκολα μπορούμε να διακρίνουμε στο ποίημά του «Λήγουσες εντός μου».

Γιατί μέσα στα όμικρον και όχι σε κάποιο άλλο γράμμα της αλφαβήτου κύριε Αναγνώστου;
Αρχικά γιατί η λέξη εγκιβωτίζει δύο όμικρον. Έπειτα το όμικρον είναι ‘”μάτι”, όπως λένε οι γραφίστες. Τα όμικρον και τα άλφα ενός κειμένου είναι οπτικές τρύπες. Δίοδοι , περάσματα προς το ίδιο το κείμενο. Δυο περάσματα που όσο γράφει κανείς, πολλαπλασιάζονται για να ζήσεις τον εφιάλτη που γίνεται από όνειρο, επιθυμία. Το ομότιτλο ποίημα – και όλη η ποιητική συλλογή, αρχίζει με το όνειρο, συνεχίζει με τον εφιάλτη και καταλήγει στην επιθυμία. Στην επιθυμία να ζήσει κανείς, στην κάθαρση.

Είπατε στην παρουσίαση της ποιητικής σας συλλογής, πως το όμικρον αποτελεί για εσάς μία δίοδο, μία διαφυγή έναν κύκλο που διαστέλλεται και μέσα του κλείνετε τα ποιήματά σας. Μπορείτε να μας βάλετε στην σκέψη σας;
Οι ποιητές είναι ανασφαλείς. Ο Σεφέρης έγραφε στον πρώτο τόμο των Δοκιμών πως το μοναδικό ον στον κόσμο μας που αποζητά τόσο έντονα την επικοινωνία είναι ο ποιητής. Τα όμικρον μορφοποιούν και εσωκλείουν τη γραφή μου. Γίνονται το κέλυφος εκείνο που το ραγίζουν μόνο οι αναγνώσεις.

«Σαράντα τέσσερα ποιήματα, ισάριθμα όνειρα και επιθυμίες που περιπλανώνται ανάμεσα στον έρωτα και τον θάνατο», διαβάζω και θα ήθελα να μου πείτε αν ο έρωτας αποτελεί για σας την κυρίαρχη έμπνευση.
Ο Paul Valery έγραφε ότι δεν υπάρχει έμπνευση στην ποίηση, μόνο κανόνες και εξαναγκασμοί όπως σε ένα παιχνίδι. Αν υπήρχε έμπνευση από κάπου, τότε θα έπρεπε να υπάρχει και ένας ενδιάμεσος – medium–από τον οποίο θα κατέληγε – η έμπνευση – στον ποιητή. Τίποτε από αυτά δε συμβαίνει. Γράφω βιωματικά, για την απουσία του Έρωτα, ακόμη και όταν ο Έρωτας είναι παρών.

Η σχέση σας με τις λέξεις δείχνει να είναι συναρπαστική. Όταν έρχεται η ώρα που οι λέξεις γίνονται στίχοι και οι στίχοι ποίημα ποιο συναίσθημα επικρατεί;
Ανακούφιση, λύτρωση, τίποτε άλλο.

Είναι και το καταφύγιό σας η ποίηση;
Δεν καταφεύγω στην ποίηση. Καταφεύγω στις λέξεις.

Περάσατε τα παιδικά σας χρόνια μέσα σε μια καμπίνα προβολής κινηματογράφου. Μιλήστε μας γι αυτά τα χρόνια που πολλοί από εμάς θα ζήλευαν…
Η αλήθεια είναι ότι η μηχανή προβολής για μένα τότε ήταν ένα παιδικό παιχνίδι. Η αρουλέζα, οι πομπίνες, το νετάρισμα του φακού προβολής, το καδράρισμα στο καρέ της ταινίας και ο ήχος από τα ταμπούρα που ποτέ δε θα ξεχάσω.

Θυμάστε την πρώτη ταινία που είδατε;
Ειλικρινά δε θυμάμαι. Θυμάμαι όμως την πρώτη ταινία που με συγκλόνισε. Σκηνοθετημένη από τον Stanley Kubrick, το Κουρδιστό Πορτοκάλι με πρωταγωνιστή τον απίστευτο Malcolm Mc Dowell, που όμως, έπειτα, δεν είχε την καριέρα που όλοι φαντάζονταν…Αυτή η ταινία με είχε στοιχειώσει. Τότε ακόμη έβλεπα τις ταινίες από την καμπίνα προβολής, από το παραθυράκι, δίπλα στον φακό προβολής και όχι στην αίθουσα. Έκανα πολύ καιρό για να κατέβω στην αίθουσα.

Από τη μια η αναζήτηση νοημάτων πίσω από λέξεις, γράμματα και ρίμες και από την άλλη η αγάπη σας για τη φωτογραφία…
Πιστεύω πως μας συμβαίνει αρκετά συχνά όταν θέλουμε να καταλάβουμε κάτι, να το φανταζόμαστε ως εικόνα. Όταν αυτό δε συμβαίνει, γινόμαστε ή σκεπτικιστές ή συνωμοσιολόγοι. Η αγάπη μου για τη φωτογραφία γεννήθηκε από τον κινηματογράφο. Από τα καρέ – τις εικόνες – σε κίνηση, στο πάγωμα της στιγμής. Η φωτογραφία έχει διασώσει το παρελθόν μου. Ο κινηματογράφος το ξεπερνά.

Σινεμά και φωτογραφία πόσο σας έχουν επηρεάσει στην ποίηση; Έχετε εμπνευστεί από μια εικόνα ή μια κινηματογραφική σκηνή;
Να είμαι ειλικρινής όχι. Το σινεμά και η φωτογραφία είναι, μάλλον, οι ζωές των άλλων. Τουλάχιστον για μένα. Τώρα πια στο διαδίκτυο η φωτογραφία απεικονίζει, στρογγυλεμένα, τη ζωή του καθενός από εμάς. Τα album φωτογραφιών που είχαμε κάποτε, τώρα έχουν εκλείψει. Η φωτογραφία σήμερα είναι γκροτέσκο.

Το γεγονός πως έχετε ασχοληθεί με τη γραφιστική λειτουργεί θετικά στην αναζήτηση εξωφύλλου; Το ρωτώ αυτό, γιατί το εξώφυλλο του βιβλίου σας μέσα από την απλότητα τη δωρικότητα, αλλά και το κόκκινο χρώμα του είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό.
Το εξώφυλλο του πρώτου ποιητικού βιβλίου μου, Τα λάματα της πρώτης νιότης [Εκδόσεις Όστρια, Αθήνα 2017] το σχεδίασα εγώ. Το εξώφυλλο του δεύτερου ποιητικού βιβλίου μου, Μέσα στα όμικρον του ονείρου [Εκδόσεις Γαβριηλίδης, Αθήνα 2018], το σχεδίασε η Κατερίνα Σισκοπούλου και αισθάνομαι ευγνώμων απέναντί της. Μελέτησε το βιβλίο για να το σχεδιάσει. Ουσιαστικά ήταν η πρώτη μου αναγνώστρια αν εξαιρέσουμε τους επιμελητές. Πλέον δεν παρεμβαίνω στη σχεδίαση των εξωφύλλων.

Πιστεύετε πως εμείς οι Έλληνες είμαστε επαρκείς αναγνώστες; Αν όχι, τι πρέπει να κάνουμε για να το πετύχουμε;
Υπάρχουν επαρκείς αναγνώστες. Είναι οι συνήθεις ύποπτοι, οι φανατικοί αναγνώστες. Πάσχουμε όμως από επαρκείς συντρόφους. Συνηθισμένη εικόνα, ζευγάρια, σε βραδινή έξοδο, να μην ανταλλάσουν λέξη η βλέμμα, παρά μόνον κρατούν μια συνθετική συσκευή με οθόνη, εκεί, όπου έχουν αιχμαλωτίσει όλη τη ζωή τους. Έχουν πάθει όλοι αυτό που συνέβη στους Ινδιάνους όταν κατακτήθηκε η Αμερική. Τους μοίρασαν καθρεφτάκια….

Από την πρώτη ποιητική συλλογή μέχρι την έκδοση της δεύτερης μεσολάβησε αρκετό διάστημα. Φαντάζομαι ότι αυτό δε σημαίνει πως δε γράφατε…
Δε γράφω πάντα. Γράφω όταν νιώσω να έρχονται οι λέξεις. Τότε που η περίοδος είναι δημιουργική.

Λένε πως η ποίηση δεν είναι η απελευθέρωση των αισθημάτων αλλά η δραπέτευση από τα αισθήματα. Εσείς υποστηρίζετε πως ποίηση είναι οι λέξεις. Τα συναισθήματα δε φθάνουν για να γράψει κανείς ποίηση. Μιλήστε μας για τη διαφορά που κρύβεται στις δυο προτάσεις…
Δεν μπορεί κανείς να δραπετεύσει από τα συναισθήματα. Ίσως να συμβαίνει αυτό όταν έρχεται ο θάνατος. Από την άλλη, οι λέξεις έχουν υπόσταση. Είμαστε υπεύθυνοι για τις λέξεις μας. Τόσο στην γραφή όσο και στον προφορικό λόγο. Το συναίσθημα μπορεί να σε παραλύσει ενώ μια λέξη μπορεί να κάνει τα πράγματα εφικτά εκεί όπου όλα δείχνουν να έχουν τελειώσει. Μια λέξη, δυο ακόμη και λίγες επιπλέον, μπορούν να χτίσουν την ελπίδα. Τότε… αυτό μόνο φτάνει.

Τι είναι αυτό που μπορεί να κάνει έναν ποιητή να σιωπήσει;
Ειλικρινά δεν ξέρω. Ελπίζω να μην το μάθω ποτέ!
Σας ευχαριστώ πολύ.

ΛΗΓΟΥΣΕΣ ΕΝΤΟΣ ΜΟΥ

Λέξεις
Με αποκομμένες λήγουσες
Αναρριχώνται εντός μου

Σαν από παλιά τετράδια
Να βλασταίνουν
Να ζευγαρώνουν
Ανάμεσα στις στίξεις

Φθόγγοι πολύβουοι
Στη σιωπή να βυθίζονται
Άδικα ορφανεμένοι
Στη συστολή τυλιγμένοι

Λέξεις ανάπηρες
Επιβιβάζονται
Στης νιότης το φέγγισμα

Δυσανάγνωστα λάθη
Ξαπλώνουν σιμά
Στου ήλιου την απουσία

Μέσα
Στα Όμικρον του ονείρου
Να χορεύουν
Κεντώντας
Της αγάπης το υφαντό

Μόνες λέξεις
Να κλαίνε
Μακριά σου
Κοντά σε εμένα

Βιογραφικό
Ο Γ.Δ. Αναγνώστου γεννήθηκε το 1969 στην Τρίπολη Αρκαδίας. Μεγάλωσε και έζησε στη γενέτειρά του, περνώντας τα παιδικά του χρόνια μέσα σε μια καμπίνα προβολής κινηματογράφου. Σπούδασε στο τμήμα Μηχανολογίας της Σχολής Τεχνολογικών Εφαρμογών του ΤΕΙ Ηρακλείου.Στα 1989 ξεκίνησε μια μακρόχρονη περιήγηση στο ραδιόφωνο, ως ραδιοφωνικός παραγωγός, που κράτησε ως το 2013. Ακόμη, αρθρογράφησε το 2001 στο Νεανικό Έ­ντυπο της Αρκαδίας Πεζόδρομος, ενώ σήμερα αρθρογραφεί και δημοσιεύει στη μηνιαία εφημερίδα Αρκαδικά Νέα.Κάλυψε φωτογραφικά και με σχολιασμό τα επαγγέλματα που φθίνουν στην Τρίπολη, συνεργαζόμενος με το kalimeraarkadia, δουλειά την οποία δημοσίευσε το 2015.Για πολλά χρόνια ασχολήθηκε με τη γραφιστική, με στέρεο υπόβαθρο την εμπειρία από τα έργα του πατέρα του, ασκώντας πάνω του τις πλέον αισθητικές επιρροές του.