Ποιητική Συλλογή «La plume» – Εκδόσεις Γραφή

Ποίηση και χορός. Στο κέντρο αυτού του υπέροχου συνδυασμού κατάφερε να ισορροπήσει τη ζωή της η Ελένη Γουγουτσά, κάνοντας πραγματικότητα από τη μια το παιδικό της όνειρο, που δεν ήταν άλλο από τον χορό και από την άλλη, την ανάγκη έκφρασης με λέξεις. Όπως λέει στο Vivlio-life είναι «παρατηρητής της ζωής, συγγραφέας αισθημάτων, αναβάτης ουράνιων τόξων». «Η ποίηση ήταν ανάγκη, να εκφραστώ με λέξεις, να εκθέσω την ψυχή μου, να προσπαθήσω να με βοηθήσω, να επικοινωνήσω, να βρω χαμένες ψυχές σαν εμένα». Ποιες λέξεις χρησιμοποιεί για να μιλήσει γι αυτά που ορίζουν τελικά το είναι της; «Είναι δύο τέχνες που εισβάλουν στη ζωή μου, στη σκέψη μου σαν απαλά σύννεφα… Κάθομαι αναπαυτικά πάνω τους και γινόμαστε συνοδοιπόροι στο όνειρο».

  • Ας ξεκινήσουμε τη συνέντευξή μας με τον τίτλο της ποιητικής σας συλλογής. Γιατί «La plume» και όχι «Το φτερό»;
    La plume στα γαλλικά είναι το φτερό αλλά και η πένα – φτερό. Μου άρεσε πολύ η διπλή σημασία της λέξης, μου αρέσει πολύ και η ίδια η λέξη. Άλλωστε τα γαλλικά είναι η αγαπημένη μου ευρωπαϊκή γλώσσα, λόγω της δουλειάς μου (είμαι δασκάλα μπαλέτου και σύγχρονου χορού). Όλη η ορολογία του μπαλέτου είναι στα γαλλικά.
  • Το ίδιο ισχύει και για την επιλογή να δώσετε ελληνικούς τίτλους μόνο σε πέντε από τα συνολικά είκοσι πέντε ποιήματα της συλλογής;
    Ναι, ακριβώς. Οι τίτλοι μου βγήκαν αβίαστα, αυθόρμητα, δεν έψαχνα δηλαδή ιδιαίτερες λέξεις για τίτλους. Ήρθαν στο μυαλό μου φυσικά. Λατρεύω τις ευρωπαϊκές γλώσσες, τις ευρωπαϊκές ταινίες, την ευρωπαϊκή μουσική. Πραγματικά δεν ήθελα να εντυπωσιάσω με τις επιλογές μου, πολλοί μου έκαναν αυτή την ερώτηση. Για μένα οι γλώσσες που αγαπώ και μιλάω είναι μέρος της ζωής και της καθημερινότητάς μου. Είναι κάτι που ήθελα να προσθέσω στο έργο μου.
  • Έχετε πει πως «οι τίτλοι των ποιημάτων είναι αγαπημένες μου λέξεις». Ας επιλέξουμε, λοιπόν, μία λέξη – τίτλο για να μάθουμε τι κρύβεται πίσω της και γιατί τη θεωρείτε αγαπημένη. Μιλήστε μας για τον τίτλο Deep blue.
    Deep blue δηλαδή βαθύ μπλε. Αν το έγραφα στα ελληνικά θα πήγαινε το μυαλό κατευθείαν στο χρώμα μπλε αλλά εγώ ήθελα να μιλήσω για τον εσωτερικό βυθό. Την καταβύθιση στο μπλε του μυαλού και της καρδιάς. Στη βαθειά κατανόηση των φόβων, των ονείρων, των επιθυμιών μας. Οι ξένες λέξεις αφήνουν τη φαντασία πιο ελεύθερη, ίσως και εντελώς ελεύθερη ειδικά αν δεν γνωρίζεις την πραγματική σημασία της λέξης!
  • Ποίηση και χορός. Πόσο ιδανικός είναι για σας αυτός ο συνδυασμός που στα δικά μας μάτια φαντάζει υπέροχος;
    Υπέροχος φαντάζει και στα δικά μου μάτια! Είναι δύο τέχνες που εισβάλουν στη ζωή μου, στη σκέψη μου σαν απαλά σύννεφα… Κάθομαι αναπαυτικά πάνω τους και γινόμαστε συνοδοιπόροι στο όνειρο. Ο χορός ήταν παιδικό όνειρο.. Από μικρή ήθελα να γίνω δασκάλα χορού.. Θυμάμαι παλιά, στις οικογενειακές γιορτές, ήμουν πάντα το παιδάκι που μάζευε όλα τα υπόλοιπα και ετοιμάζαμε χορογραφίες να δείξουμε στους γονείς! Ανοίγαμε τις ντουλάπες των μαμάδων, διαλέγαμε ρούχα για τους ρόλους μας, και παρουσιάζαμε ολοκληρωμένη παράσταση! Τι όμορφα χρόνια… Ευτυχώς έκανα την μεγάλη μου αγάπη επάγγελμα.
    Η ποίηση ήταν ανάγκη, να εκφραστώ με λέξεις, να εκθέσω την ψυχή μου, να προσπαθήσω να με βοηθήσω, να επικοινωνήσω, να βρω χαμένες ψυχές σαν εμένα..
  • Είναι ο χορός ένας τρόπος έμπνευσης;
    Φυσικά και είναι, με το σώμα διηγείσαι ιστορίες που μάλλον με την πένα δεν θα μπορούσες. Και το αντίθετο, μπορείς να γράψεις ένα υπέροχο ποίημα που αν το χόρευες να ήταν κάτι άλλο. Ο χορός είναι πρωτόγονη ανάγκη. Η κίνηση του σώματος είναι σαν την αναπνοή, βασική λειτουργία. Βλέπω καθημερινά στη δουλειά μου μπλοκαρισμένα σώματα, άκαμπτα, δυσλειτουργικά. Κι όταν ανακαλύπτουν ότι μπορούν να κάνουν τόσο όμορφα πράγματα με το σώμα τους, βλέπω μια αληθινή στιγμή ευτυχίας στα μάτια τους. Αυτό για μένα είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή και χαρά.
  • Ποιο από τα ποιήματά σας γεννήθηκε φορώντας τις πουέντ;
    Μάλλον κανένα! Γράφω τα ποιήματα φτιάχνοντας κυρίως εικόνες στο μυαλό μου, αλλά όχι χορευτικές. Εικόνες από τη φύση, τους ανθρώπους, εικόνες φανταστικές που έχω δει στα όνειρα μου. Για μένα είναι δύο ξέχωρες τέχνες στο μυαλό μου και όταν γράφω ποίηση ή φτιάχνω μια χορογραφία κυρίως λειτουργώ εικονογραφικά και στα δύο.
    Βέβαια έχω χορογραφήσει ποίημα αλλά αφού το είχα ήδη γράψει και ήταν έτοιμο, σαν εικόνα, σαν πίνακας ζωγραφικής.
  • «Ο χορός είναι σιωπηλή ποίηση». Η πρόταση έχει καταγραφεί ως ρήση του αρχαίου ποιητή και συγγραφέα Σιμωνίδη. Σας εκπροσωπεί στο σήμερα;
    Κάποιες μορφές χορού, όπως ο σύγχρονος χορός ναι, θα έλεγα ότι είναι. Αλλά όχι όλα τα είδη χορού. Για παράδειγμα δεν μπορώ π.χ. τους παραδοσιακούς χορούς να τους θεωρήσω ποιητικούς (χωρίς να θέλω να φανώ προσβλητική). Συμβολίζουν ομαδικότητα, ενότητα, αναλόγως την περιοχή ξενιτιά, πόλεμο υμνούν τη φιλία την οικογένεια κλπ. Αλλά όταν βλέπεις π.χ. την Pina Bausch (σπουδαία Γερμανίδα χορογράφος και χορεύτρια) να χορεύει, δάκρυα ανεβαίνουν στα μάτια μου, η καρδιά μου χτυπάει δυνατά και αισθάνομαι ότι γεμίζω φως. Αυτό ναι, είναι ποίηση. Σαν να διαβάζω Δημουλά.. Κατακλύζομαι από χίλια συναισθήματα το δευτερόλεπτο.
  • Η μουσική θεωρείται αναπόσπαστο κομμάτι του χορού και του ρυθμού. Ακούτε μουσική όταν σκύβετε πάνω από τα ποιήματά σας αναζητώντας λέξεις, σκέψεις, όνειρα;
    Μου αρέσει η απόλυτη σιωπή όταν γράφω. Παρόλο που το πρώτο πράγμα που κάνω όταν ξυπνάω είναι να βάλω μουσική (και την κλείνω πριν κοιμηθώ).
    Ακούω μουσική στο μυαλό μου την ώρα της συγγραφής, με μπερδεύουν οι εξωτερικοί ήχοι.
  • Έρωτας! Πόσοι και πόσοι στίχοι έχουν γραφτεί ανά τους αιώνες, πόσες λέξεις προσπάθησαν να προσεγγίσουν αυτό το μεγαλειώδες συναίσθημα, πόσοι ποιητές τον ύμνησαν. Σε ποιο βαθμό σας εμπνέει;
    Με εμπνέει πάρα πολύ σαν ιδέα, σαν κατάσταση, ακόμη και σαν λέξη, είναι ένα ανεξάντλητο θέμα για ποιητές αλλά και πολλούς καλλιτέχνες. Βέβαια είναι πολύ δύσκολο να περιγράψεις με λέξεις ερωτικά συναισθήματα και πραγματικά θαυμάζω τους συγγραφείς που καταφέρνουν να με συγκινήσουν, να με ανατριχιάσουν, να με βουρκώσουν. Στο συγκεκριμένο θέμα έχω πολύ δρόμο μπροστά μου!
  • Ποιο από τα ποιήματά σας θεωρείτε πιο ερωτικό; Επιλέξτε και ένα στίχο του για τη συνέντευξή μας.
    Θα έλεγα το Rouge
    Όταν δύει από ψηλά ο χρόνος και ξεψυχά η καρδιά μου
    Θα σε περιμένω εδώ να αγγίξουμε το κόκκινο χώμα
    Μιλάει για κάποια πολύ ερωτευμένη κοπέλα που προσπαθεί με κάθε τρόπο να δηλώσει τον (μονόπλευρο) έρωτα της. Στο ποίημα δεν θα μάθουμε αν υπάρχει ανταπόκριση, είναι μια τρυφερή δήλωση αγάπης.
  • Από την εικόνα του εξωφύλλου μέχρι και «Το ταξίδι», το τελευταίο ποίημά σας, εισπράττουμε μια ευαισθησία που άλλοτε μας τη δίνετε με εικόνες και άλλοτε με βαθύτερες σκέψεις και ερωτήματα που θέτετε. Μπορεί άραγε ένας τραχύς χαρακτήρας χωρίς ευαισθησίες να γράψει ποίηση;
    Μπορεί να σκέφτεται ποιητικά, αλλά ίσως αν τα καταγράψει στο χαρτί να μην βγάζουν ευαισθησία. Εμένα προσωπικά μου αρέσουν λυρικά και ευαίσθητα ποιήματα αλλά άλλοι αναγνώστες ίσως έχουν την ανάγκη να διαβάζουν διαφορετικά πράγματα, πιο ‘επίπεδη’ πιο ρεαλιστική ποίηση. Καμιά φορά όμως, από εκεί που δεν το περιμένεις, προκύπτει απρόσμενα ποίηση. Για παράδειγμα ο Μπουκόφσκι, γράφει ατελείωτα για το πως μεθούσε, πως έκανε σεξ με πόρνες, πως έμπλεκε σε καυγάδες και εκεί που έχεις αρχίσει να βαριέσαι γράφει τον πιο τρυφερό στίχο του κόσμου και σε απογειώνει!
  • Λένε πως είναι μοναχικοί τύποι εκείνοι που γράφουν ποίηση. Ισχύει και για σας;
    Μοναχική καρδιά θα έλεγα ότι είμαι κι όχι μοναχικός τύπος. Παρατηρητής της ζωής, συγγραφέας αισθημάτων, αναβάτης ουράνιων τόξων. Ακροβάτης ανάμεσα στην ρεαλιστική ζωή και σε αυτήν που δημιούργησα με το φτερό μου. Ανεβοκατεβαίνω ποιητικές σελίδες και αναπνέω καθημερινότητα.
    Πλέκω αυτοσχέδια όνειρα και ετοιμάζω με επιμέλεια την σχολική μου τσάντα…

Σας ευχαριστώ για τις όμορφες απορίες σας!

Βιογραφικό
Η Ελένη Γουγουτσά γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Είναι πτυχιούχος του τμήματος καθηγητών χορού της Επαγγελματικής Σχολής Χορού Καφαντάρη (Θεσσαλονίκη). Από το 2010 διατηρεί τη δική της σχολή χορού στον Τρίλοφο Θεσσαλονίκης. Είναι ιδρύτρια της ομάδας χορού Sovema. Μιλάει αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, ιταλικά, γερμανικά και λίγα ρωσικά. Έχει ζήσει στη Γερμανία και στην Αθήνα. Ταξιδεύει συχνά στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Διαβάζει λογοτεχνία και ποίηση. Παίζει ερασιτεχνικά πιάνο. Αγαπάει το σινεμά, το θέατρο, τα μουσεία σύγχρονης τέχνης και τον Σοπέν. Το La plume είναι η πρώτη της ποιητική συλλογή.

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave