Μία και μοναδική ιστορία.
Η πιο παλιά ιστορία του κόσμου.
Η ιστορία του ανθρώπινου πόνου.
27 Οκτωβρίου. Μνήμη της Αγίας Πρόκλας συζύγου Πιλάτου.
Μια γυναίκα που προσπάθησε να σώσει τον Χριστό.
Μια γυναίκα, μια Ρωμαία αριστοκράτισσα, η δέσποινα των φτωχών, η Κλαυδία Πρόκλα, η γυναίκα του Γάϊου Πόντιου Πιλάτου, προσπάθησε να σώσει τον Χριστό και να μην σταυρωθεί…
Έστειλε με την οικονόμο της, την Ραχήλ, ένα μήνυμα στον Πιλάτο, ένα μήνυμα με δεκαέξι λέξεις. Το έστειλε δια μέσου του υπασπιστή του Πιλάτου, του Λεύκιου Καικίλιου, για να σώσει την τελευταία στιγμή τον Χριστό.
Το μήνυμα.
Για ποιο μήνυμα μιλούν;
Συνέβη κάτι σε αυτή τη δίκη που άλλαξε τον κόσμο, για το οποίο κανείς δεν έχει μιλήσει εδώ και πολλούς αιώνες;
Με στείλατε με το μήνυμα, κυρία. Ήταν το πιο κρίσιμο σημείο της δίκης. Λίγο πριν αρχίσουν να τον φτύνουν και να τον χτυπούν!
Ραχήλ, δεν ευθύνεσαι εσύ για τη συμφορά που μας βρήκε…
Μια φράση αγάπης μέσα σε ώρες απάνθρωπης βίας. Ενώ δικαζόταν ο Χριστός.
Τις ώρες που η ελπίδα τρεμόσβηνε.
Μια αποστολή ταγμένη στην αγάπη και την πίστη.
Ο Πιλάτος το αγνόησε το μήνυμα ή τα χέρια του ήταν δεμένα;
Τέσσερις αποκρουστικές λέξεις, που ξεστόμισε ο απρεπής Καϊάφας.
Ο Πόντιος Πιλάτος κατάλαβε ότι ο Ναζωραίος δεν ήταν εγκληματίας, δεν ήταν ταραχοποιός. Ένας ονειροπόλος ήταν.
Ο Πιλάτος δεν ήταν κακός. Ήξερε να αγαπάει. Έστω και σιωπηρά.
-Ήρθα στον κόσμο να μαρτυρήσω για την αλήθεια, είπε ο Ναζωραίος.
Την αλήθεια.
Τι σημαίνει αυτό; Ποια είναι η αλήθεια;
Αφού όμως ζητούσαν να σταυρωθεί ο όχλος και οι αδίσταχτοι αρχιερείς, αναγκάστηκε ο Πιλάτος να τον σταυρώσει.
Επειδή τα χέρια του βάφτηκαν με το αίμα ενός αθώου, τα βούτηξε στη λεκάνη με το νερό, για να εξαγνιστεί από την αμαρτία, που του είχαν επιβάλει να διαπράξει. Ήταν ένα στυγνό έγκλημα.
-Ας σταυρωθεί λοιπόν, είπε. Νίπτω τας χείρας μου. Δεν είμαι υπεύθυνος εγώ γι΄ αυτό το αίμα…
Η κιβωτός της μνήμης.
Οι περγαμηνές που έγραψε ένας βασανισμένος Επίτροπος, σκόρπισαν στον άνεμο.
Όλα μπορούν να σκορπίσουν στον άνεμο.
Οι λέξεις, οι άνθρωποι, οι έρωτες.
Το πάθος μιας επανάστασης.
Η μοίρα ενός λαού.
Ακόμη και τα χρυσοποίκιλτα τείχη των ιερέων.
Ο Ιησούς το είχε προβλέψει σωστά.
Δεν έμεινε πέτρα πάνω στην πέτρα.
Τριγύρω ο κόσμος όλος είναι στη θέση του, ίδιος κι απαράλλαχτος.
Μέρες της ομίχλης.
Και του αίματος.
Φλόγα και Θάλασσα.
Μια ζοφερή στιγμή σιωπής κατακλύζει την Ιουδαία.
Η άγρια στέπα της Ιουδαίας γεμάτη Ζηλωτές.
Ο Ναός της Ιερουσαλήμ , με τους αχόρταγους αρχιερείς.
Η Καισάρεια.
Και το Όρος Γαριζίν.
Εκείνο το σκοτεινό βουνό που πρόκειται να φέρει τρόμο και φρίκη.
Το Όρος Γαριζίν έγινε η αιματηρή διαθήκη, που άφησε τελικά ο Πιλάτος ως Επίτροπος στην Παλαιστίνη. Γιατί όλοι μπορεί να συνδέουν το όνομά του με τη δίκη και τη Σταύρωση του Χριστού, μα τα γεγονότα σ΄ εκείνο το βουνό πάνω από τη Σαμάρεια ήταν ό,τι πιο φριχτό είχε δει ο εβραϊκός λαός εδώ και δεκάδες χρόνια…
Μια βαθιά σιωπή. Υπερφυσική.
Σαν να καταλαβαίνεις ότι κάτι έρχεται.
Σαν να νιώθεις ότι θα συμβεί.
Μα δεν ξέρεις τι είναι.
Ούτε μπορείς να το φανταστείς.
Ο Ιησούς παρέλαβε τον σταυρό του.
Και η ιστορία του κόσμου παρέλαβε τη δική της μοίρα.
Γολγοθάς!
Έρχεται από τα δυτικά σαν πελώριο στόμα στον ουρανό. Έτοιμο να καταπιεί τον κόσμο.
Τι είναι;
Κανείς δεν είχε ξαναδεί κάτι τέτοιο.
Ένα σύννεφο που δε μοιάζει με σύννεφο.
Μια απόκοσμη σκοτεινιά στο βάθος του ορίζοντα, που καλπάζει σκεπάζοντας τα βουνά, τους αμμόλοφους και τα μονοπάτια των καραβανιών.
Ένα σκούρο πέπλο που ζυγώνει, αφύσικο και ζοφερό.
Το σκοτάδι έχει πυκνώσει και απλώνεται ορμητικό.
Δε βλέπω! Όλα είναι μαύρα! Μαύρα σαν τον Θάνατο!
Αυτό το σκοτάδι είναι η τιμωρία μου!
Ξεσπάει η καταιγίδα. Ένας καταρράκτης που μαστιγώνει την πλάση ξερνώντας υγρές πρόκες.
Δύο φιγούρες (η Ραχήλ και η Κλαυδία) περπατούν κυρτωμένες προς τον Γολγοθά, λες και έχουν επωμιστεί στις πλάτες τους ένα φορτίο από τερέβινθο (ξύλο που θεωρείται κακότυχο).
Δύο άνθρωποι που ξέρουν ότι τη μέρα αυτή θα την κουβαλούν σιωπηλά μαζί τους για πάντα, σαν κατάρα.
Σαν ταφόπλακα!
Υπάρχει η Ιστορία όπως μας την παρουσιάζουν οι ιστορικοί, υπάρχει όμως και η Ιστορία όπως μας την αφηγούνται οι άνθρωποι. Και η δεύτερη, στο ανθρωπολογικό και θρησκευτικό επίπεδο, είναι σημαντικότερη από την πρώτη. Επιπλέον, μόνο ένας προικισμένος αφηγητής, όπως ο Στέφανος Δάνδολος, μπορεί να την πει συνθέτοντας τα επί μέρους.
Ο Στέφανος Δάνδολος είναι ένας σπουδαίος μυθιστοριογράφος που φωτίζει το Χθες για να εξηγήσει το Σήμερα. Ο λόγος του είναι δουλεμένα αφτιασίδωτος. Αφηγείται σαν λαϊκός παραμυθάς, «ζωγραφίζει» με λέξεις όπως ο αυτοδίδακτος Θεόφιλος εικονογραφούσε και αγιογραφούσε απέριττα τη λαϊκή παράδοση.
Παρά το φορτισμένο περιεχόμενο του βιβλίου, κάπου στο βάθος ακούγεται ένα λυτρωτικό αίτημα επιστροφής στη ζωή, την αλήθεια και την αγάπη.
Πρόκειται για μια έξοχη αναπαράσταση της εποχής.
Τέτοια ιστορικά και θρησκευτικά μυθιστορήματα προάγουν την ιστορική και θρησκευτική μνήμη, διατηρούν την ιστορική και θρησκευτική μνήμη, προωθούν την ιστορική και θρησκευτική γνώση και κυρίως αξιοποιούν την ιστορική και θρησκευτική πείρα, την οποία πρέπει να μαθαίνουν οι νεότερες γενιές.
Πρόκειται για μια βαθιά ανθρώπινη, συγκινητική, ηρωική, τραγική, θρησκευτική ιστορία πόνου, μνήμης, αγάπης και πίστης.
Ένα λαμπρό, θρησκευτικό και ιστορικό μυθιστόρημα απέριττο, γλυκύτατο, σαγηνευτικό και ουσιαστικό, ένα χαρμόσυνο έργο υπόγειας συγκίνησης για μια κρίσιμη στιγμή, τη στιγμή εκείνη της Χριστιανοσύνης που, μες στον ζόφο, το σκοτάδι, τη βία, το αίμα, το τέλμα, την σιωπή, την θλίψη ταράζεται και γεννιέται ξανά η χαρά, η ελπίδα και η αλήθεια.
Ο ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΔΑΝΔΟΛΟΣ γεννήθηκε το 1970. Έκανε την πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία το 1996. Για το σύνολο του έργου του τιμήθηκε το 2009 με το Βραβείο Μπότση, παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας. Μεταξύ των βιβλίων που έχει γράψει είναι τα μυθιστορήματα Νέρων – Εγώ, ένας θεός, που εκδόθηκε με επιτυχία στην Ιταλία και Η ΧΟΡΕΥΤΡΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ και μεταφράστηκε στα τουρκικά. Το 2008 ο Στέφανος Δάνδολος συμπεριλήφθηκε στην Παγκόσμια Ανθολογία Νέων Συγγραφέων, με αφορμή το Young Writers World Festival, που πραγματοποιήθηκε στη Νότια Κορέα. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορεί επίσης το μυθιστόρημά του ΟΤΑΝ ΘΑ ΔΕΙΣ ΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ, καθώς και το πολυβραβευμένο μπεστ σέλερ ΙΣΤΟΡΙΑ ΧΩΡΙΣ ΟΝΟΜΑ, που τιμήθηκε με το Βραβείο Κοινού Public 2018 για το Καλύτερο Ελληνικό Μυθιστόρημα, το Ειδικό Βραβείο Ενηλίκων Βιβλιοπωλείων Public 2018 και το Βραβείο Κοινού Athens Voice Choice 2017, ενώ μεταφέρθηκε στο θέατρο τη σεζόν 2019-20 με πρωταγωνιστές τον Τάσο Νούσια και τη Μπέτυ Λιβανού. Το ΦΛΟΓΑ ΚΑΙ ΑΝΕΜΟΣ είναι το δωδέκατο βιβλίο του.
Ειρηνη Μαρκουτση