Ας φυλάξουμε οργή, πόνο και δάκρυα,
ας γεμίσουμε το άγονο κενό,
κι η φωτιά μέσα στη νύχτα ας θυμίζει
το φως των σβησμένων αστεριών

Νερούδα, Canto General

«Μαζί της είχε ζήσει ό,τι άξιζε τον κόπο να ζήσει κανείς»


Έχετε αναρωτηθεί πόσα γεγονότα μπορεί να ζήσει ένας άνθρωπος σε μια ολόκληρη ζωή; Πόσα μπορεί να αντέξει; Από τι υλικό πρέπει να είναι φτιαγμένη μια καρδιά ώστε να υπομένει, να αγωνίζεται, να παλεύει αγόγγυστα αφήνοντας πίσω το οδυνηρό παρελθόν και να συνεχίζει και πάλι από την αρχή;


Οι ήρωες της Ιζαμπέλ Αλιέντε είναι έτσι ακριβώς. Άνθρωποι με απίστευτα οδυνηρό παρελθόν και μια μακρά θητεία στον πόνο, την απώλεια, τα νέα ξεκινήματα. Ο Βίκτωρ και η Ροσέρ δεν έχουν κανένα κοινό, δύο άνθρωποι που αναγκάστηκαν να ενώσουν τις ζωές τους για να μπορέσουν να ζήσουν, να ξεφύγουν από τη δυστυχία.


Ο Ισπανικός Εμφύλιος μέσα από το βλέμμα των κεντρικών ηρώων, καταδεικνύει τη συμφορά ενός ολόκληρου έθνους, τον αλληλοσκοτωμό και τον εξοστρακισμό όσων ήταν αντίθετοι με το καθεστώς του Φράνκο. Την ατελείωτη πορεία προς μια καλύτερη τύχη στα σύνορα της Γαλλίας, που όμως αρνιόταν να εντάξει τους πρόσφυγες στα χώματά της, -αλήθεια, πόσες φορές έχει συμβεί αυτό και συνεχίζει να συμβαίνει στους δύστυχους εκείνους που αναγκάστηκαν να αφήσουν την πατρίδα τους αναζητώντας κάπου αλλού τη γη που θα τους δεχόταν. Πόσοι και πόσοι ξεψύχησαν στη διαδρομή αυτή, πόσοι άφησαν την τελευταία τους πνοή στα χαρακώματα και στην άνιση μάχη ενός ανελέητου πολέμου!
Και μετά… τα στρατόπεδα συγκέντρωσης στην παραλία, οι απάνθρωπες συνθήκες κράτησης, η δίψα για ζωή…


«Οι φυλακισμένοι οργανώθηκαν για να επιβιώσουν χωρίς να τρελαθούν. Έκαναν επαναστατικές συγκεντρώσεις, χωρισμένοι σε πολιτικά κόμματα, όπως γινόταν και κατά τη διάρκεια του πολέμου. Τραγουδούσαν, διάβαζαν ό,τι έπεφτε στα χέρια τους, μάθαιναν γραφή κι ανάγνωση σε όσους το χρειάζονταν, εξέδιδαν μια εφημερίδα -ένα φύλλο γραμμένο στο χέρι που κυκλοφορούσε από τον ένα αναγνώστη στον άλλο- και προσπαθούσαν να διατηρήσουν την αξιοπρέπειά τους κόβοντας τα μαλλιά τους και βγάζοντας τις ψείρες ο ένας απ’ τον άλλο, κάνοντας μπάνιο και πλένοντας τα ρούχα τους στο παγωμένο νερό της θάλασσας. Χώρισαν το στρατόπεδο σε οδούς με ποιητικά ονόματα, έφτιαξαν ένα σωρό πλατείες και πεζόδρομους σαν κι εκείνους της Βαρκελώνης πάνω στην άμμο και τη λάσπη, επινόησαν μια φανταστική ορχήστρα χωρίς όργανα για να παίζουν κλασική και λαϊκή μουσική, και εστιατόρια με αόρατο φαγητό, το οποίο οι μάγειρες περιέγραφαν με κάθε λεπτομέρεια και οι υπόλοιποι γεύονταν με τα μάτια κλειστά».


Όταν ο Βίκτωρ έμαθε ότι μπορούσε να ταξιδέψει με το Winnipeg για τη μακρινή Χιλή, δεν δίστασε να παντρευτεί την Ροσέρ, τη χήρα του αδελφού του και να δώσει στον γιο της το όνομά του. Και μαζί έφυγαν από τη Γαλλία για μια νέα αρχή, η οποία δεν θα ήταν η μοναδική, καθώς χρόνια αργότερα, θα αναγκάζονταν να ξεκινήσουν και πάλι από την αρχή, αλλά αυτό είναι ακόμη μακριά.


Στα χρόνια που έζησαν στη Χιλή, εκείνος ως καρδιολόγος που έχαιρε της εκτίμησης και του σεβασμού όλων, καθώς ήταν ο καλύτερος και πιο έμπειρος γιατρός της χώρας κι εκείνη ως διάσημη πιανίστας, είδαν πολλά να αλλάζουν. Ζούσαν σαν αδέλφια, με εκτίμηση και σεβασμό και απέραντη αγάπη, αλλά χωρίς έρωτα. Είχαν πιστέψει και οι δυο ότι οι συνθήκες που τους οδήγησαν να ζήσουν μαζί δεν τους επέτρεπαν να ερωτευτούν ο ένας τον άλλο. Η Ροσέρ είχε κρατήσει στην καρδιά της τον μοναδικό της έρωτα για τον πατέρα του γιου της, κι ο Βίκτωρ ερωτεύτηκε την πανέμορφη Οφέλια, η οποία όμως τον εγκατέλειψε χωρίς ποτέ να του πει τον λόγο. Πώς τα φέρνει όμως η ζωή… οι πράξεις μας, ακόμη κι αυτές που δεν γνωρίζουμε το αποτέλεσμά τους, έρχεται η στιγμή που μας συστήνονται και μας ανατρέπουν όλα όσα μέχρι τότε πιστεύαμε.
Έζησαν όμορφα χρόνια οι δυο τους, κατάφεραν να ξεπεράσουν τους θλιβερούς έρωτές τους και να δοθούν ο ένας στον άλλο, να δεθούν απόλυτα, με μια αγάπη που έμελλε να μείνει ανεξίτηλη στο πέρασμα των χρόνων.


«Ναι, είναι αλήθεια πως το επάγγελμά μου μου χάρισε μεγάλη ικανοποίηση. Ξέρεις, όμως, για τι πράγμα νιώθω τη μεγαλύτερη ευγνωμοσύνη; Για την αγάπη. Αυτή με σημάδεψε περισσότερο απ΄ οτιδήποτε άλλο. Στάθηκα απίστευτα τυχερός με τη Ροσέρ. Θα είναι πάντα ο έρωτας της ζωής μου. Χάρη σε αυτήν έχω τον Μαρσέλ. Και η πατρότητα έπαιξε ουσιαστικό ρόλο για μένα, μου επέτρεψε να διατηρήσω ζωντανή την πίστη μου στο καλό που κρύβουν οι άνθρωποι, μια πίστη που, χωρίς τον Μαρσέλ, θα είχε καταρρεύσει. Έχω δει πάρα πολύ σκληρότητα, ξέρω για τι πράγματα είμαστε ικανοί εμείς οι άνθρωποι».


Όλα τα ιστορικά πρόσωπα που περνούν μέσα από το βιβλίο της Αλιέντε είναι αληθινά, όπως φυσικά και τα γεγονότα που σημάδεψαν μια ολόκληρη χώρα. Ο Πάμπλο Νερούδα, ο Σαλβαδόρ Αλιέντε, το πραξικόπημα του Πινοσέτ. Και ο Βίκτωρ θα αναγκαστεί για άλλη μια φορά να βρεθεί σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, να βιώσει απάνθρωπες συνθήκες, ταπείνωση, πείνα, πόνο σωματικό και ψυχικό, αποχωρισμό. Το λειτούργημά του όμως, για άλλη μια φορά θα τον βοηθήσει να ξεφύγει, να καταφέρει να σώσει μια ζωή, ακόμη και με τον κίνδυνο να τον τουφεκίσουν επιτόπου. Και καταφέρνει να αποδράσει για άλλη μια φορά, να εξοριστεί στη Βενεζουέλα, όπου έζησε ήρεμα κι ευτυχισμένα χρόνια με τη γυναίκα του και το γιο του.
Οι περιπέτειες όμως των ηρώων δεν τελειώνουν εκεί, επιστρέφουν στη Χιλή, ξεκινούν και πάλι από την αρχή, αγαπιούνται όλο και περισσότερο, απολαμβάνουν τα χρόνια που περνούν μαζί, θυμούνται το παρελθόν αλλά δεν στέκονται στα άσχημα, μόνο στις ωραίες στιγμές τους και είναι κι αυτές πολλές!


Πότε τελειώνει άραγε η περιπλάνηση σε αυτή τη ζωή; Πότε έρχεται το πλήρωμα του χρόνου που θα πρέπει να εγκαταλείψεις τα σχέδια για το μέλλον, τα όνειρα για όσα δεν πρόλαβες να πραγματοποιήσεις; Έχει σημασία αν είσαι εβδομήντα ή ογδόντα χρόνων, αφού η αναπνοή σου συνεχίζει να βγαίνει, αφού ακόμη μπορείς να περιμένεις ίσως και να προσμένεις τι άλλο θα σου χτυπήσει την πόρτα;


Το ΜΑΚΡΥ ΠΕΤΑΛΟ ΑΠΟ ΘΑΛΑΣΣΑ είναι ένα βιβλίο ύμνος για τη ΖΩΗ, για όσα τραγικά μπορεί να ζήσει η ανθρωπότητα και θα πρέπει όλοι να γνωρίζουν για να μην επαναλαμβάνονται, για την περιπέτεια που δεν τελειώνει ποτέ, τουλάχιστον όσο σκέφτεσαι όπως ο Βίκτωρ… καινούργιες περιπλανήσεις, κι έτσι θα πάει μέχρι το τέλος.

Το 1936, ξεσπά στην Ισπανία ο Εμφύλιος. Όταν ο Φράνκο επικρατεί, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι παίρνουν τον δρόμο της αυτοεξορίας, περνώντας από τα Πυρηναία, στη Γαλλία. Ανάμεσά τους η νεαρή πιανίστρια Ροσέρ και ο αδερφός του νεκρού αγαπημένου της, ο γιατρός Βίκτορ Νταλμάου. Για να επιβιώσουν, ενώνονται σε έναν γάμο που δε θέλησε κανείς τους.

Μαζί με άλλους πρόσφυγες, επιβιβάζονται στο «Winnipeg», το καράβι που ναύλωσε ο ποιητής Πάμπλο Νερούδα για να τους μεταφέρει στη Χιλή, αυτό το «μακρύ πέταλο από θάλασσα και κρασί και χιόνι», όπως την ονομάζει ο ίδιος. Εκεί θα φτιάξουν μια καινούργια ζωή, εξόριστοι αλλά ελεύθεροι. Ώσπου μια χούντα θα ανατρέψει τον Πρόεδρο της χώρας, Σαλβαδόρ Αλιέντε…

Οι συναρπαστικοί ήρωες της Αλιέντε πορεύονται μέσα στον ταραγμένο 20ό αιώνα ανακαλύπτοντας ότι στη ζωή σου μπορείς να ζήσεις πολλές ζωές κι ότι, κάποιες φορές, το δύσκολο δεν είναι να φύγεις αλλά να γυρίσεις…