JOSEPH ROTH (Τζόζεφ Ροτ)
Μυθιστόρημα Εκδόσεις ΑΓΡΑ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΜΑΡΙΑ ΑΓΓΕΛΙΔΟΥ (Maria Angelidou)
Η μουσική σύνθεση του Johann Strauss, το εμβατήριο προς τιμήν του στρατάρχη Ραντέτσκυ, ένας ύμνος για τις νίκες της Αυστροουγγαρίας και προσωπικά του Φραγκίσκου Ιωσήφ Α’, κοσμεί τον τίτλο του βιβλίου. Ο χαρούμενος τόνος της μουσικής ηχεί αισιόδοξα και υπερήφανα για το μεγαλείο και τη δύναμη της αυτοκρατορίας, τονώνει το εθνικό φρόνημα και συντροφεύει τους πρωταγωνιστές στις σελίδες του μυθιστορήματος σε κάθε αλλαγή συνθήκης που επέρχεται.
Ο πρόλογος του βιβλίου υπογράφεται από τον J.M.Goetzee, τον βραβευμένο με το Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2003, με πληροφορίες για το έργο καθώς και την προσωπική ζωή του Ροτ. Αναφέρεται στο βιβλίο ως η μεγαλειώδης ελεγεία για την Αυστρία των Αψβούργων, η ιστορία της οποίας κινείται παράλληλα με τη μυθιστορηματική πορεία της οικογενείας Τρόττα και αντανακλά αυτόματα στην αυτοκρατορία χρονικά έως τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Χωρισμένη σε τρία μέρη και πολλά κεφάλαια που περικλείουν ξεχωριστές θεματικές ενότητες, εξιστορείται κατά κύριο λόγο η ιστορία τριών γενεών της οικογενείας Τρόττα.
Ο απλός Σλοβένος στρατιώτης, γιος χωροφύλακα, σώζει τη ζωή του Φραγκίσκου Ιωσήφ Α’, στη μάχη του Σολφερίνο το 1859. Λαμβάνει το αριστείο ανδρείας, του απονέμεται τίτλος ευγενείας και ως Βαρόνος Γιόζεφ Τρόττα φον Σιπόλιε διάγει έναν υπερήφανο βίο.
Δυσαρεστημένος κάποια στιγμή από ένα περιστατικό, διαμαρτύρεται έντονα στον μονάρχη, παραιτείται και αποτρέπει τον γιο του από το να ακολουθήσει στρατιωτική καριέρα.
➖”Τα χρόνια κύλησαν ήσυχα το ένα μετά το άλλο, σαν ολοστρόγγυλες ρόδες…“
Ο γιος του, βαρόνος Φραντζ Τρόττα φον Σιπόλιε κληρονομεί τον τίτλο, σπουδάζει νομικά, αναλαμβάνει την κυβερνητική θέση του επάρχου και υπηρετεί στα ανώτερα κλιμάκια της Δημόσιας Διοίκησης με αυστηρή προσήλωση. Προτρέπει τον δικό του γιο να καταταγεί στο στρατό και δεν μπορεί να φανταστεί ανυπακοή.
➖”Η μοναρχία, η μοναρχία μας, στηρίζεται στην ευλάβεια: στην πίστη πως ο Θεός επέλεξε τους Αψβούργους και τους ανέβασε στο θρόνο, να βασιλεύουν πάνω σε όλους αυτούς τους λαούς…“
Ο γιος του Φραντζ, ο εγγονός του ήρωα του Σολφερίνο, ο Καρλ Γιόζεφ κατατάσσεται στο στρατό των Ουλάνων με τον βαθμό του ανθυπολοχαγού, αφού στα αυτιά του ηχεί πάντα το στρατιωτικό εμβατήριο που συνήθιζε να ακούει από την Κυριακάτικη μπάντα έξω από το πατρικό του. Ρομαντικός και ευαίσθητος, τραυματισμένος ψυχικά από ανθρώπινες απώλειες του κοντινού του περιβάλλοντος, παρασύρεται εύκολα στο ποτό και τον τζόγο και τσακίζεται από την κακή διαχείριση των οικονομικών του.
➖”Άκουσε τις σφαίρες πριν από την εκπυρσοκρότηση. Τις άκουσε και ταυτόχρονα έφτασαν στ’αυτιά του οι πρώτες νότες του Εμβατηρίου του Ραντέτσκυ…“
Άριστος χειριστής του λόγου, πνευματώδης, με κριτική ευφυΐα και οξυδέρκεια, ο Ροτ συνθέτει ένα έξοχο έργο τέχνης το οποίο αναπτύσσεται αρμονικά σε δύο επάλληλα πεδία, αυτό της μοναρχίας και εκείνο της ιδιωτικής ζωής μιας οικογενείας. Ο αναγνώστης εντυπωσιάζεται από τις πολυεπίπεδες διαδρομές της σκέψης του και του χαρίσματος της μεταδοτικότητας των ποικίλων συναισθημάτων. Οι συγκλονιστικές σκιαγραφήσεις ανθρώπων με τις ψυχολογικές και πνευματικές μεταπτώσεις τους και οι μαγευτικές περιγραφές της φύσης, που εναρμονίζονται σε αυτές, καθιστούν το μυθιστόρημα κορυφαίο.
➖”Δύο βαριά κρυστάλλινα δάκρυα κύλησαν ταυτόχρονα από τα μάτια του κυρίου φόν Τρόττα, θόλωσαν τους φακούς των γυαλιών του και προχώρησαν στις φαβορίτες του. Το κορμί του ήταν ασάλευτο, μόνο το κεφάλι του ταλαντευόταν μπρος – πίσω, αριστερά – δεξιά“.
Ο μηχανισμός της έμπνευσης του δημιουργού λειτουργεί ακατάπαυστα.
Διατρέχει με τη δύναμη των λέξεων την εποχή που περιγράφει και υπεισέρχεται στον ψυχικό κόσμο των ηρώων. Αφουγκράζεται κάθε ψίθυρο της ψυχής στη διαδρομή της ζωής τους και συγκλονίζει.
Η απουσία της γυναικείας προσωπικότητας είναι εμφανής σε μία κοινωνία που κυριαρχεί η πατριαρχία με τους διαχωρισμούς των τάξεων. Η έμφυτη υπερηφάνεια, η αυστηρότητα στο μεγάλωμα του παιδιού, η τήρηση της εθιμοτυπίας και η αφοσίωση στο καθήκον, που απαιτεί πειθαρχία του σώματος και του νου, αποκρύπτει τη τρυφερότητα και την ευαισθησία στον προσωπικό χαρακτήρα του ατόμου, μέχρι τη στιγμή που εκείνες απροσκάλεστα κάνουν την εμφάνιση τους.
➖”Η περηφάνεια ήταν παλιά ο δυνατός σύντροφος της νιότης του, αργότερα το στήριγμα των γηρατειών του. Και τώρα του την είχαν πάρει την περηφάνεια…“
“ΤΟ ΕΜΒΑΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΡΑΝΤΕΤΣΚΥ” είναι ένα σπουδαίο λογοτεχνικό έργο, στο άρτιο αποτέλεσμα του οποίου συμβάλλει η εξαιρετική μετάφραση της βραβευμένης από την Ελληνική Εταιρεία Μεταφραστών Λογοτεχνίας, Μαρίας Αγγελίδου. Η άτυπη συνέχεια δίνεται με το μυθιστόρημα “Η ΚΡΥΠΤΗ ΤΩΝ ΚΑΠΟΥΤΣΙΝΩΝ.”
➖”Ακούραστη η βροχή συνέχιζε να πέφτει στα ξέσκεπα κεφάλια των συγκεντρωμένων γύρω από…“
Ο Joseph Roth έχοντας συγγράψει πολλά μυθιστορήματα, αφηγήματα, δοκίμια και άρθρα, θεωρείται κορυφαίος στη Γερμανική Λογοτεχνία. Γεννήθηκε το 1894 από Εβραίους γονείς στην Ουγγαρία της τότε αυτοκρατορίας και υπηρέτησε στον αυστριακό στρατό. Την ημέρα που ο Χίτλερ γίνεται καγκελάριος του Ράιχ, το 1933,μεταναστεύει από τη Βιέννη στο Παρίσι, όπου πεθαίνει αλκοολικός το 1939, σε ηλικία μόλις σαρανταπέντε ετών.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.