“The Stone Diaries” Carol Shields (Κάρολ Σίλντς)
(Βραβείο PULITZER 1995) Εκδόσεις Gutenberg (Aldina)
Μετάφραση: Άγγελος Αγγελίδης – Μαρία Αγγελίδου (Maria Angelidou)
(Εισαγωγή από τη συγγραφέα Πενέλοπε Λάιβλι)
Είναι αναμφίβολα εξαιρετική λογοτεχνία το μυθιστόρημα αυτό που κυκλοφορεί πρώτη φορά το 1993, προτείνεται για το βραβείο Booker και τιμάται με το βραβείο Pulitzer το 1995, καθώς και με το βραβείο Governor General’s Award in Canada.
Έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από τριάντα γλώσσες και επανακυκλοφορεί στην Ελλάδα από τις Εκδόσεις Gutenberg (Aldina) με ένα εξαιρετικό εξώφυλλο και με την εγγυημένη λογοτεχνική μετάφραση του υπέροχου διδύμου, του Άγγελου και της Μαρίας Αγγελίδου.
Μπορεί η φωνή της γεννημένης στις ΗΠΑ, Καναδής μυθιστοριογράφου, Κάρολ Σίλντς (1935-2003) να έχει σιγήσει, η φωνή της όμως στην Καναδική Λογοτεχνία ηχεί δυνατά μέσα από τα έργα της και ιδιαίτερα μετά τη συγγραφή του κορυφαίου αυτού έργου της ωριμότητας της.
Το βιβλίο “ΠΕΤΡΙΝΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ” δεν είναι μόνο μία περίτεχνη αυτοβιογραφία. Είναι η ανάγλυφη βιογραφία μιας γυναίκας που γεννήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα, ζει περίπου ενενήντα χρόνια, παράλληλα με τα χρόνια που συνθέτουν αυτόν τον αιώνα, και συμβαδίζει με τις εγχώριες και παγκόσμιες εξελίξεις της εποχής, αν και μένει ανέγγιχτη από πολλές από αυτές.
Τη δική της πρωτοπρόσωπη αφήγηση συμπληρώνουν και καταγράφουν με τις εντυπώσεις που έχουν σχηματίσει για εκείνην εξωτερικοί παρατηρητές, με διακριτούς ρόλους από το στενό ή ευρύτερο περιβάλλον της, οικοδομώντας με σαφήνεια την ταυτότητα της, σε ένα πυκνογραμμένο κείμενο που διακρίνεται από μυθοπλαστική ευφυΐα.
Η δομή σχεδιάζεται σε δέκα κύρια κεφάλαια που έχουν χρονολογική σειρά, με τομές ανά δεκαετία που σημαδεύουν σημαντικές στιγμές από τη ζωή της γλυκιάς, στωικής και αγωνίστριας, Ντέιζι Γκούντγουιλ, από τη γέννηση μέχρι τον θάνατο της, περιγράφοντας συγκλονιστικές σκηνές.
- Γέννηση,1905… 2. Παιδικά χρόνια,1916… 3. Γάμος,1927… κλπ.
Μία άλλη καινοτομία βασίζεται στον τρόπο που λειτουργούν οι μνήμες που δεν ακολουθούν τη γραμμική αφήγηση και κινούνται σε ένα άλλο σύμπαν. Έρχονται και επανέρχονται ακαθόριστα μέσα στα κεφάλαια, διακτινίζονται σε άλλα σημεία τοπικά και χρονικά και ζωντανεύουν ιστορίες μέσα από ημερολόγια, μαρτυρίες, εξομολογήσεις και αλληλογραφίες, με μία εκπληκτική αφηγηματική τεχνική που αποδίδεται με ευκρίνεια.
Η πολυκύμαντη ζωή της Ντέιζι αρχίζει με τη γέννηση της στο πάτωμα της φτωχικής κουζίνας ενός μικρού σπιτιού στην επαρχία Μανιτόμπα του Καναδά το 1905, δίπλα στη μητέρα της που πεθαίνει αμέσως μετά τη γέννα. Εκεί, επάνω στο τραπέζι, δίπλα στην πουτίγκα που μόλις έχει φτιάξει η μητέρα της, τοποθετούν το μικρό σαν ζυμάρι σωματάκι της εκείνοι που τρέχουν πρώτοι να βοηθήσουν.
Η γειτόνισσα, η Κλαρεντάιν Φλέτ, την παίρνει υπό την προστασία της μετά την επεισοδιακή φυγή της σε άλλη πόλη, μέχρι να συναντήσει στα έντεκα χρόνια της η Ντέιζι τον πατέρα της. Ο άλλοτε φτωχός λιθοτόμος, ο Κάιλερ Γκούντγουιλ, είναι πλέον μέτοχος της Λάπισκαν ΑΕ στο Μπλούμινγκτον της Ιντιάνα στις ΗΠΑ, φροντίζει για τις σπουδές της κόρης του και αργότερα τον, κατά τα φαινόμενα, καλό γάμο της.
➖”Υπάρχουν δωμάτια, το ξέρει, ακόμα και στις πιο συνηθισμένες ζωές, όπου δεν μπαίνει ποτέ κανείς, κανείς δεν τ’αναφέρει καν… κι όμως υπάρχουν, στριμωγμένα ανάμεσα στις πτυχές της συνείδησης, σαν φύλλα ξερά μέσα στις σελίδες παλιού βιβλίου“.
Η Ντέιζι Γκούντγουιλ, η μετέπειτα κα Χόουντ και αργότερα κα Φλέτ, προσαρμόζεται στον κόσμο που προβάλλει μπροστά της, τον βλέπει να διαστέλλεται, να μεγαλώνει και άλλοτε να συστέλλεται και να μικραίνει.
Χειραφετείται στη μέση ηλικία και, όταν απογοητεύεται, καταφεύγει στον κήπο της που δεν ξέρει τίποτα γι’ αυτήν “ούτε την ιστορία της, ούτε το όνομα της, ούτε τους πόθους της, τίποτα…”
Πτυχές θλίψης, χαράς, λύπης, ικανοποίησης, απογοήτευσης, μελαγχολίας ή αμφισβήτησης κρύβονται σαν μέσα σε κουτάκια εμπειριών, που είτε χωρούν είτε δεν χωρούν το ένα μέσα στο άλλο στα κύτταρα της. Κάνει σταθμούς ζωής από τον Καναδά, στις ΗΠΑ και στο συγκινητικό ταξίδι μέχρι τα πέτρινα εδάφη στα νησιά Όρκνι, βόρεια της Σκωτίας.
Το μυθιστόρημα “ΠΕΤΡΙΝΑ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ” είναι ένα αριστούργημα!´
Η πολυφωνική αφήγηση έχει εγκαταλείψει τον συμβατικό τρόπο εκφοράς του λόγου και διαχείρισης καταστάσεων και χρησιμοποιεί άλλους κανόνες μεταφοράς της πληροφορίας.
Γιατί μπορεί να έχει ενδιαφέρον Τι γράφει ο δημιουργός, αλλά μεγαλύτερη σημασία έχει το Πώς το γράφει ώστε να αφήνει την επίγευση της αναγνωστικής πληρότητας.
Καμμία λέξη, καμμία πρόταση, καμμία σκέψη ή συλλογισμός δεν γράφεται τυχαία σε αυτό το τολμηρό εγχείρημα των περίπου 480 περιεκτικών σελίδων, που με μία γλώσσα απλή, πρόθυμη για εκμυστηρεύσεις, γίνεται ελκυστικά απολαυστικό.
Όπως δεν είναι τυχαία η θεμελιακής σημασίας αναφορά στην πέτρα, την χρηστική ύλη, την οποία σκαλίζει βιοποριστικά ο άνθρωπος και επάνω της σφυρηλατεί μεταφορικά τη δική του ζωή.
➖”Πέτρα. Έτσι βλέπει τελικά τον εαυτό της. Τα ζωντανά της κύτταρα τ’αντικαθιστούν άψυχα μόρια ορυκτών και ιζημάτων. Και δεν αντιστέκεται, αφήνεται στη διαδικασία της απολίθωσης…“
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.