ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΗΓΗ

Το μυθιστόρημα αυτό κατατάσσεται επάξια σε υψηλή βαθμίδα στην κατηγορία των αξιόλογων έργων για την ασυνήθιστη θεματολογία και τον χαρισματικό τρόπο ανάπτυξης και απόδοσης. Είναι αναμφίβολα ένα εξαιρετικό κοινωνικό μυθιστόρημα με προεκτάσεις που κινούνται σε επίπεδα ιστορικά, φιλοσοφικά και μεταφυσικά και, χωρίς να παραλείπεται το αισθηματικό στοιχείο, εξελίσσεται σε ένα ψυχολογικό θρίλερ.

Η Ιουλία Ιωάννου πατάει σταθερά και με ακρίβεια σε δύο κύριους άξονες, δύο πραγματικά περιστατικά, αυτό της εξέγερσης των μεταλλωρύχων στην Ελλάδα και εκείνο του γεγονότος της ταρίχευσης της δίχρονης Ροζαλίας στην Σικελία.

Έχοντας αυτά κατά νου ως βάση να πλαισιώνουν την ιδέα, προσαρμόζει μία ομολογουμένως ευρηματική μυθοπλασία εγκιβωτίζοντάς την δεξιοτεχνικά στην ιστορία, όπου το δίπολο “Ζωή και Θάνατος” κυριαρχεί.

Ο αναγνώστης διαβάζει αληθοφανείς ιστορίες που κατευθύνονται σε ξεχωριστές τροχιές και σε διαφορετικούς χρόνους και φαίνονται να διακρίνονται από μία αυτοτέλεια. Ενώ δεν φαίνονται να τέμνονται, αναπάντεχα αρχίζουν να συγκλίνουν σε ένα παράξενο δέσιμο που προμηνύει μία συγκλονιστική ένωση. Είναι ιστορίες που αναπτύσσονται σε μικρά καλά δομημένα κεφάλαια με την συγγραφέα να έχει τον απόλυτο έλεγχο της πλοκής με έναν λόγο εικονοπλαστικό, διαυγή και πειστικό και να διατυπώνει σκέψεις φιλοσοφικού χαρακτήρα. Το ύφος εναλλάσσεται το περιγραφικό με το ποιητικό και το γλαφυρό με το δοκιμιακό και εφαρμόζεται σε μία αφηγηματική τεχνική που κοσμεί την ποιότητα του κειμένου.

Όπως έλεγε και ο Κοσμάς ο Αιτωλός:

Ο ύπνος είναι μικρός θάνατος. Και ο θάνατος Τί είναι; Μεγάλος ύπνος“.

Οι ρητορικές ερωτήσεις είναι αναπόφευκτες…

➖Τι είναι αυτός ο θάνατος;

➖Πόσο ανίσχυρος είναι ο άνθρωπος μπροστά του;

➖Υπάρχει το ελιξίριο της ζωής;

➖Είναι εφικτή η αθανασία, όπως στη μυθολογία;

➖Μπορεί ο άνθρωπος να διαβεί την αιωνιότητα;

➖Τί συμβαίνει στην αντιπέρα όχθη;

➖Πόσο δυνατός είναι ο άνθρωπος να αντιμετωπίσει τη μοίρα;

➖Μπορεί η δύναμη της αγάπης να δοκιμάσει τα όρια της λογικής;

➖Έχει ο άνθρωπος δικαιοδοσία στη ζωή άλλου;

➖Τι μπορεί να κάνει την οικογένεια, που είναι το βασικό δομικό στοιχείο της κοινωνίας, να υποστεί αλλοίωση;

Κι ενώ γεννώνται άπειρα ερωτήματα…

Τα πάντα συνυπάρχουν στην πλάση, το μίσος με την αγάπη, το σκοτάδι με το φως, το ψέμα με την αλήθεια. Όταν υπάρχει ισορροπία, όλα μπορούν να πάρουν τον δρόμο τους, αυτόν που μία ανώτερη θεϊκή υπόσταση έχει ορίσει, αυτόν που αρμόζει στον καθένα…

Η νήσος Σέριφος και το Παλέρμο στη Σικελία είναι δύο σημεία στον γεωγραφικό χάρτη που απασχολούν ως οι κύριοι τόποι που εκτυλίσσεται η μυθιστορία από το τέλος του 19ου αιώνα μέχρι λίγο μετά το μέσο του 20ου, το 1963. Τον ίδιο χρόνο διεξαγωγής των πασίγνωστων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα το 1896, λαμβάνουν χώρα και τα τραγικά γεγονότα της απεργίας των μεταλλωρύχων στο Λαύριο. Ο Μενέλαος Γαλανός χάνεται ξαφνικά, η γυναίκα του Αριάδνη φυγαδεύεται και ο γιός τους ο Λεωνίδας εξαφανίζεται. Σε νεαρή ηλικία ο Λεωνίδας θα βρεθεί στη Σέριφο, αυτή την άγονη γη αλλά πλούσια σε κοιτάσματα μετάλλου, να συνεχίσει εκεί στα μεταλλεία τη δουλειά του πατέρα του. Παντρεύεται την Αλκυόνη και αποκτούν τον Μενέλαο και τη Δανάη. Αδιάλλακτος ο Μενέλαος στην υποχώρηση να ακολουθήσει τη μοίρα του πατέρα και του παππού του με την απασχόληση στις σκοτεινές σπηλιές της εξόρυξης μεταλλεύματος, μεθοδεύει την μετακίνηση του για την Αθήνα όπου η δική του καλή τύχη τον κατευθύνει στο Πολυτεχνείο όπου φοιτά στην αρχιτεκτονική σχολή δίπλα στον γνωστό καθηγητή Πικιώνη.

Ο γεννημένος στο Κάλιαρι της Σαρδηνίας, νεαρός Αντόνιο Γκαλιάνι, βρίσκεται το 1920 στο Παλέρμο της Σικελίας, τον αρχαίο Πάνορμο, και παρακολουθεί ως βοηθός του περίφημου δόκτορα Αλφρέντο Σαλάφια την πρωτοποριακή ταρίχευση του νεκρού σώματος της δίχρονης Ροζαλίας κατόπιν επιθυμίας του πατέρα της, Μάριο Λομπάρντο, να διατηρήσει την κόρη του “ζωντανή” κοντά του για πάντα. Ο Αντόνιο εντυπωσιάζεται από την τεχνική που εφαρμόζει ο καθηγητής και παίρνει την απόφαση να ακολουθήσει την ίδια καριέρα σπουδάζοντας ιατρική. Παντρεύεται τη Λάουρα, την κόρη του καθηγητή και μέντορα του, αλλά η έρευνά του πάνω στα νεκρά σώματα των ζώων να τα κρατήσει ανέπαφα στον χρόνο και η επιδίωξη του να επεκταθεί σε ταριχεύσεις ανθρώπων, τον απορροφά περισσότερο από την ίδια την οικογένεια. Η ανακάλυψη του μυστικού της μακροζωίας, του μαγικού φίλτρου της νεότητας γίνεται ο αυτοσκοπός του.

Όμως από το να χαθεί αυτό το σώμα για πάντα μέσα στη γη, να γίνει χώμα, δεν είναι καλύτερα να υπάρχει σαν οντότητα, έστω και αν έχει χάσει το πλεονέκτημα της ζωής;

Η Ιουλία Ιωάννου περνάει ομαλά τη μυθιστορία μέσα από ουσιαστικές γνώσεις που παρέχει επάνω σε πολλά θέματα, αγγίζοντας στις σωστές διαστάσεις την αληθινή ταραγμένη ιστορία την συγκεκριμένη χρονική περίοδο, τα επιτεύγματα της ιατρικής επιστήμης της εποχής, αλλά και τη μουσική και την ποίηση που αποφορτίζουν την ατμόσφαιρα. Διαχειρίζεται άπειρες φιλοσοφικές σκέψεις θέτοντας ζητήματα υπαρξιακά που ενεργοποιούν την κριτική ικανότητα ακόμα και όταν δοκιμάζονται οι αντιστάσεις του ανθρώπου σε διάφορες φάσεις της ζωής του. Διαθέτει την καθαρότητα της ακρίβειας στην περιγραφή προσεγγίζοντας με σεβασμό τις ανθρώπινες αδυναμίες και ανησυχίες, αμφίσημες πολλές φορές, ακολουθώντας μια συναισθηματική αντικειμενικότητα που προκαλεί το ενδιαφέρον του αποδέκτη, του αναγνώστη.

Η ζωή είναι σαν μια κλεψύδρα γεμάτη άμμο. Το πόσο αργά θα κυλήσει και θα αδειάσει η άμμος στην πορεία του καθενός είναι προδιαγεγραμμένο από μία ανώτερη δύναμη. Άλλοι το ονομάζουν Θεό, άλλοι τυχαίο γεγονός… σημασία έχει τι θα αφήσει ο καθένας πίσω του όταν θα έχει φύγει…