“Σε έναν κύκλο κάθε σημείο είναι ταυτόχρονα και αρχή και τέλος“
“Ο χρόνος είναι ένα παιδί που παίζει πεσσούς. Το βασίλειο ανήκει σε αυτό το παιδί“, Ηράκλειτος ο σκοτεινός φιλόσοφος
“Ο χρόνος δίνει όλες τις απαντήσεις, είναι πολύ ομιλητικός και δεν χρειάζεται καν τις ερωτήσεις” Ευριπίδης, αρχαίος τραγικός

“Ο χρόνος αποκαλύπτει τα πάντα και τα φέρνει στο φως“. Σοφοκλής.

Αυτές οι ιδέες ήταν οι πρώτες σκέψεις που ήρθαν στο μυαλό μου διαβάζοντας το βιβλίο ήδη από τη μέση και συνεχίζοντάς το, επανέρχονταν συνεχώς στη σκέψη μου. Και είναι θα έλεγα μία ευτυχής σύμπτωση καθώς αυτή η έννοια της κυκλικής κίνησης πάντα με γοήτευε και ήλκυε το ενδιαφέρον μου. Και να που τώρα κλήθηκα να πω δυο λόγια για ένα βιβλίο στην υπόθεση του οποίου η έννοια του κύκλου είναι τόσο έντονη και διακατέχει ολόκληρη την ιστορία .Το υπέροχο μυθιστόρημα “πέρα από την αιωνιότητα” της αγαπητής Ιουλίας Ιωάννου στηρίζεται θα μπορούσαμε να πούμε σε μία γερή τριγωνική βάση η οποία αποτελείται από 1) τα ιστορικά στοιχεία που εμπεριέχει η υπόθεση, 2) την ιερότητα και τις δυνάμεις της ανθρώπινης ζωής και 3) τη μεταφυσική, την αποδοχή ή όχι του θανάτου των αγαπημένων προσώπων, το ταξίδι των ψυχών στην αιωνιότητα αλλά και τη δυνατότητα επαφής μας μαζί τους. Έπειτα, πάνω σε αυτή την στέρεα βάση, οικοδομούνται και δένονται αριστοτεχνικά οι ζωντανές περιγραφές των ανθρώπων και των συναισθημάτων τους καθώς και οι ακριβείς και γοητευτικές περιγραφές των ελληνικών και ιταλικών τοπίων.

Θα ξεκινήσω με την πρώτη βάση τα ιστορικά στοιχεία. Το μυθιστόρημα περιέχει ακριβείς ιστορικές πληροφορίες για την εξέγερση των μεταλλωρύχων στο Λαύριο το 1896, μία άλλη εξέγερση των μεταλλωρύχων στη Σέριφο το 1916 καθώς και την ταρίχευση της δίχρονης Ροζαλίας lombardo (η οποία πέθανε από πνευμονία) από τον ξακουστό ταριχευτή Αλφρεντο Σαλάφια στο Παλέρμο το 1920. Παράλληλα παρελαύνουν στοιχεία για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 , το θάνατο του Χαριλάου Τρικούπη, τη Μικρασιατική καταστροφή αλλά και το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Οι χαρακτήρες της ιστορίας μας: η Αριάδνη, ο Μενέλαος, ο Λεωνίδας, ο Αντόνιο, η Λάουρα, ο Αλφρέντο, ο Κωνσταντής, η Αλκυόνη, η Δανάη, η Αντονέλα, ο Στέφανο, ο Jason κινούνται ακριβώς σε αυτό το ιστορικό πλαίσιο και μας ταξιδεύουν τη μια στιγμή στη Σέριφο, στο Μεγάλο Λιβάδι, την άλλη στο Παλέρμο, την παρά άλλη στο Λαύριο και άλλοτε στην Αθήνα. Είναι ο νεαρός Αντόνιο, ο οποίος παρακολουθεί την ταρίχευση της μικρής Ροζαλία… είναι ο έφηβος Μενέλαος ο οποίος βιώνει την εξέγερση των μεταλλωρύχων και τα αιματηρά συμβάντα τον Αύγουστο του 1916 στο Μεγάλο Λιβάδι της Σερίφου… και είναι ο Λεωνίδας ο οποίος μένει ολομόναχος αφότου ο πατέρας του σκοτώνεται στις σήραγγες του Λαυρίου και η μητέρα του εξαφανίζεται το 1896…

Έπειτα βρισκόμαστε στη 2η βάση: είναι η ιερότητα της ανθρώπινης ζωής που διαποτίζει ολόκληρο το βιβλίο καθώς και η πίστη στην ανθρώπινη δύναμη, τη συμπόνοια, την ουσιαστική κι αιώνια αγάπη, τη συγχώρεση. Οι ήρωες είναι άνθρωποι καθημερινοί, γοητευτικοί, δυναμικοί ή ευάλωτοι, με αξίες και ιδανικά όμως και με πάθη και αδυναμίες οι οποίοι ζουν, ερωτεύονται, απογοητεύονται, δειλιάζουν, αποφασίζουν, απολαμβάνουν τον ήλιο, τη θάλασσα και τη φύση, την μοναδική ομορφιά της κάθε ημέρας, άλλοτε έρχονται αντιμέτωποι με σκληρά διλήμματα, είναι γενναίοι. Διεκδικούν την ευτυχία τους και την ίδια τη ζωή με κάθε τρόπο υπερβαίνοντας κάποιες φορές τα όριά τους, παραβιάζοντας κανόνες και περιμένοντας τη λύτρωση. Μόνο που αυτή η λύτρωση δεν έρχεται για τους ήρωες σύμφωνα με τη χριστιανική αντίληψη ή εκείνη της αρχαίας τραγωδίας, εδώ καταφθάνει ντυμένη με το πέπλο της αιωνιότητας. Πού είναι η αρχή και πού το τέλος;

Κι εδώ φτάνω στην 3η βάση του μυθιστορήματος, το μεταφυσικό στοιχείο. Η αιώνια αναζήτηση για τη μεταθανάτια ζωή και την αθανασία της ψυχής κι ίσως και του σώματος των αγαπημένων προσώπων είναι παρούσα σε ολόκληρο το μυθιστόρημα. Η λαχτάρα να έχουμε για πάντα δίπλα μας τους αγαπημένους μας. Όλοι γνωρίζουμε την βασική αρχή της επικρατούσας Χριστιανικής διδασκαλίας περί μετάβασης της Ψυχής σε μια άλλη κατάσταση και το διαχωρισμό μετέπειτα των ενάρετων ψυχών από τις αμαρτωλές, δηλαδή κατάταξη στον Παράδεισο και την κόλαση. Ομοίως, η άποψη της αρχαίας ελληνικής θρησκείας όπως εκφράζεται μέσα από τη μυθολογία( αν και υπήρχαν βασικές διαφορές μεταξύ των φιλοσοφικών σχολών τότε) ήταν η Αθανασία της ψυχής, η μετάβασή της σε έναν άλλο χώρο καθώς και η ύπαρξη 2 καταστάσεων: Α) των Ηλυσίων πεδίων: εκεί πορεύονταν οι συνετές ψυχές εκείνες που διακρίθηκαν για τις αρετές τους και Β) ο Άδης, εκεί που κατευθύνονταν οι θνητοί οι οποίοι δεν αξιοποίησαν τα προσόντα τους και τις δυνατότητες που τους χάρισαν οι θεοί κατά τη διάρκεια της ζωής τους.
Παρόμοιες ιδέες περί της Αθανασίας της ψυχής αλλά και της μετενσάρκωσής της, υπάρχουν στην ινδουιστική διδασκαλία, στην αιγυπτιακή θρησκεία αλλά και σε άλλες θρησκείες:
η ψυχή μετενσαρκώνεται έως ότου τελειωθεί δηλαδή ολοκληρωθεί. Άρα το διάστημα από το θάνατο έως τη γέννηση θεωρείται το μισό του κύκλου από τη γέννηση προς το θάνατο. Συνεπώς, δεν υπάρχει αρχή και τέλος… παρά ένας κύκλος της ύπαρξης αδιάλειπτος… Η ελπίδα της αθανασίας, της αέναης κίνησης. Αυτή η ιδέα με πλημμύρισε ολοκληρώνοντας αυτό το υπέροχα δομημένο μυθιστόρημα με τις τόσο γλαφυρές περιγραφές των συναισθημάτων των χαρακτήρων, τις ολοζώντανες σκηνές της δράσης και των τοπίων όπου μπορεί ο αναγνώστης να νιώσει το βοριά ή τον καυτό καλοκαιρινό ήλιο πιάνω στο δέρμα του, να εισπνεύσει τις μυρωδιές της θάλασσας, των βοτάνων, της υγρασίας ή της καυτής πέτρας να φθάνουν στα ρουθούνια του, τις μαγευτικές εικόνες να παρελαύνουν μπρος στα μάτια του.

Κι όλα αυτά μέσα σε ένα πλούσιο καμβά όπου εναλλάσσονται οι εκπλήξεις, η αγωνία, η περιπέτεια, οι αλήθειες, το μυστήριο, οι καταιγιστικές ανατροπές. Όλα κυλούν σαν ορμητικό δροσερό νερό που σε παρασύρει μέχρι την τελευταία λέξη το νερό, το πολύτιμο στοιχείο της ζωής, το στοιχείο της κάθαρσης… και πάλι από την αρχή…

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave