Η Νύχτα των Κρυστάλλων θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά ορόσημα στους διωγμούς των Εβραίων. Το βράδυ μεταξύ 9ης και 10ης Νοεμβρίου του 1938, εξαπολύθηκε μια σειρά πογκρόμ κατά του εβραϊκού πληθυσμού στη Γερμανία και στα πρόσφατα προσαρτημένα εδάφη της. Ήταν η αρχή του Ολοκαυτώματος κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο ταξιδιώτης, το δεύτερο κατά σειρά μυθιστόρημα του Γερμανοεβραίου Ulrich Alexander Boschwitz είναι ένα λογοτεχνικό ντοκουμέντο που εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1939 και αποτελεί την πρώτη καταγεγραμμένη σε μυθιστόρημα μαρτυρία για τη Νύχτα των Κρυστάλλων. Θεωρούνταν χαμένο, μέχρι που το χειρόγραφο-θησαυρός βρέθηκε πρόσφατα στη Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη και ανασύρθηκε στο φως της δημοσιότητας.

«Για εμάς τους Εβραίους η ζωή απαγορεύεται», είπε ο Ζίλμπερμαν.
«Τι θα κάνετε; Θα υπακούσετε στην απαγόρευση;»


Ο Ότο Ζίλμπερμαν, Εβραίος επιχειρηματίας και διακεκριμένο μέλος της κοινωνίας, χάνει το σπίτι και την επιχείρησή του εξαιτίας των πογκρόμ του Νοεμβρίου του 1938. Μ’ έναν χαρτοφύλακα γεμάτο χρήματα, που κατάφερε τελευταία στιγμή να διασώσει, προσπαθεί να περάσει παράνομα τα σύνορα, αλλά αποτυγχάνει και αναζητά καταφύγιο στα τρένα. Αρχίζει να ταξιδεύει ασταμάτητα, χωρίς προορισμό, περνώντας τις μέρες του σε βαγόνια, αποβάθρες, σταθμούς, εστιατόρια και αίθουσες αναμονής…

Οι συναντήσεις και οι γνωριμίες που κάνει στα κουπέ των τρένων είναι οι συγκλονιστικές στιγμές αυτής της ατέρμονης φυγής που κάποια στιγμή τερματίζεται απότομα.

Πρόκειται για μια πολύτιμη λογοτεχνική μαρτυρία που ανακαλύφθηκε και εκδόθηκε ξανά μετά από 8 δεκαετίες με μεγάλη επιτυχία, καθώς απαντά σε κεντρικά ιστορικά και κοινωνικά ζητήματα της εποχής μας.


Έγραψαν για το βιβλίο:
«Ένα συναρπαστικά επίκαιρο και αναπάντεχο μυθιστόρημα μιας ταραχώδους και δύσκολης εποχής η οποία εγκυμονούσε πολλά και στην οποία προοιωνίζονταν άκρως δυσάρεστα επακόλουθα για τον κόσμο ολόκληρο!»
~ Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης, fractal.gr

«Διαβάζουμε καθαρά τις διεισδυτικές παρατηρήσεις του συγγραφέα για τον άνθρωπο που πάντα βρίσκεται ασυνείδητα εγκλωβισμένος στον χρόνο ο οποίος μεσολαβεί ανάμεσα στο γεγονός της καταστροφής και στη συνειδητοποίησή της από το υποκείμενο σε αυτήν.»
~ Σίσσυ Αλωνιστιώτου, Η Καθημερινή

«Ένα μυθιστόρημα που θυμίζει στην ανθρωπότητα τι συμβαίνει όταν το μίσος για τον άλλο γίνεται συστατικό στοιχείο της ζωής. Άφωνος αφήνεσαι στην αφήγηση ενός 24χρονου παιδιού που στριγγλίζει στον απόηχο της Νύχτας των Κρυστάλλων.»
~ Φιλήμονας Πατσάκης, efsyn.gr

«Ο Ταξιδιώτης επέχει τη θέση μαρτυρίας και ντοκουμέντου. Ο Μπόσβιτς αποτυπώνει με αυθεντικό τρόπο αυτή τη σκιαμαχία του «μικρού» ανθρώπου με τις «μεγάλες» ιστορικές συνθήκες, με την τελική έκβαση να είναι πάντα κατά της μονάδας.»
~ Διονύσης Μαρίνος, diastixo.gr

Ο Γερμανοεβραίος Ούλριχ Αλεξάντερ Μπόσβιτς έγραψε δύο μοναδικά μυθιστορήματα, τα Άνθρωποι στο περιθώριο και Ο ταξιδιώτης. Ο συγγραφέας βρήκε τραγικό θάνατο σε ηλικία μόλις 27 ετών καθώς τορπιλίστηκε το πλοίο στο οποίο επέβαινε ενώ επέστρεφε το 1942 από την Αυστραλία όπου είχε απελαθεί, στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Στο πρώτο του χρονολογικά βιβλίο ο εικοσιδυάχρονος μόλις Μπόσβιτς ανατέμνει πραγματικά τη ζωή του λούμπεν προλεταριάτου του Βερολίνου τα χρόνια του μεσοπολέμου: άνθρωποι μικροί και τσακισμένοι, που δεν έχουν πια κανέναν λόγο να γελούν, αλλά επιμένουν να χαίρονται και να γιορτάζουν τη ζωή, όταν κι όπως μπορούν.

«O Φούντχολτς δεν έψαχνε ποτέ στα σκουπίδια. Είχε ακόμα κάποιες αναστολές, που του ’χαν μείνει από τους παλιούς καλύτερους καιρούς. Δεν έκλεβε και δεν έτρωγε σκουπίδια. Αυτά ήταν τα τελευταία απομεινάρια της παλιάς του ζωής, της ιδέας που είχε παλιά για τον κόσμο.»


Στο Βερολίνο της δεκαετίας του 1920, η ζωή δεν είναι καθόλου εύκολη για τους ήρωες του Μπόσβιτς. Είναι οι πραγματικοί χαμένοι της οικονομικής κρίσης: ανάπηροι πολέμου, ζητιάνοι, πόρνες, τρελοί. Τα βράδια μαζεύονται όλοι στον Χαρούμενο Κυνηγό. Άλλοι για να πιουν, άλλοι για να τραγουδήσουν και να χορέψουν. Για να ξεδώσουν λιγάκι, να πάρουν μιαν ανάσα ξενοιασιάς, πριν τους ρουφήξει το επόμενο πρωί και πάλι η γκρίζα καθημερινότητα. Ξαφνικά, η γυναίκα του τυφλού Ζόνενμπεργκ χορεύει με τον Γκρίσμαν, ο οποίος έχει έρθει στον Κυνηγό για να χαρεί τη συντροφιά μιας γυναίκας και δεν έχει λογαριάσει σωστά την οργή του προδομένου συζύγου. Το κακό δεν αργεί να γίνει. Μα ο κόσμος ξαναβρίσκει αμέσως σχεδόν τους ρυθμούς του –καινούργιες αγάπες πλέκονται και το επόμενο πρωί η γκρίζα ζωή συνεχίζεται.

Έγραψαν για το βιβλίο:
«Ένα από πρώτο χέρι γραμμένο χρονογράφημα της ζωής του Βερολίνου του Μεσοπολέμου, μεταποιημένο σε υψηλό μυθιστόρημα. Η αμεσότητα της γραφής, ο ασθματικός τρόπος μαζί και ο ρυθμός, που επιταχύνεται όσο προχωράει η αφήγηση και όσο η απόγνωση μεγαλώνει, είναι από τα κεντρικά χαρακτηριστικά ενός μυθιστορήματος που τείνει πια να θεωρείται κλασικό.»
~ Τίνα Μανδηλαρά – M. Hulot, lifo.gr

«Ένα σκοτεινό καλειδοσκόπιο από το οποίο αναδύεσαι προβληματισμένος για το πόσο οι ιστορικές συνθήκες μπορούν να ποδοπατήσουν τα όνειρα των απλών ανθρώπων. Τι κρίμα που ο Μπόσβιτς πέθανε νωρίς και δεν κατάφερε να μας δώσει κι άλλα έργα από εκείνη την ταραγμένη εποχή. Η πολύ καλή μετάφραση ανήκει στην Μαρία Αγγελίδη και τον Άγγελο Αγγελίδη.»
~Διονύσης Μαρίνος, andro.gr

«Με σκηνικό το Βερολίνο της δεκαετίας του ’20, η πλοκή, η ένταση και ο ρυθμός κορυφώνονται μέσα σε ένα κέντρο από τα εκατοντάδες που είχε η μητρόπολη κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου, όπου οι χαμένοι της οικονομικής κρίσης περνούν τις νύχτες τους χωρίς όνειρα, με φτηνό αλκοόλ, ζώντας σε συνθήκες ανεργίας και οικονομικής εξαθλίωσης.»
~Αργυρώ Μποζώνη, lifo.gr

«Πάντως, είναι σίγουρο ότι έστω και νεαρός κατάφερε να απεικονίσει την αντισημιτική, τη δηλητηριασμένη καθημερινότητα και τη φοβισμένη πραγματικότητα της ζωής στη Γερμανία, σε τόσο μεγάλο βαθμό που πραγματικά προκαλεί έκπληξη και θαυμασμό οκτώ δεκαετίες αργότερα.»
~ Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης, bookpress.gr

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave