Συγγραφέας των μυθιστορημάτων «Το Παράθυρο της Νεφέλης» και «Η Εξομολόγηση»

Κυκλοφορούν από τις εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ

Διαβάζοντας τα μυθιστορήματα του Σπύρου Πετρουλάκη, διάφορα συναισθήματα σε κατακλύζουν. Οι ωμές, πολύ σκληρές περιγραφές του όσον αφορά την παιδική κακοποίηση, τους θανάτους, αλλά ακόμη και τις ερωτικές σκηνές που περιγράφει, ίσως κάποιους τους ξενίσουν. Σίγουρα δεν περνάνε απαρατήρητα τα όσα γράφει -με ένα μοναδικό τρόπο είναι η αλήθεια- αυτό άλλωστε είναι κατά τη γνώμη μου το «χάρισμα» του συγγραφέα. Να σε κρατάει δέσμιο των λόγων του, να μην σε αφήνει να τον αφήσεις κι αυτό -αν μη τι άλλο- ο Σπύρος Πετρουλάκης το «έχει» και με το παραπάνω.
Ο λόγος του ρέει χωρίς να κουράζει, οι πληροφορίες που αποκαλύπτει δίνουν στο κείμενο τόσο όσο χρειάζεται κάθε φορά για να σου μεταδώσει την πληροφορία, που στη συνέχεια θα αναζητήσεις στη μνήμη σου για να συνδέσεις τα γεγονότα. Και στην «Εξομολόγηση» μα και στο «Παράθυρο της Νεφέλης» υπάρχει ένα κοινό γνώρισμα. Η πίστη και η θρησκεία είναι σε μεγάλο βαθμό συμμέτοχοι στα δεινά των πρωταγωνιστών, το γεγονός ότι όλα όσα γίνονται είναι σαν ένα είδος διόδου στο δρόμο του Γολγοθά ώστε να έρθει η Σταύρωση και στο τέλος η Ανάσταση των ηρώων του. Τα όσα διαδραματίζονται στις παιδικές ψυχές που πρωταγωνιστούν προκαλούν στον καθένα μας οργή, πόνο, αηδία για το τι άνθρωποι γίνονται γονείς σε αυτό τον κόσμο αλλά συγχρόνως περνάει και το μήνυμα ότι αν υπάρχει μέσα στην ψυχή ένα μικρό κομμάτι αγνό και ανέγγιχτο από την αρχή της γενέσεώς του στα κύτταρά του, αυτό θα βρει τον τρόπο να θεριέψει και να καταφέρει να ξεπεράσει όλα όσα έχει κλιθεί να υπομείνει. Μια κουβέντα με τον συγγραφέα των δύο αυτών πραγματικά συγκλονιστικών μυθιστορημάτων ίσως μας λύσει κάποιες απορίες…

– Ποιον χαρακτήρα θεωρείτε πιο κακότυχο για τα βάσανα που πέρασε, την Ελένη από την «Εξομολόγηση» ή τη Νεφέλη από το «Παράθυρο της Νεφέλης»; Γιατί μην ξεχνάμε ότι διαδραματίζονται με διαφορά πάρα πολλών χρόνων αλλά αυτό που διαπιστώνουμε είναι ότι τα βάσανα δεν έχουν εποχές…

Τα βάσανα των ανθρώπων ποτέ δεν είχαν τελειωμό, κι ούτε θα έχουν. Ποτέ δε γνώριζαν εποχές, φύλο, ηλικία. Έτσι και οι ηρωίδες μου, υπέφεραν και πόνεσαν αρκετά συνεχίζοντας κι εκείνες να βαδίζουν σ΄ αυτόν τον ατέρμονο στρόφαλο που λέγεται ζωή. Τόσο η Νεφέλη, όσο και η Ελένη, χτυπήθηκαν σκληρά από τη ζωή και τους ανθρώπους που συνάντησαν στο δρόμο τους. Αδικήθηκαν, πόνεσαν και στο τέλος λυτρώθηκαν. Λυτρώθηκαν όμως με διαφορετικούς τρόπους η μία με ζωή και η άλλη με θάνατο. Δεν έχω τη δύναμη να χαρακτηρίσω καμία από τις δυο τους κακότυχη ή τυχερή, αφού η κάθε μία ηρωίδα για να φτάσει στη δική της λύτρωση ήταν χρεωμένη σε έναν δικό της Γολγοθά.

– Στα κείμενά σας είναι πολύ έντονο το θρησκευτικό αίσθημα. Εσείς, πιστεύετε στο Θεό και την δική του παρέμβαση σε ό,τι μας συμβαίνει;

Πιστεύω στον Θεό με τον δικό μου τρόπο. Πιστεύω στις αξίες και στην ανθρωπιά, στο δίκαιο και την αγάπη. Βρίσκω τον Θεό παντού και τον σέβομαι. Τον αναγνωρίζω στη φύση, στο χαμόγελο των παιδιών μου, σε ένα ερημικό ξωκλήσι, στην εικόνα που έχει μαυρίσει από τις κρυφές προσευχές και τα τάματα του φτωχού, του απελπισμένου. Όχι απαραίτητα όπως τον έχουμε μάθει στο σχολείο, αλλά με την ίδια δύναμη που πιστεύει οποιοσδήποτε πιστός. Δεν πιστεύω στη δική του παρέμβαση μα παραδόξως τόσες και τόσες φορές την έχω επικαλεστεί.

– Πώς είναι δυνατόν ένα παιδί που από τόσο μικρή ηλικία ζει και μεγαλώνει μέσα στη βία, ψυχολογική και σωματική, να αναπτύσσει μόνο θετικά στοιχεία, να μην ζητάει εκδίκηση και να γίνεται ένας έφηβος παράδειγμα προς μίμηση όπως η ηρωίδα σας η Νεφέλη;

Η Νεφέλη είναι πραγματικός χαρακτήρας. Ένα παιδί (έχει μεγαλώσει πια) που έχει μόνο χάρες και χαρίσματα. Αυτήν ακριβώς περιέγραψα, αυτήν ακριβώς θα διαβάσει και ο αναγνώστης στις σελίδες του βιβλίου μου. Επίσης από προσωπική εμπειρία πιστεύω ακράδαντα ότι μέσα στην κοπριά φυτρώνουν οι πιο νόστιμοι καρποί.

– Χρησιμοποιείτε πάρα πολύ σκληρές περιγραφές που ίσως κάποιους τους σοκάρουν όσον αφορά τη σεξουαλική κακοποίηση (στην εξομολόγηση), τις ερωτικές σκηνές (στη Νεφέλη) και γενικά υπάρχει μία μεγάλη ανάλυση των άσχημων στιγμών των ηρώων σας, οι περιγραφές του θανάτου, ό,τι έχει σχέση με θέματα που μπορεί να συγκλονίσουν έναν άνθρωπο, πόσο μάλλον μία μητέρα. Θεωρείτε ότι ένα θέμα που έχει να κάνει με σεξουαλική κακοποίηση αγγίζει τον κόσμο και έχει δώσει τόσο μεγάλη απήχηση στα μυθιστορήματά σας;

Οι περιγραφές μου έχουν να κάνουν με το ρεαλισμό. Εγώ περιγράφω την εικόνα που έχω εκείνη την ώρα μπροστά μου. Αυτό που βλέπω, που φαντάζομαι, που μυρίζω. Πονάω, υποφέρω βιάζομαι και μαζεύω τα κουρέλια μου. Δεν μπορώ να γράψω αλλιώς. Περιγράφω με τον δικό μου τρόπο την καθημερινότητα, τον έρωτα, τον θάνατο, τη βία και είναι αυτός που βλέπουμε παντού. Δεν με ενδιαφέρει να σοκάρω. Θα μπορούσα να το κάνω ακόμα πιο γλαφυρό, πιο πραγματικό. Άλλωστε η πραγματικότητα είναι εκείνη που σοκάρει. Αυτός είναι ο τρόπος μου και μάλλον έτσι θα συνεχίσω να γράφω. Περιγράφω σκηνές και εικόνες.

– Και στα δύο βιβλία σας αναφέρετε ότι είναι βασισμένα σε αληθινά γεγονότα. Πολλές φορές γνωρίζουμε ότι την πραγματική ζωή κανένας ευφάνταστος νους δεν μπορεί να τη φτάσει. Πού σταματάει η αλήθεια και πού αρχίζει η φαντασία σας όσον αφορά τα δικά σας μυθιστορήματα;

Η ιστορία της Νεφέλης είναι πραγματική. Αλλάζω τα ονόματα, το φύλο και τον τρόπο που η οικογένεια πήρε τη Νεφέλη. Φυσικά υπάρχει και η ανάλογη μυθοπλασία για να έχει και η ιστορία μου ενδιαφέρον, πλοκή και σασπένς.
Η Εξομολόγηση, βασίζεται σε γεγονότα που έχουν συμβεί και σε τέσσερις κυρίαρχες ιστορίες. Η βασική είναι εκείνη της γιαγιάς μου της Ελένης, που της αφιερώνω και το βιβλίο μου, όπου χάνει τους γονείς της με τον τρόπο που περιγράφω, αποχωρίζετε τον αδελφό και χάνει την περιουσία της και δεκατριών χρονών βρίσκεται παντρεμένη στην Ήπειρο, ενώ έχει περάσει βασανιστικές στιγμές στα χέρια της μητριάς της. Η ιστορία του Μανούσου, η ιστορία της μάνας που πηγαίνει την κόρη της στο μοναστήρι για να μην παντρευτεί, ο βοσκός που τον έφαγαν τα ζώα, η μάνα που κρεμάστηκε. Γενικά η Εξομολόγηση είναι γεμάτη από αλήθειες και γεγονότα που μου έχει εκμυστηρευτεί η γιαγιά Ελένη.

– Το νόημα που κυριαρχεί στα βιβλία σας είναι ότι ο άνθρωπος ό,τι κι αν του είναι γραμμένο να περάσει θα το ζήσει μόνο και μόνο γιατί ήταν θέλημα Θεού να γίνει έτσι, μέχρι να έρθει η λύτρωση που περιμένει και να καταφέρει να συγχωρέσει και να ξεπεράσει τα όποια βάσανα του έχουν τύχει. Είναι έτσι πιστεύετε;

Όχι δεν το πιστεύω αυτό, ούτε ότι και στα βιβλία μου κυριαρχεί το «γραφτό» και το «πεπρωμένο». Αν χαρακτήριζα εγώ τα βιβλία μου θα τα χαρακτήριζα ως βιβλία δράσης που οι ήρωές μου καλοί ή κακοί (δεν τους ξεχωρίζω) κρατάνε τις τύχες τους στα δικά τους χέρια όσο αυτό είναι εφικτό. Όπως συμβαίνει και στην πραγματικότητα. Ούτε χέρι Θεού, ούτε από μηχανής Θεός. Άνθρωπος και οι βουλές του.

– Το τρίτο μυθιστόρημά σας θα είναι κατά κάποιον τρόπο η συνέχεια της «Εξομολόγησης»;

Έχω γράψει άλλα τρία μυθιστορήματα που περιμένουν τη σειρά τους με υπομονή. Το καθένα είναι διαφορετικό από το άλλο. Σε λίγο καιρό θα αποφασίσω τι θα πράξω.

– Ασχολείστε με πολλά πράγματα που αγαπάτε εκτός από τη συγγραφή. Είστε μουσικός, συνθέτης, ασχολείστε επαγγελματικά με τη φωτογραφία… Όταν κάποιος αγαπάει αυτό που κάνει βρίσκει χρόνο για όλα;

Αχ… Μακάρι η ημέρα να είχε μερικές ώρες παραπάνω. Δεν βρίσκω χρόνο να τα κάνω όλα όποτε θέλω, αλλά δεν παραπονιέμαι κιόλας. Κάνω ό,τι και όσα προλαβαίνω.

– Έχετε ταξιδέψει στα μέρη που περιγράφετε; Πιστεύετε ότι ένας άνθρωπος που δεν έχει προσωπική εμπειρία από κάποια συγκεκριμένα πράγματα μπορεί να καταφέρει να τα αποδώσει και σωστά;

Τα περισσότερα μέρη που περιγράφω τα έχω επισκεφτεί. Τα έχω αγαπήσει και τα περιγράφω όπως τα αντίκρισα εγώ. Όπου δεν έχω πάει όμως έχω αφιερώσει αρκετό από τον χρόνο μου για να μάθω, να παρατηρήσω και να τα αποδώσω όπως θα με ικανοποιούσε. Ας πούμε τα Μετέωρα του 1930 τα έμαθα από ένα ντοκιμαντέρ ενός Γερμανού περιηγητή της εποχής. Μπήκα στα μάτια της πρωταγωνίστριάς μου και έγινα παιδί της εποχής, που δεν είχε την πληροφορία όπως εμείς τόσο εύκολη. Μετά θυμήθηκα εμένα πιτσιρίκι (εποχή προ google) όταν είχα πρωτοαντικρίσει «Τους βράχους Του Θεού», πώς ένιωσα κι έτσι περιέγραψα το τοπίο όπως το είχε αντικρίσει η γιαγιά μου.

– Τι θεωρείτε ποιο εύκολο για έναν άνθρωπο να μπορέσει να ξεπεράσει τις δικές του πληγές και να προσπεράσει ό,τι άσχημο έζησε ή να συγχωρέσει αυτούς που του τις προκάλεσαν;

Και τα δύο είναι δύσκολα. Θέλει μεγάλο θάρρος και ανωτερότητα για να συγχωρέσεις με ειλικρίνεια και ψυχή βαθιά για να ξεχάσεις και να παλέψεις με τους πόνους βγαίνοντας νικητής. Αν τα καταφέρεις «τότες δε νογάσαι άθρωπος, μα θεριό νογάσαι», που θα μπορούσε να έλεγε και ο Μανούσος της ιστορίας μου.

vivlia petroulakh

Σας εύχομαι καλή συνέχεια σε όλες τις δραστηριότητές σας και αναμένουμε με μεγάλη χαρά το επόμενο μυθιστόρημά σας!

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave