Σκέψεις για το μυθιστόρημα της Πένυς Παπαδάκη «Αντίο Φιλενάδα» της Ιουλίας Ιωάννου
Λένε, ότι τα ακριβά αρώματα είναι κλεισμένα σε μικρά μπουκαλάκια! Κάπως έτσι αισθάνθηκα όταν τελείωσα την ανάγνωση του «Αντίο Φιλενάδα», καθώς σε μόλις 223 σελίδες είναι κλεισμένα τόσα νοήματα, τόσα συναισθήματα, τόσος πόνος, μα και δικαίωση, αυτογνωσία, αγάπη, συγχώρεση!
Χωρίς περιττές περιγραφές, με λόγο μεστό και διεισδυτικό, η Πένυ Παπαδάκη καταφέρνει να συγκινήσει σε μεγάλο βαθμό τον αναγνώστη, καθώς οι κρυμμένες αλήθειες στο λόγο της, τα παθήματα των ηρώων, τα λάθη τους είναι τόσο συνηθισμένα και καθημερινά, που λίγο ως πολύ όλοι μας τα έχουμε ζήσει.
Πώς μπορεί να εξιλεωθεί μια ψυχή αν πρώτα δεν βουτήξει στα άδυτα, μαύρα σκοτάδια της, αν δεν αναγνωρίσει την αιτία του κακού, από πού ξεκίνησε και πού έφτασε;
Θέλει πολύ μεγάλη δύναμη να καταφέρεις να αντιμετωπίσεις τα λάθη σου, το θιγμένο σου εγωισμό, να αυτοκατηγορηθείς, να αυτομαστιγωθείς και στο τέλος να βρεις το κουράγιο να ψάξεις για το φως του ήλιου.
Πάνω σε κάτι τέτοιες στιγμές χτίζονται όμως οι πιο δυνατές φιλίες, αυτές που θα κρατήσουν μια ζωή, γιατί η ζωή δεν είναι φτιαγμένη μόνο για να συμπορευόμαστε με ίδιους ανθρώπους σαν κι εμάς, αλλά με διαφορετικούς χαρακτήρες, για να μπορούμε να παίρνουμε και να δίνουμε δύναμη.
Πόσοι δεν θα αναγνωρίσουν στο χαρακτήρα της Σοφίας στοιχεία από τον εαυτό τους ή από αγαπημένα τους πρόσωπα; Πόσοι δεν κάναμε λάθη για λογαριασμό κάποιου άλλου, δεν επωμιστήκαμε ευθύνες που δεν μας αναλογούσαν, δεν πληρώσαμε για τα σπασμένα άλλων;
Από την άλλη, η δυναμική Μαρίνα, που είχε τη δύναμη να αποτινάξει το ένοχο παρελθόν, να βαδίσει στο μέλλον χωρίς κανένα στήριγμα, με μόνο οδηγό το θάρρος και την αγάπη για το παιδί της, όταν κατάλαβε τον κίνδυνο να πλησιάζει, σαν τη λέαινα όρμησε με πείσμα να κατασπαράξει τον εχθρό.
Τα υπόλοιπα πρόσωπα που συμπληρώνουν το περιβάλλον της κάθε μίας είναι τα θύματα των πράξεών τους. Κανείς δεν τους ζήτησε να τους προστατέψουν με αυτό τον τρόπο που επέλεξαν. Αθώες ζωές γκρεμίστηκαν, συνειδήσεις καταρρακώθηκαν, χρόνια πήγαν χαμένα.
Η δύναμη όμως που ο καθένας έχει μέσα του είναι τέτοια, που -αν θέλει- μπορεί να νικήσει τους δαίμονές του.
Μια δυνατή φιλία απέδειξε ότι δεν έχει σημασία ο χώρος, ο χρόνος, το παρελθόν, παρά μόνο η θέληση και η πίστη να προσπαθήσεις να δημιουργήσεις από εκεί που σταμάτησες και να προχωρήσεις πιο κάτω.
Το παρελθόν δεν γυρίζει πίσω, πάει έφυγε και μαζί του παίρνει όλα τα λάθη που μας ακολουθούν. Όταν αντιμετωπίσουμε αυτά που κουβαλούσαμε μέσα μας, τότε και μόνο τότε θα μπορέσουμε να τα αποτινάξουμε.
Φτάνει να προλάβουμε να το κάνουμε εγκαίρως, γιατί ο χρόνος δεν είναι ίδιος για όλους και όταν καιροφυλακτεί ένα «αντίο» πρέπει να προλάβουμε τουλάχιστον να το πούμε πριν να είναι πολύ αργά!