Συγγραφέας του βιβλίου «Η εφήμερη ομορφιά του έρωτα» – Εκδόσεις «Κλειδάριθμος»
Δυο νέοι άνθρωποι που βρέθηκαν μπλεγμένοι σε καταστάσεις που τους ξεπερνούσαν είναι οι δυο βασικοί πρωταγωνιστές του βιβλίου της Στέλλας Βρετού. Η ζωή έφερε κοντά τον έναν στον άλλον και μετά τους οδήγησε σε διαφορετικούς δρόμους. Μαζί με την κεντρική ηρωίδα την Ιφιγένεια, θα μας ταξιδέψουν από την πρώτη μέρα του 1900 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του ΄70, σε μια ιστορία που εκτυλίσσεται με φόντο τα ιστορικά γεγονότα του 20ου αιώνα. Ένα μυθιστόρημα, στο οποίο τα χρώματα και αρώματα της Ανατολίας και της Μέσης Ανατολής παίζουν το δικό τους ρόλο. Όπως λέει στο Vivlio-life η συγγραφέας, που γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη, «…τα διαβάσματά μου συμπληρώνουν τις εικόνες που έχω στο μυαλό μου, και τα διαβάσματά μου συμπληρώνονται από τις εικόνες που έχω στη μνήμη μου».
Η ομορφιά του έρωτα είναι μια έκφραση που μόνο υπέροχα συναισθήματα γεννά. Από την άλλη, το επίθετο «εφήμερη» που επιλέξατε να τη συνοδεύει στον τίτλο του βιβλίου σας, μας κάνει να σκεφτούμε πως αυτός ο έρωτας θα ταλαιπωρήσει τους πρωταγωνιστές σας. Μιλήστε μου λοιπόν γι’ αυτήν την πλευρά του έρωτα.
Έρωτας, ερωτικό πάθος, ενθουσιασμός, χαρά. Συναισθήματα συγκλονιστικά που η ομορφιά τους κρατάει λίγο, και γι’ αυτό είναι «εφήμερη». Καταλαγιάζουν, και στην καλύτερη περίπτωση γίνονται τρυφερότητα, αγάπη, κατανόηση, που είναι κι αυτά μια άλλη μορφή του έρωτα. Είμαστε τυχεροί αν στην απλή καθημερινή ζωή μας ζήσουμε την άλλη μορφή του. Η Ιφιγένεια κι ο Αντρέι έζησαν μόνο την εφήμερη ομορφιά του.
Η μυθοπλασία θέλησε η πρωταγωνίστριά σας να γεννηθεί την πρώτη μέρα του 1900. Αυτό σημαίνει πως παράλληλα με τη ζωή της θα παρακολουθήσουμε και τα ιστορικά ενός αιώνα που ξεκίνησε τη μέρα που ήρθε στον κόσμο η Ιφιγένεια Σκρινή. Ποια είναι τα γεγονότα στα οποία δίνετε μεγαλύτερα έμφαση.
Στην ιστορία μου που ξεκινάει το 1900 και τελειώνει στα μέσα της δεκαετίας του ’70, δίνω μεγαλύτερη έμφαση στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, στο τέλος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και στη δημιουργία των κρατών της Μέσης Ανατολής. Αναφέρομαι στους Νεότουρκους, στην ανταλλαγή πληθυσμών, στη Μικρασιατική Καταστροφή, στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και στις συνέπειες του πολέμου στο Ελλαδικό χώρο και Ανατολική Μεσόγειο. Η ιστορία μου εκτυλίσσεται με φόντο τα ιστορικά γεγονότα του 20ου αιώνα, στην περιοχή του κόσμου όπου ζούμε.
Αντρέι Ρομπολόφσκι και Τζέιμς Μπάροουζ. Δυο άντρες που θα διεκδικήσουν της καρδιά της ηρωίδας σας. Καθώς θα προχωρούμε την ανάγνωση η γραφή και η σκιαγράφηση των χαρακτήρων τους θα κάνουν εμάς τους αναγνώστες να επιλέξουμε έναν από τους δύο;
Δυο άντρες που τους ένωσαν πολλά και που αγάπησαν την ίδια γυναίκα. Η ζωή έφερε κοντά τον έναν στον άλλον και μετά τους οδήγησε σε διαφορετικούς δρόμους. Οι χαρακτήρες τους θα μας προβληματίσουν, αλλά δεν θα χρειαστεί να επιλέξουμε έναν από τους δύο, θ’ αγαπήσουμε και τους δύο.
«… σε διαφορετικές συνθήκες θα μπορούσαν να είναι καλοί φίλοι», γράφετε. Αλήθεια θα μπορούσαν.
Θα μπορούσαν κάτω από διαφορετικές συγκυρίες. Δυο νέοι άνθρωποι που βρέθηκαν μπλεγμένοι σε καταστάσεις που τους ξεπερνούσαν… Είχαν πολλά κοινά οι δυο τους και περισσότερο απ’ όλα την αγάπη για την περιπέτεια, το ταξίδι.
Η συνάντηση με τον Τζέιμς έγινε στα βάθη της ανατολικής Συρίας. Πώς είναι σήμερα τα πράγματα στον μαρτυρικό αυτό τόπο όπου τρεις άνθρωποι βίωσαν όμορφες στιγμές και δυνατά συναισθήματα;
Έχω ταξιδέψει στη Συρία, πριν από αρκετά χρόνια. Τότε, και με λίγη φαντασία, μπορούσες ακόμα να δεις τα χρώματα, να μυρίσεις τ’ αρώματα, να ζήσεις στην ατμόσφαιρα που περιγράφω στο βιβλίο. Οι Χριστιανοί μπορούσαν άφοβα ν’ ακολουθούν τη θρησκεία τους, να προσεύχονται στις εκκλησίες τους. Σήμερα στη Συρία βλέπεις μόνο ερείπια.
Η Ανατολία πλημμυρίζει από μυστήριο και μια γοητεία, που θα τη δούμε -όπως λέτε στο οπισθόφυλλο- ν’ αφήνει ανεξίτηλα σημάδια στη ζωή της Ιφιγένειας. Θα θέλαμε να δούμε αυτόν τον τόπο μέσα από τα δικά σας μάτια.
Έχω επισκεφτεί τα περισσότερα από τα μέρη που περιγράφω στο βιβλίο. Μερικά από αυτά στα παιδικά μου χρόνια με τους γονείς μου, πολλά στη μετέπειτα ζωή μου. Είναι πολλές οι αναμνήσεις και οι εικόνες από τα ταξίδια μου. Μου αρέσει πολύ η ιστορία και η αρχαιολογία της Ανατολίας και της Μέσης Ανατολής. Τα διαβάσματά μου συμπληρώνουν τις εικόνες που έχω στο μυαλό μου, και τα διαβάσματά μου συμπληρώνονται από τις εικόνες που έχω στη μνήμη μου. Η Ανατολία έχει άπειρες ομορφιές, είναι μαγευτική. Οι παλιές πόλεις, η φύση, τα ερείπια της, το ελληνικό και χριστιανικό παρελθόν της, η φιλοξενία των ανθρώπων της όταν τους πεις ότι η καταγωγή σου είναι από τα μέρη τους συνεχίζουν τη γοητεία, τη μαγεία.
Παρακολουθώντας τα βιώματά των πρωταγωνιστών σας θα βιώσουμε σκηνές προσφυγιάς, πόνου, εγκατάλειψης. Εισπράττουμε όμως και ανάγκη για ελπίδα. Το επιδιώξατε αυτό;
Ναι. Δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς την ελπίδα. Πιστεύω ότι η ελπίδα κράτησε και κρατάει στη ζωή αυτούς που έζησαν κι αυτούς που ζούνε την προσφυγιά, την εγκατάλειψη, τον φόβο.
Διαβάζοντας το βιβλίο σας δεν ταξίδεψα μόνο στη Σμύρνη, την Αλεξάνδρεια και την Ανατολία. Έφτασα σ’ ένα νησί την ύπαρξη του οποίου αγνοούσα. Την Ελεφαντίνη Νήσο. Θα ήθελα να μας μιλήσατε γι’ αυτήν και πείτε μας αν την έχετε επισκεφτεί.
Είναι εκεί όπου ο Νείλος σχηματίζει τον πρώτο καταρράκτη, στα νότια σύνορα της Άνω Αιγύπτου, στο Ασουάν. Σύμφωνα με την αιγυπτιακή μυθολογία ήταν ο τόπος κατοικίας του θεού των καταρρακτών Κνουμ. Δεν έχω πάει στο νησί, στη διάρκεια όμως του ταξιδιού μου στην Αίγυπτο και την κρουαζιέρα στον Νείλο έχω πιει καφέ στις βεράντες του Old Cataract, του περίφημου ξενοδοχείου όπου η Αγκάθα Κρίστι έγραψε το Έγκλημα στον Νείλο, κοιτάζοντας την Ελεφαντίνη Νήσο. Η ατμόσφαιρα του ξενοδοχείου, η αρχιτεκτονική του, η εικόνα του νησιού απέναντι, οι φελούκες που ταξίδευαν στα γαλάζια νερά του ποταμού, όπως κι όλο το ταξίδι στην Αίγυπτο, μου έχουν μείνει αξέχαστα.
Το γεγονός πως γεννηθήκατε στην Κωνσταντινούπολη αποτελεί από μόνο του ένα κίνητρο να γυρνά ο νους κι ο λογισμός σας στην Πόλη των γλάρων;
Έχω συγγενείς ακόμα την Κωνσταντινούπολη, μέχρι πριν από μερικά χρόνια τους επισκεπτόμουν μια, δυο φορές τον χρόνο. Η Πόλη των Γλάρων είναι η γενέτειρά μου, εκεί έζησα τα παιδικά και εφηβικά μου χρόνια. Δεν διαγράφονται αυτά.
Οι καιροί είναι δύσκολοι, οι ισορροπίες εύθραυστες και η ιστορία κρατά και πάλι ανοιχτές τις σελίδες της. Αν όμως σας δινόταν μια ευκαιρία να επιστρέψετε στην Κωνσταντινούπολη θα το κάνατε;
Όχι. Η οικογένειά μου, οι φίλοι μου, οι περισσότεροι συγγενείς μου είναι εδώ, το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου το έζησα εδώ. Όταν είμαι στην Πόλη, έπειτα από μερικές μέρες θέλω να γυρίσω στην Ελλάδα.
Είστε μεταφράστρια κειμένων από την τουρκική γλώσσα. Μιλήστε μας γι’ αυτή την εμπειρία. Υπάρχουν κοινά στοιχεία ανάμεσα στους Έλληνες και τους Τούρκους λογοτέχνες.
Είμαι μεταφράστρια κειμένων από την τουρκική γλώσσα, αλλά θα μπορούσα να είμαι και μεταφράστρια κειμένων από την αγγλική γλώσσα. Στη μετάφραση, που ξεκίνησα μεταφράζοντας από τα αγγλικά, οδηγήθηκα από αγάπη για τη λογοτεχνία. Μου αρέσει η μετάφραση, μου αρέσει να προσπαθώ να μπαίνω στο μυαλό του συγγραφέα που μεταφράζω, να καταλαβαίνω τον τρόπο που σκέφτεται, να νιώθω τις ευαισθησίες του. Κοινά στοιχεία στους Έλληνες και Τούρκους συγγραφείς είναι αυτά που είναι κοινά ανάμεσα στους συγγραφείς όλου του κόσμου. Είναι οι «κεραίες» τους, με τις οποίες αντιλαμβάνονται και κατανοούν τα προβλήματα και τους προβληματισμούς της χώρας τους και των συνανθρώπων τους.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Ένα ατμοσφαιρικό μυθιστόρημα με φόντο τα δραματικά ιστορικά γεγονότα της Ανατολίας του 20ού αιώνα.
Γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1900, την πρώτη μέρα του χρόνου, την πρώτη μέρα του καινούργιου αιώνα. Έζησε σε μια ζωή όσα δεν ζούνε άλλοι σε πέντε. Η Ιφιγένεια Σκρινή, κόρη μιας εύπορης οικογένειας Σμυρνιών, θα ερωτευτεί τον δάσκαλο ζωγραφικής, τον αινιγματικό Αντρέι Ρομπολόφσκι. Θα εγκαταλείψει την κοσμοπολίτικη πόλη με τα όμορφα σπίτια, τα θέατρα και τα ζαχαροπλαστεία, τα γεμάτα μουσικές σοκάκια της, για ν’ ακολουθήσει στο μακρινό ταξίδι του τον Αντρέι, όταν αυτός, θύμα του σκοτεινού παρελθόντος του, αναγκαστεί να εγκαταλείψει τη Σμύρνη πριν από τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Στη διάρκεια του ταξιδιού τους στα βάθη της Ανατολικής Συρίας, θα συναντήσουν τον Τζέιμς Μπάροουζ, απόφοιτο της Οξφόρδης. Η γοητεία και η ιστορία της Ανατολίας σ’ αυτό το οδοιπορικό θα αφήσουν τα ανεξίτηλα σημάδια τους στη ζωή της Ιφιγένειας και η εφήμερη ομορφιά του έρωτά τους θα στιγματίσει και τους τρεις για πάντα.
Από τη Σμύρνη στη Μέση Ανατολή, στην Αλεξάνδρεια, στην Κωνσταντινούπολη και στην Αθήνα, οι ζωές της Ιφιγένειας, του Αντρέι και του Τζέιμς θα περιπλεχθούν σ’ έναν ιστό πάθους, προδοσίας κι αναζήτησης, με φόντο τα ιστορικά γεγονότα του 20ού αιώνα.
Βιογραφικό
Η Στέλλα Βρετού γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι μεταφράστρια από τα τουρκικά και έχει εργαστεί στον εκδοτικό χώρο. Ζει με τον άντρα της και την κόρη της στην Αθήνα. Το 2014 κυκλοφόρησε το πρώτο της μυθιστόρημα, με τίτλο Τα κόκκινα λουστρίνια (Ωκεανίδα)
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.